انواع کاکتوس و روش نگهداری آنها در خانه
کاکتوسها؛ از تیره کاکتوسیان و در دسته میخکسانان قرار دارند و گیاهانی خاردار و گوشتی میباشند، این گیاهان از گونهی گیاهان ظریف و متنوع هستند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
تاریخ : دوشنبه 1399/04/09 ساعت 12:46
کاکتوس گیاهی مقاوم بوده و بهسادگی از بین نمیرود و شرایط نگهداری این گیاه بسیار آسان است، امروزه از طریق پیوند کاکتوسها با یکدیگر شکلهای بسیار زیبا و منحصربهفرد از این گیاه رشد دادهاند.
برای نگهداری کاکتوس در منزل یا محیط کار شرط اصلی داشتن نور است. اگر در شرایط محیطی خود از نور مناسب کاکتوس بهرهمند هستید، بهتر است از این گیاه زیبا برای خود تهیه کنی، چراکه با داشتن چند نمونه کاکتوس متفاوت و یادگیری قلمه زدن کاکتوس، پیوند کاکتوس، تکثیر کاکتوس با بذر و نگهداری کاکتوس در منزل میتوانید یک مجموعه زیبا و چشمنواز داشته باشید.
تکثیر انواع کاکتوس از سه روش بذر، قلمه و پیوند صورت میگیرد که به شرح زیر است:
- تکثیر با بذر: درباره روش تکثیر کاکتوس با بذر باید بدانید که تنها تعدادی از گونهها قابلیت تکثیر از طریق این روش را دارند. چند نکتهای که باید درباره روش تکثیر با بذر بدانید این است که بذر موردنظر بین یک هفته تا یک ماه جوانه خواهد زد. باید محیط کشت گرم باشد و در صورت وجود سرما با وسایل گرمایشی، گرمای موردنظر تأمین گردد. نکته پایانی درباره تکثیر کاکتوس با بذر زمان مناسب برای روند تکثیر است.
- قلمه زدن: در روش تکثیر کاکتوس با قلمه باید بدانید که شیوه کار در کاکتوسهای مختلف به یکشکل است. ابتدا باید یک قسمت از گیاه را که حداقل یک سال دارد انتخاب کنید. بعد از انتخاب، با یک شی تیز قسمت انتخابی را برش دهید.
بهتر است برش را پس از آبیاری گیاه انجام دهید. چون آب درون بافت قلمه ذخیره میشود و باعث مقاومت بیشتر قلمه برای تکثیر میشود. قلمه کاکتوس را در محیطی خنک و سایه قرار دهید تا سطح برش آن پینه ببندد و بسته شود. چون در صورت بسته نشدن سطح برش قارچها از خاک وارد قلمه میشوند و آن را نابود میکنند.
زمان این مرحله بین ۳ تا ۱۵ روز است، بعد از بسته شدن باید قلمه را در خاک بکارید. دقت داشته باشید که بهتر است خاک را با قارچکش ضدعفونی کنید. میزان بلندی قلمه که باید در خاک قرار بگیرد بین ۱ تا ۳ سانتیمتر است.
از این مرحله تا زمان ریشهدار شدن گیاه، باید آن را در سایه محلی خنک و دور از آفتاب قرار دهید. چون آفتاب آب درون قلمه را خشک و آن را میسوزاند. یادتان باشد که قلمه را پس از کاشت آبیاری نکنید. چون قلمه کاکتوس فاقد ریشه است و این سبب میشود که آب درون گلدان باقیمانده و قلمه را از بین ببرد. ابتدا آبیاری را با میزان کم شروع کنید سپس بعد از سه هفته و به وجود آمدن ریشه آبیاری را به میزان معمول افزایش دهید.
پیوند زدن: این را بدانید که کاکتوسها پس از گذراندن ۴ الی ۵ سال تازه وارد دوره گلدهی میشوند. یکی از دلایل استفاده از عمل پیوند در کاکتوس همین موضوع است. با پیوند زدن روی یک کاکتوس پایه مناسب ( کاکتوس پایه به کاکتوسی گفته میشود که در پیوند بهعنوان پایه پیوند درون گلدان قرار میگیرد ) میتوان عمر گلدهی را تا ۳ الی ۴ ماه پایین آورد.
کود مناسب برای کاکتوس
در طول فصل رشد، اضافه کردن کود هر بار که آب به کاکتوس میدهید میتواند مناسب باشد . کود 10-10-10 دارای تعادل خوبی از نیتروژن، فسفر و پتاسیم مناسب برای کاکتوس است. یکچهارم کود بستهبندیشده را رقیق کنید و چنانچه در این بخش از نمناک گفته شده است سعی کنید در خاک کاکتوس حتماً از سنگریزه و شن استفاده کنید.
نور مناسب کاکتوس
هر کاکتوس تنظیمات نور خود را دارد. بهطورکلی، آنها نور خورشید یا نور غیرمستقیم را ترجیح می دهند اما نگاهی دقیق به رفتار گیاهان خود داشته باشید. اگر کاکتوس نور بیشازحد دریافت کند، ممکن است سفید شود یا هالههای نارنجی، زرد ایجاد شود. همچنین خورشید میتواند با تابش مستقیم گیاه را بسوزاند بنابراین اگر گیاه را پشت پنجره میگذارید مراقب باشید .
طیف نور مناسب برای گونههای مختلف کاکتوس، از زیاد تا خیلی زیاد است. اگر محیط پرنوری ندارید از خرید این گیاه صرفنظر کنید. چون کاکتوسها طراوت خود را در نور کم از دست میدهند. نور در این دسته از گیاهان در شکل ظاهری گیاه، شکل گلها، تعداد گلها، رنگ گلها و ساقهها تأثیر میگذارد. به همین جهت در صورت کمبود نور در گونههای گلدار، توانایی گلدهی کاهش مییابد.
از سوی دیگر، درصورتیکه نور کمتری دریافت کند ممکن است گیاه شروع به ارتجاع کند، که بهعنوان کمبود کلروفیل شناخته میشود. این بهویژه در کاکتوس گرد دیده میشود، جایی که به نظر میرسد نقطه رشد در مرکز است. برای مدت طولانی گیاه را در چنین شرایطی قرار ندهید همچنین اطمینان حاصل کنید که گلدان را بهطور منظم جابهجا کنید تا حتی از هر طرف رشد کند.
