ولی فقیه چگونه جامعه را اداره می کند؟ هدیه های آسمانی پایه ششم

ولی فقیه، حاکم مطلق بوده و همهٔ اختیارات امام معصوم شیعه را دارا است؛ زیرا ولایت مطلق، به معنای رعایت مصالح عام در سرپرستی جامعه‌است و چون حوزهٔ حکومت، مصالح عمومی را نیز در بر می‌گیرد، بدون ولایت مطلق برپایی حکومت اسلامی و اجرای احکام دین ممکن نیست.

اعمال ولایت فقیه در حوزه جامعه در صورتی می‌تواند خلق تمدن دینی نماید که ساختارها و نهادهای اعمال حاکمیت و روابط حاکم بر آن‌ها برآمده از فقه و دارای حجت باشند و لازمهٔ پذیرش حکومت اسلامی، روا داشتن اختیارات مطلق برای فقیه ‌است.

ولایت فقیه و قانون اساسی

مرجعیت دینی که همان امامت است نقش هدایت مردم را داراست درحالیکه ولایت که همان خلافت تلقی می‌شود مدیریت سیاسی جامعه اسلامی است اولی مبتنی بر علم مرجع دینی و دومی منوط به پذیرش عموم است و لذا طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی ولی فقیه تنها رهبری سیاسی مردم را برعهده دارد و نقش مرجعیت کماکان باقی است.

ولایت محدود فقیه از جمله حق قضاوت، صدور فتوا در مسائل شرعی، اخذ وجوهات شرعی و رسیدگی به امور حسبیه از دیرباز در فقه امامیه مطرح و مورد بحث بوده و در ارتباط نزدیک با نهاد مرجعیت است.

اما در نظریهٔ ولایت سیاسی فقیه که بیش از همه توسط روح‌الله خمینی مطرح و تشریح شده، این ولایت اساس نظم سیاسی دورهٔ غیبت را تشکیل می‌دهد و فقیهان جانشین امام در اجرای سیاست‌ها و مسائل حکومتی و سایر امور مربوط به امام معصوم (به جز جهاد ابتدایی) محسوب می‌شوند.بر اساس نظریه اسلامی ولایت مطلق به معنی حق حاکمیت مطلق در همه امور به خداوند اختصاص دارد و مشروعیت انواع دیگر ولایت از رابطه‌ای که با این منشأ دارند به دست می‌آید.

ولایت امر یکی از انواع این ولایت است که به معنی زعامت سیاسی و مذهبی جامعه است. در اسلام ولایت امر از ناحیه خدا به پیامبر تفویض شده‌است.

زیرا هدف بعثت و کار انبیا تنها مسئله گویی و بیان احکام نیست، این‌طور نیست که رسول اکرم و ائمه مسئله گوهایی باشند که خداوند آنان را تعیین فرموده تا مسائل و احکام را بدون خیانت برای مردم نقل کنند و آنان نیز این امانت را به فقها واگذار کرده باشند و معنای «الفقهاء آمن الرسل» این باشد که فقها در مسئله گفتن، امین باشند.

در حقیقت مهم‌ترین وظیفهٔ انبیا برقرارکردن یک نظام عادلانهٔ اجتماعی از طریق اجرای قوانین و احکام است که البته با بیان احکام و نشر تعالیم و عقاید الهی ملازمه دارد و این با تشکیل حکومت و اجرای احکام امکان‌پذیر است، خواه نبی خود موفق به تشکیل حکومت شود مانند رسول اکرم و خواه پیروانش پس از وی توفیق تشکیل حکومت و برقراری نظام عادلانهٔ اجتماعی را پیدا کنند.

بر پایهٔ این دیدگاه، در زمان غیبت امامان معصوم و در شرایطی که نماینده‌ای نیز از جانب او مشخص نشده‌است، بر مردم واجب است که فقیه جامع‌الشرایطی را برای حکومت برگزینند.

