دوچرخه‌های اشتراکی تهران بیدود در پیچ و تاب بازگشت به شهر
پروانه‌های نارنجی بیدود دود شد
تهران یکی از آلوده‌ترین شهرهای جهان است، بخش‌هایی از تهران اغلب توسط مه و دود پوشیده شده است که تنفس را دشوار کرده و باعث به وجود آمدن بیماری‌های گسترده ریوی می‌شود.
اما از آنجایی که تهران دارای موقعیت ویژه‌ای بر حسب پایتخت بودن خویش است و موقعیت‌های منحصربه‌فردی از لحاظ تنوع مشاغل، خدمات درمانی و آموزشی دارد روز به روز جمعیت بیشتری را از سراسر کشور به خود جذب می‌کند، رشد جمعیت که همراه با رشد استفاده از وسایل حمل و نقل است به مشکلاتی از قبیل ترافیک و آلودگی هوا بیشتر دامن می‌زند.
راه حل این مشکل از سوی شهرداری و گروه‌های مدافع محیط زیست در سالیان گذشته عمدتاً بر استفاده بیشتر مردم از وسایل حمل و نقل عمومی و دوچرخه متمرکز شده است.
بعد از گرانی بنزین و جمع‌آوری دوچرخه‌های بیدود از سطح شهر تهران، روز به روز بر تعداد افرادی که از مترو و بی‌آرتی تهران استفاده می‌کنند افزوده می‌شود به حدی که عملکرد بعضی از خطوط دچار اختلال جدی شده است، به طوری که به‌رغم تبلیغات زیاد برای استفاده از خدمات حمل و نقل عمومی، در ساعات رفت و برگشت کارمندان به محل کار همواره شاهد ازدحام شدید در خطوط بی‌آرتی و مترو هستیم و گاهی نبود اتوبوس نیز باعث ازدحام بیش از حد مسافران در ایستگاه می‌شود.
درست از تاریخ 24 آبان ماه با اعلام گران شدن بنزین شاهد جمع‌آوری دوچرخه‌های نارنجی از سطح شهر تهران بودیم. غلامحسین محمدی، رئیس مرکز اطلاع‌رسانی شهرداری تهران دلیل جمع‌آوری این دوچرخه‌ها را جلوگیری از صدمات متصور در ناآرامی‌های اخیر است و تصریح کرد دوچرخه‌های بیدود در اسرع وقت باید بازگردد.
این در حالی است که محل ایستگاه‌های بیدود در مرکز شهر تهران بوده و نسبت به مکان‌هایی که اغتشاشات تهران در آن اتفاق افتاد فاصله قابل‌توجهی داشته است، همچنین با وجود گذشت بیش از 25 روز از آن تاریخ و اتمام ناآرامی‌ها هنوز هم خبری از بازگشت این دوچرخه‌ها به شهر نیست.
جمع شدن دوچرخه‌های بیدود از سطح شهر و انتشار اخبار ضد و نقیض در باره آن، مردم را بلاتکلیف کرده است و در پی آن شاهد واکنش کاربران توییتر نسبت به این اتفاق بودیم. کافی است کلمه بیدود را در توییتر سرچ کنید تا با تعداد زیاد پیام‌های توییتر افرادی که نسبت به شرایط به وجود آمده معترض هستند رو به رو شوید.
محل ایستگاه‌های بیدود در مرکز شهر تهران بوده و نسبت به مکان‌هایی که اغتشاشات تهران در آن اتفاق افتاد فاصله قابل توجهی داشته است، همچنین با وجود گذشت بیش از 25 روز از آن تاریخ و اتمام ناآرامی‌ها هنوز هم خبری از بازگشت این دوچرخه‌ها به شهر نیست
یکی از کاربران نوشته است: "به عنوان کسی که در شش ماه گذشته هفته‌ای دو تا سه بار و گاهی بیشتر از بیدود استفاده می‌کردم و هر بار هزینه‌ای تقریبا مشابه با تاکسی را پرداخت می‌کردم، می‌خوام از بیدود بپرسم با ودیعه 195 هزار تومانی ما چه کرده است؟ "
نگرانی کاربران از بازنگردان ودیعه و حق بیمه‌ای که برای ثبت نام در بیدود پرداخت کرده‌اند هم چنان بی‌پاسخ مانده است آن‌چنان که تعداد زیادی از کاربران توییتر از تلاش بی‌ثمر خود برای برقراری تماس با مرکز پشتیبانی بیدود نوشته‌اند.
به منظور اطمینان از صحت عدم پاسخگویی پشتیبانی بیدود تماسی با شماره تلفنی که در سایت بیدود اعلام شده بود برقرار کردیم و پس از گذشت بیش از بیست دقیقه فقط از جایگاه سوم صف انتظار به جایگاه اول رسیدیم به نظر می‌رسد آن طرف خط کسی در حال پاسخگویی نیست.
