آیا شب بیست و هفتم رمضان هم شب قدر است؟
شیعیان شبهای نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم از ماه مبارک رمضان را به عنوان شب های قدر می شناسند و احتمال قدر بودن شب بیست و سوم را بیشتر از دو شب قبل می دانند و اعمال این شب را مهمتر از اعمال شب نوزدهم و بیست و یکم می دانند.شب نوزدهم و شب بیست و یکم ؛یک غسل دارد اما شب بیست و سوم هم اول شب و هم آخر شب سفارش به غسل شده است.
اما در مقابل اهل تشیع، اهل تسنن شب بیست و هفتم را به عنوان شب قدر می شناسندو اعتقاد دارند این شب، قدر است و آن را احیاء نگه میدارند و اعمال شب قدر را به جا میآورند.
اما در دعای مخصوص روز بیست و هفتم "اللهمّ ارْزُقْنی فیهِ فَضْلَ لَیلَةِ القَدْرِ وصَیرْ أموری فیهِ من العُسْرِ الی الیسْرِ واقْبَلْ مَعاذیری وحُطّ عنّی الذّنب والوِزْرِ یا رؤوفاً بِعبادِهِ الصّالِحین" خدایا روزی کن مرا در آن فضیلت شب قدر را و بگردان در آن کارهای مرا از سختی به آسانی و بپذیر عذرهایم و بریز از من گناه و بارگران را،ای مهربان به بندگان شایسته خویش. در این دعا از خدا می خواهیم برتری فضیلت شب قدر را روزی ما کند و برخی با توجه به این دعا احتمال می دهند که شب بیست و هفتم هم شب قدر باشد.
شیعیان شبهای نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم از ماه مبارک رمضان را به عنوان شب های قدر می شناسند و احتمال قدر بودن شب بیست و سوم را بیشتر از دو شب قبل می دانند و اعمال این شب را مهمتر از اعمال شب نوزدهم و بیست و یکم می دانند.شب نوزدهم و شب بیست و یکم ؛یک غسل دارد اما شب بیست و سوم هم اول شب و هم آخر شب سفارش به غسل شده است.
اما این شب، یکی از شبهای پر برکت ماه مبارک رمضان می باشد و سفارش شده است که روزه داران و مومنان اعمالی را در این شب انجام دهند. در ادامه برخی از اعمال این شب را بیان می کنیم:
در این شب پر فضیلت می توانید اعمال مشترک شب های قدر ( غسل، خواندن دو رکعت نماز که در هر رکعت بعد از حمد هفت مرتبه توحید خوانده شود وبعد از تمام شدن نماز هفتاد مرتبه اَستَغفُرِاللهَ وَاَتوبُ اِلَیهِ بگوید ؛قرآن به سر کردن؛ زیارت امام حسین، احیا نگه داشتن شب ،و خواندن صد رکعت نماز) را انجام دهید.
علاوه بر اعمال مشترک شب های قدر اعمالی دیگری هم برای این سفارش شده است.
از امام علی علیهالسلام روایت شده است ، هر کس در شب بیست و هفتم ماه رمضان چهار رکعت نماز بخواند به این صورت؛ سوره حمد و ملک هر کدام یکبار، و اگر سوره تبارک را حفظ نیست و نمیتواند، سوره توحید را 25 مرتبه بخواند، خداوند او و والدینش را میآمرزد.
امام سجاد (ع) سفارش کرده که در این شب این دعا بسیار تکرار شود: " «اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی التَّجَافِیَ عَنْ دَارِ الْغُرُورِ وَ الْإِنَابَةَ إِلَى دَارِ الْخُلُودِ وَ الاسْتِعْدَادَ لِلْمَوْتِ قَبْلَ حُلُولِ الْفَوْتِ" خدایا! جدا شدن از این دنیا را روزیم کن و رسیدن به مکان جاودانى را نصیبم فرما و آمادگى براى موت را قبل از رسیدن فوت برایم فراهم کن.
