آمار اشتغال زنان در کشورهای مختلف دنیا

زنان در بسیاری از کشورهای پیشرفته یا کشورهایی که اقتصاد شکوفا و در حال رشد دارند، درصد بالایی از نیروی کار را به خود اختصاص داده‌اند. در کشورهایی همچون آنگولا، زیمباوه، ایالت متحده، ویتنام، تانزانیا، اسپانیا، سودان جنوبی، روسیه، نیوزلند، چین، فنلاند، قزاقستان، ماداگاسکار، مسکو، کانادا، کلمبیا و بلاروس، حداقل 50 درصد نیروی کار را زنان تشکیل می‌دهند و در کشورهای الجزایر، هند، ایران، عراق، اردن، کویت، یمن، لیبی، عراق، مراکش، عمان، پاکستان و عربستان سعودی، حداقل 19 درصد از نیروی کار زن هستند.

بهترین کشورهای جهان برای اشتغال زنان

محققان در مجمع اقتصاد جهانی برای دست‌یابی به اینکه کدام کشورها بهترین شرایط را برای نیروی کار زن خود فراهم می‌کنند، از داده‌های سازمان همکاری و توسعه اقتصادی سازمانی استفاده کرده است. این داده‌ها برای تشخیص بهترین کشورهای جهان برای اشتغال زنان چند معیار از جمله آموزش عالی، مرخصی زایمان، هزینه مراقبت از کودک و شکاف جنسیتی را مورد توجه قرار داده است:
1-فنلاند: بر اساس بررسی نیروی کار فنلاند، حدود 50% از نیروی کار را زنان تشکیل می‌دهند.این کشور شرایط کار را به‌ خوبی برای کارمندان زن و مرد خود فراهم می‌کند. فنلاند به برابری و همکاری در محل کار توجه زیادی می‌کند. یکی از مزایای حائز اهمیت این کشور حق مرخصی زایمان برای مادر و حتی پدر است. مرخصی زایمان در فنلاند قبل از تولد فرزند آغاز می‌شود. مادران می‌توانند 30 تا 50 روز قبل از زایمان را مرخصی بگیرند و بعد از زایمان یک سال مرخصی با حقوق خواهند داشت؛ پدران هم از 18 روز مرخصی قبل از زایمان و 54 روز مرخصی بعد از زایمان برخوردار هستند. فنلاند بعد از اتمام مرخصی برای مادران و پدران این امتیاز را فراهم کرده تا با هزینه دولت، کودکشان را به مهدکودک ببرند یا یک پرستار برای کودک استخدام کنند.

2-سوئد: حدود 47 درصد از نیروی کار سوئد زنان هستند. قانون کار این کشور تضمین می‌کند که هر کس حق دارد بدون توجه به قومیت، مذهب، جنسیت، سن و گرایش جنسی کار کند. این کشور به مادران 480 روز (یک سال و سه ماه) و به پدران 60 روز مرخصی با 80 درصد حقوق عادی داده می‌شود. مادران در صورت بیماری فرزندشان می‌توانند در خانه بمانند و با مراقبت از فرزندشان، حقوق دریافت کنند. از مزایای دیگر این کشور دادن یارانه به کارمندان زن برای تهیه ناهار، عضویت در سالن بدنسازی و سایر آموزش‌ها است.

3-کانادا: این کشور یازدهمین کشور برتر جهان برای کار زنان است و سال‌ به‌ سال صعود می‌کند. دستمزد کارمندان کانادایی برخلاف سایر کشورها دو بار در ماه پرداخت می‌شود. در کانادا زنان می‌توانند 12 ماه مرخصی زایمان بگیرند و 50 تا 65 درصد درآمد عادی خود، حقوق دریافت کنند؛ البته کسانی واجد شرایط مرخصی زایمان هستند که ​​حداقل 600 ساعت در کانادا کارکرده باشند.

4-دانمارک: دانمارک از نظر برابری جنسیتی در محل کار، یکی از پیشرفته‌ترین کشورها در جهان است و نسبت به سایر کشورهای اروپایی بیشترین درصد زنان شاغل را دارد.
آیین‌نامه اداری دانمارک مبتنی بر ارزش برابری زن و مرد است، بنابراین زن و مرد از حقوق و فرصت‌های مشابه برخوردارند. زنان به‌ طور متوسط 35 ساعت و مردان 41 ساعت در هفته کار می‌کنند. دانمارک برای مادران چهار هفته مرخصی قبل از زایمان و 14 هفته مرخصی پس از تولد و برای پدران دو هفته مرخصی پس از تولد در نظر می‌گیرد. کارمندان بخش دولتی در طول مرخصی زایمان حقوق کامل دریافت می‌کنند اما کارمندان بخش خصوصی در صورت پذیرفتن کارفرما می‌توانند از حداقل سطح مزایا بهره‌مند شوند.

