از کجا بفهمیم کمردرد داریم یا کلیه درد؟

وقتی سعی دارید بفهمید دردی که دارید از کلیه‌هاست یا از کمرتان، باید موارد زیر را بررسی کنید:
. محل درد
. نوع و شدت درد
. هرگونه علامت دیگر
در این مطلب به ویژگی‌های اصلی و علت‌های کلیه درد و کمردرد می‌پردازیم.

کلیه درد

کلیه‌ها، سموم و ضایعات خون را فیلتر می‌کنند و به همین دلیل در معرض عفونت و آسیب هستند. کلسیم اضافی، اگزالات و فسفر می‌توانند در کلیه‌ها تجمع کرده و سنگ کلیه تشکیل دهند. سنگ کلیه در صورتی که انسداد ایجاد کند، دردناک است.

محل درد
کلیه درد در زیر دنده‌ها در طرفین ستون فقرات رخ می‌دهد. همچنین این درد را ممکن است جایی در عمق بدنتان احساس کنید. افراد ممکن است درد را در یک سمت یا هر دو سمت بدن احساس کنند که بستگی به این دارد که آیا یکی از کلیه‌هایتان دچار عارضه شده یا هر دو کلیه.
کلیه درد می‌تواند به سایر قسمت‌های بدن نیز منتشر شود، مثلاً:
. پهلوها
. شکم
. کشاله ران
. ران‌ها

نوع و شدت درد
سنگ‌های کوچک کلیه اغلب بدون درد و ناراحتی از مجرای ادرار دفع می‌شوند؛ اما سنگ‌های بزرگ‌تر می‌توانند دردهای شدیدی ایجاد کنند که معمولاً با حرکت سنگ‌ها از کلیه به سمت میزنای بدتر هم می‌شود. میزنای‌ها لوله‌هایی هستند که کلیه‌ها را به مثانه مرتبط کرده و بخشی از سیستم ادراری ما را تشکیل می‌دهند.
یک عفونت کلیه می‌تواند دردی مبهم و بیحال کننده ایجاد کند که ثابت می‌ماند.

علائم دیگر
عوارضی که بر کلیه‌ها اثر می‌گذارند می‌توانند علائم دیگری نیز ایجاد نمایند، مثلاً:
. ادرار کدر رنگ یا خونی
. درد هنگام ادرار کردن
. تکرر ادرار
. استفراغ
. یبوست یا اسهال
. تب
. سرگیجه
. خستگی

علائم آسیب جدی یا مشکلات حاد کلیه شامل موارد زیر می‌شوند:
. بد بو شدن دهان
. مزه فلز مانند در دهان
. تنگی نفس
. التهاب پاها، قوزک پا یا کف پا
. احساس آشفتگی و گیجی
. ضربان قلب نامنظم
. گرفتگی‌های عضلانی

علت‌های کلیه درد
عوارضی که می‌توانند سبب درد در کلیه‌ها شوند شامل موارد زیر هستند:
. عفونت مجاری ادراری (UTIs)
. سنگ کلیه
. عفونت‌های کلیه
. لخته خون در کلیه‌ها
. تروما یا آسیب به کلیه‌ها

کمردرد

کمردرد عارضه‌ای بسیار شایع است. تقریباً 80 درصد از افراد بزرگسال در مرحله‌ای از زندگی خود دچار کمردرد خواهند شد. کمردرد نتیجه‌ی مشکلاتی است که بر عضلات، استخوان‌ها و یا عصب‌های کمر اثر می‌گذارند. ناحیه درد، شدت درد و دیگر علائم همراه با کمردرد، بسته به علت این عارضه متفاوت‌اند.

ناحیه درد
کمردرد می‌تواند در هر قسمتی از کمر روی دهد، اما بیشتر افراد این درد را در قسمت پایین کمر خود تجربه می‌کنند.

نوع و شدت درد
درد عضله به صورت دردی مبهم و بیحال کننده احساس می‌شود. بعضی از حرکات بدن می‌توانند درد عضلانی را شدت داده یا برانگیزاننده‌ی آن باشند. شدت این درد در طیف خفیف تا شدید قرار می‌گیرد و می‌تواند در واکنش به کشش عضله، نوسان داشته باشد.
افرادی که درد عصب دارند ممکن است درد را به صورت احساس سوزش یا سیخ زننده احساس کنند که به سایر قسمت‌های بدن نیز منتشر می‌شود. سیاتیک، نوعی درد عصب است که بر کمر اثر می‌گذارد. افراد زمانی دچار سیاتیک می‌شوند که عصب سیاتیک دچار پیچ‌خوردگی شده یا تحت فشار قرار می‌گیرد، که سبب دردی سوزش مانند در پایین کمر شده که تا باسن نیز کشیده می‌شود.
درد استخوان می‌تواند ناشی از شکستگی‌های مهره یا ناهنجاری در شکل ستون فقرات باشد. این نوع درد به صورت ناگهانی شروع می‌شود. درد استخوان در طیف متوسط تا شدید قرار گرفته و معمولاً با حرکت بدتر می‌شود.

