فواید عجیب تنفس عمیق

تنفس مهم‌ترین چیز برای هر جانداری است چون هیچ موجودی نمی‌تواند بدون نفس کشیدن حتی چند دقیقه زنده باشد. نفس کشیدن چیزی فراتر از به داخل کشیدن اکسیژن و خارج کردن دی اکسید کربن است.

تنفس انواع و الگوهای مختلف بسیاری دارد که یکی از انواع تنفس که بسیار شناخته شده است تنفس دیافراگمی یا تنفس عمیق است.

در واقع استنشاق هوای سالم به صورت عمیق و بیرون دادن هوای ناسالم به طور کامل را تنفس عمیق می گویند. همه افراد می‌توانند تمرین تنفس عمیق را، هر زمان، و در هر جایی انجام دهند. در تنفس عمیق از تمام ظرفیت ریه‌ها استفاده می‌شود.

 بهتر است این کار را در طول روز یا هر زمان که احساس خستگی، استرس یا افسردگی داشتید چندین بار تکرار کنید.

 تنفس عمیق منجر به دفع سموم و حتی بهبود سلامت دستگاه گوارش نیز می شود.

بهتر است افراد هر روز ۵ تا ۱۰ دقیقه وقت‌شان را با تمرکز لازم و حضور ذهن صرف تنفس عمیق کنند تا به فواید آن پی ببرند.

در زمان انجام تنفس عمیق ، تغییراتی در بدن فرد ایجاد می شود.ازجمله این تغییرات می توان به موارد زیر اشاره کرد:

دیافراگم منقبض و مسطح شده و حجم قفسه سینه زیاد می شود.

دنده ها با انقباض ماهیچه های بین دنده‌ای به سمت جلو و بالا می‌روند.

جناغ به سمت جلو می رود.

 با این تغییراتی که در بدن ایجاد می شود ، هوا وارد ریه ها می شود و که به آن هوای جاری می گویند.

اگر فرد در شرایطی قرار بگیرد که نفس عمیق تری بکشد ، علاوه بر تغییرات گفته شده در بدن، ماهیچه های ناحیه گردنی هم وارد عمل می شوند.

در دم عمیق انقباض دیافراگم، ماهیچه های بین دنده ای و ماهیچه های ناحیه گردنی حجم هوای بیشتری را وارد ریه ها می کند.میزان هوای ورودی در این شرایط حدود ۳ لیتر است که به آن حجم ذخیره دمی می گوییم.

بازدم هم فرآیندی غیر فعال است که در آن با کاهش حجم ریه ها، فشار هوای درون آنها زیاد می شود و هوا به بیرون رانده می شود. میزان هوایی که در یک بازدم عادی خارج می شود معادل هوای جاری یعنی حدود ۵۰۰ سی سی می باشد.

در ادامه فایده های تنفس عمیق را بیان می کنیم:

کنترل استرس و اضطراب

موثرترین راهکار برای کاهش استرس، تنفس عمیق  است. تنفس عمیق می‌تواند به بدن کمک کند با افزایش تولید اندروفین اضطراب را برطرف کند. اندروفین هورمونی است که احساس راحتی در بدن را ارتقاء می‌دهد.

پژوهشگران معتقدند که در تکنیک تنفس‌عمیق لازم است که روی یک سطح صاف به پشت دراز بکشید یک دست خود را روی معده و دست دیگر را روی قفسه سینه خود قرار دهید. در این وضعیت باید  به آرامی نفس کشید و مطمئن شد که در حین تنفس معده اندکی بالا بیاید. پس از فروبردن هوا یا عمل دم، نفس خود را یک تا دو ثانیه نگه دارید.سپس عمل بازدم را به آرامی انجام داده و اجازه دهید معده پایین برود.

 افرادی که به شدت دچار تنش هستند و روزی پر از استرس را تجربه می کنند ، بهتر است برای برطرف کردن استرس خود از این روش استفاده کنند.

حذف سموم از بدن

ریه یکی از اندام‌های دفع کننده‌ی بدن است. این اندام در بیرون راندن مواد سمی موجود در خون نقش مهمی ایفا می‌کند.زمانی که ریه‌ها عادت به تنفس سریع داشته باشند، این سموم و ضایعات به‌طور کامل از بدن خارج نمی‌شوند.تجمع سموم در بدن مشکلاتی همچون التهاب، خستگی، اضافه وزن، تحلیل عضلانی و فشارخون بالا را  در پی خواهد داشت. تنفس عمیق نه تنها جذب اکسیژن را بیشتر می کند ،بلکه باعث می‌شود بدن‌تان هوای ناسالم بیشتری را که دارای بسیاری از مواد مضر و سمی است دفع کند.

درمان علائم یائسگی

تنفس عمیق می‌تواند فایده‌های بسیاری برای سلامتی داشته باشد به خصوص درمان و معالجه‌ی مشکل یائسگی در زنان. کسانی که همواره با علائم یائسگی درگیر هستند بهتر است تمرین تنفس عمیق را به صورت منظم انجام دهند.

