خدا یکی، محبت یکی، یار یکی
«چند همسری» سوژه مورد اختلاف دیروز و امروز نیست، سنت و فرهنگ ایرانی هیچ‌گاه پذیرای فرهنگ چندهمسری نبوده و در میان خانواده‌های ایرانی این سبک از زندگی مذموم بوده است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
تاریخ : چهارشنبه 1398/08/22 ساعت 09:59
همین آیات روشن باعث شده که نه ترغیبی در میان خانواده‌های ایرانی برای تشویق به چند همسری باشد و نه رسانه‌ها و مراجع فرهنگ‌سازی رسمی این سبک از زندگی را تبلیغ کنند. با این‌حال چند روز قبل موسسه‌ای با اعلام برگزاری یک کارگاه آموزشی در تهران، جنجال به پا کرد. عنوان این کارگاه «مهارت‌های ارتباطی خانواده‌های چندهمسری» بود. هرچند که با گسترش اعتراض‌ها به این فراخوان، عده‌ای اعلام کردند که برگزاری این کارگاه‌ها واقعیت ندارد اما مشاور موسسه برگزاری چنین کارگاه‌هایی را تأیید کرد و از ضرورت اجرای چنین کارگاه‌هایی سخن گفت. به باور وی «ما در این کشور حدود ۱۰۰هزار خانواده داریم که تعددی هستند، یعنی یک آقا چند همسر دارد. آیا این‌ها نیاز ندارند مرکزی باشد که به صورت علمی و مشاوره‌ای به آن‌ها خدمت کند؟» آماری که این فرد ارائه می‌دهد نه مورد تأیید است و نه کسی می‌تواند رد کند چرا که بسیاری خانواده‌های چند همسری به‌دلیل قبح فرهنگی آن علاقه‌ای به اعلام وضعیت خود ندارند.
خداوند در آیه129 از سوره نساء شرط تعدد همسر برای مردان را برقراری عدالت در میان زنان‌شان عنوان کرده است.
شفاف‌سازی پایگاه رسمی رهبری
تبلیغات این موسسه باعث شد تا افرادی برخی صحبت‌ها را به مقام معظم رهبری نسبت داده و این شبهه را ایجاد کنند که ایشان نیز موافق فرهنگ چند همسری هستند. همین شایعات باعث شد تا روز گذشته پایگاه رسمی فتاوای رهبری، مطلبی را برای شفاف‌سازی اذهان عمومی منتشر کند. در این مطلب آمده است: «در نظر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بنابر ادله معتبر دینی چند همسری مردان، مباح اما غیر مستحب است، اما از آنجا که مطابق دلایل قرآنی جواز آن مشروط به اطمینان از رعایت عدالت بین همسران شده است، بنابراین هرگاه از نظر عقلایی عدم تحقق رعایت عدالت بین همسران محتمل باشد، ازدواج مجدد شوهر جایز نیست.»همچنین در نگاه کلان معظم‌له به خانواده به‌عنوان مهم‌ترین نهاد اجتماعی در زندگی انسان و ضرورت شکل‌گیری خانواده و مراقبت و حفاظت از آن، عواملی در استحکام این بنیان الهی و شکل‌گیری آن مؤثر است از جمله: «حفظ محبت و اعتماد متقابل زوجین، اصالت نقش مادری و تربیتی بانوان، پرهیز از راه یافتن نگاه مادی به خانواده، تجمل‌گرایی و رقابت‌های مادی خانواده‌ها، ترویج ازدواج آسان و نقش مهم و مؤثر والدین در آن، وظیفه دستگاه‌های حکومتی و رسانه‌ها در تسهیل امر ازدواج جوانان.» در ادامه این مطلب آمده است: «بر این اساس از آنجا که در جامعه و کشور ما ازدواج مجدد مردان غالباً به ضرر استحکام خانواده و موجب تضعیف محبت زوجین و گاه فروپاشی خانواده است، نگاه معظم‌له به آن خوشبینانه و مثبت نیست و از این روست که این جمله در بیان ایشان تکرار شده است که: خدا یکی و محبت یکی و یار یکی».