خاک مناسب کاکتوس
خاک مناسب کاکتوس خود را باید با توجه به آبوهوا مشخص کنید. اگر آبوهوای محیط شما گرم است کاکتوس شما به خاکی قابلنفوذ و سبک احتیاج دارد. درصورتیکه با قرار گرفتن در هوای سرد بهتر است از خاکهای سنگین استفاده کنید. به یاد داشته باشید که این گیاه به خاکهای با PH کمتر از ۷ علاقه دارد.
دمای مناسب کاکتوس
بهترین دما برای نگهداری کاکتوس بین ۱۸ تا ۳۲ درجه است. اما در زمستان دمای بین ۱۰ تا ۱۴ مناسب این گیاه است. دقت داشته باشید که کاکتوسهای تاردار را در حداقل دمای ۱۶ درجه نگهداری کنید. تهویه مناسب نیز یکی از نیازهای کاکتوس محسوب میشود.
آبیاری مناسب کاکتوس
کاکتوس بومی مناطق خشک است. به همین دلیل رطوبت خاصی نیاز ندارد. هوای مناسب کاکتوس آبوهوای گرم یا کوهستانی است. انواع کاکتوسها در محل طبیعی، با شرایط بسیار خشک سازگار شدهاند. در پرورش این گیاهان، آبیاری صحیح مهمترین عامل در موفقیت است. آبیاری زیاد، خطرناکتر از آبیاری کم است. چون آبیاری زیاد، ممکن است باعث مرگ گیاه شود. درحالیکه کمآبی، فقط مانع رشد مطلوب میشود.
دوره آبیاری و مقدار آب موردنیاز به زمان سال، نوع ترکیب خاک، محل کاشت (زمین یا گلدان) و سرانجام نوع کاکتوس بستگی دارد. آب مصرفی، ازنظر pH باید خنثی یا نزدیک به آن باشد. یک گیاه در یک گلدان کوچک، در مقایسه با گیاهی که در زمین کاشته شده، به مراحل آبیاری بیشتری نیاز دارد. اصول آبیاری یک کاکتوس شامل موارد زیر است:
تا زمانی که خاک هنوز مرطوب است، بههیچوجه دوباره آبیاری نشود. یک راهحل جهت تشخیص خشک یا مرطوب بودن خاک گلدان، این است که با یک چکش چوبی به بدنه گلدان ضربه بزنیم که درصورتیکه صدای زیر بدهد، نشانه خشک بودن خاک و صدای بم، نشانه مرطوب بودن خاک است.
برای یک گیاه که در زمین کشتشده، سطح خاک بهوسیله یک چنگک خراش داده میشود، تا مقدار رطوبت لایههای زیرین مشخص شود. آبیاری باید از پاییز بهتدریج کم شود، تا گیاه وارد حالت استراحت شود. برای جلوگیری از خشک شدن ریشه گیاه در زمستان، هرماه مقدار کمی آب لازم است و آبیاری باید در بهار دوباره آغاز شود، ولی در مناطقی که زمستان خیلی شدید نیست، نباید آبیاری بدین گونه کاهش یابد. از چکه کردن آب از سقف باید جلوگیری شود چون باعث پوسیدن گیاه میشود.
گلدان مناسب برای کاشت کاکتوس
مناسبترین گلدان برای کاکتوس، گلدانهایی گلی با عمق کم هستند و اصولاً کاکتوسها به عمق زیادی احتیاج ندارند. گلدانی با قطری کمی بیشتر از قطر کاکتوس را برای آن انتخاب کنید.گلدانهای بزرگ برای کاکتوسهای کوچک مناسب نیستند و سبب از بین رفتن گیاه میشوند.
کاکتوسها معمولاً در گلدانهای پلاستیکی یا گلدان سفالی رشد میکنند. آنها در هر دو نوع رشد خواهند کرد.بسیاری معتقدند که یک نسبت خوب برای کاکتوس مخلوط کردن یکسوم مواد آلی، یکسوم ماسه و یکسوم شن است. زمان خرید کاکتوس باید بدانید مدت زیادی از رشد آن در گلدان فعلی گذشته است پسنیاز به گلدان اندکی از گلدان فعلی بزرگتر دارد زیرا اگر گلدان بزرگ باشد، فضای بیشازحد منجر به آبیاری بیشازاندازه میشود. برای خروج آب اضافه در ته گلدان سوراخهایی ایجاد میکنیم زیرا این سوراخها از پوسیده شدن و مردن کاکتوس جلوگیری میکند.
میتوانید خودتان کاکتوس را به گلدان دیگر انتقال دهید. هنگامیکه گیاه اصلی در حدود یکچهارم اینچ از دو طرف گلدان قرار داشته باشد، باید کاکتوس را در بهار بکارید. اگرچه، نباید گلدان به میزان قابلتوجهی بزرگتر باشد. خاک بیشازحد اضافه رطوبت ناخواسته را نگه میدارد و باعث پوسیدگی میشود.
طریقه تعویض گلدان
برای تعویض گلدان، برای خارج کردن گیاه گلدان قبلی را بشکنید زیرا اگر کاکتوس را با بیلچه خارج کنید موجب زخمی شدن ریشه میشود. در ته گلدان مقداری خاک کاکتوس تازه ریخته و کاکتوس را روی آن قرار دهید و اطراف آن را با خاک پرکنید.
تا یک هفته پس از تعویض گلدان این کاکتوس را در معرض نور شدید آفتاب قرار ندهید وبِ اندازه آبیاری کنید تا به محیط جدید خو بگیرد.
باید بدانید جابجایی گلدان گیاه نباید بیشازاندازه انجام شود تا به ریشههای کاکتوس آسیب وارد شود. بهترین فصل برای تعویض گلدان بهار است که گیاه در حال رشد بوده و انرژی زیادی دارد.یک کاکتوس برای 5 الی 10 سال میتواند در یک گلدان باشد بدون اینکه احتیاجی به تعویض گلدان داشته باشد.
مراحل تعویض گلدان کاکتوس
- با سنگهایی تمیز قسمت پایینی گلدان را بپوشانید و مقداری زغال فعالشده در این قسمت بریزید.
