استارتاپ‌ها در زمان شیوع ویروس کرونا

کرونا بحران بهداشتی و اقتصادی همه‌گیر سال جدید است، بسیاری از ما در حال تجربه عوارض و پیامدهای شیوع این ویروس در زندگی فردی و کسب و کارمان هستیم. از فضای پر تنشی که در آن مشغول فعالیت هستیم با خبریم و نگران زندگی‌ها و کسب وکارهایی هستیم که در خطرند.

بیایید امیدوار باشیم ولی باید آمادگی ذهنی لازم را برای مواجهه با سناریوهای احتمالی داشته باشیم چرا که خوش بینی مفرط ما را گمراه خواهد کرد و از گرفتن تصمیمات درست و تدوین برنامه‌های جایگزین ممانعت می‌کند. با‌توجه ‌به گسترش کووید۱۹ در سراسر جهان، تفکر افراد درباره‌ی گردهمایی‌های بزرگ هم تغییر کرد.

بسیاری از گردهمایی‌های اجتماعی لغو شدند و دانشگاه‌‌ها کلاس‌ها را آنلاین برگزار کردند و تعداد بیشتری از شرکت‌ها در حال اجرای سیاست‌های ارتباط از راه دور افتادند. برای مثال، فیسبوک، توییتر، گوگل و غیره کارمندان خود را دور کار کردند.

ویروس کووید ‍۱۹ روش کار افراد را تغییر داد، طبیعتا تغییراتی در نحوه‌ی برگزاری گردهمایی‌ها و کنفرانس‌های اعمال شد که سالانه میلیون‌ها شرکت‌کننده داشتند. گروه‌ی از استارتاپ‌ها در تلاش‌ افتادند که جایگزین‌های مجازی برای فروش کسب‌وکار خود پیدا کنند.

روند کنفرانس‌ها همیشه استانداردی طلایی برای مبادله‌ی ایده‌ها و تقویت روابط حرفه‌ای چه در کسب‌وکار چه در تحصیل بود. رویدادها شاید شلوغ به‌نظر برسد؛ اما جمع‌شدن افراد در اتاق یا سالن مزایای ارزشمندی دارد. در همایش‌های مختلف، معمولا افراد در سالن‌ اجتماعات جمع می‌شوند و روی صندلی‌ها می‌نشینند و به مجموعه‌ای از سخنرانی‌ها و بحث‌ها گوش می‌دهند.

برگزاری آنلاین رویدادها مزایایی مانند کاهش هزینه‌های سفر و پذیرایی دارد.
البته کنفرانس‌های آنلاین مزایایی هم دارند؛ مثلا کاهش هزینه‌ها و آلودگی محیطی و نگرانی‌های دسترسی. کاهش هزینه‌های حضوری می‌توانند به‌شکل چشمگیری هزینه‌های ثبت‌نام را هم کاهش دهند و برگزارکنندگان می‌توانند بخش بیشتری از بودجه را روی سخنرانان سرمایه‌گذاری کنند.

در بسیاری از همایش‌ها، تقریبا ۲۰ درصد هزینه صرف محل برگزاری و ۲۰ درصد صرف غذا و نوشیدنی و تقریبا ۲۰ درصد صرف تجهیزات می‌شود. بدین‌ترتیب بخش زیادی از بودجه‌ها هزینه می‌شود و کمتر از ۵ درصد برای طراحی برنامه و سخنران باقی می‌ماند.

ایده‌ی اصلی رایگان‌کردن یا دسترسی کنفرانس برای تمام افراد نیست. هزینه‌ها تضمین می‌کند صرفا افراد مرتبط در همایش‌ها شرکت می‌کنند؛ اما ازآنجاکه برگزارکننده‌ی همایش به نگرانی برای محل فیزیکی نیازی ندارد، می‌تواند بخش بیشتری از هزینه را صرف سخنران کند و رویدادهای متمرکزتری برپا کند. هنوز پلتفرم‌های کنفرانس مجازی از جذابیت کافی برخوردار نیستند. یکی از دلایل شکست رویدادهای مجازی، همه‌گیرنبودن هدست‌های واقعیت مجازی است.

بزرگ‌ترین عیب همایش‌های آنلاین، نبود شبکه‌سازی و تعامل حضوری است.
با‌توجه‌به لغو بسیاری از کنسرت‌ها یا آنلاین‌شدن آن‌ها، برگزارکنندگان می‌توانند پلتفرم‌های نوظهور را به‌عنوان جایگزینی برای وبینارهای قدیمی و کسل‌کننده انتخاب کنند. شیوع کووید ۱۹، تنها دلیل لغو کنفرانس‌های بزرگ نیست. در گذشته، حوادثی مثل آتش‌سوزی‌ها و طوفان هم باعث لغو رویدادها شدند.

هیچ‌کدام از این حوادث باعث نشدند صنعت برگزاری رویدادها کاملا آنلاین شود. اما شیوع ویروس کرونا در سراسر جهان باعث شد که بسیاری از کسب و کارها به فکر  برگزاری آنلاین کارها باشند.

