تبیان، دستیار زندگی

کیست؛ انواع، دلایل، علائم و برخی گزینه‌های درمانی

آشنایی با انواع مختلف کیست در بدن

کیست‌ها کپسول‌های بسته یا ساختارهای کیسه‌مانندی هستند که به طور معمول با یک ماده مایع، نیمه جامد یا گازی پر می‌شوند، دقیقاً شبیه تاول. اندازه کیست‌ها از میکروسکوپی تا خیلی بزرگ متفاوت است. کیست‌های بسیار بزرگ می‌توانند اندام‌های داخلی را جابجا کنند. اکثر آن‌ها خوش‌خیم هستند، اما برخی کیست‌ها می‌توانند سرطانی یا پیش سرطانی باشند.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : زینب حکیمی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
کیست
کیست یک بخش طبیعی از بافتی که در آن جای دارد، نیست. غشای مشخصی دارد و از بافت مجاور جدا شده است. قسمت بیرونی (کپسولی) کیست را دیواره کیست می‌نامند. اگر این کیسه از چرک پر شود، کیست آلوده شده و به چیزی تبدیل می‌شود که به آن آبسه می‌گویند. در این مقاله انواع مختلف کیست، علل و علائم آن‌ها و برخی گزینه‌های درمانی بررسی می‌شود.

دلایل تشکیل کیست

کیست‌ها شایع هستند و می‌توانند در هر نقطه از بدن ایجاد شوند. آن‌ها اغلب در نتیجه عفونت، گرفتگی غدد سباسه یا ایجاد سوراخ، هستند.
برخی دیگر از دلایل شایع کیست عبارت‌اند از:
· تومورها
· مشکلات ژنتیکی
· نقص عضو از جنین در حال رشد
· نقص در سلول‌ها
· شرایط التهابی مزمن
· انسداد مجاری در بدن که باعث تجمع مایعات می‌شود
· انگل
· جراحتی که باعث پارگی رگ می‌شود
در بیشتر موارد، ایجاد درد در کیست غیرمعمول است مگر اینکه پاره شود، عفونت کند یا ملتهب شود.

کیست خوش‌خیم و بدخیم

بیشتر کیست‌ها خوش‌خیم هستند و به دلیل انسداد در سیستم‌های طبیعی تخلیه بدن ایجاد می‌شوند.
با این حال، برخی کیست‌ها ممکن است تومورهایی باشند که در داخل تومورهای دیگر ایجاد می‌شوند. این‌ها می‌توانند بدخیم یا سرطانی باشند (کیست‌ها همان تومورها نیستند).

علائم کیست

نشانه‌ها بسته به نوع کیست متفاوت‌اند. در بسیاری از موارد، فرد ابتدا از وجود یک توده غیرطبیعی مطلع می‌شود، به ویژه هنگامی که کیست فقط در زیر پوست قرار دارد.
بسیاری از کیست‌های داخلی، مانند آن‌هایی که در کلیه یا کبد ایجاد می‌شوند، ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند. ممکن است تا زمانی که اسکن تصویربرداری، مانند MRI، سی‌تی‌اسکن یا سونوگرافی، انجام نگیرد، مورد توجه قرار نگیرند.
اگر کیست در مغز ایجاد شود، می‌تواند باعث سردرد و علائم دیگر شود. کیست در پستان هم می‌تواند باعث درد شود.

انواع کیست

برخی از رایج‌ترین انواع کیست‌ها عبارت‌اند از:
· کیست‌های آکنه
آکنه کیستیک یا آکنه ندولوکیستیک، آکنه نوع شدید است که در آن منافذ پوست مسدود شده و منجر به عفونت و التهاب می‌شود.

· کیست‌های عنکبوتیه یا آراکنوئید
کیست‌های عنکبوتیه ممکن است نوزادان تازه متولد شده را تحت تأثیر قرار دهند. غشای عنکبوتیه مغز را می‌پوشاند، در طی رشد جنین، دو برابر شده یا تقسیم می‌شود و یک پاکت غیرطبیعی از مایع مغزی نخاعی تشکیل می‌شود. در برخی موارد، ممکن است پزشک نیاز به تخلیه کیست داشته باشد.

· کیست‌های بیکر
کیست‌های بیکر کیست پوپلیتئال نیز نامیده می‌شوند. فرد مبتلا به کیست بیکر اغلب ورم و احساس گرفتگی در پشت زانو را تجربه می‌کند. درد ممکن است هنگام کشیدن زانو یا در هنگام فعالیت بدنی زیاد شود. کیست‌های بیکر معمولاً به دلیل مشکلی در مفصل زانو مانند آرتروز یا پارگی غضروف ایجاد می‌گردد.

· کیست بارتولین
کیست‌های بارتولین می‌توانند در صورت مسدود شدن مجاری غده بارتولین که در داخل واژن قرار دارند، ایجاد شوند. پزشک ممکن است جراحی یا آنتی‌بیوتیک تجویزی را به عنوان درمان توصیه کند.