5- هلند: حدود 74 درصد از زنان در هلند نیمه‌وقت کار می‌کنند. درواقع در خانواده‌های هلندی، الگوی سنتی هنوز حاکم است. مردان تمام‌وقت کار می‌کنند و حرفه خود را توسعه می‌دهند، درحالی‌که زنان با شغل پاره‌وقت پول اضافی می‌آورند و کار خود را در اولویت نمی‌بینند. یک هفته کاری استاندارد در هلند، 38 ساعت است اما زنان معمولاً به‌صورت پاره‌وقت و کمتر از 36 ساعت در هفته کار می‌کنند. مادران باردار در هلند حق‌دارند بعد از زایمان 16 هفته مرخصی با حقوق دریافت کنند و پدران هم ازنظر قانونی مجاز به 1 هفته مرخصی با حقوق هستند. همچنین والدین تا هشت‌سالگی فرزندشان می‌توانند از مرخصی والدین استفاده کنند تا بتوانند زمان بیشتری را در کنار فرزندان خود سپری کنند. مرخصی والدین عموماً بدون حقوق است، اما برخی از کارفرمایان ممکن است بخشی از حقوق را بپردازند.

اهمیت و تأثیر اشتغال زنان

در قوانین اقتصادی، اختلافات جنسیتی بر اقتصاد کشورهای درحال‌توسعه و توسعه‌یافته تأثیرگذار است. از 189 کشور ارزیابی‌شده در سال 2018، 104 کشور از قوانین خاصی برخوردارند که مانع کار زنان در مشاغل خاص می‌شود،59 کشور هیچ قانونی در مورد آزار و اذیت جنسی در محیط کار ندارند و در 18 کشور همسران می‌توانند به‌طور قانونی مانع از کار زنان شوند؛ این در حالی است که اشتغال زنان برای توانمندسازی و رشد اقتصادی، محدود کردن شکاف جنسیتی، پایان دادن به فقر، امنیت غذایی، کاهش نابرابری و دستیابی به برنامه توسعه پایدار مورد اهمیت است.

راهکارهایی برای حفظ بنیان خانواده زنان شاغل

پس از پرداختن به بحث لزوم اشتغال زنان و شناخت محدودیت‌ها و موانع سر راه آنان، لازم است راهکارهایی برای رفع این مشکلات اعمال شود. حال اگر می‌خواهیم زنان وارد عرصه جامعه شده و از استقلال مالی بهره‌مند شوند، و از طرفی ضربه ای به بنیان خانواده وارد نشود، لازم است اقداماتی انجام شود:

1- شرایط و امکانات را برای زنان شاغل به‌گونه‌ای فراهم کنیم که آنها در ساعات کاری دغدغه فرزند خود را نداشته باشند به‌عنوان‌مثال شرکت‌ها و سازمان‌ها با کسر ناچیزی از حقوق مادران شاغل، مکانی را برای نگهداری کودکان فراهم کنند یا دولت هزینه مهدکودک و یا پرستار را به والدین بپردازد.

2- شرکت‌ها و سازمان‌ها شرایط را به‌گونه‌ای فراهم آورند تا زنان ازلحاظ آموزشی، مالی و حمل‌ونقل تامین باشند. علاوه بر این لازم است در نظام اداری برای زنان فعالیت‌هایی را در نظر بگیریم که در آنها مؤثرتر، کارآمدتر و موفق‌تر باشند و به‌نوعی عدالت در حق آنها تحقق یابد.

3-امروزه با پیشرفت تکنولوژی بسیاری از کارها را می‌توان در خانه انجام داد و این امر باعث شده است تا بسیاری از کشورهای پیشرفته به این نتیجه برسند که حضور کارمند در محل کار چندان اهمیتی ندارد بلکه مهم این است که کارمند، کارش را به نحو احسن انجام دهد. بدین ترتیب بسیاری از کارمندان به‌جای حضور در اداره، کار خود را در منزل انجام داده و حقوق دریافت می‌کنند. در این صورت کارمندان می‌توانند با توجه به نوع شغل و وضعیت زندگی، ساعات کار خود را انتخاب نمایند؛ مثلاً به‌جای 8 صبح می‌توانند از 11 تا 4 بعدازظهر کار کنند؛ بنابراین با توجه به تأثیر اشتغال زنان بر اقتصاد خانواده و از طرفی تأکید بر اهمیت حضور هرچه بیشتر زنان در خانه، این مسئله می‌تواند راه‌حل مناسبی تلقی شود تا به‌جای کشاندن زنان به ادارات با ساعات کار ثابت و طولانی، از دور شدن زن از خانه جلوگیری به عمل آید.

---