- دو قسمت ماسه و یک قسمت خاک را باهم ترکیب و گلدان را پرکنید.
- در مخلوط نباید هیچگونه کلوخ وجود داشته باشد سپس کاکتوسها را در خاک بکارید.
- بر روی خاک گلدان برای نگهداری رطوبت مقداری سنگ و خزه را قرار دهید.
- شپشک ها: احتمالاً شایعترین آفات است. حشرات کوچک حدود 1 اینچ (3 میلیمتر) طول دارند که خود را در چیزی بیضی و پنبه مانند پوشش می دهند. این تودهها با شپشک ها رشد میکنند و سخت از دست میروند. آنها همچنین میتوانند به ریشه گیاهان حمله کنند و تودههای سفید را در زیرخاک قرار دهند.
- کنههای عنکبوتی: کنههای عنکبوتی کوچک هستند و دیدن آنها با چشم غیرمسلح دشوار است. تارهای عنکبوت نزدیک به سطح گیاه چرخش میکنند. گیاهان آلوده اغلب لکههای زردرنگ را ایجاد میکنند که بعدها به رنگ قهوه ای تبدیل میشوند و میتوانند گیاه را تخریب کنند
- آفتاب سوختگی: وقتیکه کاکتوس از مکانی سایه به زیر نور مستقیم خورشید منتقل میشود احتمال آفتابسوختگی بیشتر است. آفتابسوختگی بیشتر در ردیفهای برآمده کاکتوس دیده میشود. اگر آسیبدیدگی در حد رنگپریدگی است با انتقال گیاه به مکانی با شدت نور کم میتوان گیاه را به حالت اول برگرداند ولی اگر آفتابسوختگی درحد زخم قهوهای است این زخم بر روی کاکتوس میماند.
- خشکشدگی: کاکتوس گیاه آبدوستی است ، کاکتوسها آب را در خود ذخیره میکنند و آن را در فواصل طولانی مابین آبیاریها مصرف میکنند ممکن است که آبیاری زیادی کاکتوس را از بین نبرد ولی بیآبی حتماً کاکتوس را خشک خواهد کرد.
هرچه دما بیشتر و هوا داغتر باشد سرعت خشک شدن کاکتوس هم بیشتر میشود. بهترین راهحل برای جلوگیری از ادامه مشکل خشکی کاکتوس، آبیاری آن میباشد. بهتراست اول میزان آبیاری کم باشد و در طول چند هفته میزان آبیاری را افزایش دهید.
- آبیاری بیشازحد: هنگام پرورش کاکتوس در شرایط غیربومی امکان دارد زیاد از حد نیاز آبیاری شود که این آبیاری سبب چاقتر و شادابتر شدن کاکتوس میشود. اما اگر فرد آنقدر گیاه را آبیاری میکند که کاکتوس نتواند آب را در خود نگه دارد در این حالت کاکتوس بیش از قبل چاق و متورم میشود بهطوریکه ساقه از یک یا چند نقطه آن شکاف میخورد و یا دچار پوسیدگی میشود. قطع کردن آبیاری و عوض کردن گلدان راهکاری خوبی برای این مشکل است.
- پرسکیه: درخت مانند، دارای برگهای پهن، گلها دارای دمگل کوتاه، گلها به صورت دستهای و شبیه گل نسترنهای وحشی. زیر تیره پرسکیه از قدیمیترین کاکتوسها است و بیشتر شباهت به درختان جنگلی دارد.
گیاهان بوته مانند بوده و اغلب دارای برگهای پهن هستند. این نوع کاکتوسها بیشباهت به درختان کوچک مرکبات نیستند. گلها دارای دمگل کوتاه هستند و بهصورت دستهای و شبیه به گل نسترنهای وحشیاند.
بوتهها دارای تیغ هستند ولی تیغهای این گیاه شباهتی به تیغهای کاکتوسهای دیگر ندارند. پرسکیای گلدرشت از مهمترین گیاهان این زیر تیره است.
- اوپانسیه: راکت مانند، فاقد برگ، گلهای فاقد دمگل، گلها مثل چرخدنده هستند. تیغهای آنها بهراحتی کنده میشود. این زیر تیره دارای ساقههای گوشتی و آبدار هستند، ساقهها بندبند و در محل گره ترد و شکنندهاند. روی آنها را تیغهای مجتمع و کوتاه و نرم پوشانده است که بهآسانی از جا کنده میشود و با لمس کردن آنها تعداد زیادی به دست میچسبد. از انواع معروف این زیر تیره است. این کاکتوسها برگ ندارند و گلهایشان شبیه چرخدنده و بدون دمگل هستند.
سرئه: ستونی، فاقد برگ، گلها فاقد دمگل، برخی گونهها تیغ ندارند، در مناطق سردسیر بهصورت گیاهان درون خانهای نگهداری میشوند. این زیر تیره دارای ساقههای گوشتی و آبدار هستند، ساقهها بندبند و در محل گره ترد و شکنندهاند. روی آنها را تیغهای مجتمع و کوتاه و نرم پوشانده است که بهآسانی از جا کنده میشود و با لمس کردن آنها تعداد زیادی به دست میچسبد. از انواع معروف این زیر تیره است. این کاکتوسها برگ ندارند و گلهایشان شبیه چرخدنده و بدون دمگل هستند.
- کاکتوس سدوم یا ناز سدوم: این گیاه همیشهسبز و گوشتی، گلهای ستارهای شکل و به رنگ زرد کمرنگ، صورتی و سفید و شاخههای نازک با برگهای استوانهای آبدار به رنگ سبز روشن همراه قرمز دارد.
مخلوطی از خاک باغچه، خاک رس و ماسه شسته شده برای گیاه مناسب است. این گیاه به نور زیاد، آبیاری اندک و خاک قلیایی نیاز دارد.
- کاکتوس گوش خرگوشی: این کاکتوس با گلهای زرد و بدون تیغ و دارای گلوشیدهای زرد یا سفید در دستههای زیاد است و علاقهمند به نور کامل آفتاب و نیمه سایه میباشد. خاک مناسب این گیاه خاکی با زهکشی خوب است که مدت طولانی خیس نماند. در تابستان آبیاری گیاه باید طوری باشد که بین هر بار آبیاری خاک آن خشک شود و در زمستان آبیاری باید در حدی چروکیده نشدن پدها باشد. این گیاه از راه قلمهزنی تکثیر مییابد.