علائم دیگر
سایر علائمی که می‌توانند با کمردرد همراه باشند شامل موارد زیر هستند:
. درد یا گرفتگی در ستون فقرات
. درد تیز و سیخ زننده در کمر
. به سختی می‌تواند صاف بایستید چون عضله‌تان درد دارد یا اسپاسم شده
. مشکل در راه رفتن
. کرختی یا گزگز در کمر که به پاها هم می‌رسد
. ضعف در یک یا هر دو پا
. ناتوانی در تخلیه مثانه
. از دست دادن کنترل ادرار
. اسهال یا یبوست

علت‌های کمردرد
فشار یا کشیدگی عضله یا تاندونی در کمر، از علت‌های شایع کمردرد می‌باشد. افراد ممکن است با حرکتی اشتباه کمر خود را زیاده از حد بکِشند، مثلاً چیز خیلی سنگینی بلند کنند یا تکنیک‌شان در بلند کردن وزنه اشتباه باشد.

سایر علت‌های کمردرد شامل موارد زیر می‌شود:
. وضعیت نادرست بدنی
. ایستادن یا نشستن به مدت طولانی
. اسپاسم‌های عضله
. تنش عضله
. آسیب به کمر مثلاً شکستگی
. آسیب، از جا دررفتگی یا پارگی دیسک
. انحنای غیرعادی ستون فقرات
. تومور

عوارض پزشکی که می‌توانند سبب کمردرد شوند شامل موارد زیر هستند:
. بیماری‌های التهابی مانند آرتروز و اسپوندیلیت (یک بیماری مفصلی)
. پوکی استخوان
. شینگلز
. سرطان ستون فقرات
. عفونت‌ها
. سندرم کودا اکینا یا سندرم دم‌اسب که بر عصب‌ها در پایین نخاع اثر می‌گذارد
. آنوریسم آئورت شکمی
. آندومتریوز

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

معمولاً کمردردهای خفیف در خانه و با استراحت و کمپرس گرم و داروهای مسکن معمولی قابل درمان هستند؛ اما اگر کمردرد در اثر آسیب یا تروما ایجاد شده باید به پزشک مراجعه کنید. ضمناً افرادی که علائم سنگ کلیه یا عفونت کلیه را دارند باید به پزشک مراجعه نمایند.

هر کسی که هر یک از علائم زیر را دارد باید به پزشک مراجعه کند:
. درد مداوم یا درد شدید که با استراحت بهتر نمی‌شود
. کمردردی که به مرور زمان بدتر شده
. درد، بی‌حسی یا گزگزی که تا پاها یا دست‌ها کشیده می‌شود
. مشکل در راه رفتن یا ایستادن
. تورم در پاها، قوزک‌ها یا کف پاها
. کاهش وزن بی‌دلیل
. مشکلات ناگهانی مثانه یا روده
. تب
. ضربان نامنظم قلب
. تنگی نفس

به طور خلاصه

کلیه‌ها در پایین دنده‌ها و در طرفین ستون فقرات و چسبیده به عضلات کمر قرار دارند که به این معناست که گاهی به سختی می‌توان تفاوت کمردرد و کلیه درد را تشخیص داد. کلیه درد می‌تواند در یک یا هر دو طرف کمر و دقیقاً زیر دنده‌ها احساس شود. علت‌های کلیه درد شامل عفونت مجاری ادراری، سنگ کلیه و تروما یا ضربه به کلیه‌ها می‌شود.
کمردرد می‌تواند تمام کمر را شامل بشود اما بیشتر افراد کمردرد را در قسمت پایین کمر تجربه می‌کنند. شما ممکن است به دلیل بلند کردن اجسام سنگین، وضعیت بدنی نادرست یا ایستادن و نشستن به مدت طولانی، دچار کمردرد شوید. برخی از بیماری‌ها مانند آرتروز و پوکی استخوان و عفونت‌ها نیز می‌توانند کمردرد ایجاد کنند. تشخیص تفاوت بین کلیه درد و کمردرد باعث می‌شود تشخیص مناسب، زودتر داده شده و درمان نتیجه‌ی بهتری داشته باشد.

---