تبیان، دستیار زندگی

نگاهی به سیاسی‌ترین خوشحالی‌های فوتبالی؛

چرا خوشحالی مهدی ترابی جنجالی شد

شادی پس از گل مهدی ترابی در جریان بازی پرسپولیس واکنش بسیاری از کاربران شبکه اجتماعی را برانگیخت و انتقادات زیادی از سوی مدعیان آزادی بیان به او وارد کرد. اما این حرکت در بین بازیکنان فوتبال امری عادی است.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
جدایی ورزش از سیاست شعاری است که در محافل ورزشی زیاد به گوش می‌خورد. اما در عمل سیاست نقش مهمی در ورزش ایفا می‌کند. وقتی به بازی‌های افتتاحیه مهم مثل جام‌جهانی نگاه می‌کنیم که اکثر صندلی‌های جایگاه VIP آن را سیاسیون اشغال کرده‌اند می‌توانیم به نزدیکی ورزش و سیاست پی ببریم.
چطور می‌شود این دنیایی که میلیاردها آدم را میخکوب کرده و میلیاردها دلار تولید ثروت دارد برای سیاسیون جذاب نباشد. به همین خاطر همیشه دستی از سیاست را در ورزش مشاهده می‌کنیم.

فوتبال
اما این روزها شادی پس از گل «مهدی ترابی» در صدر خبرهایی قرار گرفته که ورزش را به سیاست نزدیک کرده است. هر چند که آزادی بیان جزء اصول دموکراسی و جامعه باز است اما هجمه زیادی علیه این بازیکن بوجود آمد و بسیاری او را به خاطر این حرکت سرزنش کردند.

گاهی اوقات بازیکنان از فرصت شادی پس از گل استفاده می‌کنند تا حرف یا عقیده خود را به مردم یا سیاست‌مداران منتقل کنند. نمونه چنین حرکاتی را می‌توان در سجده پس از گل «محمد صلاح» مشاهده کرد


در ادامه نگاهی به چند مورد از چنین کارهایی خواهیم داشت:

وقتی مرغ همسایه غاز می‌شود!

شاید جنجالی‌ترین اتفاق در تاریخ فوتبال ایران که ورزش و سیاست را به شکل عجیب به یکدیگر گره زد، بازی ایران و کره‌جنوبی در خرداد سال 1388 بود. در آن زمان که فتنه سبز تازه به راه افتاده بود و طرفداران زیادی در اقشار جامعه داشت، بازیکنان فوتبال هم از فرصت استفاده کرده و حمایت خود را اعلام کردند.
ماجرا از این قرار بود که بازیکنانی مثل مهدوی‌کیا، علی کریمی، نکونام، شجاعی و چند نفر دیگر، با مچ بندهای سبز وارد زمین شده و حتی شجاعی زیرپوشی سبز به تن کرده بود تا اگر گل زد، آن‌ را نشان دهد. این عمل بازیکنان در تمام رسانه‌های دنیا پوشش خبری داده شد و بسیاری از معترضان آن موقع از این حرکت ابراز خوشحالی کرده و آن را شایسته تقدیر می‌دانستند.
فوتبال
هر چند پس از آن اتفاق، مرحوم پورحیدری گفت: «بازیکنان تیم ملی برای رسیدن به پیروزی برابر کره‌جنوبی و صعود به جام‌جهانی مچ‌بندهای سبزی را با نیت نذر حضرت اباالفضل(ع) بسته بودند. بنده خودم ۲۰ سال است سبز نذری حضرت اباالفضل(ع) را چه در دورانی که فوتبال بازی می‌کردم و چه در دوران مربیگری بر دست می‌بندم.»
اما حتی اگر روایت منصورخان پورحیدری درست باشد، آنچه بازنمایی شد حمایت بازیکنان فوتبال از میرحسین موسوی بود. آنهایی که امروز فریاد جدایی ورزش از سیاست سر می‌دهند، عمل آنها را حرکتی آزادی‌خواهانه خواندند و امثال کریمی و شجاعی قهرمان آنها شدند.
امروز اما اقدام مهدی ترابی با فحاشی گسترده این جریان در شبکه‌های اجتماعی همراه بود. برخی آن را خوش رقصی ترابی برای سران نظام تفسیر کرده و عده‌ای دیگر به ترابی تهمت زدند که اجیر شده و برای این حرکت پول گرفته. مدعیان آزادی، وقتی به ترابی می‌رسند تازه یادشان می‌افتد که ورزش را از سیاست جدا کنند. اما زمانی که وریا غفوری از دختر آبی حمایت کرد، آن را اقدامی شجاعانه دانسته و از او تقدیر کردند.