- کاکتوس چیلیتا: کاکتوس چیلیتا گلهای زرد کمرنگ و صورتی و تیغهایی به رنگ زرد یا نارنجی است. خاک مناسب این گیاه، خاک ماسهای با زهکشی خوب است. این گیاه علاقهمند به نور زیاد و غیرمستقیم آفتاب و آبیاری کم است. تکثیر این گیاه از طریق قلمه زدن است.
- کاکتوس توپ طلایی: کاکتوس توپ طلایی گلهای زرد و کوچک و تیغهای زرد و سفیدرنگ است که در تابش مستقیم خورشید قد تیغها بلندتر میشود. اینگونه در اواخر بهار گلدهیاش را آغاز میکند و در رشد تابستانی به آب کافی و نه زیاد نیاز دارد . اگر برای این گیاه نور آفتاب بهاندازه کافی نباشد، رشد طولی بیشتر از رشد قطری میشود .
- کاکتوس ژیمنوکالیسیوم: زیستگاه این کاکتوس خانگی آمریکای جنوبی است. این گیاه فاقد تیغ بر روی جوانههای گل است. بسته به نوع کاکتوس، عدهای از آنها در سایه و برخی دیگر در نور خورشید رشد میکنند.
- کاکتوس بانوی پیر: کاکتوس بانوی پیر نوعی کاکتوس خاردار در خانواده مامیلاریا است کـه ۲۵۰ گونه دارد. این گیاه تیغ و پرز دارد و در بهار، گلهای کوچک صورتی یا بنفشرنگ میدهد. خاک این گل باید ترکیبی از خاک گلدان و شن باشد و یک هفته در میان به آن آبداده شود.
- کاکتوس ستارهای: این کاکتوس شکلی گرد داشته که به ۸ بخش تقسیم شده است. کاکتوس ستارهای با کرکهای سفید و نقاط سفیدرنگ کوچک پوشانده شده است. در فصل بهار، یک گل به رنگ زرد میدهد. این کاکتوس تنها ۵ تا ۱۵ سانتیمتر قطر دارد و مناسب نگهداری در خانه است
- کاکتوس عید پاک: این کاکتوس در اواخر زمستان و اوایل بهار گل میدهد. گلهای آن به رنگ سفید، نارنجی و بنفش کمرنگ دیده میشود. تیغهای این گیاه بر روی یکدیگر انباشتهشدهاند و ظاهری منحصربهفرد به آن می دهند.
- کاکتوس کریسمس: یکی دیگر از انواع کاکتوس خانگی، کاکتوس کریسمس است. این کاکتوس اغلب با کاکتوس شکرگزاری اشتباه گرفته میشود. کاکتوس کریسمس در اواخر زمستان گل میدهد. گلهای آن بـه رنگ قرمز درخشان است. کاکتوس کریسمس را میتوانید در داخل خانه نگهداری کنید. به این گیاه زیاد آب ندهید، زیرا باعث خشکی ریشهها میشود. این گیاه میتواند با محیطهای کمنور سازگار شود، اما گلها با نور بیشتر سازگار هستند.
- کاکتوس ماه: این کاکتوس کـه بـه آن کاکتوس چانه نیز گفته میشود، در اندازه، رنگها و شکلهای مختلف وجود دارد. یک نوع محبوب آن کاکتوس هیبوتان اسـت. این گیاه در رنگهای قرمز روشن، صورتی، زرد و نارنجی وجود دارد. این گیاه را در لب پنجره و در معرض نور قرار دهید.
- کاکتوس ساگوارو: کاکتوس ساگوارو میتواند تا ارتفاع ۱۲ متر رشد کند، اما رشد آن بهآرامی صورت میگیرد. این بدان معنی است که میتوان آن را سالها درون خانه نگهداری کرد. این گیاه ظاهری استوانهای شکل دارد و نیاز بـه نور فراوان دارد. اگر این گیاه را در محیط خانه نگه میدارید، آنها در برابر نور مستقیم خورشید قرار دهید.
- کاکتوس شکرگزاری: کاکتوس شکرگزاری در طول تعطیلات شکرگزاری شکوفه داده و گلهای آن تا ماههای زمستان باقی میماند. این گیاه نیاز به دمای خنک دارد. این گیاه در آبوهوای سرد مشکلی نخواهد داشت، اما نباید در هوای یخبندان قرار بگیرد.
- کاکتوس ملکه شب: ملکه شب نوعی کاکتوس اپیفیلوم بومی برزیل است که بر روی درختان رشد میکند و گلهای سفیدرنگ میدهد. به این دلیل به این گیاه ملکه شب گفته میشود، زیرا تمایل به گل دادن در شب دارد.
- کاکتوس تیغ سگی: این کاکتوس دارای ساقهای مدوری اسـت کـه تیغهای تیزی از آن بیرون زدهاند. این گیاه در اندازههای مختلف وجود دارد. گلهای این کاکتوس، سبز یا نارنجی است. این کاکتوس به آب کم و نور فراوان نیاز دارد.
- کاکتوس پاخی سرئوس اسکاتی مونستروسوس: این کاکتوس، ارتفاعی بلند دارد و میتواند بـه ۳ تا ۵ متر برسد. ساختار این کاکتوس، ناهموار و ناصاف اسـت. اگرچه، این گیاه میتواند در نور رشد کند، اما نور مستقیم و شدید خورشید میتواند آن را بسوزاند. افراد، اصطلاح کاکتوس و گیاه ساکولنت را اغلب بجای یکدیگر استفاده میکنند. هرچند، آنها یکسان نیستند.
برای نگهداری کاکتوس در منزل یا محیط کار شرط اصلی داشتن نور است. اگر در شرایط محیطی خود از نور مناسب کاکتوس بهرهمند هستید، بهتر است از این گیاه زیبا برای خود تهیه کنی، چراکه با داشتن چند نمونه کاکتوس متفاوت و یادگیری قلمه زدن کاکتوس، پیوند کاکتوس، تکثیر کاکتوس با بذر و نگهداری کاکتوس در منزل میتوانید یک مجموعه زیبا و چشمنواز داشته باشید.
