تبیان، دستیار زندگی

غذاهای سنتی شهرهای مختلف ایران (کهکیلویه و بویراحمد)

آیا تابه‌حال برای شما اتفاق افتاده است که از پخت غذاهای تکراری خسته شده باشید؟ و یا به فکر تنوع دادن به غذاهای‌تان باشید، اما جز چند غذای اصلی و معروف ایرانی، توانایی پخت غذای دیگری را نداشته باشید؟
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
غذاهای سنتی
بدون شک شما هم همواره درپی آن بوده‌اید که در مهمانی‌ها بدرخشید و همه از دست پخت و تنوع غذاهای شما تعریف کنند، اما خود را به چند غذای تکراری محدود کرده‌اید، پس با ما همراه باشید تا با آموزش انواع غذاهای سنتی و خاص شهرهای مختلف کشور به کد‌بانویی بی‌نظیر تبدیل شوید. امروز به آموزش غذاهای سنتی و معروف استان کهکیلویه و بویراحمد می‌پردازیم:با سفر به استان کهکیلویه و بویراحمد می‌توان آمیختگی زندگی، فرهنگ و سنت را با طبیعت مشاهده کرد. سفره‌هایی که با غذاهایی محلی، سنتی و ساده تزئین شده‌اند و از سالم‌ترین فرآورده‌های تولیدی تهیه می‌شوند.

قدیمی‌ترین نان محلی کهگیلویه نان بلیط یا نان بلوطی است. برای تهیه‌ی این غذا پوسته‌ی سخت بلوط را می‌گیرند و خشک می‌کنند.



این غذاهای سنتی نقش طبیعت را در زندگی مردم استان به وضوح قابل درک می‌سازند و با سفری در زمان، شما را با مزاج گذشتگان عشایری این استان آشنا می‌کنند.

غذاهای سنتی کهگیلویه و بویراحمد غذاهای ساده‌ای هستند که سال‌ها در نواحی مختلف، بخصوص توسط عشایر استفاده می‌شده و با توجه به کمبود مواد غذایی به‌سادگی در هر شرایط قابل تهیه هستند.

غذاهای محلی استان کهگیلویه و بویراحمد

همان‌طور که گفتیم غذاهای محلی کهکیلویه و بویراحمد در زندگی عشایری گذشتگان این استان ریشه دارد و برای همین نباید انتظار غذاهای پرچرب و سنگینی را داشته باشید. این غذاهای محلی به همراه نان محلی سرو می‌شود.

شله ماسی یا شله دووی (شله ماستی یا شله دوغی)

شله ماسی یا شله دووی
برای تهیه‌ی این غذا،بعد از اینکه دوغ را جوشاندنم ، برنج را اضافه کرده و می جوشانیم، و پونه و پیاز داغ را به آن اضافه می‌کنیم. بعد از آن‌که از حالت آبکی درآمد، در سینی می‌ریزید. وسط سینی را خالی کنید و کره‌ی محلی در آن می‌گذارنم. هرکسی بخواهد از این غذا بخورد، کره را از وسط سینی روی غذا می‌ریزنم. نوش جان

شله ماشکی یا شله ماشی

شله ماشکی یا شله ماشی
مواد اولیه این خوراک نیز ماش و برنج است، ماش را آن قدر میجوشانند تا پوستهاش باز شود و برنج را به آن اضافه می نمایند، سپس به آن پیاز داغ اضافه می کنند. این خوراک بیش تر در زمستان تهیه می شود.

شله(برنج) بادامی

شله(برنج) بادامی
شله بادامی که مخلوطی از بادام کوهی( محصول مناطق اطراف گچساران و چم شیر و باشت و سایر مناطق می باشد) و برنج می باشد بدین صورت طبخ می شود که در ابتدا بادام به همراه پوست آن توسط بَردِهر(آسیاب کوچک دستی) ریز ریز می شود، در آب جوشانده و بعد از مدتی برنج را به آن اضافه می کنند و بسیار خوشمزه است.

