تبیان، دستیار زندگی

جای خالی قهرمان‌های ایرانی در سینما

سینمای قهرمان محور یکی از پرطرفدارترین انواع فیلم‌سازی در دنیاست.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
فیلم تختی
در لیست 50 فیلم پرفروش جهان به‌ جز 4 مورد پراکنده همه آثار قهرمان محور هستند.

هالیوود پرچم‌دار تولید فیلم‌های قهرمان محور دنیاست. این در حالی است که دست آمریکا برای نمایش زندگی قهرمان‌های واقعی و بومی خالی است. هالیوود خلأ قهرمان‌های واقعی را با تولید فیلم‌های ابرقهرمانی و قهرمان سازی پرکرده است. 

آمریکا از دهه 70 میلادی تاکنون بیش از 100 فیلم ابرقهرمانی ساخته است. قهرمان سازی با جعل واقعیت مدل پرتکرار دیگری در آمریکاست.

اگه میتونی منو بگیر(Catch me if you can)

این فیلم زندگی فرانک ابگنیل تبهکار معروف آمریکایی در سال 2002 توسط اسپیلبرگ ساخته شد. ابگنیل جاعل معروفی است که در 16 سالگی از چک‌های قلابی سودهای میلیونی کسب کرده بود. این فیلم که از این تبهکار یک قهرمان تمام‌عیار ساخته بود توانست 350 میلیون دلار بفروشد.


فیلم نجات جسیکا لینچ(Saving Jessica Lynch)

پیتر مارکل، در سال 2003 فیلم سفارشی و جعلی درباره یک سرباز زن آمریکایی ساخت. جسیکا لینچ سرباز زنی بود که ارتش آمریکا به‌ دروغ وانمود کرد در عراق ربوده‌ شده است. ماجرای واقعی این سرباز آمریکایی با مصاحبه لو رفت. این فیلم با قهرمان سازی از یک سرباز متجاوز آمریکایی فروش خوبی در آمریکا داشت.

تک‌تیرانداز آمریکایی(American sniper)

کلینت ایستوود این فیلم را در سال 2014 از زندگی یک سرباز آمریکایی ساخت. کریس کایل، تک‌تیرانداز جنایتکاری است که بیش از 160 زن، کودک و مرد را به قتل رسانده است. این فیلم از این جنایتکار آمریکایی یک قهرمان و از مسلمان‌ها چهره‌ای ناخوشایند ساخته است. قهرمان سازی جعلی آمریکا در این فیلم توانست بیش از 500 میلیون دلار بفروشد.

سینمای ایران در این رقابت به‌ طور کلی از فضای بازی خود را کنار کشیده است. در دنیای پیروز قهرمان‌های پوشالی، سینمای ایران تنها مشغله‌اش فیلم اجتماعی است


سینمای آمریکا جنایات خود را دستمایه‌ای برای تولید فیلم‌های قهرمان محور می‌کند. آمریکا تا امروز درباره حضور نظامیان خود در عراق دست‌کم 30 فیلم سینمایی ساخته است.

درباره جنگ افغانستان نیز حداقل 20 فیلم سینمایی در آمریکا تولیدشده است. جنگ ویتنام هم تا امروز دستمایه تولید بیش از 50 فیلم سینمایی در آمریکا بوده است. سینمای آمریکا در قهرمان سازی تفاوت‌های جنسیتی و سنی را هم در نظر می‌گیرد.

این کشور تا امروز 22 فیلم ابرقهرمانی ویژه نوجوان را هم تولید کرده است. 5 گانه مرد عنکبوتی و 9 گانه هری پاتر از موفق‌ترین نمونه‌های ابرقهرمان‌های نوجوان هستند.

مرد عنکبوتی و فروزن موفق‌ترین قهرمان‌های کودک و نوجوان در دهه اخیر هستند. این قهرمان‌های آمریکایی در ایران هم یکه‌تاز میدان دنیای کودک و نوجوان هستند.

محبوب‌ترین کاراکترهای کودکان تهرانی در سال 98 السا و آنا هستند. بعد از بن تن و باب اسفنجی، مرد عنکبوتی در رتبه چهارم مورد علاقه‌های کودکان تهرانی است.

سینمای ایران در این رقابت به‌ طور کلی از فضای بازی خود را کنار کشیده است. در دنیای پیروز قهرمان‌های پوشالی، سینمای ایران تنها مشغله‌اش فیلم اجتماعی است.

از میان 45 فیلم اکران شده در سال 98 تنها یک فیلم "غلامرضا تختی" قهرمان محور است. ایران به لحاظ فرهنگ ادبیات و اعتقادات دینی تعداد قابل‌توجهی قهرمان دارد. سینمای ایران اما هنوز درباره اهمیت پرداختن به قهرمان‌ها توجیه نشده است. نپرداختن به زندگی قهرمان‌های تاریخ ایران تمام ماجرای سینمای ایران نیست.

برخی سینماگران به سفارش کشورهای دیگر مشغول قهرمان سازی از خارجی‌ها هستند. دونده زمین، یکی از شفاف‌ترین نمونه‌های این قهرمان سازی از خارجی‌هاست.

این در حالی است که تاریخ ایران قهرمان‌های زیادی در سنین و جنسیت‌های مختلف دارد. قهرمان‌هایی با درام‌های پرکشش که سینمای ایران تلاش دارد هر طور شده آن‌ها را نادیده بگیرد.