اعمال روز و شب آخر ماه مبارک رجب

ماه رجب یکی از پرفضیلت‌ترین ماه‌ها نزد خداوند است و اعمال مستحب بسیاری مانند نماز‌ها، دعا‌ها و روزه برای این ماه توصیه شده است. این ماه یکی از ماه‌های حرام بوده و ماه هفتم سال قمری است، به همین دلیل آن را با نام رجب الفرد نیز معرفی می شود، چرا که سه ماه از ماه‌های حرام پشت سر هم هستند، اما این ماه از آن‌ها جدا بوده و فرد است.

ماه رجب مانند ماه‌های رمضان و شعبان یکی از پرفضیلت‌ترین ماه‌هایی است که تاکید بسیاری در روایات به آن شده است به قدری که آن را شهر اللّه الأصب یعنی ماه (سرای خداوند) می گویند، زیرا در این ماه رحمت بزرگ خداوند بخشنده بر بندگانش سرازیر می شود. 

تعابیری از خاص بودن ماه رجب نسبت به دو ماه دیگر در بعضی روایات آمده و امتیاز ویژه‌ای به آن داده شده، تا جایی که ماه رجب (ماه خدا) و ماه شعبان (ماه پیامبر) و ماه مبارک رمضان (ماه امت) نام گرفته است.

معرفی مناسبت‌های خاص در روزهای ماه رجب

اول رجب: طبق برخی از روایات، روز ولادت امام محمد باقر (ع) در سال ۵۷ هجری.
سوم رجب: روز شهادت امام علی النقی (ع) در سال ۲۵۴ هجری.
دهم رجب: روز ولادت امام محمد تقی (ع) طبق بعضی از روایات.سیزدهم رجب: روز ولادت امیرمومنان علی بن ابی طالب (ع) در داخل کعبه؛ ۱۲ سال پیش از بعثت رسول خدا (ص).
پانزدهم رجب: مطابق بعضی از روایات، روز وفات حضرت زینب کبری (س) در سال ۶۳ هجری.
هجدهم رجب: روز وفات جناب ابراهیم، فرزند رسول خدا (ص).

بیست و پنجم رجب: روز شهادت امام موسی بن جعفر (ع) در سال ۱۸۳ هجری.
بیست و ششم رجب: مطابق روایتی، روز وفات حضرت ابوطالب (ع).
بیست و هفتم رجب: بعثت پیامبر گرامی اسلام (ص).

اعمال مشترک در روزهای ماه رجب

اعمالی مشترک ماه رجب از اهمیت بالایی برخوردار بوده و این اعمال مربوط به روز خاصی نیست.

در تمام روزهای ماه رجب، این دعا را بخوانید:
یا مَنْ یَمْلِکُ حَوآئِجَ السّآئِلینَ، ویَعْلَمُ ضَمیرَ الصّامِتینَ، لِکُلِّ مَسْئَلَة؛‌
ای که مالک حاجات خواستارانی و ‌ای که نهاد خاموشان دانی برای هر خواسته ای.

مِنْکَ سَمْعٌ حاضِرٌ وَجَوابٌ عَتیدٌ. اللّهُمَّ وَمَواعیدُکَ الصّادِقَةُ واَیادیکَ الفاضِلَةُ؛
از جانب تو گوشی شنوا و پاسخی آماده است خدایا به حق وعده‌های راستت و نعمت‌های بسیار.

وَ رَحْمَتُکَ الواسِعَةُ فَاَسْئَلُکَ اَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّد وَآلِ محمد؛
و رحمت وسیعت از تو خواهم که درود فرستی بر محمّد و آل محمد.

واَنْ تَقْضِیَ حَوائِجی لِلدُّنْیا وَالاْخِرَةِ، اِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْء قَدیرٌ؛
و حوایج دنیا و آخرتم را برآوری که به راستی تو بر هر چیز توانایی.

به فرموده رسول خدا (ص):
هر شخصی در ماه رجب ۱۰۰ مرتبه بگوید: "اسْتَغْفِرُ اللّهَ الَّذِی لا إلهَ إِلاّ هُوَ، وَحْدَهُ لا شَرِیکَ لَهُ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ"؛
و در آخر صدقه‌ای کنار بگذارد، خداوند مغفرت و رحمت و مغفرت در کارش نصیب می‌کند و هر کس ۴۰۰ مرتبه آن را بگوید فضیلت شهیدان را دارد.

