سکسومنیا چیست؟

سکسومنیا مانند راه‌ رفتن در خواب نوعی خواب‌پریشی است، که در بین مراحل مختلف خواب بوجود می‌آید. هر فرد زمانی که دچار خواب پریشی می شود کارهایی را انجام می هد که انگار بیدار است ولی در واقعیت او هنوز خواب است. سکسومنیا به‌معنی برای برقراری رابطه جنسی با خود یا دیگری در خواب است. این حرکات و رفتارها کاملا فیزیکی بوده و ممکن است به‌شکل خودارضایی یا مبادرت به آمیزش‌ جنسی با فرد دیگر پدیدار شود.

تفاوت سکسومنیا با رؤیای آمیزش جنسی

باید در نظر داشت که سکسومنیا با دیدن رؤیای آمیزش‌ جنسی کاملا متفاوت است. وقتی در رؤیا می‌بینید که در حال برقراری رابطه جنسی هستید، هیچ فعالیت یا حرکتی ندارید؛ درحالی‌که در سکسومنیا علاوه‌بر تحریک‌ جنسی و انزال، حرکات فیزیکی مربوط‌ به آمیزش‌جنسی را هم از خود نشان می‌دهید؛ به‌طوری‌که اگر کسی در آن لحظه شما را ببیند، شاید تصور کند بیدار هستید.

نشانه‌های اختلال سکسومنیا

بیمار مبتلا به سکسومنیا کاملا ناآگاهانه رفتارها و حرکاتی را انجام می‌دهد که به‌ برقراری رابطه جنسی شباهت دارد. او این حرکات را با خودش یا با کسی‌ انجام می‌دهد که نزدیک اوست یا در کنارش خوابیده است. ممکن است هم‌زمان‌ با این حرکات، در خواب راه برود یا حرف بزند.

معمولا اولین کسانی‌که متوجه این اختلال در فرد می‌شوند شریک‌زندگی، هم‌اتاقی یا والدین او هستند. بیمار در دوره های مختلف سکسومنیا ممکن است نشانه‌های متفاوتی داشته باشند مانند:

- عرق می‌کند.
- خودارضایی می‌کند.
- خودبه‌خود به ارگاسم می‌رسد.
- فرد بیمار در خواب ناله می‌کند.
- به‌سختی می‌توان او را از خواب بیدار کرد.
- بعد از بیداری، عمل‌ جنسی را بیاد نمی‌آورد .
- واقعا در خواب عمل آمیزش‌ جنسی انجام می‌دهد.
- تنفس فرد بیمار سنگین می شود و ضربان قلب او بالا می‌رود.
- خود یا فردی را که کنار او خوابیده است نوازش ‌کند یا مالش ‌دهد.
- در هنگام رابطه جنسی، به اتفاقات دور و اطرافش واکنشی نشان نمی‌دهد.
- لگنش را به‌ شیوه‌ای که درهنگام آمیزش جنسی معمول است حرکت می‌دهد.
- به فردی‌که در کنار او خوابیده می‌چسبد و تلاش می‌کند با او رابطه جنسی داشته باشد.
- درهنگام رابطه جنسی نگاهی خیره یا خالی دارد (ممکن است تصور شود که فرد بیدار است).
- ممکن است به‌ سایر اختلالات‌ خواب ازجمله راه‌رفتن یا حرف‌زدن در خواب نیز مبتلا باشد.

دلایل بیماری سکسومنیا

به‌ نظر می‌رسد سکسومنیا هم مانند دیگر ناهنجاری‌های خواب به دلیل وجود اختلال در زمانی است که مغز بین چرخه‌های خواب‌ عمیق در حرکت است.

بیماری‌های جسمی و روحی، عادات سبک‌ زندگی، شغل و داروهایی‌که با الگوهای خواب تداخل دارند، می‌توانند در بروز سکسومنیا نقش اساسی ایفا کنند. بعضی از علت های ایجاد سکسومنیا در فرد عبارتند از:

- اضطراب
- استرس‌ زیاد
- کمبود خواب
- مصرف  الکل
- خواب نامنظم
- خستگی‌ شدید
- مصرف موادمخدر
- مصرف برخی داروهای خاص
- بهداشت نامناسب در هنگام خواب
- سابقه ابتلا به‌ سایر انواع خواب‌پریشی
- سفر (به‌دلیل ایجاد اختلال در ساعات‌ خواب)
- مشاغل پراسترس(کار در مراکز بیمارستانی یا نظامی)
- شرایط نامناسب خواب (روشنایی، سروصدا یا گرمای‌ زیاد)
- استفاده مشترک از تختخواب (استفاده مشترک از تختخواب فقط به شریک‌ زندگی محدود نمی‌شود. حتی اگر به‌عنوان‌مثال با همکارتان به‌نوبت از یک تختخواب استفاده می‌کنید، ممکن است این امر یکی‌ از دلایل بروز آن در شما باشد.)