روشهای تکثیر کاکتوس
تصور عمومی مردم درباره کاکتوسها این است که نگهداری همه گونهها به دلیل هم خانواده بودن به یک شکل است.
- تکثیر با بذر: درباره روش تکثیر کاکتوس با بذر باید بدانید که تنها تعدادی از گونهها قابلیت تکثیر از طریق این روش را دارند. چند نکتهای که باید درباره روش تکثیر با بذر بدانید این است که بذر موردنظر بین یک هفته تا یک ماه جوانه خواهد زد. باید محیط کشت گرم باشد و در صورت وجود سرما با وسایل گرمایشی، گرمای موردنظر تأمین گردد. نکته پایانی درباره تکثیر کاکتوس با بذر زمان مناسب برای روند تکثیر است.
- قلمه زدن: در روش تکثیر کاکتوس با قلمه باید بدانید که شیوه کار در کاکتوسهای مختلف به یکشکل است. ابتدا باید یک قسمت از گیاه را که حداقل یک سال دارد انتخاب کنید. بعد از انتخاب، با یک شی تیز قسمت انتخابی را برش دهید.
بهتر است برش را پس از آبیاری گیاه انجام دهید. چون آب درون بافت قلمه ذخیره میشود و باعث مقاومت بیشتر قلمه برای تکثیر میشود. قلمه کاکتوس را در محیطی خنک و سایه قرار دهید تا سطح برش آن پینه ببندد و بسته شود. چون در صورت بسته نشدن سطح برش قارچها از خاک وارد قلمه میشوند و آن را نابود میکنند.
زمان این مرحله بین ۳ تا ۱۵ روز است، بعد از بسته شدن باید قلمه را در خاک بکارید. دقت داشته باشید که بهتر است خاک را با قارچکش ضدعفونی کنید. میزان بلندی قلمه که باید در خاک قرار بگیرد بین ۱ تا ۳ سانتیمتر است.
از این مرحله تا زمان ریشهدار شدن گیاه، باید آن را در سایه محلی خنک و دور از آفتاب قرار دهید. چون آفتاب آب درون قلمه را خشک و آن را میسوزاند. یادتان باشد که قلمه را پس از کاشت آبیاری نکنید. چون قلمه کاکتوس فاقد ریشه است و این سبب میشود که آب درون گلدان باقیمانده و قلمه را از بین ببرد. ابتدا آبیاری را با میزان کم شروع کنید سپس بعد از سه هفته و به وجود آمدن ریشه آبیاری را به میزان معمول افزایش دهید.
پیوند زدن: این را بدانید که کاکتوسها پس از گذراندن ۴ الی ۵ سال تازه وارد دوره گلدهی میشوند. یکی از دلایل استفاده از عمل پیوند در کاکتوس همین موضوع است. با پیوند زدن روی یک کاکتوس پایه مناسب ( کاکتوس پایه به کاکتوسی گفته میشود که در پیوند بهعنوان پایه پیوند درون گلدان قرار میگیرد ) میتوان عمر گلدهی را تا ۳ الی ۴ ماه پایین آورد.
روشهای نگهداری کاکتوس در خانه
کاکتوس به علت رشد آسان گیاه پرطرفداری است، کاکتوس و سایر گیاهان شاداب نیاز به شرایط خاصی دارند تا رشد کنند، این شرایط را میتوان بهراحتی به گیاهان اعمال کرد.کود مناسب برای کاکتوس
در طول فصل رشد، اضافه کردن کود هر بار که آب به کاکتوس میدهید میتواند مناسب باشد . کود 10-10-10 دارای تعادل خوبی از نیتروژن، فسفر و پتاسیم مناسب برای کاکتوس است. یکچهارم کود بستهبندیشده را رقیق کنید و چنانچه در این بخش از نمناک گفته شده است سعی کنید در خاک کاکتوس حتماً از سنگریزه و شن استفاده کنید.
نور مناسب کاکتوس
هر کاکتوس تنظیمات نور خود را دارد. بهطورکلی، آنها نور خورشید یا نور غیرمستقیم را ترجیح می دهند اما نگاهی دقیق به رفتار گیاهان خود داشته باشید. اگر کاکتوس نور بیشازحد دریافت کند، ممکن است سفید شود یا هالههای نارنجی، زرد ایجاد شود. همچنین خورشید میتواند با تابش مستقیم گیاه را بسوزاند بنابراین اگر گیاه را پشت پنجره میگذارید مراقب باشید .
طیف نور مناسب برای گونههای مختلف کاکتوس، از زیاد تا خیلی زیاد است. اگر محیط پرنوری ندارید از خرید این گیاه صرفنظر کنید. چون کاکتوسها طراوت خود را در نور کم از دست میدهند. نور در این دسته از گیاهان در شکل ظاهری گیاه، شکل گلها، تعداد گلها، رنگ گلها و ساقهها تأثیر میگذارد. به همین جهت در صورت کمبود نور در گونههای گلدار، توانایی گلدهی کاهش مییابد.
از سوی دیگر، درصورتیکه نور کمتری دریافت کند ممکن است گیاه شروع به ارتجاع کند، که بهعنوان کمبود کلروفیل شناخته میشود. این بهویژه در کاکتوس گرد دیده میشود، جایی که به نظر میرسد نقطه رشد در مرکز است. برای مدت طولانی گیاه را در چنین شرایطی قرار ندهید همچنین اطمینان حاصل کنید که گلدان را بهطور منظم جابهجا کنید تا حتی از هر طرف رشد کند.
خاک مناسب کاکتوس
خاک مناسب کاکتوس خود را باید با توجه به آبوهوا مشخص کنید. اگر آبوهوای محیط شما گرم است کاکتوس شما به خاکی قابلنفوذ و سبک احتیاج دارد. درصورتیکه با قرار گرفتن در هوای سرد بهتر است از خاکهای سنگین استفاده کنید. به یاد داشته باشید که این گیاه به خاکهای با PH کمتر از ۷ علاقه دارد.
دمای مناسب کاکتوس
بهترین دما برای نگهداری کاکتوس بین ۱۸ تا ۳۲ درجه است. اما در زمستان دمای بین ۱۰ تا ۱۴ مناسب این گیاه است. دقت داشته باشید که کاکتوسهای تاردار را در حداقل دمای ۱۶ درجه نگهداری کنید. تهویه مناسب نیز یکی از نیازهای کاکتوس محسوب میشود.