کله ‌جوشک یا کلک سوز

کله ‌جوشک یا کلک سوز
این غذا، نوعی غذای ساده است که از دوغ درست می‌شود. ابتدا پیاز و پونه را در روغن تفت می‌دهند و پس از این‌که پیاز قرمز رنگ شد، دوغ را به آن اضافه می‌کنند. معمولا به تعداد هر نفر یک لیتر دوغ استفاده می‌شود.سپس کمی ادویه به آن اضافه می‌کنند و می‌جوشانند. زمانی که غلیظ و سبز رنگ شد، با نان محلی آن‌را می‌خورند. این غذا بیشتر در مناطق گرمسیری در فصل بهار توسط عشایر مصرف می‌شود.

شله شیری(شیر برنج)

شله شیری(شیر برنج)
از دیگر غذاهای سنتی در روستای فتح، بر حسب اینکه از قدیم الایام دامداری پیشه مردم این روستا بوده، لذا لبنیات جایگاه ویژ های در خوراک افراد روستا داشته و شله شیری یا شیر برنج یکی از این غذاهای لبنی است.

برای تهیه شله شیری ابتدا برنج را در آب ریخته و بعد از نرم شدن شیر را به آن اضافه می کنند و در عین حال که ساده درست می شود بسیار خوشمزه است.

پلو یا آش کنگری

پلوی کنگری
هر چه به فصل بهار نزدیک می‌شویم، با رویش گیاهان کوهی و خودروی مناطق یاسوج روبرو می‌شویم. محلی‌ها تقریبا از اواسط اسفند تا اواسط فصل بهار در پی چیدن گیاهانی مثل کنگر به دل طبیعت می‌روند. بوته‌های کنگر برای پخت آش یا پلوی کنگری استفاده می‌شود. این غذا با روغن حیوان و برنج خوش‌طعم چمپا پخته می‌شود و در مناطق سردسیری طرفدار بیش‌تری دارد.نکته جالب توجه در طبخ پلو کنگری این است که مقدار کنگر مصرفی به اندازه دو برابر برنج خواهد بود. این غذا بعد از پخت داخل یک سینی بزرگ و همراه با دوغ و نان محلی سرو می‌شود.

پلو محلی

پلو محلی مواد اولیه آن برنج، قارچ و لیزک
مواد اولیه آن برنج، قارچ و لیزک است. لیزک را با آب میجوشانند تا خوب نرم شود بعد برنج را به آن میافزایند. قارچ خشک شده تمیز را در آب نگاه داری کرده تا نرم شود و سپس آن را به مخلوط برنج و لیزک اضافه میکنند تا دم بکشد.

لِوی

شیر بز و یا گوسفند و گاوی را که به تازگی زائیده باشند می دوشند و پس از پخت به صورت جامد در می آید. این غذای خوشمزه و مقوی مخصوص زمستان و فصول سرد سال است و باید آن را گرم خورد زیرا وقتی سرد می شود از مزه می افتد.

آبگوشت

آبگوشت
آبگوشت متداول ترین غذای عشایر این منطقه است که از گوشت و حبوبات تشکیل یافته است.

پلو لیزکی

پلو لیزکی
در شهر یاسوج، تقریبا هیچ خانه‌ای بدون گیاه لیزک یا بن سرخ پیدا نمی‌شود.

بدون شک شما هم همواره درپی آن بوده‌اید که در مهمانی‌ها بدرخشید و همه از دست پخت و تنوع غذاهای شما تعریف کنند، اما خود را به چند غذای تکراری محدود کرده‌اید، پس با ما همراه باشید تا با آموزش انواع غذاهای سنتی و خاص شهرهای مختلف کشور به کد‌بانویی بی‌نظیر تبدیل شوید. امروز به آموزش غذاهای سنتی و معروف استان کهکیلویه و بویراحمد می‌پردازیم:

در واقع اکثر اهالی در طول سال از پودر خشک شده لیزک استفاده می‌کنند.غذای دل‌پسندی مثل پلو لیزکی هم با روغن حیوانی طبخ می‌شود و بوی معطر لیزک را در کوچه پس کوچه‌های شهر پخش می‌کند.

برای پخت این غذا بعد از آبکش کردن برنج، لیزک خردشده را به آن اضافه کرده و دم می‌زنند، بعد از دم کشیدن مقداری روغن به آن اضافه کرده و سرو می‌کنند.

دمپخت

دمپخت
مواد اولیه این غذا برنج و ماش یا برنج و عدس و غیره است. ابتدا ماش یا عدس و یا افزودنی های دیگر مثل لوبیا را طوری میجوشانند تا نرم شود اما پوسته آن باز نشود، قبل از باز شدن پوسته، برنج را به آن اضافه میکنند تا برنج هم نرم شود، سپس آن را آبکش کرده و دم میکنند.


