آنچه باید در مورد رانیتیدین بدانید

در سیزدهم سپتامبر 2019، سازمان غذا و دارو اعلام کرد که در تست‌های اولیه، میزان کمی از ان- نیتروزو- دی- متیل- آمین (NDMA) در رانیتیدین پیدا شده است. رانیتیدین دارویی برای کاهش ترشح اسید معده، جلوگیری از زخم معده و درمان بیماری ریفلاکس است که توسط میلیون‌ها نفر استفاده می‌شود.

رانیتیدین چیست و چه محصولاتی زیر مجموعه‌ی آن هستند؟

رانیتیدین که با نام تجاری زانتاک معروف است هم به صورت OTC (موجود روی پیشخوان داروخانه‌ها) یعنی بدون نسخه و هم با تجویز پزشک به فروش می‌رسد. رانیتیدین به طبقه‌ای از داروها تعلق دارد که تحت عنوان مهارکننده‌های H2 یا هیستامین 2 شهرت دارند. رانیتیدین OTC معمولاً برای تسکین سوزش معده و پیشگیری از آن به کار می‌رود. انواع تجویزی داروی رانیتیدین نیز برای درمان زخم‌های جدی‌تر معده و روده و پیشگیری از این عارضه به کار می‌روند. شرکت‌های داروسازی متعددی، انواع ژنریک رانیتیدین OTC و رانیتیدین تجویزی را به بازار دارو عرضه می‌کنند.

NDMA چیست و چه ضرری می‌تواند داشته باشد؟

NDMA یک آلاینده‌ی محیطی است که در آب و غذا وجود دارد، از جمله در محصولات لبنی، سبزیجات و گوشت‌های گریل شده. قرار گرفتن NDMA در دسته‌ی موادِ احتمالاً سرطان‌زا، بر اساس مطالعاتی است که روی حیوانات انجام شده و پژوهش‌ها روی انسان بسیار محدودند.
مهم است که بدانید NDMA موجود در محصولات رانیتیدین، خطری فوری برای سلامتی ندارد. هر چند NDMA در دسته‌ی مواد احتمالاً سرطان‌زا قرار گرفته است اما این ماده تنها زمانی منجر به سرطان می‌شود که فرد برای مدت طولانی در معرض دوزهای بالایی از آن قرار گرفته باشد. FDA اعلام کرد: آزمایشات نشان داده است که هر چه محصول رانیتیدین قدیمی‌تر باشد، یا مدت زمان طولانی‌تری از تولید آن گذشته باشد، سطح NDMA در آن بیشتر می‌شود. این افزایش در نمونه‌هایی که در دمای بالاتری نگهداری شده بودند، قابل ملاحظه‌تر بود.
NDMA یکی از همان آلاینده‌هایی است که در برخی از داروهای قلب موجود بود و باعث شد خیلی از محصولات آن جمع‌آوری شوند.

سازمان غذا و دارو، خطرات NDMA را در یک سری از داروهای دیگر اعلام کرده بود

سازمان غذا و دارو قبلاً گفته بود که احتمال دارد تأثیر NDMA موجود در طبقه‌ی دیگری از داروها به نام مهارکننده‌های گیرنده‌ی آنژیوتانسینوژن، سرطان‌زا باشد.
مهارکننده‌های گیرنده‌ی آنژیوتانسینوژن، از جمله داروی والزارتان، برای درمان فشارخون بالا و سایر عوارض قلبی به کار می‌روند. در سال گذشته، این داروها به دلیل وجود NDMA و سایر آلاینده‌های مرتبط از بازار دارو جمع‌آوری شدند.

چه باید بکنید اگر رانیتیدین مصرف می‌کنید؟

برای خیلی از مشکلات، رانیتیدین فقط به صورت کوتاه مدت توصیه می‌شود. اگر شما مدتی است رانیتیدین مصرف می‌کنید، حالا فرصت خوبی است تا در مورد آن با پزشک خود صحبت کنید که آیا باز هم به این دارو نیاز دارید یا اینکه درمان جایگزین دیگری بیشتر به نفعتان خواهد بود، مثلاً دارویی از دسته‌ای دیگر یا یک مهارکننده‌ی H2 دیگر مانند فاموتیدین یا سایمیتیدین. بر اساس آنچه تاکنون مشخص شده، شواهدی وجود ندارد که نشان بدهد سایر مهارکننده‌های H2 یا سایر دیگر داروهای زخم معده، آلوده به NDMA باشند.

جایگزین‌های دارویی رانیتیدین

طبق گفته FDA، داروهای مربوط به سوزش سر دل که در ادامه آمده است، خطری از نظر NDMA ندارند:
فاموتیدین (پپسید)
سایمتیدین (Tagamet)
اسومپرازول (Nexium)
لانسوپرازول (Prevacid)
امپرازول (Prilosec)

شاید وقت آن رسیده سبک زندگی‌تان را تغییر دهید

برخی از افراد ممکن است بر این باور باشند که فقط آنتی‌اسیدها برای تسکین سوزش معده‌شان مفید است؛ اما تغییراتی در سبک زندگی مانند پرهیز از برخی از غذاها و نوشیدنی‌ها مثلاً غذاهای تند یا خیلی چرب نیز می‌تواند به جلوگیری از سوزش معده کمک کند.
حتی شاید بتوانید مصرف تمام داروهای مهارکننده‌ی اسید معده را متوقف کنید. خیلی از افراد مصرف این دسته از داروها را شروع می‌کنند و هرگز متوقفش نمی‌کنند، در حالی که ممکن است دیگر به این داروها نیازی نداشته باشند. هر چند داروهای مهارکننده‌ی اسید معده معمولاً به خوبی تحمل می‌شوند، اما به هر حال در بلند مدت عوارضی می‌توانند داشته باشند.
شما برای پیشگیری از سوزش معده، بدون مصرف دارو نیز می‌توانید اقداماتی انجام دهید:
. وعده‌های غذایی‌تان را کوچک‌تر کنید
. تا دو ساعت بعد از خوردن غذا، دراز نکشید
. اگر اضافه وزن دارید، وزن کم کنید
. هنگام خواب، سرتان را بالاتر قرار دهید
. لباس‌های تنگ و چسبان نپوشید
. از مصرف غذاهایی که سوزش معده را تشدید می‌کنند پرهیز نمایید: مانند غذاهای تند و پرادویه، سیر و پیاز خام، غذاهای چرب، گوجه فرنگی و سس آن، الکل، نوشابه‌های گازدار، قهوه و دیگر نوشیدنی‌های کافئین دار، شکلات، و در برخی افراد لیمو و پرتقال

---