آبیاری مناسب کاکتوس
کاکتوس بومی مناطق خشک است. به همین دلیل رطوبت خاصی نیاز ندارد. هوای مناسب کاکتوس آبوهوای گرم یا کوهستانی است. انواع کاکتوسها در محل طبیعی، با شرایط بسیار خشک سازگار شدهاند. در پرورش این گیاهان، آبیاری صحیح مهمترین عامل در موفقیت است. آبیاری زیاد، خطرناکتر از آبیاری کم است. چون آبیاری زیاد، ممکن است باعث مرگ گیاه شود. درحالیکه کمآبی، فقط مانع رشد مطلوب میشود.
دوره آبیاری و مقدار آب موردنیاز به زمان سال، نوع ترکیب خاک، محل کاشت (زمین یا گلدان) و سرانجام نوع کاکتوس بستگی دارد. آب مصرفی، ازنظر pH باید خنثی یا نزدیک به آن باشد. یک گیاه در یک گلدان کوچک، در مقایسه با گیاهی که در زمین کاشته شده، به مراحل آبیاری بیشتری نیاز دارد. اصول آبیاری یک کاکتوس شامل موارد زیر است:
تا زمانی که خاک هنوز مرطوب است، بههیچوجه دوباره آبیاری نشود. یک راهحل جهت تشخیص خشک یا مرطوب بودن خاک گلدان، این است که با یک چکش چوبی به بدنه گلدان ضربه بزنیم که درصورتیکه صدای زیر بدهد، نشانه خشک بودن خاک و صدای بم، نشانه مرطوب بودن خاک است.
برای یک گیاه که در زمین کشتشده، سطح خاک بهوسیله یک چنگک خراش داده میشود، تا مقدار رطوبت لایههای زیرین مشخص شود. آبیاری باید از پاییز بهتدریج کم شود، تا گیاه وارد حالت استراحت شود. برای جلوگیری از خشک شدن ریشه گیاه در زمستان، هرماه مقدار کمی آب لازم است و آبیاری باید در بهار دوباره آغاز شود، ولی در مناطقی که زمستان خیلی شدید نیست، نباید آبیاری بدین گونه کاهش یابد. از چکه کردن آب از سقف باید جلوگیری شود چون باعث پوسیدن گیاه میشود.
گلدان مناسب برای کاشت کاکتوس
مناسبترین گلدان برای کاکتوس، گلدانهایی گلی با عمق کم هستند و اصولاً کاکتوسها به عمق زیادی احتیاج ندارند. گلدانی با قطری کمی بیشتر از قطر کاکتوس را برای آن انتخاب کنید.گلدانهای بزرگ برای کاکتوسهای کوچک مناسب نیستند و سبب از بین رفتن گیاه میشوند.
کاکتوسها معمولاً در گلدانهای پلاستیکی یا گلدان سفالی رشد میکنند. آنها در هر دو نوع رشد خواهند کرد.بسیاری معتقدند که یک نسبت خوب برای کاکتوس مخلوط کردن یکسوم مواد آلی، یکسوم ماسه و یکسوم شن است. زمان خرید کاکتوس باید بدانید مدت زیادی از رشد آن در گلدان فعلی گذشته است پسنیاز به گلدان اندکی از گلدان فعلی بزرگتر دارد زیرا اگر گلدان بزرگ باشد، فضای بیشازحد منجر به آبیاری بیشازاندازه میشود. برای خروج آب اضافه در ته گلدان سوراخهایی ایجاد میکنیم زیرا این سوراخها از پوسیده شدن و مردن کاکتوس جلوگیری میکند.
میتوانید خودتان کاکتوس را به گلدان دیگر انتقال دهید. هنگامیکه گیاه اصلی در حدود یکچهارم اینچ از دو طرف گلدان قرار داشته باشد، باید کاکتوس را در بهار بکارید. اگرچه، نباید گلدان به میزان قابلتوجهی بزرگتر باشد. خاک بیشازحد اضافه رطوبت ناخواسته را نگه میدارد و باعث پوسیدگی میشود.
طریقه تعویض گلدان
برای تعویض گلدان، برای خارج کردن گیاه گلدان قبلی را بشکنید زیرا اگر کاکتوس را با بیلچه خارج کنید موجب زخمی شدن ریشه میشود. در ته گلدان مقداری خاک کاکتوس تازه ریخته و کاکتوس را روی آن قرار دهید و اطراف آن را با خاک پرکنید.
تا یک هفته پس از تعویض گلدان این کاکتوس را در معرض نور شدید آفتاب قرار ندهید وبِ اندازه آبیاری کنید تا به محیط جدید خو بگیرد.
باید بدانید جابجایی گلدان گیاه نباید بیشازاندازه انجام شود تا به ریشههای کاکتوس آسیب وارد شود. بهترین فصل برای تعویض گلدان بهار است که گیاه در حال رشد بوده و انرژی زیادی دارد.یک کاکتوس برای 5 الی 10 سال میتواند در یک گلدان باشد بدون اینکه احتیاجی به تعویض گلدان داشته باشد.
مراحل تعویض گلدان کاکتوس
- با سنگهایی تمیز قسمت پایینی گلدان را بپوشانید و مقداری زغال فعالشده در این قسمت بریزید.
- دو قسمت ماسه و یک قسمت خاک را باهم ترکیب و گلدان را پرکنید.
- در مخلوط نباید هیچگونه کلوخ وجود داشته باشد سپس کاکتوسها را در خاک بکارید.
- بر روی خاک گلدان برای نگهداری رطوبت مقداری سنگ و خزه را قرار دهید.
عوامل خطرزا برای کاکتوس
- آفات: مانند تمام گیاهان، کاکتوس گاهی اوقات آفتهای مختلفی دارد و اینها بعضی از موارد اصلی هستند که باید مراقب باشید.- شپشک ها: احتمالاً شایعترین آفات است. حشرات کوچک حدود 1 اینچ (3 میلیمتر) طول دارند که خود را در چیزی بیضی و پنبه مانند پوشش می دهند. این تودهها با شپشک ها رشد میکنند و سخت از دست میروند. آنها همچنین میتوانند به ریشه گیاهان حمله کنند و تودههای سفید را در زیرخاک قرار دهند.
