شکست خورد بلند شد

یکی از پیشتازان این دوره KM Mammen Mapillai است. شرکت موفق تولید تایر MRF زاییده اندیشه‌های ماپیلامی است. مامن ماپیلای فرزند یک خانواده اهل سوریه است که در شهر کرالای هندوستان به دنیا آمد و با برادر بزرگتر و یک خواهرش در این خانواده بزرگ شد. او تحصیلاتش را در دانشگاه معتبر مدرس انجام داد و بعدتر در سال ۱۹۹۲ به دلیل خدماتی که در حوزه صنعت انجام داده بود، موفق به دریافت برترین جایزه شهروندی به نام Padma Shri شد.

شرکتی که مامن ماپیلای تأسیس کرد. به نام کارخانه لاستیک مدرس است که به اختصار MRF نامیده می شود. این شرکت امروز تبدیل به بزرگ‌ترین تولیدکننده تایر خودرو در هندوستان شده و گروه بزرگی از محصولات لاستیکی را تولید می‌کند که شامل تایرِ تیوپ، تسمه نقاله، رنگ و حتی اسباب‌بازی است، شرکت در سال ۲۰۱۶ بیش از ۱۶ هزار کارمند و در سال ۲۰۱۷ مبلغی حدود ۳٫۳ میلیارد دلار درآمد داشته.

داستان MRF از کجا شروع شد

شکل‌گیری شرکت به دوران استعمار و زمانی برمی‌گردد که مامن ماپیلای در دانشگاه تحصیل می‌کرد. در آن دوران پدر او زندگی خانواده را از طریق روزنامه و یک بانک که در اختیار داشت. اداره می‌کرد. اما دولت وقت ایالت تراوانکور پدرش را به مدت ۲ سال زندانی کرده و از ادامه کار بانک و روزنامه جلوگیری کرد. به این ترتیب خانواده همه دارایی خود را از دست داد و پس از آن ماپیلای ناگزیر شد در کف سالن سنت توماس دانشکده محل تحصیلش بخوابد. پس از خاتمه تحصیلات او و همسرش که شیمیدان بود، یک کارگاه تولید بادکنک را در کلبه‌ای تأسیس کردند و ماپیلای خودش محصولات را بسته‌بندی کرده و در بازار محلی می‌فروخت. در این دوره مهارت ماپیلای در جلب توجه مشتریان موجب موفقیتش شد، اما پس از مدتی او تصمیم گرفت گامی به جلو بردارد.

یکی از عموزاده‌های ماپیلای به کار ساخت روکش برای تایر خودرو مشغول بود. این روکش‌ها توسط شرکت‌های خارجی تأمین می‌شد. ماپیلای تصمیم گرفت وارد دنیای ساخت روکش تایر شود. اندکی پس از وارد شدن در این حوزه بود که روکش‌های تولید شده توسط او که می‌توانست عمر تایرهای کار کردند را افزایش دهند، مورد توجه شدید قرار گرفت. به این ترتیب او تبدیل به تنها تولیدکننده هندی شد که این نوع از روکش‌های تایر را تولید می‌کرد. این موفقیت او را در چرخه رقابت با شرکت‌های چندملیتی خارجی قرار داد که در هندوستان فعالیت می‌کردند و شرکت او به دلیل استاندارد بالا در کیفیت محصولات با کسب سهمی بیش از 50 درصد بازار، نقش رهبری این حوزه را تصاحب کرد.

همه اینها در دوره‌ای رخ داد که صنعت تایر خودرو در کشور به شکل گسترده‌ای تحت سلطه ۳ شرکت دانلوپ، فایرستون و گودیر قرار داشت. در همین دوره و پس از انجام بررسی‌های کمیسیون تعرفه‌ها دولت دریافت که شرکت‌های خارجی تا چه اندازه بر این صنعت تسلط یافته‌اند و همه جریان بازی به شکلی انحصاری در دست آنها قرار دارد. باز شدن چشم دولتمردان باعث شد که متوجه شوند حتی در صورت بروز یک جنگ قادر به استفاده از امکانات حمل‌ونقل خود نیستند و شرکت‌ها می‌توانند از کشور بهره کشی کنند. به این ترتیب دولت به شکلی تهاجمی درگیر ماجرا شد و از شرکت‌های هندی خواست که وارد این صنعت شوند.