دعای پیامبر (ص) در شب بیست و هفتم رمضان:
" رَبَّنَا آمَنَّا (فَاغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَ کَفِّرْ عَنَّا سَیِّئاتِنا وَ تَوَفَّنا مَعَ الْأَبْرارِ رَبَّنا وَ آتِنا ما وَعَدْتَنا عَلی رُسُلِکَ وَ لا تُخْزِنا یَوْمَ الْقِیامَهِ إِنَّکَ لا تُخْلِفُ الْمِیعادَ)"
پروردگارا، ایمان آوردیم، پس گناهان ما را بیامرز و بدیهایمان را بپوشان و همراه با نیکان بمیران. پروردگارا، آنچه را که به فرستادگانت وعده دادهای به ما عطا کن و در روز قیامت رسوایمان مکن، به راستی که تو هرگز خلف وعده نمیکنی.
" رَبَّنا أَمَتَّنَا اثْنَتَیْنِ وَ أَحْیَیْتَنَا اثْنَتَیْنِ فَاعْتَرَفْنا بِذُنُوبِنا فَهَلْ إِلی خُرُوجٍ مِنْ سَبِیلٍ . رَبَّنَا اصْرِفْ عَنَّا عَذابَ جَهَنَّمَ إِنَّ عَذابَها کانَ غَراماً" پروردگارا، دو بار ما را میرانده و دو بار زنده گردانیدهای، به گناهان خود اعتراف میکنیم، آیا راهی برای بیرون آمدن [از عذاب تو] وجود دارد؟ پروردگارا، عذاب جهنم را از ما منصرف گردان، زیرا به راستی عذاب آن زیانبار است.
" رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا وَ ذُرِّیَّاتِنا قُرَّهَ أَعْیُنٍ وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقِینَ إِماماً" پروردگارا، همسران و نسل ما را نور چشم ما قرار ده و ما را پیشوای تقواپیشگان بگردان.
(رَبَّنا عَلَیْکَ تَوَکَّلْنا وَ إِلَیْکَ أَنَبْنا وَ إِلَیْکَ الْمَصِیرُ ) (رَبَّنا لا تَجْعَلْنا فِتْنَهً لِلَّذِینَ کَفَرُوا )
پروردگارا، بر تو توکّل نمودیم و بهسوی تو بازگشتیم و بازگشت [همگان] بهسوی تو است. پروردگارا، ما را گرفتار در دست کافران قرار مده.
رَبَّنَا اغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنَا (وَ لِإِخْوانِنَا الَّذِینَ سَبَقُونا بِالْإِیمانِ وَ لا تَجْعَلْ فِی قُلُوبِنا غِلًّا لِلَّذِینَ آمَنُوا رَبَّنا إِنَّکَ رَؤُفٌ رَحِیمٌ ) پروردگارا، ما و برادران ما را که پیش از ما ایمان آوردهاند، بیامرز و کینه به مؤمنان را در دل ما قرار مده. پروردگارا، به راستی که تو بسیار مهرورز و مهربان هستی.
صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اسْتُرْ عَلَیَّ ذُنُوبِی وَ عُیُوبِی وَ اغْفِرْ لِی بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدِ إِنَّکَ الرَّءُوفُ الرَّحِیم
بر محمّد و خاندان او درود فرست و عیبهای مرا بپوشان و به حق محمد و آل محمد مرا بیامرز، به راستی که تو بسیار مهرورز و مهربان هستی.