و نیز فرموده اند: هر شخصی هزار مرتبه "لا اِلهَ اِلاَّ اللّه" در ماه رجب بگوید، حسنات و ثواب فراوانی از سوی خداوند بر او نوشته می‌شود.

در یکی از روایات نقل شده است: هر کس در ماه رجب، در زمان صبح، ۷۰ مرتبه و شب همچنین ۷۰ مرتبه بگوید: "اَسْتَغْفِرُ اللّهَ وَ أَتُوبُ اِلَیْهِ" و بعد از آن، دستان خود را بلند کرده و بگوید: "أَللّهُمَّ اغْفِرْ لی وَ تُبْ عَلَیَّ" چنانچه در همان ماه رجب بمیرد، رضایت و خشنودی خداوند از آن او خواهد بود.

در طول این ماه هزار مرتبه بگویید: "اَسْتَغْفِرُ اللّهَ ذَاالْجَلالِ وَ الاْکْرامِ مِنْ جَمیعِ الذُّنُوبِ وَالاْثامِ"؛ تا خداوند رحمان و رحیم آمرزشش را برایتان نشان دهد.از رسول خدا (ص) در روایتی آمده است که آن حضرت فرمود: هر که یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد و چهار رکعت نماز بخواند، (هر دو رکعت با یک سلام) و در رکعت اول ۱۰۰ مرتبه "آیة الکرسی" بخواند و در رکعت دوم ۲۰۰ مرتبه "قل هو الله احد" بخواند، قبل از اینکه بمیرد خود را در بهشت نظاره می‌کند و یا حتی کسی دیگر جای او را در بهشت می‌بیند و برای او تعریف می‌کند.

اعمال روز آخر ماه نورانی رجب 

- انجام غسل: به انجام غسل در روز آخر ماه رجب تاکید شده است.

- گرفتن روزه: روزه روز آخر ماه رجب سبب آموزش گناهان گذشته و آینده می شود. 
 
- خواندن نماز حضرت سلمان: حضرت محمد(ص) در باره این نماز به سلمان می فرمایند؛ هیچ مومنی این نماز را بجا نمی آورد مگر اینکه:

- همه گناهان صغیره و کبیره‌اش محو می‌شود.
- اجر کسی که همه ماه رجب را روزه گرفته، می‌برد.
- تا سال پیش رو در نزد خدا از نمازگزاران نوشته می‌شود.
- هر روز برایش عمل شهیدی از شهدای بدر نوشته می‌شود.

حضرت (صلی الله علیه و آله و سلم) پس از تعلیم این نماز به سلمان می‌فرماید:

- نمازگزار خواسته‌اش را بخواهد دعایش مستجاب خواهد شد.
- میان او وجهنم هفت خندق فاصله می‌شود که هر یک به وسعت فاصله میان آسمان و زمین است.
- در برابر هر رکعت، هزارهزار رکعت حساب می‌شود.
- برائت از آتش و گذر از صراط برای او نوشته می‌شود.

- خواندن ده رکعت نماز: از روایت شده که پیامبر اکرم (ص) در بیان نماز آخر ماه رجب می‌فرمایند:
هر کس در آخر ماه رجب ۱۰ رکعت نماز بخواند که در هر رکعت سوره حمد را یکمرتبه و سوره توحید را سه مرتبه و سوره کافرون را سه مرتبه باشد، و پس از سلام نماز دستهایش را به سوی آسمان بلند کند و بگوید:

(لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لاشَرِیکَ لَهُ لَهُ الْمُلْکُ وَ لَهُ الْحَمْدُ یُحْیِی وَ یُمِیتُ وَ هُوَ حَیٌّ لا یَمُوتُ بِیَدِهِ الْخَیْرُ وَ هُوَ عَلى‏ کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ، وَ صَلَّى اللَّهُ عَلى‏ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِینَ، وَ لا حَوْلَ وَ لاقُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ.)

سپس دستهایش را به روی صورت بکشد و حاجتش را از خداوند بخواهد، دعای او مستجاب شود و خداوند بین او و جهنم هفت گودال فاصله بیاندازد که اندازه هر گودال به اندازه فاصله آسمان تا زمین است و در به ازای هر رکعت، هزار رکعت برایش نوشته شود و برای او گذر از صراط و دوری از جهنم تضمین شود.گفتنی است؛ در روز آخر ماه‏ رجب، بر انجام غسل تاکید شده و روزه ‏این روز سبب آمرزش گناهان گذشته و آینده است. 

---