آشنایی با طرز پخت و طبع دال عدس

دال عدس نوعی عدس با دانه های ریز هست که رنگش نارنجی متمایل به قرمز است و گاهی به آن عدس قرمز هم گفته میشود و طعم آن طعمی شبیه به گوجه فرنگی است و طبع دال عدس  گرم و خشك می باشد.

دال عدس خواص زیادی  برای سلامتی دارد از جمله این که عملکرد روده و معده را بهبود میبخشد و اشتها آور  است، همچنین  از طرف دیگر به سیستم گردش خون هم کمک میکند. این ماده باعث تقویت عضله قلب و حفظ سلامتی می‌شود و به رشد و نمو کودکان کمک می‌کند. دال عدس فعالیت سلول‌های مغز و هوش و حافظه را زیاد می‌کند و می تواند یک خوراک مناسب برای کودکان محصل  به شمار می آید.

 پزشکان توصیه می کنند ، بهتر است کسانی که دچار کم خونی هستند ، این نوع عدس را در برنامه غذایی خود قرار دهند . کسانی که دوران نقاهت را می‌گذرانند و سالمندان می‌توانند از این غذای مفید برای وعده‌های غذاییشان استفاده کنند.

دال عدس برای بهبود زخم‌ها نیز به کار می‌رود. به خصوص زخم‌هایی که در گلو و دهان به وجود می‌آیند، برای این کار باید آب دال عدس پخته شده را چند بار در روز قرقره کنید.

دال عدس مقدار زیادی پروتئین، کلسیم، اسید آمینه، فسفر و آهن دارد و دارای ویتامین های (آ و ب) می باشد.

 ویتامین (آ ) موجود در دال عدس کمک می کند تا افرادی که مشکلات بینایی دارند از آن به عنوان یک خوراکی موثر استفاده کنند.

 با این دانه های ریز خوشمزه میتوان غذاهایی خوشمزه و مقوی مثل سوپ دال عدس تهیه کرد.جنوبی‌ها با این عدس نوعی غذا یا خوراک یا خورش درست می‌کنند که بسیار خوشمزه است. نحوه ی درست کردن این خوراک تقریبا مانند عدسی است.

 امروزه متاسفانه مصرف غذاهای گوشتی بسیار بیشتر از غذاهای گیاهی است و و همین مسئله باعث تنوع زیاد غذاهای گوشتی و استفاده زیاد از آنها و هم چنین کاهش مصرف غذاهای گیاهی شده است.

بهتر است همیشه در برنامه غذایی خود تعادل را رعایت کنید و هم سبزیجات و غذاهای گیاهی را در برنامه غذایی خود قرار دهید و غذاهای گوشتی را.

 شاید یکی از دلایل مصرف کم غذاهای گیاهی ، اطلاع نداشتن از  خواص آن گیاه باشد، اما بهتر است با خواص سبزیجات و حبوبات آشنا شوید.

خوشبختانه در بعضی از خورشت های اصیل ایرانی به فراوانی از حبوبات استفاده میشود. در  واقع بهتر است به دلیل مقوی بودن حبوبات و سرشار بودن آنها از مواد ریز مغذی مورد نیاز بدن و پروتئین ها بیشتر از آنها استفاده کنید و غذاهای مختلفی از حبوبات مختلف تهیه و نوش جان کنید.

 در این مطلب قصد داریم طرز استفاده و پخت غذا با دال عدس را بیان کنیم:

مواد لازم برای تهیه خوراک دال عدس:

دال عدس  ۲.۵ پیمانه

سیب زمینی نگینی خرد شده  ۱ عدد بزرگ

گوجه رنده شده   ۱ عدد بزرگ

سس تمبر هندی  یک چهارم پیمانه

رب  ۱ قاشق غذاخوری

پیاز نگینی خرد شده  ۱ عدد کوچک

سیر خرد شده  ۲ عدد

نمک، زردچوبه و فلفل قرمز خرد شده به میزان لازم

طرز تهیه دال عدس:

دال عدس خوراکی خوزستانی است که دستور پختی شبیه عدسی دارد و میتوانید در هر سه وعده ی صبحانه ، ناهار یا شام از آن استفاده کنید و طعم خوب آنرا تجربه و از خواص دال عدس استفاده کنید.

در مرحله اول ابتدا باید دال عدس‌ها را پاک کرده و آن‌ها را دو تا سه بار به دقت بشویید و آبکشی کنید و نزدیک به یک ساعت در اب خیس دهید. دال عدس‌ها را بدون آب به همراه سیب زمینی پوست گرفته و نگینی خرد شده درون قابلمه بریزید. مقداری آب روی آن‌ها بریزید  و روی شعله کم گاز قرار دهید.

میزان آب باید به اندازه ۱ تا ۲ بند انگشت روی سطح مواد باشند. درب قابلمه را به صورت نیمه باز بگذارید و شعله گاز را کم کنید. اجازه دهید تا دال عدس و سیب زمینی‌ها کاملاً پخته شوند.

 در مرحله بعد در یک ماهیتابه به میزان لازم روغن بریزید  و پیازهای خرد شده را درون آن تفت دهید. توجه داشته باشید که پیازها طلایی و شفاف شوند. پس از طلایی شدن پیازها زردچوبه را به آن اضافه کنید.