امام خمینى(ره) به عنوان یكى از مهم‌ترین نظریه‌پردازان ولایت فقیه، مى‌فرماید: "...فقها از طرف ائمه علیهم السّلام،در همه مواردى كه امامان در آن داراى ولایت هستند، ولایت دارند." ایشان تأكید مى‌كند: "پس اقامه حكومت و تشكیل دولت اسلامى، بر فقیهان عادل، واجب كفایى است. بنابراین،اگر یكى از فقیهان زمان، به تشكیل حكومت، توفیق یافت، بر سایر فقها لازم است كه از او پیروى كنند.

سوالات درس هشتم هدیه های آسمانی پایه ششم

ولی فقیه کیست؟
رهبری جامعه اسلامی بر عهده یکی از مراجع تقلید است که به عنوان ولی فقیه شناخته می شود.

وظیفه ولی فقیه چیست؟
ولی فقیه با آگاهی کامل از دستورات دینی وشرایط سیاسی و اجتماعی به اداره ی جامعه می پردازد.

وظیفه ی ما در برابر مراجع تقلید چیست؟
توجه و انجام دستورات دینی که توسط مراجع از منابع دینی از جمله قرآن و روایات استخراج شده و در اختیار ما مسلمانان قرار گرفته است.

مردم در دوران غیبت کبری به چه کسانی مراجعه می‌کردند؟
به علما و مراجع دینی که به آن ها مراجع تقلید گفته می شود.

پیامبر مژده ی به دنیا آمدن کدام امام را به مردم داد؟
حضرت مهدی (عج)

پیامبر در مورد امام زمان به مردم زمان خود چه فرمودند؟
وقتی رسول خدا نام دوازده امام را برای مردم بیان می کرد، به آن ها فرمود: آخرین امام که نامش مهدی است، با ظالمان مبارزه می کند و حکومت های ستمگر را از بین می برد.

پس از شهادت امام عسکری (علیه السلام) چه اتفاقی برای امام مهدی (ع) افتاد؟
امام مهدی، به فرمان خداوند از چشم مردم پنهان شد، تا هر زمانی که خدا بخواهد و مردم آمادگی داشته باشند، قیام کند و جهان را پر از نیکی و عدالت سازد.

امام مهدی در دوران غیبت چگونه خود چگونه مردم را راهنمایی می کرد؟
امام مهدی (علیه السلام) برای ارتباط خود با مردم در دوران غیبت، چهار نفر از عالمان دینی را برگزید.

پس از چهار نفری که برای ارتباط با امام تعیین شده بودن چه کسانی جانشین امام زمان شدند؟
پس از آن چهار نفر، ایشان افراد خاصی را با نام مشخص، به عنوان جانشین خود معرفی نکرده است؛ بلکه عالمان پرهیزکار و دین شناس هر زمان را به عنوان جانشینان خود قرار داده است.

یکی از جانشینان امام زمان در دوره ما چه کسی بود و چه کرد؟
یکی از این جانشینان در روزگار ما، امام خمینی (ره) بود. مردم ایران، به رهبری این عالم و مرجع بزرگ دینی توانستند حکومت ضد مردمی و ضد دینی شاه را سرنگون کنند و جمهوری اسلامی را به وجود آورند.

چه کسی بر ضد شاه قیام کرد و جمهوری اسلامی را به وجود آورد؟
امام خمینی (ره)

در حال حاضر چه کسانی جانشینان امام زمان شناخته می شوند؟
در زمان حاضر، مراجع تقلید دینی جانشینان امام زمان (علیه السلام) شناخته می شوند.

در زمان غیبت حضرت مهدی (عج) وظیفه ما چیست؟
از مراجع تقلید دینی و دستوراشان پیروی کنیم.

در زمان حاضر، ما چرا باید به مراجع دینی رجوع کنیم؟
برای آگاهی از احکام دین باید به آن ها مراجعه کنیم و از دستوراتشان پیروی نماییم.رهبری جامعه اسلامی در حال حاضر در دست کیست؟
رهبری جامعه اسلامی بر عهده ی یکی از مراجع است که به عنوان ولی فقیه شناخته می شود. ولی فقیه با آگاهی کامل از دستورات دینی و شرایط سیاسی و اجتماعی به اداره ی امور جامعه می پردازد.

---