تبیان، دستیار زندگی

افسانه‌های شیرین!

دروغ‌هایی که درباره‌ی قند به شما می‌گویند

سال‌هاست که شاهد بگومگوهای اساسی علمی و تغذیه‌ای در مورد قند هستیم؛ درست مانند بحث‌هایی که در مورد چربی وجود دارد، قند نیز یکی از سوژه‌های اصلی مناقشات در زمینه‌ی تغذیه است. در این مطلب به پنج دروغ درباره‌ی قند اشاره می‌کنیم که علم آن‌ها را فاش کرده است.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
قند و شکر
لازم است نگاهی به یک سری از جملات در این زمینه بیندازیم تا بتوانید متوجه شوید آیا قند عنصری است که باید بخشی از رژیم غذایی‌تان باشد یا نه، و اینکه آیا باید مصرف آن را محدود نمایید یا نیازی به این کار نیست. بهتر است به توصیه‌هایی که از هر طرف می‌شنوید بهایی ندهید و در عوض به علم توجه کنید.

آیا قند برای بدن لازم است؟

یک ادعای بسیار گسترده در تبلیغات این است که قند ماده‌ای ضروری در عملکرد بدن است، خصوصاً در تبلیغات برای محصولات شیرین صبحانه. مثلاً می‌گویند: غذاهایی که قند زیادی دارند، سوختی هستند که شما برای شروع یک روز پُر از انرژی به آن نیاز دارید. واقعاً این‌طور است؟
اگر به چیزی که متخصصین درباره‌ی غذا و سلامت می‌گویند مراجعه کنیم می‌فهمیم این جمله تماماً درست نیست. در واقع هیچ میزان توصیه شده‌ای برای حداقل مصرف قند وجود ندارد و دقیقاً برعکس است. سازمان بهداشت جهانی و دیگر سازمان‌های معتبر غذایی در دنیا، حداکثر میزان مجاز مصرف قند را ارائه داده‌اند و توصیه کرده‌اند که نباید از آن فراتر برویم.
قند سفید هیچ ارزش غذایی ندارد و هر چه کمتر بخورید بهتر است. چیزی که سلول‌های ما برای عملکرد خود به آن نیاز دارند، گلوکز است و شما می‌توانید گلوکز را از مواد غذایی گوناگون به دست بیاورید. معمول‌ترین منابع گلوکز، کربوهیدرات‌ها هستند، نه فقط قند. بهترین منابع کربوهیدرات شامل موارد زیر می‌شوند:
. غلات کامل
. سبزیجات
. میوه‌ها
. انواع سیب‌زمینی‌ها

آیا شکر قهوه‌ای بهتر از شکر سفید است؟

این یکی از بزرگ‌ترین و فراگیرترین دروغ‌ها در مورد قند است که بر پایه‌ی این باور به وجود آمده که شکر قهوه‌ای، مانند دیگر قندهای طبیعی، مواد مغذی دارد و فقط غذا را شیرین نمی‌کند. بنابراین می‌تواند این طور به نظر برسد که از جهت انتخاب یک شیرین‌کننده، گزینه‌ی بهتری است.
شکر قهوه‌ای باکیفیت نسبت به شکر سفید، کمتر فرآوری شده است. به همین دلیل، بخشی از ملاس یا شیره‌ی آن حفظ می‌شود که عامل رنگ قهوه‌ای آن است. ملاس دارای یک سری مواد مغذی است مثلاً ویتامین‌ها و املاحی دارد؛ اما مقدار این مواد مغذی آن‌قدر کم است که ارزش غذایی محسوب نمی‌شود. یعنی شکر قهوه‌ای منبعی از مواد مغذی به شمار نمی‌رود.
در واقع ما باید در استفاده از شکر قهوه‌ای برای شیرین کردن نوشیدنی‌ها، انواع ماست، کیک‌ها و ... احتیاط کنیم. واکنش بدن نسبت به شکر قهوه‌ای مانند شکر سفید است، بنابراین مصرف مقدار شکر قهوه‌ای نیز هرچند ظاهراً سالم‌تر به نظر می‌رسد؛ اما می‌تواند سبب چاقی و پوسیدگی دندان شود.

