سفر به جاهای دیدنی لرستان

لرستان، زیستگاه قوم لر است. مرکز این استان خرم آباد می باشد. این استان  مصداق یکی از استان‌های چهارفصل و خوش آب و هواست و به دلیل کوه‌ها، آبشارها و جنگل‌های بلوطش شهرت زیادی دارد.

لرستان، سرزمینی است که قدمت چهارهزار ساله دارد وبه‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین سکونت‌گاه‌های انسان توسط باستان‌شناسان معرفی شده است.این سرزمین حتی قبل از ورود مادها محل زندگی اقوامی مثل کاسی‌ها، لولوبیان و عیلامی‌ها بوده است.

لرستان سومین استان پرآب کشور و منطقه‌ای کوهستانی است. با سفر در سطح این استان و شهرهای مختلف آن می توان  آب‌وهواهای متفاوتی را در این منطقه تجربه کنید؛از آب‌وهوای سرد و کوهستانی در الیگودرز گرفته تا هوای گرم جنوبی در پلدختر. بهترین زمان برای سفر به لرستان، مانند اکثر مناطق معتدل، بهار و به‌خصوص ماه اردیبهشت است. اما در سایر فصول سال نیز، متناسب با آب‌وهوای رایج فصلی و با همراه بردن لباس‌های متناسب با فصل، می‌توان سفری راحت و دلپذیر داشت.

این استان دارای جاذبه های طبیعی و تاریخی بسیار زیبایی می باشد. در ادامه مطلب می خواهیم جاهای دیدنی این استان زیبا را برایتان بگوییم:

دریاچه کیو خرم آباد

دریاچه کیو، دریاچه ی طبیعی در شمال غرب خرم آباد می باشد.دریاچه کیو ، دریاچه ای بزرگ و طبیعی است که برای رسیدن به این دریاچه ی طبیعی لازم نیست مسافت زیادی از شهر فاصله بگیرید چون دریاچه درست در بین شلوغی های شهر است و همین دسترسی خوب گردشگران زیادی را به این محل می کشاند. کیو یا کیا در گویش لری به معنای کبود است. دریاچه کیو یعنی دریاچه کبود. البته محلی‌ها قدیم‌تر به این دریاچه سراو کیا می‌گفتند. سراو در لری سراب معنی می‌دهد.

این دریاچه، خودجوش است و در فصل پاییز معمولا خشک می‌شود. اما دوباره در زمستان آبگیری می‌شود. آب این دریاچه از چشمه سراب کیو و چشمه مخمل‌کوه تامین می‌شود.این چشمه  در اطراف خرم آباد قرار دارد و با چشمه های آهکی ای که در کف دریاچه قرار دارد به این دریاچه می ریزد. دریاچه کیو بین سه تا هفت متر عمق دارد.

از آنجایی که آب این دریاچه زلال و آبی است و در آن گونه های خاص گیاهی اند این نام را برایش انتخاب کرده اند.آب تمیز، آب و هوای خوب و چشم اندازهای خیره کننده؛ این دریاچه را به یکی از محبوب ترین جاذبه های شهر تبدیل کرده و به خصوص در فصل های گرم گردشگران زیادی به اطراف این دریاچه می روند.گردشگران با رفتن به این دریاچه ی زیبا از طبیعت دل انگیز اطراف دریاچه هم بهره مند شوند و چند ساعتی را در آغوش طبیعت سپری کنند.

دورود؛ پایتخت طبیعت ایران

درود، پایتخت طبیعی ایران یکی از زیباترین شهرهای استان لرستان است.درود در شرق این استان قرار گرفته و از آنجایی که آب و هوای معتدل و کوهستانی دارد، لقب پایتخت طبیعت ایران را به آن داده اند. این شهر زیباترین شهر لرستان از نظر طبیعت محسوب می‌شود. هم چنین به دلیل وجود آبشارهای زیاد در این شهر لقب سرزمین آبشارهای خروشان هم به این شهر داده می‌شود.

