علت واقعی توسعه امریکا
شوخی کرونا با بازار آزاد
ایالت متحده امریکا یکی از ثروتمندترین کشور در جهان است. این کشور بالاترین تولید ناخالص داخلی جهان، بیشترین میلیاردرها،400 شرکت جهانی و پول رایج بینالمللی را دارد اما آیا میدانید علت توسعه آمریکا چیست؟
ثروت، نقش اساسی در شکلگیری هویت ملی آمریکا را دارد. همچنین قدرت طولانیمدت آمریکا تا حد زیادی به موقعیت غالب آمریکا در اقتصاد جهان بستگی دارد.
درآمد ناخالص ملی این کشور بیش از 55000 دلار است. برخلاف سایر کشورهای ثروتمند جهان، آمریکا اعتماد زیادی به صادرات ندارد. ارزش کل صادرات کالاها و خدمات از ایالت متحده تنها 12.1% از تولید ناخالص داخلی است. ایالت متحده همچنین دارای بالاترین سطح نابرابری درآمد است. اینکه چگونه این کشور امروز به یک کشور توسعه یافته تبدیل شده داستانی مفصل، جذاب و پرفراز نشیب دارد که در ادامه بهاختصار به آن میپردازیم.
نشریه آمریکایی می گوید:« 100% منابع مالی شرکت مدرنا برای ساخت واکسن از سوی بودجه دولتی تأمینشده است.»
دولت آمریکا، بیش از دو و نیم میلیارد دلار به شرکت مدرنا برای برنامه ساخت واکسن منابع مالی داده است. فایزر، دیگر شرکت تولید واکسن کرونا هم با فناوری که دولت آمریکا در اختیار آن قرار داده واکسن را تولید کرده است. این دو، تنها دو مورد از مواردی است که در آن توسعه با همکاری دولت امکانپذیر شده است.
تقریباً هیچ تکنولوژی در آمریکا گسترش نیافته، مگر اینکه رد پایی از دخالت دولت در آن دیده میشود.سال ۲۰۰۵ بانک جهانی در گزارشی اعلام کرده بود یک دهه تأکید بر بازار آزاد برای توسعه، نتایج بدی به بار آورده است.
«عدم دخالت دولتی» سیاستی بود که سالها آمریکا برای کشورهای توسعهنیافته طراحی میکرد. بسیاری از کشورها هم با تصور اینکه «بازار آزاد» آمریکا را به اقتصادی قدرتمند تبدیل کرده به دنبالهروی از این سیاستها پرداختند.
بعد از چند سال، این اقدامات منجر به افزایش بیرویه واردات، ثروتمندتر شدن امریکا و فقر و عقبافتادگی بیشتر در کشورهای توسعهنیافته شد.
اما علت واقعی توسعه آمریکا چه بود؟
رابرت وید استاد اقتصاد سیاسی میگوید: «آمریکا بهواسطه سازمان تجارت جهانی و دیگر سازمانهای وابسته، روایت وارونهای از مدل توسعه خود ارائه میدهد.»
در سال ۱۹۸۷ و در دولت ریگان که برای دیگر دولتها الگوی بازار آزاد توصیه میشد، قانون تحقیقات نوآورانه تصویب شد. این قانون کسبوکارهای کوچکتر را به وزارت دفاع و وزارت انرژی امریکا متصل میکرد. پیشازاین نیز وزارت دفاع کمک گستردهای به صنایع تکنولوژی محور امریکا ترتیب داده بود. درنتیجه این حمایتهای نظامی و دولتی، توسعه تکنولوژیهای امریکا سرعت گرفت.
اینترنت که نام اولیه آن «آرپانت» بود تحت برنامه دارپا که بخشی از وزارت دفاع بود خلق شد. اپل و آیفون که بهعنوان خلاقیت بخش خصوصی مطرح میشود، مستقیما با تکنولوژی دولت امریکا ایجاد و توسعه یافت.
جیپیاس که امروزه بنیان بسیاری از فناوریهای دیجیتال است توسط ارتش امریکا ایجاد شد.
شرکت اتوموبیل برقی تسلا و موشکهای اسپیس ایکس با وام دولتی و حمایت تکنولوژیک ناسا گسترش یافت.
همه این موارد نشان میدهد که دولت امریکا از هیچ اقدامی برای حمایت از شرکتهای خود دریغ نکرده است.