محمد صلاح و سانسور رسانه‌ای

یکی از بهترین راه‌کارهای طعنه زدن به رقیب در دنیای ورزش، در زمان شادی پس از گل است. جایی که فرد گل زننده با حرکات خود برای تیم و تماشاگران حریف کُری می‌خوانند و اتفاقا همین حرکات به فوتبال جذابیت بخشیده است.
اما گاهی اوقات بازیکنان از این فرصت استفاده کرده تا حرف یا عقیده خود را به مردم یا سیاستمداران منتقل کنند. نمونه چنین حرکاتی را می‌توان در سجده پس از گل «محمد صلاح» مشاهده کرد. هر چند که رسانه‌های دنیا مامورند که این حرکت را سانسور کنند اما همین سجده ساده باعث شد چند تن از هواداران سرودی ساخته‌ و بگویند: «بخاطر تو به مسجد خواهیم رفت و مسلمان خواهیم شد.»

عقاب‌های سوئیسی علیه صرب‌ها

در جام‌جهانی 2018 «گرانیت ژاکا» و «ژردان شقیری» 2 ستاره مهاجر سوئیسی‌ها موفق شدند در دیدار مقابل صربستان 2 گل به ثمر برسانند و زمینه‌ساز پیروزی تیم‌شان شوند.

فوتبال
این 2 ستاره مهاجر آلبانیایی‌ تبار پیروزی خود را به مردم «کوزوو» تقدیم کردند که زمانی توسط صرب‌ها به خاک و خون کشیده شده بودند. آن‌ها با خوشحالی پس از گل با دستان خود علامت عقاب آلبانی که نماد مقاومت آن‌ها مقابل کشتار صرب‌ها بود را خطاب به رقیب نشان دادند. این اقدام بعد سیاسی گسترده‌ای داشت و سروصدای زیادی به پا کرد.

سلام نظامی ترک‌ها

همین چند هفته پیش بود که تیم ملی ترکیه در دقیقه 91 بازی گل پیروزی را به ثمر رسانده و پس از آن شادی گل جنجالی‌ای انجام دادند. آن‌ها پس از گل سلام نظامی دادند و حمایت خود را از سیاست‌های اردوغان اعلام کردند. کشور ترکیه که یک ماهی است که با کُردهای سوری درگیر است و بسیاری از مردم آنجا را به خاک و خون کشیده است.
در شرایطی که کشورهای منطقه و دنیا حمله ترک‌ها به کردها را محکوم کرده‌اند، رسانه‌های ترکیه‌ای نه تنها سعی نکردند این اقدام بازیکنان تیم ملی کشورشان را عادی جلوه دهند، بلکه آن را روی جلد برده و با تیتر «سلام به نظامیان» مکنونات قلبی عاملان این شادی تحریک‌برانگیز را علنی کردند.

فوتبال
در نهایت باید گفت فرضیه جدایی سیاست از ورزش سال‌هاست که رد شده و عملکرد فیفا در چند سال اخیر شاهد این ماجراست. نمونه کوچکی از آن دخالت فیفا در امور ایران بود که دولت مجبور شد زنان را به ورزشگاه راه دهد. نمونه دیگر آن مقابله فیفا در مورد شعارهای نژادپرستی است که به شدت با کسانی که چنین شعارهایی را می‌دهند برخورد کرده و جریمه می‌کند.