این شهر در دامنه رشته‌کوه زاگرس و در نزدیکی اشترانکوه قرار دارد. دو سرشاخه شمال و شرق رود دز در دورود به هم می‌رسد که رودخانه سزار نامیده می‌شود. عواملی مانند كوهستانی بودن منطقه، نزدیكی دورود به اشترانكوه و ریزش باران و برف فراوان،باعث شده شبكه آب‌های روان غنی و دائمی تشکیل شود؛ به گونه‌ای که این منطقه از مناطق پرآب استان لرستان محسوب می‌شود.

یکی از جاهای دیدنی این شهر، دشت لاله‌های واژگون رزستان است. لاله واژگون یکی از زیباترین گونه‌های گل‌های زینتی در دنیا است که شکل منحصر‌به‌فرد و اندازه آن، زیبایی آن را دو چندان کرده است. دشت لاله‌های واژگون رزستان یا رزسو در ۱۰ کیلومتری شهر دورود و نزدیک روستای دره اسپر در قرار گرفته و بهترین زمان بازدید از آن نیمه دوم فروردین و اوایل اردیبهشت است.

 از دیگر جاهای دیدنی این شهر ، کوه پریز است که ۳۰۷۰ متر،ارتفاع دارد و در جنوب درود قرار گرفته است. یکی از جاذبه‌های دیدنی این کوه، تنگه نیگا است که آبشار و چشمه شگفت‌انگیز وقت و ساعت را در خود جای داده است.

 یکی از جاذبه‌های شگفت‌انگیز این کوه، چاه ساز دهل است که از داخل آن صداهایی عجیب شبیه به ساز دهل که یکی از سازهای محلی استان لرستان است، شنیده می‌شود.البته  دلیل این موضوع هنوز به‌طور قطع مشخص نیست، اما احتمالا وجود آبشار خروشان در انتهای این چاه یا ورود و خروج هوا با فشار زیاد، می تواند دلیلی بر این موضوع باشد. زمانی که سر خود را به داخل چاه می‌برید، بدنتان به‌علت فشار بالای هوا به داخل چاه کشیده می‌شود. آبشارهای فراوان و سراب زیبای روستای دره‌اسپر، از دیگر زیبایی‌های این کوه هستند.
یکی دیگر از جاهای دیدنی که در فاصله 28 کیلومتری این شهر قرار گرفته، آبشار وقت و ساعت است که یک ویژگی منحصر‌به‌فرد آن را از سایر آبشارهای لرستان متمایز شده است. این آبشار در غار وقت ساعت به ارتفاع ۱۵ متر و عمق ۵۰ متر، از سقف غار به کف آن فرو می‌ریزد.

جالب اینجا است که این آبشار ۵۰ دقیقه جریان پیدا می‌کند و جریان آن پس از این مدت برای ۲ ساعت کاملا متوقف می‌شود و سر و صدای عجیبی در غار ایجاد می‌شود. این آبشار در ۲۰ کیلومتری جنوب دورود، ۱۰ کیلومتری روستای برآفتاب واقع شده است.

دام‌داری، كشاورزی و صنایع پایه‌های اقتصادی و صادراتی دورود را تشکیل می‌دهند. گندم، جو، تره بار، بنشن، گیاهان علوفه‌ای، سیب، انار، انگور، گلابی، زردآلو، آلبالو و گیلاس از محصولات کشاورزی این شهر هستند. رودخانه‌های اطراف، تامین‌کننده آب مورد نیاز برای کشت این محصولات است. دام‌داری از شغل‌های مهم و اصلی این منطقه بوده و محصولات و فرآورده‌های دامی از عمده صادرات این ناحیه به حساب می‌آید.

در این شهر معادن سنگ زیادی وجود دارد که در کارخانه‌های سنگبری و سیمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کارخانه‌ها محصولات خود را به استان‌های همسایه و نقاط مختلف کشور صادر می‌کنند.