بسیاری از کیست‌ها در نتیجه یک بیماری مزمن یا زمینه‌ای ایجاد می‌شوند، همان‌طور که ممکن است در مورد بیماری پستان فیبروکیستیک یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک رخ دهد. در چنین موارد، تمرکز درمان بر روی خود بیماری خواهد بود، نه کیست


· کیست پستان
کیست پستان شایع است و ممکن است دردناک باشد، اما معمولاً نیاز به هیچ درمانی ندارد. در زنان، این کیست‌ها می‌توانند در طول چرخه قاعدگی ایجاد یا تغییر اندازه دهند و اغلب به خودی خود از بین می‌روند. با این حال، اگر مایعات باعث ایجاد ناراحتی شوند، پزشک می‌تواند آن را تخلیه کند.
طبق گفته انجمن سرطان، کیست‌های ساده خطر سرطان پستان را افزایش نمی‌دهند. گفته می‌شود، بسته به نتایج بیوپسی، احتمال کمی وجود دارد که کیست‌های پیچیده سرطانی باشند یا بعداً خطر ابتلا به سرطان را در فرد افزایش دهند.

· کیست‌های شالازیون
غدد پلکی بسیار کوچک که غدد میبومین نامیده می‌شوند، ماده روان کننده‌ای تولید می‌کنند که از دهانه‌های ریز لبه‌های پلک‌ها خارج می‌شود. در صورت مسدود شدن این مجاری، ممکن است این کیست‌ها که به کیست‌های شالازیون معروف هستند، تشکیل شوند.

· کیست‌های کلوئیدی
کیست‌های کلوئید در مغز ایجاد می‌شوند و حاوی مواد ژلاتینی هستند. اغلب پزشکان حذف به روش جراحی را به عنوان درمان توصیه می‌کنند.

· کیست‌های دنتی‌ژروس
کیست‌های دنتی‌ژروس تاج دندان رویش نیافته را احاطه می‌کنند.

· کیست درموئید
کیست‌های درموئید در پوست بالغ، فولیکول‌های مو، غدد عرق دارای موهای بلند و چربی، استخوان، غضروف و بافت تیروئید می‌توانند تشکیل شوند.

· کیست‌های اپیدیدیمال
کیست‌های اپیدیدیمال یا اسپرماتوسل در عروق متصل به بیضه‌ها ایجاد می‌شوند. این نوع کیست شایع است و معمولاً اختلالی در باروری ایجاد نمی‌کند و نیاز به درمان ندارد. اگر باعث ناراحتی شود، پزشک ممکن است جراحی را پیشنهاد کند.

· کیست‌های گانگلیون
کیست‌های گانگلیون کیست‌های کوچک و بی‌ضرری هستند که روی مفصل یا پوشش تاندون یا نزدیک آن ایجاد می‌شوند. آن‌ها معمولاً روی مچ دست ایجاد شده اما می‌توانند روی دست، پا، مچ پا یا زانو نیز ظاهر شوند.

· کیست‌های کلیه
انواع مختلفی از کیست کلیه یا کیست بخش‌های وابسته به کلیه وجود دارد. کیست‌های منفرد حاوی مایعات هستند که گاهی اوقات شامل خون نیز می‌شود. برخی از آن‌ها در بدو تولد وجود دارند، در حالی که انسداد لوله‌ای باعث برخی کیست‌های دیگر می‌شود.
افراد مبتلا به بیماری‌های عروقی کلیه ممکن است کیست داشته باشند که به دلیل اتساع عروق خونی تشکیل شده است.

· کیست‌های هیداتید
کیست‌های هیداتید (هیداتیک) به دلیل کرم انگلی نسبتاً کوچکی ایجاد می‌شوند. این کیست‌ها در ریه‌ها یا کبد ایجاد می‌شوند. گزینه‌های درمانی شامل جراحی و دارو است.

· کیست‌های تخمدان
کیست تخمدان در زنانی که قاعدگی نامنظم دارند، شایع است. آن‌ها در طی تخمک‌گذاری تشکیل می‌شوند.
اکثر کیست‌های تخمدان خوش‌خیم هستند و علائمی ندارند. با این حال، بعضی می‌توانند به قدری بزرگ شوند که موجب برآمدگی شکم شوند.
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک زمانی رخ می‌دهد که تخمدان‌ها به بسیاری از کیست‌های کوچک مبتلا شوند.

· کیست‌های پانکراس
بیشتر متخصصان بهداشت کیست‌های لوزالمعده را کیست‌های واقعی نمی‌دانند. در عوض، از آن‌ها به عنوان «شبه کیست» یاد می‌کنند، زیرا حاوی انواع سلول‌های موجود در کیست‌های واقعی نیستند.
آن‌ها می‌توانند شامل سلول‌هایی باشند که به طور معمول در اندام‌های دیگر مانند معده یا روده وجود دارند.

· کیست‌های پری اپیکال
کیست‌های پری اپیکال که به آن کیست رادیکولار نیز گفته می‌شود، متداول‌ترین نوع کیست اُدونتوژنیک است که مربوط به تشکیل و تکامل دندان است. این کیست‌ها معمولاً به دلیل التهاب پالپ، مرگ پالپ یا پوسیدگی دندان ایجاد می‌شوند.