- کنههای عنکبوتی: کنههای عنکبوتی کوچک هستند و دیدن آنها با چشم غیرمسلح دشوار است. تارهای عنکبوت نزدیک به سطح گیاه چرخش میکنند. گیاهان آلوده اغلب لکههای زردرنگ را ایجاد میکنند که بعدها به رنگ قهوه ای تبدیل میشوند و میتوانند گیاه را تخریب کنند
- آفتاب سوختگی: وقتیکه کاکتوس از مکانی سایه به زیر نور مستقیم خورشید منتقل میشود احتمال آفتابسوختگی بیشتر است. آفتابسوختگی بیشتر در ردیفهای برآمده کاکتوس دیده میشود. اگر آسیبدیدگی در حد رنگپریدگی است با انتقال گیاه به مکانی با شدت نور کم میتوان گیاه را به حالت اول برگرداند ولی اگر آفتابسوختگی درحد زخم قهوهای است این زخم بر روی کاکتوس میماند.
- خشکشدگی: کاکتوس گیاه آبدوستی است ، کاکتوسها آب را در خود ذخیره میکنند و آن را در فواصل طولانی مابین آبیاریها مصرف میکنند ممکن است که آبیاری زیادی کاکتوس را از بین نبرد ولی بیآبی حتماً کاکتوس را خشک خواهد کرد.
هرچه دما بیشتر و هوا داغتر باشد سرعت خشک شدن کاکتوس هم بیشتر میشود. بهترین راهحل برای جلوگیری از ادامه مشکل خشکی کاکتوس، آبیاری آن میباشد. بهتراست اول میزان آبیاری کم باشد و در طول چند هفته میزان آبیاری را افزایش دهید.
- آبیاری بیشازحد: هنگام پرورش کاکتوس در شرایط غیربومی امکان دارد زیاد از حد نیاز آبیاری شود که این آبیاری سبب چاقتر و شادابتر شدن کاکتوس میشود. اما اگر فرد آنقدر گیاه را آبیاری میکند که کاکتوس نتواند آب را در خود نگه دارد در این حالت کاکتوس بیش از قبل چاق و متورم میشود بهطوریکه ساقه از یک یا چند نقطه آن شکاف میخورد و یا دچار پوسیدگی میشود. قطع کردن آبیاری و عوض کردن گلدان راهکاری خوبی برای این مشکل است.
آشنایی با انواع کاکتوس
تصور عمومی مردم درباره کاکتوسها این است که نگهداری همه گونهها به دلیل هم خانواده بودن به یک شکل است. درست است که باور عمومی مردم اینگونه شکلگرفته است که کاکتوسها گیاهانی کم آب و نیازمند نور زیاد هستند، اما در واقعیت گونههایی از کاکتوسها هستند که به نور کمتر یا آب بیشتری نیاز دارند. تیره کاکتوس به سه زیر تیره تقسیم میشوند:- پرسکیه: درخت مانند، دارای برگهای پهن، گلها دارای دمگل کوتاه، گلها به صورت دستهای و شبیه گل نسترنهای وحشی. زیر تیره پرسکیه از قدیمیترین کاکتوسها است و بیشتر شباهت به درختان جنگلی دارد.
گیاهان بوته مانند بوده و اغلب دارای برگهای پهن هستند. این نوع کاکتوسها بیشباهت به درختان کوچک مرکبات نیستند. گلها دارای دمگل کوتاه هستند و بهصورت دستهای و شبیه به گل نسترنهای وحشیاند.
بوتهها دارای تیغ هستند ولی تیغهای این گیاه شباهتی به تیغهای کاکتوسهای دیگر ندارند. پرسکیای گلدرشت از مهمترین گیاهان این زیر تیره است.
- اوپانسیه: راکت مانند، فاقد برگ، گلهای فاقد دمگل، گلها مثل چرخدنده هستند. تیغهای آنها بهراحتی کنده میشود. این زیر تیره دارای ساقههای گوشتی و آبدار هستند، ساقهها بندبند و در محل گره ترد و شکنندهاند. روی آنها را تیغهای مجتمع و کوتاه و نرم پوشانده است که بهآسانی از جا کنده میشود و با لمس کردن آنها تعداد زیادی به دست میچسبد. از انواع معروف این زیر تیره است. این کاکتوسها برگ ندارند و گلهایشان شبیه چرخدنده و بدون دمگل هستند.
سرئه: ستونی، فاقد برگ، گلها فاقد دمگل، برخی گونهها تیغ ندارند، در مناطق سردسیر بهصورت گیاهان درون خانهای نگهداری میشوند. این زیر تیره دارای ساقههای گوشتی و آبدار هستند، ساقهها بندبند و در محل گره ترد و شکنندهاند. روی آنها را تیغهای مجتمع و کوتاه و نرم پوشانده است که بهآسانی از جا کنده میشود و با لمس کردن آنها تعداد زیادی به دست میچسبد. از انواع معروف این زیر تیره است. این کاکتوسها برگ ندارند و گلهایشان شبیه چرخدنده و بدون دمگل هستند.
انواع کاکتوسهای خانگی
- کاکتوس آلوئه گورخری: کاکتوس آلوئه گورخری گلهای آن بهصورت خوشهای و زنگولهای شکل به رنگ سفید مایل به سبز و برگهای گوشتی و آبدار و به هم چسبیده دارد. خاک مناسب این گیاه خاک سبک (دو قسمت ماسه و یک قسمت خاک برگ) است. این گیاه نیاز به آبیاری زیادی ندارد و به نور کافی آفتاب نیازمند است. کاشت پاجوشهای آن بهترین روش برای تکثیر این نوع کاکتوس است.کاکتوسها؛ از تیره کاکتوسیان و در دسته میخکسانان قرار دارند و گیاهانی خاردار و گوشتی میباشند، این گیاهان از گونهی گیاهان ظریف و متنوع هستند.
- کاکتوس سدوم یا ناز سدوم: این گیاه همیشهسبز و گوشتی، گلهای ستارهای شکل و به رنگ زرد کمرنگ، صورتی و سفید و شاخههای نازک با برگهای استوانهای آبدار به رنگ سبز روشن همراه قرمز دارد.
