تبیان، دستیار زندگی

آشنایی با خواص و فواید سین های سفره هفت سین + هفت سین قرآنی

یکی از مهم ترین رسوم ایرانی ها در عید نوروز و جشن تحویل سال، چیدن سفره ی هفت سین می باشد که هر یک از این سین ها به نام ومعنای خاصی می باشد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

سفره هفت سین

عید نوروز یکی از جشن های باستانی و قدیمی ایرانی ها است که مردم در آن به دیدوبازدید یکدیگر می روند و سال جدید را آغاز می کنند.

 نزدیک فرا رسیدن تحویل سال نو ،مردم در منزل خود سفره ای پهن می کنند که بر روی آن موادخوراکی و چیزهایی می گذارند که با" سین" شروع می شود.چیزهایی مانند سبزه، سرکه، سماق ، سمنو، سنجد، سیب،سیر و علاوه بر اینها سفره ی خود را با قرآن کریم، آینه، شمع و همچنین در تنگ کوچکی ماهی قرمزی که در حال شنا می باشد، قرار می دهند.

در واقع با ظهور اسلام در ایران زمین، سفره هفت سین ایرانی ها به قرآن مجید مزین شده است. هرکدام از اجزای هفت سین، نشانه مفاهیمی مانند رویش، زایش و باروری، فراوانی و برکت و ... است.

ایرانی ها از همان زمان های قدیم با فراهم کردن وسایلی مانند آب و سبزه که  نماد روشنایی و افزونی دارد، آتشدان نماد پایداری نوروگرما، شیر نماد نوزایی و رستاخیز و تولد دوباره، تخم مرغ نماد نژاد و نطفه، آیینه نماد شفافیت و صفا، سنجد نماد دلدادگی و زایش و باروری، سیب نماد رازوارگی عشق و انار نماد تقدس؛ سکه تازه ضرب نماد برکت و دارندگی؛ ماهی نماد ماه سپری شده اسفند، نارنج نماد گوی زمین ،گل بید مشک گل ویژه ی اسفند نماد  امشاسپند سپندارمز،می باشد؛ در سفره خود می گذاشتند.

 در برخی از منابع هم آمده است که قبل از هفت سین، ایرانی ها هفت شین را بر سر سفره خود قرار می دادند.این هفت شین شامل شمع، شراب، شیرینی، شهد (عسل)، شمشاد، شربت و شقایق یا شاخه نبات، بودند.


 آنها در کنار این هفت سین ، گلاب، نان پخته شده از هفت حبوب، خرما، پنیر، شکر، شاخه هایی از درخت انار، بید، زیتون، انجیر در دسته های سه، هفت یا دوازده تایی و همچنین کتاب مقدس بر سر سفره عید نوروز قرار می دادند.

 در منابعی آمده است که ایرانی ها قبل از ظهور اسلام هفت چین  بر سر سفره نوروز می گذاشتند و .هخامنشیان در نوروز در هفت ظرف چینی غذا می گذاشتند که به آن هفت چین یا هفت چیدنی می گفتند.

در برخی از منابع هم آمده است که قبل از هفت سین، ایرانی ها هفت شین را بر سر سفره خود قرار می دادند.این هفت شین شامل شمع، شراب، شیرینی، شهد (عسل)، شمشاد، شربت و شقایق یا شاخه نبات، بودند.

در زمان ساسانیان هفت شین رسم متداول مردم ایران بود و شمشاد در کنار بقیه شین های نوروزی، به نشانه سبزی و جاودانگی بر سر سفره قرار می گرفت.از آنجایی که در این سفره شراب هم وجود داشت و اسلام آن را حرام می دانست ، بعد از ظهور اسلام هفت سین گذاشتند و به جای شراب هم از سرکه استفاده کردند.