· کیست‌های پیلار
این کیست‌ها به کیست‌های تری‌کیلمال (trichilemmal) نیز معروف‌اند. آن‌ها کیست‌هایی پر از مایعی هستند که از فولیکول مو تشکیل و معمولاً در پوست سر ایجاد می‌شوند.

· کیست‌های پیلونیدال
کیست‌های پیلونیدال در پوست نزدیک استخوان دنبالچه یا کمر ایجاد می‌شوند و بعضی اوقات حاوی موهای رشد یافته هستند. این کیست‌ها می‌توانند به صورت خوشه‌ای رشد کنند که باعث ایجاد سوراخ یا حفره‌ای در پوست می‌شود.

· کیست‌های غده پینه‌آل
این کیست‌ها خوش‌خیم هستند و در غده پینه‌آل مغز ایجاد می‌شوند. کیست‌های غده پینه‌آل نسبتاً شایع هستند.

· کیست سباسه
مردم از اصطلاح «کیست سباسه» برای توصیف نوعی کیست استفاده می‌کنند که روی پوست صورت، پشت، پوست سر یا کیسه بیضه ایجاد می‌شود.
کیست هایی که در این مکان‌ها ایجاد می‌شوند ممکن است کیست‌های اپیدرموئید یا قطبی باشند، اگرچه متخصصان بهداشت فقط پس از برداشتن و تجزیه و تحلیل کیست می‌توانند تفاوت را تشخیص دهند.

· کیست‌های تارلوف
کیست‌های تارلوف، که به آن کیست‌های ریشه عصب ساکرال، پرینورال یا پرینوریال نیز گفته می‌شود، در قاعده ستون فقرات قرار دارند و از مایع مغزی نخاعی پر می‌شوند.

· کیست‌های حنجره یا تار صوتی
دو نوع کیست حنجره وجود دارد: کیست‌های نگهدارنده مخاط و کیست‌های اپیدرموئید.
کیست‌های صوتی می‌توانند با کیفیت گفتار فرد تداخل داشته باشند. گاهی اوقات باعث تولیدات تارهای صوتی می‌شوند:
. چندین تُن به طور همزمان، به نام دیپلوفونی
. گرفتگی صدا یا دیسفونی
. خشونت صدا

شناخت کیست‌ها

کیست می‌تواند به صورت برجستگی بر روی پوست ظاهر شود و یا مانند یک توده‌ی کوچکی درست در زیر پوست شما رشد کند.
برخی کیست‌ها در اعماق بدن رشد می‌کنند و بنابراین احساس نمی‌شوند. با این حال، ممکن است آن‌ها علائمی مرتبط بروز دهند. به عنوان مثال، کیست‌های تخمدان، مانند آن‌هایی که در نتیجه سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) ایجاد می‌شوند، ممکن است باعث اختلال در عملکرد تخمدان و تولیدمثل شوند. بیماری کلیه پلی کیستیک (PKD)، که باعث تشکیل کیست در کلیه می‌شود، می‌تواند بر عملکرد کلیه تأثیر منفی بگذارد.
کیست‌ها معمولاً به آرامی رشد می‌کنند و سطح صافی دارند. می‌توانند ریز یا بسیار بزرگ باشند. بیشتر کیست‌ها دردناک نیستند و معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌کنند مگر اینکه:
- عفونی شوند
- بسیار بزرگ شوند
- به یک عصب یا رگ خونی آسیب برسانند
- در حال رشد در یک منطقه حساس باشند
- بر عملکرد یک اندام تأثیر بگذارند

درمان کیست

گزینه‌های درمانی کیست به عوامل مختلفی بستگی دارند، از جمله نوع کیست، محل آن، اندازه و میزان ناراحتی که ایجاد می‌کنند.
برای کیست‌های بسیار بزرگ که علائمی ایجاد می‌کنند، ممکن است پزشک حذف با جراحی را توصیه کند.
گاهی اوقات، ممکن است با قرار دادن یک سوزن، کیست را تخلیه یا آسپیراسیون کنند. اگر کیست به راحتی در دسترس نباشد، ممکن است از تصویربرداری رادیولوژیک برای هدایت دقیق سوزن کمک بگیرند.
گاهی اوقات، ممکن است متخصص مایع خارج شده را زیر میکروسکوپ بررسی کند تا مشخص کند سلول‌های سرطانی وجود دارند یا نه. اگر آن‌ها به سرطانی بودن کیست مشکوک باشند، ممکن است حذف با جراحی، تجویز بیوپسی دیواره کیست یا هر دو را پیشنهاد دهند.
بسیاری از کیست‌ها در نتیجه یک بیماری مزمن یا زمینه‌ای ایجاد می‌شوند، همان‌طور که ممکن است در مورد بیماری پستان فیبروکیستیک یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک رخ دهد. در چنین موارد، تمرکز درمان بر روی خود بیماری خواهد بود، نه کیست.
مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.