چالش‌هایی که MRF با آنها درگیر بود

شرکت برای ورود در این صنعت خود را با چالش‌های بزرگی روبه‌رو می‌دید. از همه مهم‌تر اینکه با نداشتن سرمایه و فناوری در رقابت با 3 غول چند ملیتی مبارزه بزرگی در پیش بود. اما ماپیلای راهی را انتخاب کرد که بر این چالش غلبه کند. او سراغ یک شرکت کوچک آمریکایی به نام لاستیک و تایر منسفیلد رفت و همکاری با آنها را در برنامه قرار داد. به این ترتیب آنها نخستین کارخانه را در سال ۱۹۶۱ با حضور نخست‌وزیر وقت پندیت نهرو افتتاح کردند و در ادامه همان سال توانستند شرکت را به صورت سهامی عام درآورده و سهام آن را عرضه کنند.

آنچه که ماپیلای پیش‌بینی کرده بود البته در مدت یک سال خود را نشان داد، فناوری تولید لاستیک شرکت همکار آمریکایی با جاده‌های هندوستان و میزان باری که به وسایل حمل‌ونقل هندی تحمیل می‌شد، تناسب نداشت. در ادامه معایب تایرهای تولیدی بیشتر و بیشتر شد و در کنار آن رقبای خارجی هم شروع به انتشار مطالبی کردند که شرکت‌های هندی قادر به تولید محصول مناسب نیستند. این در حالی است که ۱۸ سال پس از استقلال سفارش‌های دولتی هنوز به‌طور انحصاری به سمت شرکت دانلوپ می‌رفت و شرکت‌های خارجی سهم قابل‌عرضه به شرکت‌های هندی را تعیین می‌کردند.

راهبرد شرکت برای حضور مؤثر در بازار

شرکت برای افزایش سهم خود از بازار سراغ سرمایه‌گذاری روی نشان تجاری خود رفت. به همین دلیل فردی به نام آلیقو پادماسی را که پدر تبلیغات در هندوستان است، به خدمت گرفت، آلیقو سراغ رانندگان کامیون رفت و پس از مصاحبه با آنان دریافت که از دید رانندگان لاستیک باید قوی و نماد قدرت باشد. بنابراین در سال ۱۹۶۴ شخصیتی به‌عنوان «مرد عضلانی» را خلق کردند و این شخصیت نماد محصولات شرکت شد. استفاده از این شخصیت در آگهی‌های تجاری و تلویزیونی تا دهه ۸۰ هم ادامه داشت و توانست به‌سرعت بیانگر تصویری شود که همه قادر به برقراری ارتباط با آن بودند. در ادامه همین مسیر بود که شرکت روی تعدادی برنامه تبلیغاتی شامل برخی مسابقات و رویدادهای ورزشی هم سرمایه‌گذاری کرد.

از طرفی ماپیلای با درک اهمیت برخورداری از یک شبکه توزیع مناسب، برنامه‌ای برای ایجاد شبکه فروشندگان وفادار به خود را ایجاد کرده و الگوهای مختلف همکاری را به آنها پیشنهاد داد. برای همین منظور بود که ماپیلای به همه نقاط دوردست هندوستان سفر کرد تا فروشندگان محلی را به همکاری با شرکت متقاعد کند. در کنار این، او تلاش کرد تا کیفیت محصولات را مطابق با نیاز و وضعیت جاده‌های کشور تنظیم کند تا محصولات شرکت نخستین گزینه برای خرید باشد.

شرکت پس از عبور از این مرحله شروع به توسعه بازار خود کرده و نخستین شرکت هندی بود که توانست به آمریکا تایر صادر کند در حالی که به‌طور عمومی آمریکا زادگاه تایر خودروست. آنها همچنین نخستین شرکتی هستند که توانستند تایرهای نایلونی را در هندوستان تولید کنند. در ادامه همین مسیر بود که همکاری، مشارکت سرمایه‌گذاری مشترک و برنامه‌های مشابه را با تعدادی از شرکت‌های دیگر در سراسر دنیا شروع کردند که در نتیجه آن شرکت در حال حاضر تولیدکننده برتر تایر در هندوستان است در کنار همه روش‌های مختلف حضور در بازار و راهبردهایی که شرکت دنبال کرده، آنچه موجب موفقیت آنها شده توانایی‌های فنی و استفاده از فناوری‌های متعلق به خودش است که باعث شده در میان برگزیدگان این صنعت قرار گیرد. به همین دلیل است که شرکت در حال حاضر 24 درصد از سهم بازار هندوستان و 12 درصد از بازار جهانی را در اختیار دارد و محصولات خود را به بیش از 65 کشور دنیا صادر می‌کند و رتبه 15 از شرکت‌های بزرگ تولیدکننده تایر دنیا را به خود اختصاص داده.

در همین حال فوربس این شرکت را در فهرست 50 شرکت برتر هندوستان در سال 2015 رده‌بندی کرده. شرکت همچنین بر اساس گزارش سال 2014 رتبه 48 را در بین مورد اعتمادترین شرکت‌های هندی کسب کرده است.

---

منبع: هفته‌نامه شنبه