صفحه رسمی بیدود در اینستاگرام با انتشار اطلاعیه‌ای در تاریخ 14 آذرماه ضمن عرض پوزش بابت عدم سرویس‌دهی، اعلام کرد که تیم بیدود در حال تلاش برای حل مشکلات به وجود آمده است و به زودی درباره شرایط ادامه فعالیت اطلاع‌رسانی خواهد شد.
بنابراین می‌توان گفت شرکت بیدود شایعه تعطیل شدن این سرویس را فعلا نقض کرده است، همچنین شهردار تهران نیز در حاشیه همایش تهران هوشمند، با رد خبری مبنی بر خرید سهام شرکت بیدود توسط شهرداری، اعلام کرد که جلساتی با شرکت بیدود برگزار شده و شهرداری در حال پیگیری دوچرخه‌های شرکت بیدود است.
یکی از کاربران اینستاگرام در واکنش به همین اطلاعیه از تماس‌های مکرر خود با پشتیبانی و درخواست خویش برای بازپرداخت ودیعه نوشته است، و در اعتراض به باز نبودن خدمات شماره شبا برای بازگشت ودیعه، پاسخ صفحه رسمی بیدود خطای فنی بوده است که به زودی رفع خواهد شد.
در پاسخ به اعتراضات کاربران اینستاگرم صفحه بیدود همچنان تأکید کرده است که برای ادامه فعالیت نیازمند همکاری شهرداری هستند و به‌زودی با حمایت شهرداری دوچرخه‌ها به سطح شهر بازمی‌گردد.
یکی دیگر از کاربران اینستاگرام نیز در اعتراض به دریافت نکردن ودیعه از طرف صفحه بیدود پاسخی مبنی بر ارائه شماره تماس روبه‌رو شد، از این کاربر ادامه پیگیری‌هایش را جویا شدیم و مطلع شدیم که اکانت اینستاگرام وی از طرف صفحه رسمی بیدود مسدود شده است و این فرد پس از ارائه شماره تماس خویش، دیگر به این صفحه دسترسی ندارد.
بر اساس آماری که از تعداد افرادی که این اپلیکیشن را نصب کرده‌اند وجود دارد تاکنون 50 هزار نفر در این اپلیکیشن فعال هستند، که اگر نیمی از این افراد نیز ودیعه پرداخت کرده باشند بیش از چهار میلیارد تومان تاکنون از طرف مردم به حساب این شرکت واریز شده است که شرکت از ابتدا اعلام کرده بود هر زمان که کاربران بخواهند آن را باز می‌گرداند.
اما در مجموعه شورای شهر و شهرداری تهران نیز در این مورد اختلافاتی وجود دارد، از سخنان برخی از اعضای شورا می‌توان نتیجه گرفت شورای شهر بر بهبود خدمات حمل و نقل عمومی تأکید دارد و خواستار اضافه شدن تعداد اتوبوس‌ها است، رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران نیز در همین پیوند گفته است: اگر شهردار به جای توجه به کمپین سه‌شنبه‌های بدون خودرو یک روز از هفته را پیگیر خرید اتوبوس بود، بیشتر موفق می‌شد.
روز شنبه 23 آذرماه مدیرعامل جدید سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران از ارائه وام دوچرخه به تهرانی‌ها تا پایان دی‌ماه و بی‌نتیجه ماندن مذاکرات با شرکت بیدود خبر داده است.
یوسف حجت درباره سرانجام دوچرخه‌های نارنجی پایتخت اظهار گفته است: تاکنون چندین جلسه با شرکت بیدود داشته‌ایم ولی هنوز نتیجه‌ای در این زمینه حاصل نشده است.
به گفته وی با بیان اینکه شرکت بیدود اعلام کرده فعالیت دوچرخه‌های نارنجی برای این شرکت مقرون‌به‌صرفه نیست، این شرکت از شهرداری درخواست همکاری و کمک داشته تا بتواند به فعالیت خود ادامه دهد، شرکت بیدود معتقد است که حدود 80 درصد هزینه‌های دوچرخه را شهرداری و 20 درصد آن را شرکت مربوطه باید پرداخت کند در حالی که این موضوع برای شهرداری امکان‌پذیر نیست و بعید می‌دانم نتیجه‌ای نیز در این راستا حاصل شود.
