طبق گفته متخصصین: هیچ ماده غذایی افزودنی وجود ندارد که اگر به مقدار کم مصرف شود، به سلامتی شما آسیب برساند با این وجود، بعضی از افزودنی‌های غذایی وجود دارند که اگر به طور منظم مصرف شوند ممکن است خطرآفرین باشند.
در اینجا، به چهار ماده افزودنی غذایی که باید به میزان محدود مصرف کنید، اشاره می‌کنیم:
1. رنگ‌های خوراکی مصنوعی
رنگ‌های خوراکی مصنوعی در بسیاری از غذاها، از رویه خامه‌های کیک و شیرینی با رنگ روشن گرفته تا ماست یافت می‌شود که آن‌ها را برای تقویت یا تغییر رنگ اضافه می‌کنند.اگرچه شیرین کننده‌های مصنوعی برای کاهش چاقی و مقاومت به انسولین تولید شده‌اند، اما با بررسی که در سال 2017 انجام شد، مشخص شد که در حقیقت ممکن است آن‌ها به اپیدمی چاقی کمک کنند و دلیل آن این است که شیرین‌کننده‌های مصنوعی احساس سیری را کاهش می‌دهند و منجر به افزایش مصرف کالری و در نتیجه افزایش وزن می‌شوند
· آبی شماره‌های 1 و 2
· سبز شماره 3
· قرمز شماره‌های 3 و 40
· زرد شماره‌های 5 و 6
طبق گفته آکادمی اطفال آمریکا، مطالعاتی که طی چند دهه گذشته صورت گرفته، این نگرانی را به وجود آورده است که رنگ‌های خوراکی مصنوعی بر رفتار کودکان تأثیر می‌گذارد و علائم ADHD (اختلال نقص توجه و بیش فعالی) را تشدید می‌کند.
با این حال، تحقیقات بیشتری لازم است تا مشخص شود کدام رنگ‌های خوراکی و تا چه حد بر رفتار تأثیر می‌گذارند. یک بررسی در سال 2012 نشان می‌دهد که رنگ‌های غذایی مصنوعی ممکن است با رفتار پیش‌فعالی در کودکان مرتبط باشد حتی اگر آن‌ها پیش فعالی نداشته باشند.
متخصصین اطفال می‌گویند: کودکانی که بیش فعالی دارند باید از رنگ‌های غذایی مصنوعی دوری کنند. کودکان به نسبت بیشتری تحت تأثیر رنگ‌های غذایی مصنوعی قرار می‌گیرند، زیرا بدن آن‌ها هنوز در حال رشد است.
گزینه‌های طبیعی جایگزین رنگ‌های غذایی مصنوعی عبارت‌اند از:
· چغندر
· بتاکاروتن‌ها
· عصاره میوه‌ها
2. نیترات‌ها و نیتریت‌ها
نیترات‌ها و نیتریت‌ها غالباً در گوشت‌های فرآوری شده، ماهی‌ها و پنیرهای پروسس شده یافت می‌شوند و با سرطان در سیستم‌های گوارشی و عصبی ارتباط دارند.سازمان بهداشت جهانی به دلیل افزودن نیترات یا نیتریت در فرآیند فرآوری، گوشت‌های فرآوری شده مانند سوسیس و کالباس را در دسته مواد غذایی سرطان‌زا طبقه‌بندی می‌کند. این طبقه بندی پس از بررسی بیش از 800 مطالعه علمی صورت گرفت. مطالعات نشان می‌دهند گوشت‌های فرآوری شده با نیترات خطر سرطان، به ویژه سرطان روده بزرگ را افزایش می‌دهند.
یک بررسی بسیار گسترده در سال 2017 که 99 مطالعه را در مورد مصرف روزانه 50 گرم گوشت فرآوری شده تجزیه و تحلیل کرده است، نشان داده که حدوداً در هر یک هات‌داگ،16 درصد افزایش خطر سرطان وجود دارد.
گوشت‌هایی مانند هات‌داگ و بیکن اغلب حاوی نیتریت سدیم هستند، اما می‌توانید به دنبال انواعی باشید که فاقد نیتریت هستند. با این حال، انواع بدون نیترات هنوز هم حاوی منابع طبیعی نیترات هستند. بنابراین مشخص نیست که آیا این‌ها در واقع ایمن‌تر هستند یا خیر.
3. سولفیت‌ها
سولفیت‌ها به طور طبیعی در بعضی از غذاهای کامل وجود دارند، اما به عنوان ماده نگهدارنده برای تغییر رنگ آهسته، به آن‌ها افزوده می‌شود. غذاهای حاوی مواد افزودنی سولفیت شامل سس آب‌گوشت بسته بندی شده، بیسکویت و خمیر پیتزا و حتی میوه‌های خشک هستند.برخی افراد به سولفیت حساس هستند و اگر آسم حساس به سولفیت داشته باشند، همین امر باعث می‌شود که دچار مشکلات تنفسی شوند. با این حال، اگر به سولفیت حساس نیستید، آن‌ها هیچ عواقب شناخته شده‌ای برای سلامتی ندارند.