مخلوطی از خاک باغچه، خاک رس و ماسه شسته شده برای گیاه مناسب است. این گیاه به نور زیاد، آبیاری اندک و خاک قلیایی نیاز دارد.
- کاکتوس گوش خرگوشی: این کاکتوس با گلهای زرد و بدون تیغ و دارای گلوشیدهای زرد یا سفید در دستههای زیاد است و علاقهمند به نور کامل آفتاب و نیمه سایه میباشد. خاک مناسب این گیاه خاکی با زهکشی خوب است که مدت طولانی خیس نماند. در تابستان آبیاری گیاه باید طوری باشد که بین هر بار آبیاری خاک آن خشک شود و در زمستان آبیاری باید در حدی چروکیده نشدن پدها باشد. این گیاه از راه قلمهزنی تکثیر مییابد.
- کاکتوس چیلیتا: کاکتوس چیلیتا گلهای زرد کمرنگ و صورتی و تیغهایی به رنگ زرد یا نارنجی است. خاک مناسب این گیاه، خاک ماسهای با زهکشی خوب است. این گیاه علاقهمند به نور زیاد و غیرمستقیم آفتاب و آبیاری کم است. تکثیر این گیاه از طریق قلمه زدن است.
- کاکتوس توپ طلایی: کاکتوس توپ طلایی گلهای زرد و کوچک و تیغهای زرد و سفیدرنگ است که در تابش مستقیم خورشید قد تیغها بلندتر میشود. اینگونه در اواخر بهار گلدهیاش را آغاز میکند و در رشد تابستانی به آب کافی و نه زیاد نیاز دارد . اگر برای این گیاه نور آفتاب بهاندازه کافی نباشد، رشد طولی بیشتر از رشد قطری میشود .
- کاکتوس ژیمنوکالیسیوم: زیستگاه این کاکتوس خانگی آمریکای جنوبی است. این گیاه فاقد تیغ بر روی جوانههای گل است. بسته به نوع کاکتوس، عدهای از آنها در سایه و برخی دیگر در نور خورشید رشد میکنند.
- کاکتوس بانوی پیر: کاکتوس بانوی پیر نوعی کاکتوس خاردار در خانواده مامیلاریا است کـه ۲۵۰ گونه دارد. این گیاه تیغ و پرز دارد و در بهار، گلهای کوچک صورتی یا بنفشرنگ میدهد. خاک این گل باید ترکیبی از خاک گلدان و شن باشد و یک هفته در میان به آن آبداده شود.
- کاکتوس ستارهای: این کاکتوس شکلی گرد داشته که به ۸ بخش تقسیم شده است. کاکتوس ستارهای با کرکهای سفید و نقاط سفیدرنگ کوچک پوشانده شده است. در فصل بهار، یک گل به رنگ زرد میدهد. این کاکتوس تنها ۵ تا ۱۵ سانتیمتر قطر دارد و مناسب نگهداری در خانه است
- کاکتوس عید پاک: این کاکتوس در اواخر زمستان و اوایل بهار گل میدهد. گلهای آن به رنگ سفید، نارنجی و بنفش کمرنگ دیده میشود. تیغهای این گیاه بر روی یکدیگر انباشتهشدهاند و ظاهری منحصربهفرد به آن می دهند.
- کاکتوس کریسمس: یکی دیگر از انواع کاکتوس خانگی، کاکتوس کریسمس است. این کاکتوس اغلب با کاکتوس شکرگزاری اشتباه گرفته میشود. کاکتوس کریسمس در اواخر زمستان گل میدهد. گلهای آن بـه رنگ قرمز درخشان است. کاکتوس کریسمس را میتوانید در داخل خانه نگهداری کنید. به این گیاه زیاد آب ندهید، زیرا باعث خشکی ریشهها میشود. این گیاه میتواند با محیطهای کمنور سازگار شود، اما گلها با نور بیشتر سازگار هستند.
- کاکتوس ماه: این کاکتوس کـه بـه آن کاکتوس چانه نیز گفته میشود، در اندازه، رنگها و شکلهای مختلف وجود دارد. یک نوع محبوب آن کاکتوس هیبوتان اسـت. این گیاه در رنگهای قرمز روشن، صورتی، زرد و نارنجی وجود دارد. این گیاه را در لب پنجره و در معرض نور قرار دهید.
- کاکتوس ساگوارو: کاکتوس ساگوارو میتواند تا ارتفاع ۱۲ متر رشد کند، اما رشد آن بهآرامی صورت میگیرد. این بدان معنی است که میتوان آن را سالها درون خانه نگهداری کرد. این گیاه ظاهری استوانهای شکل دارد و نیاز بـه نور فراوان دارد. اگر این گیاه را در محیط خانه نگه میدارید، آنها در برابر نور مستقیم خورشید قرار دهید.
- کاکتوس شکرگزاری: کاکتوس شکرگزاری در طول تعطیلات شکرگزاری شکوفه داده و گلهای آن تا ماههای زمستان باقی میماند. این گیاه نیاز به دمای خنک دارد. این گیاه در آبوهوای سرد مشکلی نخواهد داشت، اما نباید در هوای یخبندان قرار بگیرد.
- کاکتوس تیغ سگی: این کاکتوس دارای ساقهای مدوری اسـت کـه تیغهای تیزی از آن بیرون زدهاند. این گیاه در اندازههای مختلف وجود دارد. گلهای این کاکتوس، سبز یا نارنجی است. این کاکتوس به آب کم و نور فراوان نیاز دارد.
- کاکتوس پاخی سرئوس اسکاتی مونستروسوس: این کاکتوس، ارتفاعی بلند دارد و میتواند بـه ۳ تا ۵ متر برسد. ساختار این کاکتوس، ناهموار و ناصاف اسـت. اگرچه، این گیاه میتواند در نور رشد کند، اما نور مستقیم و شدید خورشید میتواند آن را بسوزاند. افراد، اصطلاح کاکتوس و گیاه ساکولنت را اغلب بجای یکدیگر استفاده میکنند. هرچند، آنها یکسان نیستند.
این مطلب صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانهای بازنشر شده و محتوای آن لزوما مورد تایید تبیان نیست .