طرز تهیه دلمه برگ مو

با رسیدن برگ مو و یا همان برگ انگور در فصل بهار ، بسیاری از کسانی که این پیش غذای خوشمزه را دوست دارند، سعی می کنند تا زمانی که این برگ ها ترد و تازه هستند ،آن را تهیه کنند.

کلمه‌ی دلمه در زبان ترکی به معنای پر شده است. دلمه را می‌توان با برگ درخت انگور، گوجه فرنگی، فلفل دلمه‌ای و بادمجان درست کرد. یکی از انوع پر طرفدار دلمه، دلمه برگ مو ویا انگور است .

تهیه دلمه برگ مو راحت اما کمی پیچاندن آن وقت گیر و سخت می باشد ، اما مثل همه غذا‌های دیگر یک سری نکات و فوت و فن‌هایی دارد که با رعایت آن‌ها می‌توانید دلمه خوشمزه‌ای داشته باشید. در ادامه مطلب طرز تهیه این پیش غذای خوشمزه را بیان می کنیم:

مواد اولیه لازم برای تهیه دلمه برگ مو:

گوشت چرخ شده ۴۰۰ گرم

برگ مو تازه حدود ۷۰۰ گرم

پیاز متوسط رنده شده ۲ عدد

زردچوبه ۱ قاشق چایخوری

فلفل سیاه ۱ قاشق چایخوری

فلفل قرمز یک دوم قاشق چایخوری

دارچین ، مقدار خیلی کم

نمک ۱ قاشق چایخوری

سبزی دلمه (تره، گشنیز، ترخان، شوید، پیازچه به مقدار مساوی) ۶۰۰ گرم

برنج ۱ پیمانه

لپه یک دوم پیمانه

زرشک یک دوم پیمانه

پیاز داغ

زعفران دم کرده

 روغن مایع

البته این غذای خوشمزه را می توان با انواع مختلف چاشنی ها استفاده کرد. بعضی‌ها با ماست بعضی با سرکه و شیره و بعضی هم با رب انار دلمه را میل می کنند. این بستگی به ذائقه فرد دارد که کدام یکیاز این ها را بیشتر دوست دارد. از این رو اگر خواستید دلمه را با سرکه و شیره میل کنید مواد لازم برای آن سرکه و شکر می باشد و اگر خواستید به رب انار میل کنید، به مقداری کره، شکر،نمک، رب انار و اب نیاز داریم.

طرز تهیه :

برای تهیه دلمه برگ مو ابتدا برگ‌ها را با آب سرد تمیز بشویید و دم آن‌ها را جدا کنید و بعد یک قابلمه را پر از آب کنید روی شعله قرار دهید تا آب به جوش آید بعد برگ‌ها را آرام داخل آب در حال جوش بیندازید و پس از گذشت ۲ دقیقه برگ‌ها را در سبد آبکش کنید.

 در مرحله بعد برنج را که از قبل پاک و خیس کرده اید، در مقداری آب و نمک در حال جوش بریزید. چند جوش که زد آبکش می کنید . توجه داشته باشید برنج را باید زمانی آبکشی کنید که دانه‌های برنج نرم شده باشند، ولی مغز برنج هنوز سفت باشد. پس از آبکشی برنج را کنار بگذارید.

 لپه را هم ازچند ساعت قبل با آب نمک خیس می کنیم و بعد از خیس خوردن بدون اینکه آب آن را عوض کنیم ، می گذاریم که بپزد.اگر بین پختن لپه به آن آب اضافه کنیم باعث می شود که ترک بخورد.

 سبزی ها را خرد می کنیم وکنار میگذاریم.

داخل تابه‌ای مقداری  روغن مایع می ریزیم و بعد گوشت چرخ شده،نمک ، فلفل سیاه ، فلفل قرمز ، پیاز رنده شده را اضافه می کنیم و  حدود ۱۵ دقیقه تفت می دهیم و سپس کمی دارچین به این مواد اضافه می کنیم و در مرحله بعد سبزی خرد شده را اضافه کنید ۱ دقیقه بعد برنج ، لپه ، زرشک ، پیاز داغ را اضافه می کنیم و ۳ دقیقه بعد از روی حرارت برمی داریم.

 تا این مرحله طرز تهیه مواد داخل برگ را گفتیم . در مرحله بعد نوبت به پیچیدن دلمه‌ها است که دو روش کلی برای پیچیدن دلمه وجود دارد. یکی به شکل بقچه و دیگری به شکل رول. در قدیم بیشتر از روش بقچه‌ای کردن دلمه استفاده می کردند و شکل رولی دلمه، جدیدتر بوده و ظاهری مجلسی به سفره می‌دهد برای پیچیدن دلمه به صورت بقچه‌ای یک برگ را بردارید مقداری از مواد را وسط آن بریزید سپس از سمت خودتان برگ را تا کنید بعد سمت راست و چپ برگ را هم تا بزنید اگر برگ‌ها پاره بودند دو تا برگ را روی هم قرار دهید تا پارگی‌ها پوشانده شود.

برای مدل لوله‌ای و رولی ، مواد را وسط برگ قرار دهید بعد برگ را از سمت خودتان تا وسط رول کنید سپس سمت راست و چپ برگ را تا بزنید مجددا تا انتها برگ را رول کنید. برای پیچیدن دلمه، مواد را روی قسمت پشت برگ بچینید، زیرا قسمت صاف و براق دلمه باید قسمت خارجی دلمه باشد.

