صاحب نوای دل‌نشین دعای سحر را بشناسید

 

صدای مرحوم سید قاسم موسوی قهار را شنیدید؛ نوستالژی شیرین ماه مبارک رمضان! که خیلی از ادعیه را با این صدا در ذهن داریم.

سید قاسم موسوی قهار متولد سال ۱۳۲۵ در خمین بود. پدرش روحانی مسجد روستا بود و سید قاسم از نوجوانی پای منبر پدر ادعیه ماه مبارک را می‌خواند. او نزدیک 30 سال ادعیه و مناجات‌هایی مثل دعای کمیل، افتتاح، سمات، دعای فرج، و ادعیه‌ی هرروز ماه رمضان را زمزمه کرد و صدای دل‌نشینش همیشه مهمان سفره افطار و سحر ما بود.

دعای سحر، یکی از محبوب‌ترین و معروف‌ترین اجراهای آقای موسوی است. جایی درباره قرائت این دعا تعریف می‌کند که: «اوایل انقلاب و شب‌های اول ماه مبارک بود که رادیو از چندین نفر خواست این دعا را بخوانند؛ تا اینکه من دعا را خواندم و قبول کردند. من دعا زیاد خواندم اما بین آن‌ها این دعای سحر حال و هوای دیگری داشت. اگر حمل بر مبالغه نباشد، حال و هوای خیلی خاصی تو آن فضا حاکم بود و گمان می‌کردم راهی ازآنجا تا ملکوت بازشده است. وقت خواندن، ناخودآگاه به گریه افتادم و بارها ضبط دعا به تعویق افتاد. موقع خواندن دعا، بااینکه بنا بود تولیدی باشد و بعد‌ها پخش شود، اما من حس می‌کردم تمام مخاطبان بیدارند و صدای مرا می‌شنوند.»

موسوی قهار، دستگاه‌های آوازی را هم می‌شناخت و عقیده داشت هرکس که وارد حوزه مداحی و مناجات خوانی می‌شود، لازم است که بشناسد. او اغلب مناجاتش را در دستگاه‌های شور و ماهور می‌خواند و به‌واسطه صدای پرحجم و گیرا، مخاطبان زیادی داشت.

آقای موسوی قهار در یک مصاحبه می‌گوید: «سرودی اول انقلاب خواندم به اسم شهیدم من؛ شعر این سرود از خودم بود و سال 1359 در حسینیه جماران در محضر امام خمینی آن را خواندم. دوره‌ای بود که مردم فوج فوج به جبهه اعزام می‌شدند و حال و هوای کشور متفاوت از همیشه بود. پس از خواندن شهیدم من، امام خمینی (ره) به پهنای صورت اشک ریختند.»

آقای موسوی حوالی سال 92 اتفاق عجیبی را تجربه کرد؛ ایشان جایی گفتند که:« بعد از عمل تیروئید ناگهان متوجه شدم که نه می‌توانم بخوانم و نه حتی صحبت کنم. اگر چیزی می‌خواستم باید روی کاغذ می‌نوشتم. همه دکترها به‌اتفاق تشخیص دادند که تارهای صوتی سمت چپ من فلج شده است و بعد از کلی مراجعه به بهترین پزشک‌ها کاملاً ناامید شدم. زمانی به خودم آمدم و دیدم که جایی که باید می‌رفتم نرفتم. من تمام زندگی‌ام نذر امیر المومنین است و همیشه نذر داشتم سه شب احیا ماه مبارک رمضان را در حرم حضرت عبدالعظیم بخوانم اما این بار نمی‌توانستم، فقط می‌رفتم. آنجا دست به دامان امیرالمونین شدم و گفتم مهم نیست که صدای من باز شود یا نه مهم این است مردم کسی را که سی سال است انجام‌وظیفه کرده، از اهل‌بیت دم زده و حالا خودش گرفتارشده را ناامید نبینند. بحمدالله از روز بیست و سوم ماه آهسته‌آهسته توانستم صحبت کنم و لطف مولا شامل حال من شد.»

صوت حزین، ادای درست کلمات، توجه به مفهوم دعا و تطبیق الحان با معانی از ویژگی‌های دعا‌خوانی استاد موسوی قهار بود؛ و البته جای خالی ادعیه در آرشیو‌های صداوسیما در آن زمان و نوآوری ایشان در سبک خواندن و تقلید نکردن از دیگر ادعیه خوان‌ها باعث شد خیلی زود پیش مردم و اهالی فن محبوب شود.

این مداح اهل‌بیت (ع) چند سال بعدازاین ماجرا در سلامت زندگی کرد، اما سال ۹۷ بعد از عفونت ریه و مشکلات تنفسی، پزشکان بیماری‌شان را سرطان حنجره تشخیص دادند. آقای موسوی قهار بعد از سال‌ها بیماری صبح ۱۸ آذر ۱۳۹۸ به رحمت خدا رفت و پیکرش در حرم حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) به خاک سپرده شد.