یعقوب آزاده دل، مدیر سیستم حمل و نقل پاک شهرداری تهران نیز درباره تعیین تکلیف وجهی که شهروندان برای دریافت اشتراک از شرکت بیدود پرداخت کرده‌اند، گفته است: شرکت باید بعد از تعیین تکلیف یعنی خارج شدن از بازار یا تغییر مدل فعالیت خود اطلاع‌رسانی لازم و کافی را به کاربرانش داشته باشد و اعلام کند که قرار است وجه را به آنها پس دهد یا نحوه فعالیتش را تغییر دهد در هر دو صورت این امر باید با رضایت کاربران اتفاق بیفتد.
در کنار همه اخباری که از وضعیت بلاتکلیف بازگشت دوچرخه‌های بیدود منتشر می‌شود، به نظر می‌رسد جایگزینی هم برای آن در نظر گرفته شده است.
در سومین همایش تهران هوشمند اعلام شد که اپلیکیشن دوچرخه با همکاری یک شرکت هلندی جایگزین بیدود شد.
بر اساس گزارشات رسمی منتشر شده از این همایش، گفته می‌شود این اپلیکیشن صرفاً یک شبکه اجتماعی برای افرادی است که با دوچرخه تردد می‌کنند و به سرویس‌های ارائه و کرایه دوچرخه همچون بیدود ربطی ندارد.
یکی از اظهارنظرهایی شهردار تهران این جمله عنوان شد که "چرخ اقتصادی بیدود نمی‌چرخید"
به منظور اطلاع از چگونگی عملکرد چنین شرکت‌هایی با یک کارشناس حوزه حمل و نقل هوشمند گفت‌وگویی داشتیم.
یوسف حجت درباره سرانجام دوچرخه‌های نارنجی پایتخت اظهار گفته است: تاکنون چندین جلسه با شرکت بیدود داشته‌ایم ولی هنوز نتیجه‌ای در این زمینه حاصل نشده است
به گفته حیدری در همه دنیا سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی سودده نیستند و شهرداری‌ها موظف به پرداخت یارانه به این سیستم‌ها هستند، تا چرخ این سیستم‌ها بچرخد و رفت و آمد مردم تسهیل شود، این حمایت‌ها از جمله اهدای لاستیک مجانی به اتوبوس‌ها و یا تامین سهمیه بنزین می‌شود.
حیدری هم چنین می‌گوید: اما در مورد دوچرخه اهمیت پرداخت این یارانه دو چندان می‌شود زیرا دوچرخه یکی از سیستم‌های حمل و نقل است که باعث کاهش آلودگی هوا می‌شود، در شهر تهران، شهرداری این یارانه را پرداخت نمی‌کند و در ازای ارائه این یارانه تقاضای خرید سهام شرکت ارائه‌دهنده سرویس دوچرخه اشتراکی را دارد.
وی ادامه می‌دهد: اگر شرکت بیدود درصدی از سهامش را به شهرداری بدهد قطعاً در آینده ورشکست خواهد شد، این شرکت‌ها برای ادامه کار و پیشرفت نیازمند افزایش ارزش برند خود هستند، چنانچه ارزش برند این شرکت در طی سالیان ابتدایی فعالیت افزایش یابد می‌تواند در مراحل بعدی با فروش درصد کمی از سهام شرکت کسب سرمایه کرده و فعالیت‌های خود را گسترش دهد.
به گفته حیدری درخواستی که شهرداری تهران از شرکت بیدود داشته است این روند را متوقف کرده و بخش عمده‌ای از سهام شرکت را در شهرداری بلوکه می‌کند، این شرکت برای دریافت یارانه‌های شهرداری تهران باید زیر بار سهام دادن برود و این در حالی است که بر اساس قانون شهرداری موظف است این یارانه را ارائه داده و درخواست سهام نیز نداشته باشد.
البته شهردار تهران در پاسخ به این پرسش که گفته می‌شود قرار است شهرداری سهامی را از شرکت بیدود خریداری کند، گفته است: این چنین نیست و بنایی نداریم سهامی از این شرکت بخریم.
با وجود چنین شرایطی و بی‌نظمی به وجود آمده چطور می‌توان مردم را تشویق کرد تا خودروهای شخصی‌شان را کنار بگذارند و از وسایل حمل‌ونقل عمومی استفاده کنند؟
از بین بردن اعتماد مردم و شفاف نبودن زمان بازگشت این دوچرخه‌ها تبعاتی به مراتب ویرانگرتر از آلودگی زیست‌محیطی دارد.
حالا باید دید سرنوشت اولین سرویس اشتراک دوچرخه‌ای که می‌خواست با حمل و نقل پاک، پروانه‌ها را به شهر برگرداند، چه خواهد بود، گویا پروانه‌های نارنجی بیدود نیز از شهر رفته‌اند و بازگشت آنان در انتظار تصمیم و حمایت شهرداری است.
