مراکز خدمات داده برای ادامه حیات، خام‌فروشی نکنن

محمدحسین کاشی، مدیرعامل «توسعه ارتباطات هوشمند تبیان» در بخشی از گفت‌وگوی ایسنتاگرامی خود با «راه پرداخت»، درباره زیرساخت‌های ارتباطی لازم برای پیشبرد امور به صورت آنلاین در ایام شیوع کرونا و ضرورت انجام دورکاری گفت: بخشی از مشکلات فعالیت و خدمات‌رسانی آنلاین در ایام شیوع کرونا، ناشی از کمبودهای فنی است و بخش دیگری از آن مسئله فرهنگی است. اینکه می‌گویید به سازمان مراجعه کردیم و  به فرد دورکار هیچ دسترسی وجود نداشت، شاید به این دلیل باشد که سازمان نتوانسته پلتفرمی فراهم کند تا سرویس خود را روی آن توسعه دهد تا فرایند خدمات‌رسانی اش دچار اختلال نشود. البته ممکن است فرهنگ دورکاری هم وجود نداشته باشد.

نبود پلتفرم، مانع دورکاری

وی با بیان اینکه عصر حاضر، عصر پلتفرم‌هاست، ادامه داد:  بسیاری از کسب‌وکارهای مشابه ما از نبود پلتفرم لازم برای فعالیت آنلاین رنج می‌برند، نه نبود پهنای باند، سوئیچ و روتر و … . در واقع ابزار و زیرساخت لازم وجود ندارد؛ بسترهای ایرانی اغلب خوب معرفی نشدند و شناخته شده نیستند و بسترهایی که شرکت‌های خارجی عرضه می‌کنند هم به دلایلی چون تحریم‌ها و … در دسترس ما نیستند. مجموعه‌هایی شبیه به ما با ارائه سرویس‌هایی که بتواند امکان تعامل آنلاین را افزایش و توسعه دهد، می‌توانند زمینه دورکاری را فراهم کنند.

دیتاسنتر هوشمند تبیان، بستر کلاس‌های مجازی دانشگاه آزاد

مدیرعامل هوشمند تبیان با اشاره به اینکه مجموعه ما در ایام شیوع کرونا، بستر آموزش مجازی در دانشگاه آزاد را فراهم کرد، تصریح کرد: یعنی یک میلیون و ۲۰۰ هزار دانشجوی دانشگاه آزاد برای برگزاری کلاس‌های مجازیشان و حتی آزمون هایی که در حال حاضر به صورت آنلاین برگزار می شود، از بستر دیتاسنتر ما استفاده کردند.

کاشی با اشاره به اینکه سازمان‌ها برنامه مشخصی برای ارائه سرویس‌هایی از این دست ندارند، گفت: به نظرم اگر سرمایه‌گذاری در این زمینه برای ایجاد زیرساختی بومی صورت گیرد تا مردم از آن استفاده کنند یا بتوانیم بخشی از زیرساخت دولت الکترونیک که به نسل‌های چندم خود مانند دولت همراه و هوشمند رسیده است، توسعه دهیم، بخشی از گره‌های مردم باز می شود. در حال حاضر ما با صف‌های طولانی برای احراز هویت در کارگزاری‌های بورس و دفاتر پیشخوان دولت مواجه هستیم؛ درحالیکه اگر امکان زیرساختی آنلاین آن وجود داشت، مردم در این شرایط در صف نمی‌ایستادند! البته ابزارهایی در این عرصه به‌کار گرفته شدند ما یا دسترسی مردم به آنها محدود است یا ابزارها ناقص‌اند و کاربرپسند نیستند. از این‌رو، به نظر من شرکت‌های مشابه ما باید توان و تمرکزشان را بر ارائه سرویس‌هایی از این دست بگذارند.

مردم در صف احراز هویت، ابزارهای مجازی کاربرپسند نیستند

مدیرعامل هوشمند تبیان ادامه داد: اینها باید با شرکت‌های دیگر در این زمینه همکاری کنند تا بتوان در حوزه CRM و آنچه در بستر فضای ابری قابل ارائه به مردم است، فراهم شود.

وی در واکنش به اینکه تداوم شیوع کرونا احتمالا به افزایش نیاز زیرساختی برای انجام امور غیرحضوری و آنلاین می‌شود و آیا زیرساخت‌های کنونی توان پاسخگویی در این عرصه را دارند یا نه، توضیح داد: ما پیش از شیوع کرونا برای ارائه سرویس‌هایی از این دست با برخی شرکت‌ها گفت‌وگو کرده بودیم  اما یک موضوعی وجود دارد؛ اینکه تفکر غالب در شرکت‌های فعال در حوزه نرم‌افزاری، زیرساخت تکه آخر پازل است یا زیرساخت، چندان برای آنها اهمیت ندارد. اگر مشخص شود مجموعه‌ای به چه میزان، نیاز زیرساختی دارد یا مشخص شود طرح آنها اقتصادی است، می‌توانم بستر زیرساختی لازم به آن بدهیم، کمااینکه  در حال حاضر به دو سه شرکت چنین خدماتی ارائه می‌کنیم و آماده مشارکت در پروژه‌های توسعه ابری هستیم.