عوارض سرطان

تحقیقات نشان داده است که تمرین تنفس عمیق می‌تواند به بدن کمک کند. اثرات جانبی شیمی‌درمانی یا داروهای سرطان را برطرف کند. همچنین می‌تواند کیفیت زندگی بیماران سرطانی به خصوص کسانی که از سرطان ریه رنج می‌برند را زیاد کند.

کاهش وزن

یک الگوی تنفسی منظم و عمیق می‌تواند به کاهش وزن فرد کمک کند. تنفس عمیق باعث می‌شود اکسیژن بیشتری به بدن برسد و این به چربی‌سوزی بیشتر کمک می‌کند. پژوهش ها نشان داده، یک برنامه منظم یوگا و تنفس، شاخص توده بدنی را کاهش می‌دهد. تمرین تنفس عمیق باعث انقباض عضلات شکمی و اصلاح جریان خون به قسمت‌های مختلف مغز می‌شود و فعالیت‌های متابولیسمی مغز را تغییر می‌دهد.

کسانی که  رژیم غذایی سفت و سختی برای کاهش وزن دارند و همچنان میل به خوردن خوراکی‌های بیشتر دارند،بهتر است تمرین تنفس عمیق را امتحان کنند. این کار باعث شود اکسیژن بیشتر توسط  بدن جذب شود  ، سرعت سوخت و ساز را زیاد می کند  و به فرد انرژی بیشتر می دهد و همچنین مانع از تمایل مغز به خوراکی‌های بیشتر شود که این کار را از طریق تنظیم هورمون لپتین و گرلین انجام می‌دهد.

کاهش درد

اکثر افراد در زمان درد شدید نفس را در سینه حبس می‌کنندو البته این مکانیسم طبیعی مغز است.با این‌حال اگر هنگام دردهای مزمن ناشی از آرتریت، لوپوس، فیبرومیالژیا و... نفس عمیق داشته باشید، این کار باعث ترشح اندورفین بیشتر خواهد شد که نقش مسکن طبیعی را در بدن دارد.

همچنین، تنفس عمیق باعث کاهش اسیدیته بدن می‌شود و محیط بدن را قلیایی‌تر می‌کند. قلیایی بودن بدن، کنترل درد را راحت‌تر می‌کند.

تنفس عمیق می‌تواند اکسیژن بیشتری را که اکثر سلول‌های بدن به آن نیاز دارند به بدن وارد کند. اکسیژن به حذف انتقال دهنده‌های عصبی درون خون کمک می‌کند و درد ناشی از مشکلات عصبی یا گردش خون را بر طرف می‌سازد.

بهبود ریه

یکی دیگر از فواید تنفس عمیق، بهبود عملکرد ریه ها می باشد. ریه ارگان اصلی فرایند تنفس است و مهم‌ترین بخش دستگاه تنفسی به شمار می‌رود. تمرین تنفس عمیق می‌تواند به بهبود ظرفیت ریه‌ها کمک کند و این کار را از طریق تمرین دادن ریه و ماهیچه‌های اطراف آن انجام می‌دهد.

تنفس عمیق باعث بهبود عملکرد ریه‌ها و جلوگیری از ذات‌الریه و دیگر عوارض بعد از عمل جراحی می‌شود.

تنفس عمیق باعث می‌شود اکسیژن بیشتری به سلول‌های بدن برسد.بدون اکسیژن کافی، شخص بیشتر در معرض مشکلات ریوی و حتی بیماری قلبی قرار می‌گیرد.

تنفس عمیق برای کسانی که مشکوک به بیماری‌های ریوی یا تنفسی هستند نیز مفید است.روزی ۱۰ دقیقه تنفس عمیق به کاهش مشکلات تنفسی همچون آسم، بیماری انسدادی مزمن ریوی، برونشیت و حتی درد قفسه سینه کمک می‌کند.

کاهش فشارخون

تنفس عمیق ابتدا با تقویت و فعال‌سازی سیستم پاراسمپاتیک، باعث آرامش می‌شود.سپس با کمک به تجزیه نمک، دفع آن را راحت‌تر می‌کند. برای کنترل فشارخون و حفظ سلامت قلب، روزی دو یا سه مرتبه، تنفس شکمی را به مدت ۱۰ دقیقه تمرین کنید.

کنترل میل جنسی

افراط درارضای میل جنسی و کنترل نکردن آن، هم تعادل عصبی فرد را برهم می زند وهم ازبخش عظیمی ازنیروهای حیاتی و قوای مغیاطیسی او می کاهد. جالب این که میل جنسی تنفس را تند وسطحی میکند . هربارکه میل جنسی، نه درجهت مثبت ودرست ، درفرد طغیان کرد، یک شیوه ی کنترل، آن است که مکان و وضعیت خود را تغییردهید وچند نفس عمیق بکشید. " پیاده روی تند همراه با تنفس های عمیق" را دراین مواقع توصیه می شود.

