ایدز همیشه واگیردار نیست

ویروس‌ها دنیای عجیب و پیچیده‌ای دارند. خیلی از آن‌ها خاصیت انتقال دهندگی قوی داشته و به آن‌ها ویروس‌های واگیردار گفته می‌شود. یکی از انواع بیماری‌های واگیرداری که در سطح جهان بسیار خطرناک بوده و تا به امروز قربانیان زیادی را به همراه داشته ایدز است. در رابطه با این ویروس، راه‌های انتقال و درمان آن حرف‌های زیادی زده می‌شود. در این فرصت با توجه به صحبت‌های متخصصین نکاتی را مرور خواهیم کرد.

ایدز همان اچ آی وی نیست

اچ آی وی یک‌ ذره ویروسی ساخته بشر بوده که باعث از بین رفتن سیستم‌های دفاعی بدن می‌شود اما ایدز ویروس نیست. ایدز زمانی به وجود می‌آید که ویروس اچ آی وی تعداد زیادی از قسمت‌های دفاعی بدن را از کار انداخته و بیماری‌ها به بدن حمله می‌کنند 

ویروسی که به راحتی قابل تشخیص نیست

با توجه به اینکه علائم ویروس اچ آی وی نشانه خاص و مشخصی ندارد، ابتلا به این ویروس به‌راحتی قابل‌ تشخیص نیست.
در موارد بسیاری فرد تا سالیان سال تا وقتی آزمایش نداده متوجه وجود این ویروس در بدن خود نشده و در این مدت علاوه بر از بین رفتن سیستم دفاعی بدن، به‌صورت ناخودآگاه HIV را به دیگران هم منتقل کرده است.

علائم ابتدایی بیماری ایدز

نشانه‌ها و علائمی که می‌توان برای این ویروس ذکر کرد، در ابتدا مواردی چون اسهال، سردرد، استفراغ، تهوع، درد ماهیچه‌ها، خستگی، گلودرد، تب بلندمدت و موارد دیگری که به بیماری‌های ویروسی دیگر مثل آنفولانزا شبیه است. نکته قابل‌توجه اینکه این علائم بعد از یک تا دو هفته از بین می‌رود. بنابراین مراجعه به پزشک متخصص در ابتدای شروع این ویروس موجب خواهد شد از ابتلا به بیماری ایدز پیشگیری و با آگاهی به‌موقع از خود و اطرافیانمان محافظت کنید.

راه‌های انتقال ویروس اچ آی وی

یکی از باورهای اشتباه این است که تا متوجه می‌شوند فردی دچار ویروس اچ آی وی و بیماری ایدز است، از ترس اینکه با بودن در کنار او دچار این بیماری شوند، از او فاصله می‌گیرند.

شیرین احمدنیا مدیرکل پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی سازمان بهزیستی در رابطه با واکنش مردم در برابر افراد مبتلابه ویروس اچ آی وی می‌گوید: «اکثریت افراد مبتلابه اچ‌ آی‌ وی مثبت قربانی انگ و تبعیض بوده و آن‌ها را به انحرافات اخلاقی متهم می‌کنند. این افراد اکثراً امکان ازدواج، اشتغال و موقعیت تحصیلی خود را از دست‌ داده‌اند. این در حالی است که  این ویروس به طرق غیر از رابطه جنسی و رفتارهای دیگر کنترل نشده منتقل می‌شود.»

توجه داشته باشیم که ویروس اچ آی وی از طریق تنفس در فضای مشترک، بوسیدن معمولی، دست دادن، بغل کردن، عطسه، سرفه، با هم غذا خوردن، استفاده از سیگار یا قلیان مشترک، روابط اجتماعی مثل سوارشدن در اتوبوس و تاکسی، حمام یا توالت عمومی، استخر، لباس، پوشاک، پتو، رختخواب، همچنین از طریق  ادرار، مدفوع، استفراغ، آب بینی، بزاق و عرق فرد آلوده به این ویروس تا وقتی‌که با خون بیمار در ارتباط نباشد، منتقل نمی‌شود.

خون و مایعات حاوی خون، شیر مادر، منی، ترشحات واژن و موارد مشابه راه‌های اصلی موجب انتقال اچ آی وی از فرد آلوده به دیگری است. استفاده از سرنگ مشترک و همچنین خال‌کوبی، حجامت، سوراخ کردن گوش،‌ ختنه، اعمال جراحی و خدمات دندانپزشکی با وسایل غیر استریل و آلوده به خون ویروس، جسم برنده آغشته به خون‌آلوده ویروس HIV در صورتی‌ که موجب ایجاد خراش یا بریدگی در بدن فرد سالم شود و همچنین مبتلا بودن به بیماری‌های جنسی (STIs) مثل سیفلیس و سوزاك از مواردی است که در انتقال ویروس اچ آی وی فعال عمل می‌کنند.