در چه روزهایی خواندن دعای مجیر سفارش شده است؟ در دعای سحر از خدا چه چیزهایی را می خواهیم؟خواندن دعای جوشن کبیر چه فضیلتهایی دارد؟
دعای مخصوص شب بیست و هفتم ماه رمضان:
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی خَلَقَ بَدَائِعَهُ بِقُدْرَتِهِ وَ مَلَکَ الْأُمُورَ بِعِزَّتِهِ وَ عَدَلَ فَلَا یَجُورُ وَ أَنْصَفَ فَلَا یَحِیفُ وَ کَیْفَ یَجُورُ وَ یَحِیفُ عَلَی مَنْ سَمَّاهُ بِالضَّعْفِ وَ قَرَعَهُ بِالْفَقْرِ وَ نَبَّهَهُ عَلَی الْغِنَاءِ [الْغِنَی ] الْأَکْبَرِ مِنْ رِضْوَانِهِ وَ دَعَاهُ إِلَی الْحَظِّ الْأَوْفَرِ مِنْ غُفْرَانِهِ وَ أَشْرَعَ لَهُ إِلَی ذَلِکَ السَّبِیلَ وَ أَمَرَهُ أَنْ یَلِجَهَا بِصَالِحِ الْعَمَلِ لَمْ یُتَّهَمْ بِالشَّقْوَهِ مَنْ أَمَرَ بِالرَّحْمَهِ وَ بِالْجَوْرِ عَلَی الْعَبِیدِ بَلْ أَوْجَبَ الْعِقَابَ عَلَی فَاسِقِهِمْ وَ الثَّوَابَ لِمَنْ نَهَاهُمْ مَنْ هُوَ أَشْفَقُ عَلَیْهِمْ مِنْ أُمِّ الْفُرُوخِ عَلَی فَرْخِهَا تَعَالَی اللَّهُ عَمَّا یَقُولُ الظَّالِمُونَ عُلُوّاً کَبِیراً سُبْحَانَ مَنْ صَوَّمَنِی عَنِ الطَّعَامِ وَ الشَّرَابِ وَ مَنْ فَرَقُهُ بِمَا یُوَرِّطُنِی فِی أَلِیمِ الْعَذَابِ فیخلصنی [یُخَلِّصُنِی ] مِنَ الْعِقَابِ بِصِیَامٍ واجب [أَوْجَبَ ] لِیَ الثَّوَابَ بِصِیَامٍ لَهُ الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَی أَنْ هَدَانِی وَ عَافَانِی وَ کَفَانِی کَمَا یَسْتَحِقُّ الْجَوَادُ الْکَرِیمُ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ [وَ صَلَّی اللَّهُ] صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ عَلَی أَهْلِ بَیْتِهِ الطَّیِّبِینَ الطَّاهِرِینَ وَ سَلِّمْ تَسْلِیماً کَثِیراً
ستایش خدا را که به قدرت خویش پدیدههای نو و شگفت را آفرید و به عزّت خود امور را در اختیار خود گرفت و دادگری نمود و ستم روا نداشت و انصاف ورزید و بیداد ننمود.
اهل تسنن شب بیست و هفتم را به عنوان شب قدر می شناسندو اعتقاد دارند این شب، قدر است و آن را احیاء نگه میدارند و اعمال شب قدر را به جا میآورند.
چگونه ستم و بیداد روا میدارد به کسی که نام ناتوانی و نشان نیازمندی بر او نهاده و بر بزرگترین بینیازی از خشنودیاش آگاهانیده و بهسوی بیشترین بهره از آمرزشش فراخوانده و راه رسیدن به آن را برای او هموار کرده و دستور داده است که با عمل شایسته در آن رهسپار گردد؟!
هرگز به بدبخت کردن متّهم نمیگردد کسی که به رحمت فرمان داده و وعدهی کیفر در برابر ستم بر بندگان داده، بلکه گناهکاران را مستوجب کیفر و [کسانی را که گناهکاران را از گناه بازمیدارند] مستحقّ پاداش دانسته است،خدایی که از مهربانی مادر به جوجههایش، مهربانتر است، بسیار بلندپایه باد خداوند از آنچه ستمگران دربارهی او میگویند.
پاکا خدایی که دستور روزهداری از خوراکی و نوشیدنی به من داد و از افتادن در باتلاق عذاب دردناک بیم داد.تا به واسطهی روزهای که پاداش او را در پی داشت، از کیفر خود رهایی دهد.ستایش خدا را که مرا هدایت نمود و عافیت بخشید و کفایت نمود، همان گونه که بخشندهی بزرگوار شایستهی آن است، ای مهربانترین مهربانان،بر حضرت محمّد و خاندان پاک و پاکیزهی او درود و سلام ویژه و فراوان بفرست.