زردچوبه و پیاز را به خوبی هم بزنید تا نسوزد. در این مرحله باید سیر خرد شده را به مواد درون ماهیتابه اضافه کنید و آن‌ها را با هم تفت دهید. پس از سرخ شدن کامل سیرها، یک قاشق رب به آن اضافه کنید و اجازه دهید تا به خورد مواد برود. برای بهتر شدن رنگ مواد می‌توانید رب را تا جایی که روغن شما کمی قرمز شود و به رنگ آن درآید، تفت دهید.

سپس در مرحله بعد گوجه فرنگی رنده شده را به این مواد اضافه کنید. گوجه فرنگی رنده شده را به همراه دیگر مواد تفت دهید و نمک و فلفل را به آن اضافه کنید.

 اگر می خواهید طعم دال عدس طعم تندی داشته باشد ، می‌توانید از فلفل قرمز چیلی استفاده کنید ، اما اگر به هر دلیلی تمایل به تند شدن غذا ندارید، می‌توانید به جای آن از فلفل قرمز معمولی نیز استفاده کنید. در آخر این مرحله پس از ادویه‌ها سس تمبر هندی را به این مواد اضافه کنید و اجازه دهید به خورد مواد برود.

اگر هم تمبر هندی در دسترس ندارید می‌توانید به جای آن از  آب لیمو  نیز استفاده کنید.بهتر است برای غلیظ شدن سس، حرارت گاز را زیاد کنید .

در مرحله بعدی پس از آماده شدن سس باید آن را به مواد دال عدس و سیب زمینی اضافه کنید. مواد درون قابلمه را به خوبی هم بزنید تا با هم ترکیب شوند. در قابلمه را نیمه باز بگذارید و اجازه  دهید تا دال عدس بپزد.

همچنین به جای سیب زمینی نگینی می‌توانید آن را با گوشت‌کوب له کرده و آن را درون دال عدس استفاده کنید.

دستور پخت سوپ دال عدس

از عدس قرمز می‌توان در تهیه خوراک‌های دیگری نیز استفاده کرد.  یکی دیگر از موارد استفاده از دال عدس ، استفاده از آن در تهیه سوپ دال عدس می باشد.

 مواد لازم برای تهیه این سوپ:

پیاز متوسط  ۲ عدد

سیر ۲ حبه

دال عدس ۱ بسته

هویج ۱ عدد متوسط

عصاره مرغ  ۱ عدد

رب گوجه فرنگی ۱ تا ۱.۵ قاشق غذاخوری

نمک، زردچوبه، فلفل سیاه و فلفل پاپریکا به میزان لازم

کره به میزان لازم

لیمو ترش

جعفری تازه خرد شده

دستور پخت:

 برای تهیه این سوپ ابتدا لازم است که پیازها را خرد کنید و در قابلمه تفت دهید. زردچوبه را به میزان لازم به آن اضافه کنید  و پس از کمی تفت دادن سیر را به آن اضافه کنید. لازم است که از قبل سیرها را پوست کنده و آن‌ها را له کنید. با توجه به میزان مورد نیاز بین ۱ تا ۱.۵ قاشق غذاخوری رب را به مواد درون قابلمه اضافه کنید و صبر کنید تا درون مواد ترکیب شود.

 در مرحله بعد دال عدس‌هایی را قبلاً پاک کرده و شسته‌اید را به این مواد اضافه کنید و به اندازه دو تا سه بند انگشت روی آن آب بریزید. از آنجا که خوراک شما به صورت سوپ است باید آب بیشتری داشته باشد به همین خاطر اگر فکر کردید که آب آن کافی نیست به آن اضافه کنید.

 در مرحله بعدی باید نمک و ادویه را به مواد داخل قابلمه اضافه کنید. هویج را خوب شسته و پوست آن را جدا کرده و آن را رنده کنید. پس از یک ساعت آن را به مواد درون قابلمه اضافه کنید. سپس زمان اضافه کردن عصاره مرغ و کره به سوپ است. این سوپ برای جا افتادن به یک ساعت دیگر زمان نیاز دارد . در انتها پس از اینکه سوپ غلیظ شد و به قوام کافی رسید باید اجازه دهید تا خوب خنک شود.

سوپ را پس از سرد شدن درون مخلوط‌کن ریخته تا به حالت کرمی دربیاید.

 استفاده از لیمو ترش و جعفری خرد شده به صورت اختیاری می باشد.در واقع  برای تزئین سطح سوپ خود می‌توانید از جعفری خرد شده یا لیمو بر حسب سلیقه خود استفاده کنید.

نکات:

بجای آب می‌توانید از آب مرغ یا عصاره مرغ مخلوط با آب جوش استفاده کنید. در صورتی که احساس کردید آب غذا کم است میتوانید در زمان پخت سوپ مقداری آب جوش اضافه کنید.

سوپ دال عدس طعمی شبیه به سوپ گوجه یا سوپ گوجه و ریحان دارد و در آن علاوه بر دال عدس از برنج، سیب زمینی و رب گوجه فرنگی استفاده میشود.

طرز تهیه دال عدس بسیار آسان است و آن را می‌توانید به صورت خوراک، سوپ یا خورشت آن را تهیه کنید. خوراک دال عدس یکی از غذاهای مقوی و مغذی محسوب می‌شود که در خطه جنوبی ایران جزو رژیم غذایی ثابت آن‌ها است.

---