مخمل کوه

 یکی دیگر از جاهای دیدنی لرستان، مخمل کوه می باشد.این کوه با 1900 متر ارتفاع در شمال شرق خرم آباد قرار گرفته و از سنگ های رسوبی تشکیل شده است. دلیل اینکه این کوه را مخمل کوه نامگذاری کرده اند این است که صخره‌های آن پوشیده از گلسنگ هستند و به همین علت بخش آفتابگیر آن رنگ سیاه دارد چون گلسنگ در مجاورت با آفتاب سیاه می‌شود و بخش پشتی آن سبزرنگ است.
در واقع یکی از شگفتی‌های شگرف حیات در این کوه‌های حیرت‌برانگیز،همین گلسنگ‌هایی هستند که تمام سطح این کوه بزرگ و مرتفع را پوشانده‌اند. این گلسنگ‌ها سبب می‌شوند که تن‌پوش درخشان این کوه پرهیبت در فصل سرما یعنی ماه‌های فصل پاییز و زمستان به رنگ قهوه‌ای یا سیاه تبدیل شود و در فصل گرما یعنی ماه‌های فصل بهار و تابستان به رنگ سبز دیده شود.گلسنگ‌هایی که در بهار می‌رویند، سنگ‌های سیاه را سبز می‌کنند و جایی را به وجود می‌آورند که از خزه‌های سبز و قهوه‌ایی پوشیده شده. رنگ این مخمل‌ها متغیر است و نمای کوه‌ها را در یک روز سبز سبز و در یک روز به شکل قهوه‌ایی مخملی در می‌آورد.این منطقه شامل یک کوه بلند، تنگه‌‌ای زیبا به اسم شبیخون و آبشاری به همین اسم است.
این پارک جنگلی از نظر زمین‌شناسی جزو زاگرس شرقی و مربوط به دوران سنوزوئیک است. به همین دلیل جوانی و طراوت در آن موج می‌زند.

قلعه فلک الافلاک

بیشتر افراد با شنیدن نام لرستان، به یاد قلعه فلک الافلاک خرم آباد می افتند. این استان علاوه بر زیبایی های طبیعی دارای آثار تاریخی ماندگاری می باشد. یکی از معروف ترین این آثار ، قلعه فلک الافلاک می باشد.در واقع این قلعه نماد شهر است و اولین بنای این قلعه در دوران ساسانیان ساخته شده است.

 در طول زمان به ساختمان این بنا بخش های مختلفی اضافه شد.از زمان ساسانیان تا قاجار مورد استفاده حاکمان مختلف قرار گرفته و چندباری هم نام آن را تغییر داده اند و نام‌هایی از جمله  دژ شاپور، قلعه اتابکان، قلعه دوازده برجی، قلعه سفید،قلعه بالا،قلعه خرم آباد را برای آن گذاشته اند.

 قدیمی ترین نام این قعله، دژشاپور بود که در زمان ساسانیان برای آن انتخاب شد و تا قرن هفتم همچنان با این نام شناخته می شد و بعد به عنوان قلعه خرم آباد شناخته شد.در دوران حکومت صفویه و قاجار بیشترین تغییرات در این بنا ایجاد شد و بخش های مختلفی به آن اضافه شد. تا زمان قاجار، کاربری برج به صورت مرکز فرماندهی یا محل زندگی حاکمان بود.در گذشته از این قلعه به عنوان مقر حکومت ،پادگان نظامی،زندان، خزانه سلطنتی و سایر کاربری های نظامی و سیاسی استفاده کرده اند. . اما در حال حاضر به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری خرم آباد مطرح است و در واقع تغییر کاربری داده و به عنوان موزه باستان شناسی ،مردم شناسی و آزمایشگاه مرمت اثار تاریخی تبدیل شده است.

 در اطراف قلعه ،حصاری 12 برجی قرار دارد که به نظر می رسد وجود این حصارها ،شکوه و عظمت این قلعه در انتخاب نام آن موثر بوده اند.