آیا شیرین‌کننده‌های مصنوعی بی‌ضررند؟

شهرت بد قند و محصولات قندی باعث شده محصولات با برچسب «بدون قند» یا «بدون قند افزوده» با سرعت وصف‌ناپذیری رشد کنند؛ اما بیشتر آن‌ها همچنان محصولات بیش از حد شیرینی هستند و حاوی لیست بلند و بالایی از شیرین‌کننده‌ها می‌باشند.
شیرین‌کننده‌های مصنوعی معمولاً کم‌کالری‌اند؛ اما محصولات غذایی را همچنان شیرین می‌کنند تا مزه‌شان قابل قبول‌تر و مطبوع‌تر شود. ضمناً تأثیرات منفی شیرین‌کننده‌های مصنوعی مدت‌هاست زیر نگاه موشکافانه علم قرار دارد. استفاده از هر یک از آن‌ها همچنان زیر سؤال بوده و احتمال ارتباطشان با بیماری‌ها وجود دارد.
برخی مطالعات علمی شیرین‌کننده‌های مصنوعی را با چاقی، سندرم متابولیک و تغییراتی در میکروبیوم روده مرتبط دانسته‌اند. همچنین متخصصین تغذیه مطمئن نیستند که این شیرین کننده‌ها فرمول مؤثری برای کمک به کنترل قند خون بیماران دیابتی باشد. شواهدی اخیر علمی نشان داده‌اند بهترین کار، محدود کردن مصرف این شیرین‌کننده‌هاست. وجود این مواد در رژیم غذایی می‌تواند در بلندمدت به اندازه‌ی غذاهای قندی مضر باشد.

شکر قهوه‌ای باکیفیت نسبت به شکر سفید، کمتر فرآوری شده است. به همین دلیل، بخشی از ملاس یا شیره‌ی آن حفظ می‌شود که عامل رنگ قهوه‌ای آن است. ملاس دارای یک سری مواد مغذی است مثلاً ویتامین‌ها و املاحی دارد؛ اما مقدار این مواد مغذی آن‌قدر کم است که ارزش غذایی محسوب نمی‌شود


آیا قند اعتیادآور است؟

این یکی از تازه‌ترین دروغ‌ها در مورد قند است. رسانه‌های اجتماعی پُر از داستان‌هایی از افرادی است که از تجربیات خود در تلاش برای ترک شیرینی می‌گویند و تئوری‌هایی نیز درباره‌ی اعتیادآور بودن قند وجود دارد.
اما یکی از جدیدترین مرورهایی که روی تحقیقات علمی روی این مسئله انجام شده نتیجه گرفته است که شواهد علمی قابل اطمینانی مبنی بر اعتیادآور بودن قند وجود ندارد.
برخی از کارشناسان تغذیه روی احتمال اعتیادآور بودن مواد غذایی پُر از قند و نمک و چربی و زیاد تصفیه شده تأکید دارند. این مواد غذایی جوری طراحی شده‌اند که خیلی خوشمزه باشند، یعنی آن‌قدر خوشمزه و دلپذیر که ما نتوانیم دست از خوردن آن‌ها بکشیم.

آیا قند موجب بیش فعالی کودک می‌شود؟

خیلی از والدین به این دلیل کودک را در مصرف شیرینی‌ها محدود می‌کنند که تصور می‌کنند قند بر رفتار کودک اثر می‌گذارد. این طبیعی است که بچه‌ها در میان جمع و وقتی با هم بازی می‌کنند فعالیت زیادی داشته باشند و شیرینی هم بخورند. خوردن شیرینی به آن‌ها کمک می‌کند بیشتر با همسالان خود بازی کنند.
غیرعادی نیست که بین مصرف قند و فعالیت زیاد یک رابطه‌ی علت و معلولی پیدا کنیم. اما آیا واقعاً قند خاصیت هیجان‌آوری دارد؟ تاکنون هیچ سند و مدرک علمی پیدا نشده که نشان بدهد قند و شیرینی سبب بیش فعالی در کودکان می‌شود. اما برخی کارشناسان عقیده دارند در مورد مصرف زیاد قند افزوده و بیش فعالی بچه‌ها نیاز به تحقیقات گسترده‌تری هست.
به هر حال، دلایل زیادی وجود که مصرف قند برای کودکان را محدود کنید. باید یادتان باشد امروزه خیلی از افراد بیشتر از میزان مجاز قند مصرف می‌کنند که می‌تواند منجر به پوسیدگی دندان و چاقی شود.

شما باید مصرف قند در رژیم غذایی خود را محدود کنید
حالا که نسبت به اطلاعات اشتباه درباره‌ی قند آگاه شدید، بهتر می‌توانید انتخاب غذایی سالم انجام دهید. یادتان باشد که همیشه بهترین کار، محدود کردن مصرف قند است. مصرف زیاد قند می‌تواند در بلندمدت سبب بروز بیماری‌های پیچیده‌ای شود.
مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.