کاهش خطر انتقال ویروس اچ آی وی به جنین و نوزاد

ابتلای جنین به ویروس اچ آی وی از مادری که به این ویروس مبتلا است، در قبل یا حین زایمان و همچنین در زمان شیردهی وجود دارد. خانمی که به این ویروس مبتلا است، می‌تواند با مشورت پزشک داروهایی مصرف کند که تا حد زیادی خطر انتقال ویروس به فرزندش را کاهش دهد.

از دیگر راه‌های کاهش خطر انتقال به جنین یا نوزاد، زایمان به شکل سزارین و خودداری از شیردهی در مادران مبتلا به این ویروس می‌باشد. این مراقبت‌ها می‌تواند امکان ابتلا به ویروس را برای جنین و کودک تا 2 درصد کاهش دهد.

راه‌های پیشگیری از ویروس اچ آی وی

شروع درمان
درست است که درمان کامل برای این ویروس و بیماری وجود ندارد اما وقتی بیمار تحت درمان قرار بگیرد، میزان ویروس اچ آی وی در خون او به‌اندازه‌ای پایین می‌آید که احتمال انتقال به دیگران کم می‌شود.

احتیاط کنید
- از وسایلی مثل تیغ، مسواک، موچین، ناخن‌گیر، گوشواره یا ... که  احتمال آلوده شدن به خون را دارد، با فرد مبتلا به صورت مشترک استفاده نکنید.

تماس جنسی مطمئن
- از آنجا که راه انتقال جنسی در بسیاری از کشورهای دنیا از شایع‌ترین راه برای انتقال ویروس اچ آی وی است، بنابراین برنامه‌ای ترتیب داده و با آزمایش مطمئن شوید که خود و یا همسرتان دچار این ویروس نیستید.
- اگر شما یا همسرتان اچ آی وی دارید، در هر بار رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید.
- داشتن امراضی مثل اس تی آی و... که از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شوند، خطر ابتلا به اچ آی وی و خطر انتقال آن به دیگران را افزایش می‌دهد. در این زمینه خود و همسرتان آزمایش دهید.
- اگر در ابتدای این بیماری هستید، می‌توانید از پزشکتان بخواهید که دارویی را برایتان تجویز کند که مقدار ویروس در خون را به کمترین حد برساند. کاهش ویروس در خون سبب می‌شود تا اچ آی وی به افراد دیگر منتقل نشود.
- اگر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستید از پزشک خود داروی پیشگیری بگیرید.
- شستن لباس خود با فرد مبتلا به ویروس بیماری را انتقال نمی‌دهد اما اگر نگران آلودگی آن‌ها به خون یا دیگر مایعات بدن بیمار هستید، برای شستشو از آب جوش و سفیدکننده استفاده کنید.

به بیماران ایدزی کمک کنید
- اینکه فردی متوجه شود دچار ویروس اچ آی وی یا بیماری ایدز شده، در بسیاری موارد او را دچار اضطراب یا افسردگی می‌کند. بودن یک مشاور، پزشک و متخصص تغذیه به بیمار کمک کرده تا بتواند مانند سایر افراد در جامعه زندگی کند.
- اگر دچار سرماخوردگی، آنفلوانزا و یا بیماری واگیردار دیگری هستید، مدتی از فرد مبتلا به اچ‌ آی‌ وی یا ایدز دور شوید. بدن این بیماران به‌قدری ضعیف است که گاهی حتی توان مقابله با یک سرماخوردگی ساده را ندارد.

چه کسانی باید بدانند که من اچ آی وی دارم؟

اگر شما دارای ویروس اچ آی وی هستید نیاز نیست که آن را به اعضای فامیل، هم‌اتاقی، همکار، مدیر، معلم و یا رفیقتان بگویید. بر اساس قانون، شما مکلف هستید این موضوع را تنها به همسرتان، دکترتان برای کمک کردن به شما، شرکت‌های بیمه زمانی که بیمه خریداری می‌کنید و به بیمارستان زمانی که می‌خواهید خون یا عضو بدنتان را اهدا کنید، بگویید.

اچ آی وی را می‌توان کنترل کرد

HIV درمان قطعی نداشته اما می‌تواند کنترل شود. داروهای ضد HIV می‌تواند به افراد کمک کند تا مدت‌ها سلامت خود را حفظ کرده و شانس انتقال ویروس به دیگران را کاهش می‌دهد.

مبتلایان به ایدز می‌توانند ازدواج کنند

افراد مبتلابه ویروس اچ آی وی و یا بیماری ایدز با در نظر گرفتن نکات و شرایطی می‌توانند ازدواج کنند:
- مشورت با پزشک
- دریافت نکات و راه‌های جلوگیری از انتقال بیماری تا همسر خود را مبتلا نکنند
- استفاده از کاندوم در رابطه جنسی با همسر

---