اگر حساسیت دارید، از موادی که حاوی سولفیت هستند، اجتناب کنید، که برخی دیگر از نام‌های آن‌ها عبارت‌اند از:
· سولفور دی‌اکسید
· پتاسیم بی‌سولفیت
· سدیم سولفیت
· سدیم بی‌سولفیت
4. شیرین‌کننده‌های مصنوعی
شیرین‌کننده‌های مصنوعی جایگزین‌های قند مصنوعی هستند که به غذاها و نوشیدنی‌های شیرین کننده، بیشتر نوشیدنی‌های غیرالکلی، محصولات لبنی، مربا و ژله‌ها اضافه می‌شوند. آن‌ها به ویژه در محصولاتی با عنوان «رژیمی» یا «بدون قند» یافت می‌شوند، و در واقع هیچ کالری به محصول اضافه نمی‌کنند.شیرین کننده‌های مصنوعی رایج عبارت‌اند از:
· ساخارین
· آسپارتام
· سوکرالوز
اگرچه شیرین کننده‌های مصنوعی برای کاهش چاقی و مقاومت به انسولین تولید شده‌اند، اما با بررسی که در سال 2017 انجام شد، مشخص شد که در حقیقت ممکن است آن‌ها به اپیدمی چاقی کمک کنند و دلیل آن این است که شیرین‌کننده‌های مصنوعی احساس سیری را کاهش می‌دهند و منجر به افزایش مصرف کالری و در نتیجه افزایش وزن می‌شوند.
طبق یک مطالعه بزرگ در سال 2019 بر روی زنان دچار یائسگی، نشان داده شد مصرف زیاد مواد شیرین کننده مصنوعی خطر سکته، بیماری قلبی عروق کرونر و مرگ و میر ناشی از آن را افزایش می‌دهد.
در حالی که برخی از مطالعات حیوانی نشان داده‌اند که شیرین کننده‌های مصنوعی می‌توانند باعث سرطان شوند، اما ارتباط مشخصی بین این ماده افزودنی و افزایش خطر سرطان در انسان دیده نشده است.
ممکن است نیاز باشد از مصرف مقادیر زیاد شیرین‌کننده‌های مصنوعی خودداری کنید، اما این بدان معنا نیست که مجبورید آن‌ها را کاملاً از رژیم خود حذف کنید. با یک متخصص تغذیه صحبت کنید تا بهترین گزینه مناسب شما و اهداف سلامتی‌تان ارائه دهد.
بیشتر بخوانید
از این افزودنی‌های غذایی دوری کنیدشیرین کننده‌های مصنوعی لاغرتان نمی‌کنندمعرفی 12 افزودنی رایج غذایی
برای محدود کردن مصرف این مواد افزودنی، لیست مواد موجود بر روی بسته‌بندی مواد غذایی و نوشیدنی‌ها را بخوانید. همچنین شما می‌توانید مصرف مواد افزودنی را با استفاده از روش‌های زیر کاهش دهید:
· غذاهای بسیار فرآوری شده شامل هات داگ، آب‌نبات و چیپس را محدود کنید.
· رژیم غذایی سالم داشته باشید؛ بر روی سبزیجات و میوه‌ها و سایر غذاهای گیاهی مانند غلات، آجیل‌ها و حبوبات تمرکز کنید.
. غذاها را خودتان طبخ کنید؛ مواد تشکیل دهنده غذایی که تهیه می‌کنید معمولاً مواد افزودنی کمتری نسبت به غذای از پیش آماده دارد. پیشنهاد می‌شود که: «یاد بگیرید چطور عصاره آب‌گوشت، سس و چاشنی‌ها را درست کنید بدون این‌که به انواع مواد بسته بندی شده متکی باشید.»
نکات کلیدی
اگرچه همه مواد افزودنی غذایی، به عنوان خطری برای سلامتی در نظر گرفته نمی‌شوند، اما بعضی از آن‌ها ممکن است در صورت مصرف مداوم، خطر سرطان، مشکلات رفتاری در کودکان و چاقی را افزایش دهند.
تحقیقات بیشتری در مورد اثر طولانی‌مدت مواجهه زیاد با مواد افزودنی غذایی لازم است. شما می‌توانید با داشتن یک رژیم غذایی سالم و همچنین توجه بیشتر به لیست برچسب‌های مواد غذایی، میزان مواجهه را کاهش دهید.