خرید دلاری، درآمد ریالی؛ مسیر صعب‌العبور ارتباطات زیرساخت

کاشی با بیان اینکه برخی شرکت‌هایی که در این زمینه از ما خدمات دریافت می‌کنند، استارتاپی هستند، تأکید می‌کند: ما برای فراهم کردن بستر زیرساختی، باید بر مبنای دلار خرید کنیم و با توجه به نوسان قیمت ارز و سیر صعودی آن، انجام چنین پروژه ای اصلا به لحاظ اقتصادی به صرفه نیست.  با این‌حال، اینکه ما ادعا کنیم کلا توان زیرساختی لازم برای ارائه خدمات وجود ندارد، صحیح نیست.

وی درباره آینده حوزه ارتباطات زیرساخت، با توجه به وضع موجود چون افزایش قیمت ارز و تداوم کرونا، توضیح داد: عموما کسب‌وکارهایی که به شکل مستقیم یا غیرمستقیم  که با تجهیزات این حوزه در ارتباط‌اند، قطعا شرایط سخت‌تری را تجربه خواهند کرد؛ چراکه مجموعه‌هایی چون ما ناچاریم این تجهیزات یا مجوزهای نرم افزاری (Licence) را از کشورهای دیگر خریداری کنیم و در این راه، افزایش قیمت دلار و نقل‌وانتقال‌های مالی ازجمله موانع پیش روی ماست.

مدیرعامل هوشمند تبیان راه نجات شرکت‌هایی را که در حوزه زیرساخت، دیتاسنتر خدمات‌رسانی می‌کنند، پیشگیری از خام‌فروشی عنوان کرد و افزود: به این معنا که شرکت‌های دارای پهنای باند و زیرساخت لازم به عبارتی، شرکت‌های دارای مجوز در حوزه مرکز داده باید از خام‌فروشی خارج شوند و ارائه سرویس‌ها را برعهده بگیرند؛ چراکه ارائه خدمات دلاری و درآمد ریالی برای مجموعه‌هایی چون مجموعه ما، در بلند مدت، کار دشواری است. اخیرا یکی از اپراتورها، مجموعه دیتاسنتر راه‌اندازی کرد و می‌گفتند هزارو ۱۰۰ میلیارد تومان هزینه راه اندازی شده است. درحالیکه که اگر سال گذشته، برای راه اندازی اقدام می‌کردند، به جای ۴۰۰ رک، می‌توانستند ۸۰۰ رک خریداری کنند.

وی در ادامه تأکید کرد: افزایش قیمت دلار، قطعا اثرگذار است و سبب می‌شود با شرکت‌های  اصلی در عرصه تکنولوژی سال‌ها فاصله داشته باشیم و به عبارتی مصرف‌کننده باشیم. از این‌رو، تنها راه نجات این است که سرویس ارائه کنیم و خام‌فروشی نکنیم؛ چراکه مدل کسب‌وکارهای سابق در حوزه مرکز داده (Data center) دیگر پاسخگو نخواهد بود.

کاشی در تصریح اینکه خام‌فروشی در حوزه فعالیت مرکز داده به چه معناست، افزود: به شکل سنتی، شما باید تجهیزات خود را در آن مرکز داده مستقر کنید تا فضایی به شما اختصاص داده یا میزبانی شود یا آنکه اساسا تجهیزاتی ندارید از مرکز اجاره یا host می‌کنید. به این ترتیب، آن مرکز باید برای شما پهنای باند لازم، تهویه مناسب، سرما (Cooling)  و سایر استانداردها را دو برابر عرف رعایت کند تا در شرایط پرمخاطره نیز سرویس‌ها به صورت پایدار در دسترس باشند. این شیوه خام فروشی، روش سنتی ارائه خدمات است. در حال حاضر، در اکثر مراکز داده دنیا،ارزش افزوده و سرویس‌های جدیدی به سرویس‌های سابق افزوده میشوند و دیتاسنترها در تمامی یک سرویس می کنند؛ مانند خدمات ابری.

خدمت ابری بدهیم نه فضای ابری!

وی با بیان اینکه، به‌طور مثال ما در پی ارائه خدمات امنیت و Stream و … هستیم که من با عنوان «خدمات ارزش افزوده» از آن یاد می‌کنم، ادامه داد: در کل، مقصود من این است که از اجاره  صرف فضای مرکز داده خارج شویم و این خدمات را به آن بیفزاییم؛ چراکه این تجهیزات در گذر زمان مستهلک می‌شوند. خرید یک ست باتری و UPS در بازار کنونی البته باتوجه به توان و خروجی مورد نیاز ناچار باید حدود یک میلیارد تومان هزینه کرد. در این شرایط باید چند رک اجاره داد تا این هزینه تأمین شود؟! خام‌فروشی دقیقا به چنین وضعیتی اطلاق می‌شود که صرفا با اجاره فضا در این حوزه، نوعی کسب‌وکار تعریف کرد.

مدیرعامل هوشمند تبیان درباره فعالیت‌های این مجموعه در حوزه Cloud توضیح داد: در حال حاضر، مشغول توسعه زیرساخت بومی Cloud ، راه اندازی APi Store اختصاصی و ارائه خدمات و راهکارهای امنیتی به کسب وکارها هستیم.