هفت عدد مقدسی برای ایرانی ها است ؛ همچنین این عدد در قرآن کریم و نزد مسلمانان نیز اهمیت دارد و از عدد هفت در برخی از آیه ها و سوره های قرآن نام برده شده است. برای مثال حج هفت مرحله دارد و نخستین قاریان نیز هفت نفر بوده اند.

فلسفه هفت سین سفره  عید نوروز


 همانطور که گفتیم هر یک از این هفت سین نشانگر چیزی است و فلسفه ای پشت آن وجود دارد. در ادامه می خواهیم فلسفه ی این هفت سین را بیان کنیم:

 سبزه
یکی از وسایلی که باعث زیبایی سفره هفت سین می شود و در این سفره چیده می شود، سبزه است. سبزه نمادی از سرسبزی، برکت، روزی و نشاط است. این سبزه را در سفره هفت سین به نشانه پیوند میان بشریت و نیکو سیرتی می گذارند. وجود سبزه در سفره هفت‌سین، شادابی و خرمی را در طول سال به همراه دارد.

 برای تهیه سبزه باید از چند روز قبل از عید،گندم یا عدس یا نخود و یا هر دانه ای که دوست دارید را خیس دهید وبعد آن را در پارچه یا دستمالی قرار دهید تا آن دانه رشد کند و بعد در ظرف مخصوص قرار دهید و آن را اب دهید تا رشد کند.

 اصولا سبزه را تا روز سیزدهم نوروز که سیزده‌ به‌ در خوانده می‌شود نگه می دارند وتا در روز سیزده همراه با آن بدی‌ها و کدورت‌ها را دور بریزند. همچنین برخی معتقدند که آن را گره بزنند و گره زدن سبزه در روز سیزده‌ به‌ در سبب باز شدن بخت جوانان دم بخت می‌شود.
سفره هفت سین
سنجد
 یکی دیگر از وسایل هفت سین ، سنجد است. سنجد را به این نیت در سفره هفت سین می گذارند که هر کسی با خودش عهد کند، با آغاز سال جدید هر کاری را سنجیده انجام دهد؛ چون که سنجد نماد سنجیده عمل کردن و نشانه گرایش به عقل است.

سنجد نماد فرزانگی و زایش است. سنجد میوه‌ای است که وقتی بارور می‌شود ؛ بویش در فضا پراکنده می‌شود و قوای احساسی  انسان را پرورش می دهد .به همین دلیل برخی بر این باورند که سنجدی که سر سفره هفت سین گذاشته می‌شود، نماد عشق انسان‌ها به یکدیگر نیز است.سنجد ،سمبل محبت و دوستی  و میوه درخت عشق است. برخی معتقدند اگر می خواهید روابط گسترده تری داشته باشید ، سنجد بیشتری بگذارید.

سماق

در فرهنگ قدیمی  ایران، سماق نماد صبر و بردباری و تحمل دیگران بوده است. در گذشته آن را به صورت کوبیده در سفره هفت‌سین می‌گذاشتند که این کار توسط پدر خانواده در سفره گذاشته می شد.

 سمنو

 سمنو هم از خوراکی های خوشمزه سفره هفت سین می باشد. سمنو ،سمبل قدرت و مظهر صبر و مقاومت و عضو عدالت و قدرت است.سمنو را حلوای حضرت زهرا می دانند و آن را با آرد و گندم درست می کنند. تهیه سمنو کارسختی می باشد و بهتر است برای آن را به صورت گروهی و دسته جمعی درست کنید.

 سیر نماد میکروب‌زدایی و پاکیزگی محیط‌زیست و سلامت بدن و نیز زدودن چشم‌زخم است که باید حتماً بر سر سفره هفت سین قرار داده شود. زرتشتیان با این اعتقاد سیر را بر سر سفره هفت سین می گذاشتند که بوی سیر دیوان را می‌گریزاند.امروزه سیر نماد سیری چشم و دل است.