پاکسازی خون

یکی دیگر از فواید تنفس عمیق ، پاکسازی خون می باشد. در زمان استنشاق هوای ناسالم، بدن تمام سموم موجود در خون را آزاد می‌سازد. تنفس عمیق می‌تواند به پاکسازی خون از هر ماده‌ی مضر و مواد زائد متابولیکی مانند دی‌اکسید کربن و منوکسید کربن کمک کند.

 تقویت عضلات بدن

انجام تمرین تنفس عمیق با درگیر کردن عضلات می‌تواند به تقویت عضله‌ها و تناسب اندام کمک کند. فقط کافی است تمرین تنفس عمیق را دو بار در روز انجام دهید تا از فایده‌های آن برای حفظ قوت عضلات و تناسب اندام بهره‌مند شوید.

کنترل هیجانهای عصبی

هیجانهای عصبی منفی و به ویژه خشم و اضطراب، تنفس را بد و سطحی می کنند وفرد باید مراقب باشد که این هیجانها را در خود کنترل کند تا در نهایت سلامتی و طول عمر خود را حفظ کرده باشد. خوشبختانه تنفس صحیح و عمیق، خود عاملی باز دارنده برای این هیجانهاست. شاید خود شما هم بارها تجربه کرده باشید. وقتی عصبانی و خشمگین می شوید، اگر در حرکتید، بایستید؛ اگر ایستاده اید، بنشینید؛ اگر نشسته اید، دراز بکشید و بعد چند نفس عمیق بکشید. خیلی سریع خشم فروکش می کند و مسلماً شما با آرامش، بهتر و عاقلانه تر فکر می کنید و تصمیم می گیرید.

 رهایی

رهایی با تنفس عمیق به آسانی به دست می آید. فرد با رهایی، از هر گونه وابستگی ذهنی فاصله می گیرد و با تنفس عمیق، خیلی آسان به این رهایی می رسد. یوگیها تنفس عمیق را راه مؤثر رهایی می دانند. بخش عظیمی از یوگا به معنی هماهنگی و تعادل روح بر عهده تنفس است.

تقویت سیستم ایمنی

هر چه فرد اکسیژن بیشتری دریافت کند سیستم ایمنی بدن‌ قوی‌تر می‌شود. تمرین تنفس عمیق می‌تواند به بدن برای تولید ماده‌ی شفابخش کمک کند و عملکرد سلول‌های ایمنی را برای مبارزه با بیماری‌ها بهبود ببخشد.

بهبود  کیفیت خون

تمرین تنفس عمیق می‌تواند باعث شود که اکسیزن بیشتری توسط بدن جذب شود و این به آرامی خون را از هر ماده‌ی مضر و سمی پاکسازی خواهد کرد. در طول تنفس عمیق، بدن مواد سمی را که به هموگلوبین‌های درون سلول‌های قرمز خون چسبیده‌اند از بدن خارج خواهد ساخت.

آرامش

مهمترین تأثیر تنفس عمیق که خیلی سریع هم به چشم می آید، آرامش است. با هر نفس عمیقی که می کشید هم ذهن آسوده تر می شود و هم جسم فرد، به ویژه در بازدمهای عمیق بدن شل و ریلکس و منبسط می شود.

بین تنفس و انقباض عضلانی همیشه رابطه ای وجود دارد. هیجانهای عصبی منفی، تنفس را سطحی می کند و تنفس سطحی انقباض و گرفتگی عضلانی را موجب می شود که فرد دندانها را به هم بفشارد و دستها را مشت کند و ابروها را در هم می کشد. حتی ثابت شده است که در این حالت جدار معده جمع شده و کلیه چروک خوردگی پیدا می کند.

کمک به برطرف کردن  آسیب سلولی

هر روز بدن ما در معرض مواد مضر بسیاری قرار دارد که باعث می‌شود بافت و سلول‌‌های بدن آسیب ببینند. تمرین تنفس عمیق می‌تواند به بدن سرعت دهد تا اکسیژن بیشتری را جذب کند و این امر به ترمیم سلول‌ها و بافت‌ها کمک می‌کند چون اکسیژن اصلی‌ترین مولفه‌ی فرایند سوخت و ساز درون سلولی است.

مراحل تمرین تنفس عمیق

سه مرحله‌ از تمرین تنفس عمیق هستند که می‌توانید آن را در خانه انجام دهید. برای آن که هنگام انجام این تمرین احساس راحتی داشته باشید فقط کافی است که آن را مرحله به مرحله انجام دهید.

سعی کنید نفس کشیدن‌تان را احساس کنید و آن را در طول روز تحت نظارت اداشته باشید.

عمیق نفس بکشید و سعی کنید از نفس کشیدن خود لذت ببرید

در یک جلسه چند نفس عمیق طولانی بکشید

بعد از انجام هر تنفس، نفس‌تان را چند ثانیه نگه دارید و بعد آن را به آرامی بیرون بدهید

این مرحله‌ از تنفس عمیق باید باعث احساس آرامش و راحتی شود.

---