تبیان، دستیار زندگی

نادر مشایخی و بردیا کیارس از شرایط امروز ارکستر ملی ایران می‌گویند

میدان خالی و فرصت‌هایی برای چهره‌های جوان

نزدیک به 8 ماه است که ارکستر ملی ایران از حضور رهبر دائم بی‌بهره است. ارکستری که سال 1377 به رهبری فرهاد فخرالدینی راه‌اندازی شد و حال با گذشت 21 سال ازفعالیت این ارکستر و استفاده از تجارب رهبران متعدد همچنان در فراز و نشیب‌های بسیاری به سر می‌برد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
ارکستر ملی ایران
اردیبهشت ماه امسال و در پی اجرایی شدن قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان در مشاغل دائم، فریدون شهبازیان چوب رهبری ارکستر ملی را به زمین گذاشت و رفت واز آن مدت زمان تا به امروز همچنان ارکستر ملی ایران با حضور رهبران میهمان اجراهای خود را روی صحنه برده است که البته با استقبال خوبی هم روبه‌رو شد. به گفته برخی از اهالی هنر این اتفاق فرصتی برای دیگر رهبران ارکستر و بویژه رهبران جوان است تا ازاین میدان خالی تجارب بسیاری کسب کنند.

دردسرهای هدایت صحیح ارکستر

نادر مشایخی رهبر با سابقه ارکستر به «ایران» می‌گوید: با توجه به شرایط حال حاضر ارکستر ملی بهتر است این ارکستر به لحاظ رپرتوار احیا شود. ارکستر ملی نوازنده‌های بسیار قابلی دارد که توانایی زیادی دارند. در واقع خود این ارکستر نیز توانایی‌های بالقوه‌ای است اما دیده نمی‌شود.

این آهنگساز افزود: ارکسترملی ایران و ارکسترسمفونیک تهران یک نهاد اجتماعی قرن نوزدهم است بنابراین نیازاست هدایت و درایتی درست در این زمینه انجام بگیرد. به‌گفته مشایخی در انتخاب رهبر ارکستر باید دقت و بررسی‌های لازم را رعایت کرد.

او افزود: در حال حاضر رهبران جوان هم هدایت این ارکستر را بر عهده دارند که به عقیده من اتفاق بسیارخوبی است. البته من بر این نظرم با توجه به دیدگاه‌ها و سلیقه‌های مختلف، ارکسترملی ایران نیاز به یک رهبردائم دارد؛ ارکستری که رهبر دائم ندارد امکان دارد از این شاخه به آن شاخه حرکت کند و به اهداف ثابت و بلند مدت دست پیدا نکند.

ارکستری که رهبر دائم ندارد امکان دارد از این شاخه به آن شاخه حرکت کند و به اهداف ثابت و بلند مدت دست پیدا نکند



این رهبر ارکستر ادامه داد: ارکسترملی ایران براساس عنوانی که برآن انتخاب شده نباید تنها به اجراهای قدیمی بپردازد بلکه باید آثار آهنگسازان معاصر و جوان نیز اجرا شود. به گفته او حضور نداشتن جوانان در سازماندهی یک ارکستر، اشتباه بزرگی است. نادر مشایخی درمورد بهتر دیده شدن آثار ارکستر ملی ایران در خارج از ایران نیز گفت: نباید ارکستر ملی رپرتوار‌هایی را اجرا کنند که فقط مورد علاقه مخاطبان ایرانی است شاید شناخت آن برای غیر ایرانی‌ها مشکل باشد. فراموش نکنیم این رپرتوارها تاریخ موسیقی ایران هستند و باید به گوش نسل‌های جوان برسد اما درکنار آن از آثار تازه جوانان هم استفاده گردد. همان‌طور که می‌دانید فعالیت من در زمینه موسیقی کلاسیک غربی است و زمانی که اتریش بودم وآثارم اجرا می‌شد ازمن سؤال کردند که کدام بخش ازکارهای شما جنبه موسیقی ایرانی دارد و من پاسخ دادم مهم این است که من یک ایرانی هستم و آثار یک ایرانی به گوش دنیا می‌رسد ونیاز نیست مُهر ایرانی بودن به آثارمان بزنیم. اما نکته ای که لازم است به آن توجه شود و غالباً این اشتباه از ارکسترهای ایرانی سرمی زند این است که این ارکستر‌ها با تعداد به‌طور مثال هفت نوازنده و با بهترین خواننده ایرانی اجراهایی را درخارج از ایران برگزار می کنند که 90 درصد آن مخاطبان ایرانی هستند آیا بهتر نیست این اجراها در همان ایران برگزار شود! این کنسرت‌ها که جهانی شدن نیست بلکه باید تلاش کنید برنامه‌های ارکستر ملی برای مخاطبان خارج از ایران جالب توجه باشد.