قانون با مردم ظالم برخورد کند
البته این نخستین‌باری نیست که رهبر معظم انقلاب در مورد استحکام خانواده، روابط حسنه میان زن و شوهر و همچنین جایگاه رفیع ارزشمند زنان و مادران در خانواده و جامعه سخن می‌گوید؛ بیانات ایشان در مورد خانواده مبین حفظ کرامت و شأن زن است. به‌طور مثال ایشان در یکی از سخنرانی‌هایی که سال76 ایراد کردند تاکید می‌کنند: «هدف اسلام در دفاع از حقوق زنان، همان‌طور که گفته شد این است که زن تحت ستم نباشد و مرد خود را حاکم بر زن نداند. در خانواده، حدود و حقوقی هست. مرد حقوقی دارد، زن هم حقوقی دارد و این حقوق به‌شدّت عادلانه و متوازن ترتیب داده شده است. آنچه به نام اسلام است، غلط است، آن‌ها را نمی‌گوییم و از آن‌ها دفاع نمی‌کنیم. آنچه متعلّق به اسلام است، بیّنات اسلام و مسلّمات اسلام است. این‌ها چیزهایی است که میان حقوق زن و مرد در داخل خانواده توازن قائل است.»هدف اسلام در دفاع از حقوق زنان، همان‌طور که گفته شد این است که زن تحت ستم نباشد و مرد خود را حاکم بر زن نداند. در خانواده، حدود و حقوقی هست
ایشان ادامه می‌دهند: «زوجیّت و دو جنسی در طبیعت بشر، برای هدف بزرگی است. آن هدف، عبارت است از سکون و آرامش، تا شما در کنار جنس مخالف خودتان در درون خانواده، مرد در کنار زن، زن در کنار مرد آرامش پیدا کنید. برای مرد هم آمدن به داخل خانه، یافتن محیط امن خانه، زن مهربان و دوستدار و امین در کنار او، وسیله آرامش است؛ برای زن هم داشتن مرد و تکیه‌گاهی که به او عشق بورزد و برای او مانند حصن مستحکمی باشد؛ چون مرد جسماً قوی‌تر از زن است، یک خوشبختی است؛ مایه آرامش و سعادت است. خانواده این را برای هر دو تأمین می‌کند. مرد برای پیدا کردن آرامش، به زن در محیط خانواده احتیاج دارد؛ زن هم برای یافتن آرامش، به مرد در محیط خانواده نیازمند است، «لتسکنوا الی‌ها» هر دو برای سکون و آرامش، به هم احتیاج دارند.»
به اعتقاد آیت الله خامنه‌ای، «طبیعت الهی زن و مرد در محیط خانواده، طبیعتی است که برای زن و برای مرد رابطه‌ای فی‌مابین به‌وجود می‌آورد که آن رابطه، رابطه عشق و مهربانی است: «مودّة و رحمة». اگر این رابطه تغییر پیدا کرد، اگر مرد در خانه احساس مالکیت کرد، اگر به چشم استخدام و استثمار به زن نگاه کرد، این ظلم است، که متأسفانه خیلی از مردان این ظلم را می‌کنند. در محیط بیرون خانواده نیز همین‌طور است. اگر زن محیط امن و توأم با امنیتی برای درس خواندن، برای کار کردن، برای احیاناً کسب درآمد و برای استراحت نداشته باشد، این ظلم و ستمکاری است. هر کس که موجب این ظلم شود، باید قانون و جامعه اسلامی با او مقابله کند.»
چنین سخنانی را می‌توان در سخنان مقام معظم رهبری به کرات مشاهده کرد. چندی پیش آیت‌الله عباس کعبی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم مدتی نیز درمورد نظر رهبر معظّم انقلاب درباره عدم استحباب تعدد زوجات یادداشتی را در اختیار رسانه‌ها قرار داد. ایشان در بخشی از یادداشت با تاکید براین نکته که نظر آیت‌الله العظمی خامنه‌ای درباره تعدد زوجات این است که تعدد زوجات جایز است اما ثواب و استحباب ندارد نوشته‌اند: جواز اختیار همسر دوم یا بیشتر برای مردان تا چهار همسر در اصل شرع و به حکم اولی، درصورت تأمین عدالت بین همسران و توانمندی تأمین نفقه برابر بین آنان، از ضروریات مذهب و دین است و در میان فقها هیچ نظر مخالفی وجود ندارد و نظر مرجع بزرگوار، حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای دامت‌برکاته نیز همین است. البته حکم تعدد زوجات برای اشخاص مختلف بر حسب تفاوت شرایط، مثل اصل خود ازدواج کردن؛ گاهی واجب یا مستحب یا حرام و یا مکروه می‌شود.
منبع: روزنامه صبح نو
این مطلب صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر شده و محتوای آن لزوما مورد تایید تبیان نیست .