 در مرحله بعدی قابلمه‌ای را انتخاب کنید که با حجم دلمه‌ها متناسب باشد و بعد ۲ قاشق غذاخوری روغن مایع بریزید کف قابلمه را با برگ بپوشانید و سپس دلمه‌هایی را که آماده کرده اید را داخل آن بچینید ۳ قاشق غذاخوری روغن مایع و ۲ پیمانه آب را با هم مخلوط کنید روی دلمه‌ها بریزید روی دلمه‌ها را مجدد با برگ بپوشانید بعد یک پیش دستی روی آن قرار دهید روی پیش دستی هم یک وزنه بگذارید. در ابتدا حرارت را زیاد کنید وقتی شروع به جوشیدن کرد حرارت را ملایم کنید تا دلمه‌ها مغز پخت شوند باید حدود یک ساعت و نیم روی حرارت ملایم بپزد اگر روی پیش دستی وزنه نگذارید ممکن است دلمه‌ها در زمان پخت باز شوند.

همانطور که گفتیم بعضی از چاشنی سرکه و شیره استفاده می کنند، اگر خواستید از سرکه و شیره استفاده کنید سرکه و شکر را با هم مخلوط کنید روی حرارت قرار دهید تا شکر حل شود. بعد از یک ساعت و نیم ،سرکه و شیره و زعفران را اضافه کنید و نیم ساعت بعد از روی حرارت بردارید. اگر چاشنی را در مراحل اولیه پخت اضافه کنید، برگ‌ها سفت می‌شوند.

اگر خواستید از رب انار به عنوان چاشنی دلمه استفاده کنید کره را آب کنید و رب انار ، نمک ، شکر و آب را به آن اضافه کنید نیم ساعت آخر شهد دلمه را روی آن بریزید.

نکات درباره تهیه دلمه برگ مو

این دلمه با برگ مو تهیه می شود. بهترین برگ مو برگ انگور عسگری است برای این که دلمه برگ مو لطیف تر، خوشمزه‌تر و زیباتر به نظر برسد، سعی کنید حتما از برگ مو تازه، کوچک، بدون رگه و به رنگ سبز کم رنگ استفاده کنید مزه برگ‌ها تاثیر به سزایی در ترش و شیرین شدن و خوشمزه‌تر شدن این غذا دارد.

بعضی از افراد بعد از رنده کردن پیاز، آب آن را کاملا می گیرند در صورتی که نباید آب آن کامل گرفته شود تا بوی بد گوشت را از بین ببرد، بلکه  برای اینکار باید وقتی پیاز را رنده کردید ۵ دقیقه آن را کنار بگذارید آبی که از پیاز جدا می‌شود را بگیرید و بقیه پیاز را به گوشت اضافه کنید اصلا نیازی به فشار دادن پیاز و گرفتن تمام آب آن نیست.

اگر می خواهید طعم شیرینی دلمه شما بیشتر باشد می توانید ۱ قاشق غذاخوری به مقدار شکر اضافه کنید. یا اینکه اگر دوست دارید طعم دلمه شما ترش تر باشد می توانید مقدار سرکه را بیشتر در نظر بگیرید تا دلمه ترش تری داشته باشید.

این نکته را هم به خاطر داشته باشید که هر چه اندازه دلمه‌ها کوچک‌تر باشد، مجلسی‌تر خواهند بود.

خواص دلمه برگ مو

دلمه برگ مو سرشار از پروتئین، اسید آمینه، آهن، روی، پتاسیم، فیبر، کلسیم، گوگرد، فسفر، منیزیم، قند، ید، سیلیس، سدیم، اسید فولیک، کربوهیدرات، انواع ویتامین های (آ، ای، ث) و ویتامین های گروه (ب) است.

 از آنجایی که در این غذای خوشمزه از گوشت قرمز استفاده می شود، گوشت قرمز هم منبع پروتئین می باشد و بهترین ماده غذایی برای تقویت ماهیچه‌ها و استحکام عضلانی بدن است. همچنین امگا 3 موجود در آن زیاد می باشد و سرشار از آهن می باشد و از کم خونی جلوگیری می کند.

آهن از یک سو به ساخت هموگلوبین موجود در خون کمک می‌کند و از سوی دیگر رسیدن اکسیژن به قلب و مغز را سرعت می‌بخشد. گوشت قرمز منبع بسیار خوبی از ویتامین‌های گروه (ب) می باشد که این گروه از ویتامین ها هم برای سوخت و ساز بهتر بدن لازم است.

برگ مو هم برای کسانی که مشکل التهابی مانند ورم مفاصل, ورم لوزه و یا التهاب مزمن دارند، بسیار مفید می باشد.

سبزیجات استفاده شده در تهیه این غذا هم خاصیت آنتی اکسیدانی دارند و موجب تقویت سیستم ایمنی بدن می شوند.

دلمه برگ مو به علت داشتن کلسیم و منیزیم برای استحکام استخوان ها و دندان ها مفید است؛ دلمه برگ مو خاصیت آنتی بیوتیکی هم دارد و عفونت بدن را رفع می کند.

دلمه برگ مو برای رشد کودکان، تقویت معده و ازدیاد شیر مادران شیرده موثر است؛ این غذا به علت داشتن آهن هم برای زنان مفید است. پتاسیم موجود در دلمه برگ مو از ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی جلوگیری می کند و فشار خون را هم کاهش می دهد.

مبتلایان به چربی خون دلمه برگ مو را بهتر است به همراه آب لیموترش تازه میل کنند؛ این غذا به علت داشتن آهن، منیزیم و ویتامین (ب1) سبب رفع کم خونی می شود.

---