ارکستر ملی فرصتی برای جوانان

بردیا کیارس ازدیگرآهنگسازان و رهبران باسابقه ارکسترملی ایران نیز در این باره به «ایران» گفت: شرایط فعلی ارکسترملی ایران به گونه‌ای است که به‌عقیده من حضور رهبران میهمان بسیار ضرروی است البته درهمین مدت زمان هم شاهد حضور رهبران بسیارخوبی بوده‌ایم و این اتفاق به‌طور یقین فرصتی برای رهبران جوان است که تجربه رهبری نداشته‌اند یا کمتر دیده شده‌اند و این می‌تواند در روند رو به بهبود ارکسترملی ایران بسیارمهم و ارزشمند باشد.

این آهنگساز شرایط امروز نوازنده‌های ارکستر ملی ایران را بسیار خوب ارزیابی کرد و گفت: امیدوارم امکانی فراهم شود تا ارکستر ملی ایران و ارکستر سمفونیک تهران دارای بهترین نوازنده‌های ایرانی باشند. این در حالی است که شاهد هستیم برخی از نوازنده‌های خوب ما در ارکسترهای خصوصی فعالیت می‌کنند و آثار آنها درآلبوم‌ها و ضبط‌های خصوصی شنیده می‌شود بنابراین امیدوارم شرایطی به‌ وجود آید تا ارکستر‌های ما نیز مانند تیم ملی فوتبال ایران از حضور بهترین نوازندگان و رهبران ارکستر برخوردارباشند.

حضور نداشتن جوانان در سازماندهی یک ارکستر، اشتباه بزرگی است.


این موسیقیدان حضور رهبران میهمان و حتی خارجی را بسیار مثبت ارزیابی کرد و اظهار داشت: مسئولان بنیاد رودکی باید به‌روابط فرهنگی بین کشورها بیشتر توجه داشته باشند وتلاش کنند ارکسترهای ما در جشنواره‌های اروپایی حضور داشته باشند و این اتفاق مهم می‌تواند کمک باشد در شناسایی ارکستر‌های ملی و سمفونیک در تمامی جوامع موسیقی دنیا. کیارس در ادامه درمورد رپرتوارهای تکراری ارکسترملی ایران بیان کرد: مقایسه رپرتوار ارکسترملی ایران با ارکستر سمفونیک تهران قیاس درستی نیست چرا که رپرتوارهای ارکسترملی از مدون شدن یک تاریخ 400 ساله است که شاید عمر هنری آن کمتر از صد سال باشد.

یک آهنگساز برای نوشتن اثری نیاز به سفارش دارد و این فعالیت برای امرار و معاش او است اما متأسفانه آهنگسازان امروز موسیقی ایرانی اگر موسیقی می‌نویسند باید منتظر باشند که چه زمانی اجرا خواهد شد آیا عمرشان کفاف خواهد داد یا خیر! در نگاه کلی باید بگویم برای اینکه ارکسترملی ما فعالیت مستمر و پرتوانی داشته باشد باید بودجه خیلی خوبی برای آن اختصاص داده شود تا بتوانند از طریق این بودجه به آهنگسازان سفارش بدهد تا برای ارکستر موسیقی بنویسند این آثارضبط و ماندگار شوند تا 150سال دیگر دچار فقر رپرتوار نخواهیم بود.
منبع: روزنامه ایران
این مطلب صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر شده و محتوای آن لزوما مورد تایید تبیان نیست .