این روزها همه ما در میان انبوهی از توصیه های علمی و غیر علمی که مدعی حفظ سلامت و آسایش‌مان هستند احاطه شده ایم تا خود و عزیزان‌مان را از آسیبهای شیوع ویروس کرونا در امان بداریم. اما اهمیت حفظ سلامت کسب و کارها نکته‌ای است که نباید در چنین شرایطی به آن بی توجه بود. 

در شرایط فعلی که کسب و کارها مازاد ظرفیت ارایه خدمات یا تولید دارند و نیاز به سرمایه گذاری جدید ندارند و صرفا احتیاج به افزایش تقاضا دارند تا به ظرفیت سابق خود باز گردند سیاستگذار با تحریک تقاضا می‌تواند چنین امری را محقق کند.

چگونگی کمک به ثبات استارتاپ‌ها؟

مدیران، سرمایه گذاران، شرکا و مشتریان استارتاپ‌ها می‌توانند با چندین راهکار مانع از فروپاشی آن‌ها در برابر ویروس کرونا شوند. مدیر عامل باید راه حل‌های عملیاتی، سازمانی و مالی را درنظر بگیرد. از نظر عملیاتی می‌تواند با ایجاد روش‌هایی برای ارتباط دیجیتالی و همچنین ایجاد معیارهایی برای اطمینان از میزان بهره‌وری کارمندان، خود را برای دفتر کار مجازی آماده کنند.

از لحاظ سازمانی، مدیران می‌توانند کارمندان را آموزش دهند و همچنین پروتکل‌های شفافی برای گردش کار ایجاد کنند تا مشکلی در زمینه کمبود نیروی احتمالی نداشته باشند. مدیران برای تقویب استراتژی‌های سازمانی خود می‌توانند نقاط ضعف و یا وابستگی اصلی خود در زنجیره تامین را شناسایی کنند. برای مقابله با این مشکلات می‌توان با شرکت‌های دیگر همکاری کرد و یا از طریق ادغام داخلی آن‌ها را برطرف کرد.

از نظر مالی مدیران باید تا حد ممکن مدل‌های تجاری خود را تغییر دهند تا درآمد ناشی از رشد کوتاه مدت در اولویت قرار بگیرد که در برابر مشکلات غیرمنتظره در زنجیره تامین و یا شوک در تقاضا، دارای بودجه و نقدینگی کافی باشند. این هدف با کاهش هزینه‌ها و یا قرادادهای کوچک امکان پذیر می‌شود. مدیران همچنین می‌توانند به عنوان یک جایگزین، میزان بودجه را بالاتر از گذشته درنظر بگیرند.

سرمایه‌گذاران می‌توانند از تخصص و شبکه‌های خود برای اشتراک گذاری آموخته‌ها در شرایط مشابه استفاده کنند. این موضوع از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که مدیران استارتاپ‌ها معمولا افراد بی تجربه‌ای هستند که برای ایجاد یک اکوسیستم انعطاف پذیر دچار مشکل می‌شوند.

سرمایه‌گذاران استارتاپ‌ها می‌توانند تاثیر مناسبی در کاهش مشکلات داشته باشند. رهبری و پیش‌بینی جذب سرمایه می‌تواند استارتاپ‌ها را در برابر مشکلاتی مانند تغییر ساختار زنجیره تامین مقاوم کند. این موضوع سازگاری استارتاپ‌ها با شرایط غیرعادی بازار را نیز در پی خواهد داشت.

مشتریان استارتاپ‌ها نیز نقش حیاتی در پشتیبانی از آن‌ها ایفا می‌کنند. اطمینان از عملکرد مناسب یک استارتاپ، به نفع شرکا و مشتریان خواهد بود. شرکت‌ها برای جلوگیری از تغییر مدل‌های تجاری و افزایش هزینه‌ها از استارتاپ‌ها برای تقویب نوآوری‌های خود استفاده می‌کنند.

با توجه به این موضوع، مشتریان و شرکا در موقعیت مناسبی برای مذاکره مجدد جهت تغییر شرایط قرارداد قرار دارند. آن‌ها همچنین می‌توانند با بازطراحی مشوق‌ها، بدون قربانی کردن ارزش‌های کلی، امنیت مالی کنونی استارتاپ‌ها را نیز تامین کنند.

کرونا و تقویت استارتاپ‌ها

شیوع ویروس کرونا احتمالا باعث افزایش توانایی استارتاپ‌ها در پیش بینی آینده خواهد شد. اختلال در عرضه قطعات، یک چالش برای استارتاپ‌ها محسوب می‌شود. با وجود تمام موارد، استارتاپ‌ها می‌توانند با هوشیاری، سازگاری سریع و برنامه‌ریزی جامع از شرایط سخت جان سالم به در ببرند.

استارتاپ‌هایی که در این شرایط از بین نروند، همانند سلول‌های سفید خون پس از یک عفونت شدید، در برابر چالش‌های بعدی مقاومت‌تر خواهند شد.

---