تبیان، دستیار زندگی

شب‌ادراری در کودکان

چه کودکانی بیشتر به شب‌ادراری مبتلا می شوند؟

اگر والدین کودک هر دو در زمان کودکی خود را خیس می‌کردند، شانس بروز این حالت در کودک 70 درصد خواهد بود؛ و اگر یکی مبتلا بوده است شانس بروز 40 درصد خواهد بود.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
شب ادراری
پسری 10 ساله دارم که شب ادراری دارد از چه دارویی استفاده کنیم که عوارض نداشته باشد؟
شب‌ادراری که به معنای ادرار کردن در خواب است از جمله مشکلات اصلی اطفال به‌ حساب می‌آید. معمولاً این عمل به‌ عمد نبوده و به خاطر تنبلی کودک نیست. یادگیری دستشویی رفتن معمولاً در حوالی سن 4 سالگی رخ می‌دهد و این امر معمولاً با دوره‌ای از خیس کردن در طول روز یا شب دنبال می‌شود.
اگر خیس کردن رختخواب کماکان در سن 6 یا 7 سالگی رخ می‌دهد، باید حتماً با پزشک مشورت شود اگر خیس کردن در طول روز باشد و یا همراه با اختلالات روده‌ای باشد می‌تواند نشانگر یک مشکل جدی بوده و باید حتماً در این زمینه با پزشک مشورت نمود.


علل شب‌ادراری

زمانی که مثانه پر است و کودک بیدار نشود. تولید مقادیر بیشتری ادرار در خواب در مقایسه با سایرین. داشتن مثانه‌ای که در مقایسه با سایر کودکان مقدار کمتری ادرار را در خود جای می‌دهد.

شب ادراری کودکان ممکن است، وضعیت یا بیماری زمینه‌ای مانند یبوست، عفونت مجاری ادراری و یا دیابت نوع یک باشد؛ اگر روده کودک دچار انسداد شده باشد، فشاری بیشتر بر مثانه وارد کرده و از این رو به ادرار در خواب کودک منجر می‌شود.

در اکثر موارد این اختلال یک مشکل ذهنی یا یادگیری نیست و تنبیه کودک راه‌حل آن نیست و حتی ممکن است سبب مشکلات عاطفی نیز شود. کودکان مختلف با یکدیگر متفاوت می‌باشند. در سن 5 سالگی از هر پنج نفر 1 نفر و در سن 10 سالگی از هر 20 نفر سه نفر مبتلا به این مشکل است که تا بزرگسالی نیز ادامه پیدا می‌کند.

روش‌های درمان

- محدود کردن آب خوردن قبل از خواب
محدود کردن آب خوردن قبل از خواب و در بعضی موارد، بخصوص محدود کردن مایعاتی که حاوی کافئین می‌باشند.

- بیدار کردن کودک از خواب:
در صورت انجام این کار در طول شب می‌توان رختخواب کودک را خشک نگه داشت اما به‌ ندرت این کار شب‌ادراری کودک را متوقف می‌کند.

- تمرینات خاص
از این تمرینات می‌توان برای مطیع کردن مثانه استفاده نمود؛ اما معمولاً این روش‌ها نیز بی‌فایده می‌باشند. این تمرینات به خصوص در مواردی که کودک در طول روز نیز خود را خیس می‌کند، هرگز نباید بکار گرفته شود.
ز کودک خود بخواهید تا با انجام حرکاتی باعث درگیر شدن عضلات لگن شود، اینکار باعث تقویت مثانه نیز می‌شود. البته والدین می‌توانند از کودک خود بخواهند به مدت ۱۰ تانیه در حالتی بماند که به عضلات لگنش فشار بیاید و سپس چند ثانیه به او استراحت دهند.برای موثر واقع شدن این تمرینات باید کودک هر روز سه بار این کار را انجام دهد. البته تمرین باید به صورتی باشد که کودک بتواند حرکت مورد نظر را تا ۱۰ بار تکرار کند.

- داروها
از چندین نوع مختلف دارو می‌توان جهت درمان این اختلال استفاده کرد اما بعضی از انواع آن‌ها دارای عوارض جانبی خاص خود می‌باشند. ممکن است پزشک ترکیبی از چند درمان را توصیه نماید. تمامی کودکان به داروها پاسخ نمی‌دهند. صحبت آزادانه و راحت با کودک در ارتباط با این مشکل می‌تواند به محدود ساختن مشکلات عاطفی که در رابطه با این اختلال وجود دارد، کمک کند. باید به کودک اطمینان داد که وجود این مشکل تقصیر او نیست و این اختلال به‌ مرور زمان بهبود می‌یابد. حتی می‌توانید به کودک خود در ارتباط با نحوه ایجاد ادرار توسط اعضای بدن آموزش دهید به این صورت که توضیح دهید، کلیه‌ها باید مقدار کافی ادرار تولید کنند و مثانه باید مثل یک بادکنک پر از آب این ادرار را در خود نگه دارد و هر موقع که پر شد به مغز اطلاع دهد. مغز نیز باید تا صبح مثانه را بسته نگه دارد یا اینکه به کودک بگویید که از خواب بیدار شود و به دستشویی برود.

اگر والدین کودک هر دو در زمان کودکی خود را خیس می‌کردند، شانس بروز این حالت در کودک 70 درصد خواهد بود؛ و اگر یکی مبتلا بوده است شانس بروز 40 درصد خواهد بود.

اختلالات نقص توجه اوتیسم اختلال شایع دیگری است که ممکن است در این نوع کودکان دیده شود. البته باید گفت که این دو مشکل ربطی به یکدیگر ندارند. ولی با این‌ حال در صورت ابتلای کودک به هر دو مشکل روند پاسخ به درمان کندتر خواهد بود.

کودکانی که مبتلا به نقایص تکاملی هستند نیز نهایتاً بهبود می‌یابند اما بر اساس شدت نقایص، روند بهبودی می‌تواند طولانی‌تر باشد.

اکثر کودکانی که خود را خیس می‌کنند، مشکلی در کلیه خود ندارند اما ممکن است پزشک بخواهد آن‌ها را از نظر وجود مشکلات کلیوی بررسی کند.

گاهی اوقات اضافه شدن یک استرس(مدرسه جدید، تولد نوزاد جدیدی در خانواده یا بحران‌های خاص خانوادگی) می‌تواند، سبب شب‌ادراری شود. به این حالت شب‌ادراری ثانویه می‌گویند. در این مورد والدین باید کودکان را از نظر عاطفی حمایت کرده و به آن‌ها اطمینان دهند و در صورت ادامه به پزشک مراجعه کنند.

استفاده از مواد جاذب که از رختخواب محافظت می‌کنند، می‌توانند تا حدی از نگرانی‌های کودک و والدین بکاهند. البته بعضی متخصصین اعتقاد دارند، استفاده از آن‌ها ممکن است خیس کردن را طولانی‌تر کند، اما این امر در تحقیقات ثابت نشده است.
منبع: مرکز مشاوره تبیان