قورمه

گوشت گوسفند را از استخوان جدا کرده و با پیه سرخ کرده و با اضافه کردن مقداری نمک آن را در ظرفی که از پوست درست شده نگهداری می کنند. در مناطق سردسیری و یخبندان های زمستانه از این غذا استفاده می شود.

تلیت پیاز

تلیت پیاز
برای تهیه‌ی این غذا، پیاز را در روغن تفت می‌دهند و بعد از این‌که پیاز قرمز شد، ادویه به آن اضافه می‌کنند. سپس در آن، آب می‌ریزند و بعد از جوشیدن، آن‌را با نان می‌خورند.

آش کارده (هره)

آش کارده (هره)
برای تهیه‌ی این غذا، کارده را که گیاهی گرمسیری با برگ‌های پهن است، خورد می‌کنند و در آبلیمو می‌خوابانند، تا ترش شود. بعد از دو روز آب به آن اضافه می‌کنند. بعد از جوشیدن، گندم و برنج نیم‌کوب به آن اضافه می‌شود. این آش معروف‌ترین آش این منطقه است.

دنگو

طرز تهیه آش دنگو
یکی دیگر از آش‌هایی که در درمان سرماخوردگی معجزه می‌کند، آش دنگو یاسوج است که هر نوع حبوباتی در پخت آن استفاده می‌شود. به غیر از حبوباتی مثل عدس، لوبیا چشم بلبلی، ماش، نخود و گندم، گیاهی بومی به نام لیزک هم در بین محتویات آش دنگو دیده می‌شود.این گیاه تره‌مانند، خواص درمانی زیادی دارد و به صورت خشک یا تازه در پلوها یا آش‌های این منطقه مورد استفاده قرار می‌گیرد. حتما می‌دانید که گندم نسبت به بقیه مواد اولیه این غذا دیرتر می‌پزد، برای همین در مرحله اول گندم را بپزید و سپس نخود را به آن اضافه کنید، در ادامه هم با افزودن بقیه مواد، ساعاتی را برای جا افتادن و ترکیب محتویات در نظر بگیرید. در صورتی که موفق به خرید گیاه دارویی لیزک یا بن سرخ شدید، این آش را برای روزهای سرد زمستانی طبخ کنید.

نان بلیط یا بلوط

نان بلیط یا بلوط
قدیمی‌ترین نان محلی کهگیلویه نان بلیط یا نان بلوطی است. برای تهیه‌ی این غذا پوسته‌ی سخت بلوط را می‌گیرند و خشک می‌کنند. سپس پوسته‌ی نازک بعدی را که به آن جفت می‌گویند، نیز می‌گیرند. این پوسته خاصیت درمانی دارد و برای درمان دردهای معده مفید است. جفت بسیار تلخ است و آن‌را درون پوسته‌ی کپسول ۵۰۰ می‌گذارند و می‌خورند، یا آن‌را می‌جوشانند و می‌خورند و بعد از آن، تکه‌ای گوشت کباب‌شده می‌خورند، تا از حالت تهوع جلوگیری شود.برای تهیه‌ی نان بلوطی عصاره‌ی بلوط یا کلگ را درون آب یک هفته می‌خیسانند، تا به‌صورت خمیر درآید. سپس آن‌را درون سبدهای مخصوصی که از شاخه‌های بادام کوهی می‌سازند، پالایش می‌کنند. بعد آن‌را با دست ورز می‌دهند و به‌وسیله‌ی ابزاری به نام حسوم آن‌را روی ساج پهن می‌کنند و به‌وسیله‌ی حسوم وارونه می‌کنند، تا دو طرف آن برشته شود. این نان به رنگ قهوه‌ای تیره است.

نان برکو

نان برکو
برای تهیه‌ی این نان، کلگ (عصاره بلوط) را با آرد گندم مخلوط می‌کنند و به‌صورت خمیر درمی‌آورند. سپس روی ساج پهن می‌کنند. این نان بزرگ‌تر از نان بلوطی است و شبیه نان لواش است. این نان قهوه‌ای روشن است.
این مطلب صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر شده و محتوای آن لزوما مورد تایید تبیان نیست .