سیب
 سیب هم یکی دیگر از وسایل هفت سین است. سیب، نماد سلامتی و زیبایی است و سیبی که سر سفره می گذارند، نشان از دوری از گزند و آسیب دارد.  از قدیم رسم بوده که بزرگان خانواده ،پدر بزرگ و مادر بزرگ این میوه ی خوشمزه را سر سفره هفت سین می گذاشتند، به این دلیل که همیشه بزرگترهای یک خانواده نگران سلامتی اعضای خانواده شان هستند.

 سرکه
 سرکه هم یکی دیگر از وسایل سفره هفت سین می باشد. در گذشته که هفت شین بود، شراب بر روی سفره قرار می دادند و با هفت سین به جای شراب ، سرکه می گذارند. سرکه برای پاکی محیط، زدودن آلودگی و باطل کردن سحر و جادو بر سر سفره قرار می گرفت.

سرکه، نماد تسلیم و رضاست. زندگی همواره  با رنج و مشقت و زحمت همراه است و هیچ انسان متعهد و با مسئولیتی نیست که بدون دغدغه بتواند به زندگی ادامه دهد. خداوند، زمین و آسمان و انسان را آسوده و بی غم نیافرید و در هر مشقتی که می رسد ، حکمتی نهفته است و سرکه گویای تسلیم در برابر حکمت خداوند بزرگ و حکیم است.در واقع سرکه صبر در برابر مشقت را نشان می دهد.
سیر
سیر نماد میکروب‌زدایی و پاکیزگی محیط‌زیست و سلامت بدن و نیز زدودن چشم‌زخم است که باید حتماً بر سر سفره هفت سین قرار داده شود. زرتشتیان با این اعتقاد سیر را بر سر سفره هفت سین می گذاشتند که  بوی سیر دیوان را می‌گریزاند. آنها پوست سیر را می کنند و سپس آن را بر سفره می گذارند. امروزه سیر نماد سیری چشم و دل است.

 علاوه بر این هفت سین ، گذاشتن کتاب مقدس یکى از اجزای اصلى سفره هفت سین است و براساس آن هر خانواده اى به تناسب مذهب خود، کتاب مقدسى را که قبول دارد بر سفره مى گذارد.مثلا مسلمانان قرآن، زرتشتیان اوستا و کلیمیان تورات را بر بالاى سفره‌هایشان قرار مى‌دهند.

سکه، تخم مرغ، گل ، آینه که روشنایی است و حتما باید بالای سفره جای گیرد و شمعدان ،میوه و شیرینی ،آب و ماهی از وسایل دیگری است که باعث زیبایی سفره هفت سین می شود.

 اگر شخصی هفت آیه از قرآن که در آنها هفت سین بیان شده باشد با زعفران آب شده و گلاب بر ظرف چینی بنویسد و هنگام تحویل سال جدید از آن بخورد تا پایان آن سال مرض و بیماری از او دور خواهد بود و بیمه قرآن خواهد شد.


البته هفت سین برای تبرک سفره عید و آغاز سال خوب، میتوانید از هفت سین قرانی هم استفاده کنید.


در کتاب تحف العقول از امام علی (ع) چنین نقل شده است که اگر شخصی هفت آیه از قرآن که در آنها هفت سین بیان شده باشد با زعفران آب شده و گلاب بر ظرف چینی بنویسد و هنگام تحویل سال جدید از آن بخورد تا پایان آن سال مرض و بیماری از او دور خواهد بود و بیمه قرآن خواهد شد.

سلام قول من رب رحیم (سوره یس، آیه 5٨)
سلام علی نوح فی العالمین(سوره صافات آیه ٧٩)
سلام علی ابراهیم (سوره صافات آیه ١٠٨)
سلام علی موسی و هارون(سوره صافات ١١٩)
سلام علی آل یاسین(سوره صافات ١٢٩)
سلام علیکم طبتم فادخلوها خالدین(سوره زمر آیه ٧١)
سلام هی حتی مطلع فجر (سوره قدر آیه 6)
این مطلب صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر شده و محتوای آن لزوما مورد تایید تبیان نیست .