سکسومنیا تا چه‌ اندازه شایع است؟

نشانه‌های این بیماری به‌شکل تصادفی در طول‌ شب اتفاق می‌افتند، هنوز از میزان شیوع این بیماری اطلاعات دقیقی وجود ندارد، به همین دلیل این مشکل بسیار نادر است. همچنین باید متذکر شد که تعداد مردان مبتلا به سکسومنیا تقریبا سه‌برابر زنان است.

این افراد به‌هیچ‌عنوان نمی‌دانند که بیمار هستند. ازسوی دیگر، افرادی‌ که نشانه‌های این اختلال را دارند، معمولا به‌دلیل احساس شرم و خجالت حاضر نیستند آن را اطلاع دهند. به‌ همین‌ دلیل، آمار واقعی در این خصوص وجدشوار است. از ۸۳۲ شرکت‌کننده در مطالعه‌ای که در کانادا انجام شد، فقط چهار نفر هنگام مشاوره بود ندارد و نمی توان گفت که این اختلال به چه اندازه در میان افراد شایع است.

خطرات بیماری سکسومنیا

کارهایی‌که افراد مبتلا‌ به ارتباط جنسی در خواب انجام می‌دهند، می‌تواند هشداردهنده باشد. بعضی از رفتارهای جنسی مانند خودارضایی ممکن است خطرناک نباشد؛ اما رفتارهای دیگر ازجمله اقدام به‌ برقراری رابطه با فردی‌ که در کنار بیمار خوابیده است، می‌تواند کاملا جدی باشد.

همچنین ممکن است بعضی افراد که شریک‌ زندگی‌شان به سکسومنیا مبتلاست، رفتار وی را ناشی از نارضایتی‌ او از روابطه ی زناشویی تلقی کنند و این امر می‌تواند بین زوجین اختلاف ایجاد کند. حتی سکسومنیا ممکن است علاوه‌بر عواقب فیزیکی، پیامدهای هیجانی، روانی و حتی جنایی وخیمی را برای فرد به همراه داشته باشد.

راه‌های تشخیص بیماری سکسومنیا

از آنجایی که این رفتارها به‌شکل تصادفی رخ می‌دهند، مطالعهٔ آن بسیار دشوار است؛ به‌همین‌دلیل اطرافیان بیمار می‌توانند در تشخیص این بیماری کمک‌ زیادی کنند. اگر فردی نشانه‌های این بیماری را در شما دیده است، به‌جای انکارکردن، از او بخواهید آنها را یادداشت کند.

درج‌کردن زمان‌هایی‌که این اتفاق می‌افتد، می‌تواند الگوهای خواب‌تان را به‌خوبی مشخص کند. اما اگر به‌ اطلاعات بیشتری نیاز باشد، لازم است تست‌ خواب انجام دهید. در این آزمایش، بیمار را هنگامی‌که خواب است به دستگاه‌های فیزیولوژیکی متصل می‌کنند و دستگاه از او فیلم‌برداری می‌کند. مواردی‌که در این آزمایش ثبت می‌شوند، عبارت‌اند از:

- امواج‌ مغزی
- ضربان‌ قلب
- الگوی‌ تنفس
- حرکات چشم و پا

راههای درمان بیماری سکسومنیا

روش‌های زیر ممکن است در درمان بیماری مؤثر باشند:

- رفع اختلالات اصلی خواب: اگر سکسومنیا ناشی‌ از سایر اختلالات‌ خواب نظیر آپنه خواب یا سندرم پای بی‌قرار باشد، درمان این اختلالات ممکن است رفتارهای جنسی ناخواسته را هم متوقف کند. مثلا آپنه خواب با سی پپ قابل‌درمان است؛ این دستگاه تولیدکنندهٔ فشار هوای مثبت است و راه‌های هوایی فرد را در طی شب باز نگه‌ می‌دارد تا او راحت‌تر نفس بکشد و بخوابد. همچنین مصرف داروهای ضداضطراب و ضد افسردگی مانند دولوکستین و کلونازپام نیز در رفع اختلالات خواب تاثیر زیادی دارد.

- تغییر سبک‌ زندگی: تنظیم سبک‌ زندگی مهم‌ترین بخش‌ از فرآیند درمان بیماران مبتلا به سکسومنیا است. ازآنجاکه این بیماری ممکن است برای اطرافیان بیمار مشکلاتی ایجاد کند، بهتر است این افراد در طول درمان شب‌ها تنها بخوابند. در بسیاری از موارد حتی به بیماران می‌گویند باید درب اتاق‌شان را قفل کنند یا اینکه روی آن سیستم هشداردهنده نصب کنند تا در صورت بازکردن درب، به‌ صدا درآید.

- بررسی ارتباط سکسومنیا با داروها یا درمان سایر بیماری‌ها: اگر سکسومنیا به‌دلیل مصرف الکل یا موادمخدر غیرقانونی باشد، باید مصرف این مواد را قطع کنید یا مقدار مصرف را کاهش دهید. اگر سکسومنیا به‌دلیل عوارض‌ داروها باشد، با پزشک تان صحبت کرده تا  داروها را قطع کند و داروی دیگری را جایگزین داروهای قبلی نماید و یا اینکه در مقدار توصیه‌شدهٔ آن تجدیدنظر به‌ عمل آورد.

---