این قلعه بر روی تپه‌ی مشرف به خرم آباد قرار داد و به همین دلیل تقریبامی توان آن را از همه جای شهر دید.در گذشته این منطقه گذرگاهی میان کوه های زاگرس بود و در واقع از مهمترین مسیرهای ارتباطی بین فلات مرکزی ایران با نواحی جنوبی و غربی کشر به شمار می رفت.قرار گرفتن این منطقه در سرسبزترین جلگه های کوهپایه ای زاگرس موقعیت قلعه را متمایز ساخته است.

در ساخت این قلعه از آجر، خشت ، سنگ و ملات استفاده کرده اند.در حیاط دوم این قلعه، چاهی بسیار عمیق و راه فرار اضطراری وجود دارد که همین می تواند از نکات جالب این قلعه باشد.

دره خزینه

یکی دیگر از جاهای شگفت انگیز لرستان،از جاهای دیدنی پل دختر، دره خزینه می باشد.این دره با گذشت سالیان سال در اثر فرسایش به وجود آمده و شبیه به گرندکانیون در آمریکا می باشد.این دره در میانه های جاده پل دختر به اندیمشک و در نزدیکی روستایی با همین نام قرار دارد.رودخانه سمیره از میان این دره عبور می کند و زیبایی این دره را دوچندان کرده است.
این دره دارای بلندترین پل معلق می باشد و این پل معلق یکی از جاذبه های اصلی و دیدنی این دره به شمار می آید.طول این پل 112 متر و ارتفاع و عرض دهانه آن به ترتیب 85 و80 متر بود.این پل زیبا ، از به هم پیوستن چوب های روسی و چهار طناب کابلی به وجود آمده بود.این پب زیبا در منطقه ای دره ای و صخره ای بالای رودخانه کرخه قرار داشت که متاسفانه توسط افرادی ناشناس تخریب شد.

همانطور که گفتیم این دره به گرند کانیون آمریکا شباهت بسیار زیادی دارد،ولی در یکی از قسمت های دره ، این شباهت بسیار بیشتر دیده می شود و تصویری که به پیچ نعل اسبی در گرندکانیون بسیار شبیه است،توجه همگان را به سوی خود جلب کرده است.

در وسط این دره صخره ای وجود دارد که با آب احاطه شده و فرسایش ، شکل خاصی به آن داده است.این دره  یکی از بهترین جاهای دیدنی لرستان برای کوهنوردان، صخره نوردان می باشد.

همانطور که گفتیم آب و هوای معتدل و کوهستانی لرستان باعث شده که در فصل بهار و تابستان گردشگران زیادی را به سمت خود جذب کند و از طرفی دره خزینه ، در منطقه ای قرار دارد که نور خورشید به طور مستقیم می تابابد ، از این رو بهترین زمان برای دیدن از این منطقه فصل بهار و اوایل پاییز می باشد.

تنگه شیرز

از دیگر جاهای دیدنی این منطقه، تنگه شیرز می باشد. این تنگه دره‌ای اسرارآمیز در جاهای دیدنی لرستان می باشد و درست مثل یک سرزمین خیالی می‌ماند. منطقه‌ای شگفت‌انگیز که در نقطه تلاقی لرستان، ایلام و کرمانشاه قرار گرفته است. مسیر دره از گل‌های رنگارنگ و درختان گلابی وحشی، انگور، بلوط، چنار و انجیر پوشیده شده است. اگر در فصل میوه دادن درخت‌ها به تنگه بروید؛می‌توانید طعم طبیعی آن‌ها را هم بچشید.

زمین شناسان معتقدند این دره در نتیجه فرسایش سنگ های رسوبی با لایه بندی مشخص شکل گرفته است. در واقع تنگه شیرز با هندسه ویژه صخره هایش و با پدیده زمین ساختاری کم نظیرش ،جاذبه ژئوتوریستی خاصی در چین خوردگی زاگرس به شمار می آید.

این تنگه 5 کیلومتر طول دارد و در میان آن رودخانه ای کریستالی و زلال در جریان است که حتی ماهی‌های آن قابل مشاهده هستند. این  رودخانه در دهانه ورودی شیرز به رودخانه سیمره می پیوندد. در انتهای تنگه، غاری وجود دارد که یادگار دوران غارنشینی تاریخ است و در طول مسیر، صخره‌های تنومند و محکم با پوشش گیاهان و پیچک‌ها قرار دارد.

این مکان با دیواره هایی با ارتفاع 150 تا 200 متر محصور شده است.شیب این دیواره با ارتفاعی کمتر از ده متر در نزدیکی روستای گدارگه شروع می شود و در پرتگاه هفت رک و انتهای دره به اوج خود می رسد.

 این تنگه در ضلع شرقی رشته کوه وره زرد و در مجاورت رودخانه سیمره ،شاخه اصلی کرخه، قرار گرفته است.علاوه بر خود که تنگه بسیار دیدنی و زیبا می باشد، غار آن هم می تواند به تنهایی برای گذراندن ساعات طولانی کفایت کند.همچنین پیچ و خم تنگه و جاذبه های ان از دیگر جاهای دیدنی تنگه به شمار می رود.چشمه های کوچک و بزرگی که در جای جای تنگه وجود دارد، از دیگر جاهای دیدنی تنگه شیرز می باشد.

گرداب سنگی

یکی از جاذبه های معروف و تاریخی خرم آباد گرداب سنگی است که گردشگران زیادی را به سمت خود می کشاند. این گرداب سنگی از دوره ساسانیان به جا مانده و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

اگر به شهر های مختلف ایران سفر کنید، شاهد آب انبارهای زیادی خواهید بود.در گذشته برای ذخیره آب و ارسال آن به نقاط دیگر مردم این آب انبارها را می ساختند. گرداب سنگی در خرم آباد لرستان نیز ازجمله سازه های قدیمی است که قدمتش به دوره ساسانیان مربوط است و از آن برای ذخیره آب چشمه و انتقال آن به نقاط مختلف شهر استفاده می کردند. در گویش لُری به گرداب سنگی "گردو بردینه" می گویند. این گرداب از سنگ و ساروج ساخته شده است. این سازه به شکل دایره وار همچون دیواری بزرگ و سنگی دور تا دور چشمه را محاصره کرده است.
این دیوار اطراف چشمه را احاطه کرده و آب را در خود ذخیره می کرده است. در گذشته، برای انتقال آب به نقاط مختلف شهر از این چشمه کانال کشی هایی انجام داده بودند.از این گرداب در گذشته استفاده های زیادی می کردند، از این رو اهمیت خاصی برای منطقه داشت. دره بابا عباس که در چند کیلومتری این گرداب قرار داشت، در این مکان بقایای یک آسیاب به چشم می خورد که آب این آسیاب از گرداب سنگی تأمین می شد.

فصل بهار، بهترین زمان برای سفر به خرم آباد و بازدید از گرداب سنگی است. زیرا که لطافت آب و هوا و زیبایی مناظر طبیعی در این فصل بسیار فراوان و به طور خاصی جذاب جلوه می کنند.

پل شاپوری

یکی دیگر از جاهای دیدنی و زیبای لرستان، پل شاپوری می باشد.این پل به پل شکسته و در گویش لری به طاقه پیل اِشکه‌سه) (طاقِ پیل اِشْکِسَّه) معروف است. این پل یکی از شاهکارهای معماری دوره ساسانیان به حساب می آید که در ضلع جنوبی قلعه فلک افلاک در جنوب شهر خرم‌آباد در استان لرستان واقع شده‌است. این پل در گذشته عامل ارتباط غرب استان لرستان (طرهان) با شرق و از آنجا به خوزستان و تیسفون (پایتخت ساسانیان) بوده است.این پل 230 متر طول و 19 چشمه داشته که اکنون فقط 5 چشمه از آن به جا مانده است.

 برای ساخت این پل از مصالحی مانندقلوه سنگ‌های رودخانه و لاشه سنگ در قسمت طاق‌ها و سنگ‌های پاک‌تراش در قسمت پایه‌ها ، استفاده شده است.کف پل نیز سنگ‌فرش می‌باشد.

---