روش‌های پیشگیری از گرمازدگی

گرمازدگی مشکلی است که برای تمامی افراد در سنین مختلف رخ می‌دهد، آن را جدی بگیرید زیرا تهدید بزرگی برای سلامت اعضای بدن است.

گرمازدگی چیست؟

مشکل گرمازدگی یک بیماری نیست که همه مستعد ابتلا به آن باشند. گرمازدگی بیشتر در فصل های گرم تابستان، مکان های گرم و در محیط طبیعی که دمای آن بالا باشد، اتفاق می افتد.

علائم گرمازدگی چگونه است؟

علائم گرمازدگی شامل گرفتگی عضلات، ضعف، بی‌حالی، بیهوشی و در حالت شدید تشنج و ایست قلبی است، ولی آسیب‌پذیری زنان باردار، کودکان و سالمندان نسبت به سایر افراد بیشتر است. اگر گرمازدگی درمان نشود عملکرد قلب دچار اختلال شده و ممکن است شخص دچار افت فشارخون و یا اختلال در هوشیاری و حتی منجر به مرگ شود. شایع‌ترین علائم و گرمازدگی ،عبارت‌اند از:

- گیجی
- ادرار تیره (نشانه کم‌آبی)
- سرگیجه
- غش کردن
- خستگی
- سردرد
- گرفتگی عضله یا شکم
- تهوع، استفراغ یا اسهال
- پوست رنگ‌پریده
- عرق ریختن زیاد
- ضربان قلب سریع

روش‌های پیشگیری از گرمازدگی

برای پیشگیری از گرمازدگی باید کارهایی انجام دهیم تا از خود در برابر گرما محافظت کنیم، به‌طور مثال: پوشیدن لباس‌هایی با رنگ روشن، پرهیز از قرار گرفتن در معرض آفتاب در ساعات گرم ظهر تابستان، قدم زدن در سایه، استفاده از کلاه و نوشیدن آب و مایعات کارهایی است که می‌تواند از گرمازدگی جلوگیری کند. همچنین در هوای گرم تابستان ورزشکاران بایستی پس از 10 الی 20 دقیقه ورزش آب یا مایعات بنوشند، زیرا در هنگام ورزش کردن سدیم بدن دفع می‌شود و ورزشکاران بهتراست در صورت انجام ورزش‌های سنگین کمی نمک به آب اضافه کنند تا دچار گرمازدگی نشوند.

اگر فردی دچار گرمازدگی شد، باید او را از محیط گرم به یک محیط خنک‌تر منتقل کنید و در صورت هوشیاری برای جبران کمبود آب به او مایعات بدهید. چنانچه سطح هوشیاری فرد پایین بود او را سریعاً به مراکز درمانی منتقل نمایید.

عوارض گرمازدگی چیست؟

گرمازدگی گاهی منجر به مرگ می‌شود، زیرا ممکن است عملکرد قلب مختل شده و فرد دچار افت فشار شدید خون شود و هوشیاری خود را از دست بدهد. تمامی این اتفاقات در مواقعی باعث مرگ فرد گرمازده می‌شود.

گرمازدگی باعث می‌شود که دمای بدن از حد نرمال بالاتر رفته و در این حالت آب و املاح بدن مثل نمک به علت تعرق شدید از بین می‌رود، و بدن دچار کم‌آبی شده و مشکلات زیادی را برای سلامتی به وجود می‌آورد.

دو نوع گرمازدگی وجود دارد:

گرمازدگی در اثر کاهش آب بدن
علائم: تشنگی بیش‌ازحد، ضعف، سردرد، و از دست دادن هوشیاری.

گرمازدگی در اثر کاهش نمک
علائم: تهوع و استفراغ، گرفتگی عضلات و سرگیجه.

در مواقعی دیده‌شده که اگر گرمازدگی سریعاً مداوا نشود، فرد تا مرز سکته پیش رفته و به مغز و سایر ارگان‌های حیاتی بدن آسیب وارد می‌شود و حتی باعث مرگ فرد خواهد شود.

راه‌های جلوگیری از گرمازدگی

وقتی‌که شاخص گرما بالا باشد، بهتر است در معرض هوای گرم قرار نگیرید. اگر احتمالاً بیرون از منزل هستید می‌توانید با انجام این کارها از گرمازدگی جلوگیری کنید:

لباس‌های سبک، رنگ روشن، گشاد بپوشید.

از کلاه لبه‌دار پهن استفاده کنید.

کرم ضد آفتاب SPF 30 یا بیشتر استفاده کنید.

آب و مایعات زیاد بنوشید.( مقدار زیادی آب، آب‌میوه یا آب سبزی‌ها را در روز بنوشید)

یک نوشیدنی غنی از الکترولیت را در طول دوره‌های گرمای شدید به هنگام ورزش جایگزین آب کنید.

هنگام ورزش و یا کار در خارج از منزل، احتیاط بیشتری کنید تا بدنتان با کمبود آب مواجه نشود.

از مایعات حاوی کافئین یا الکل بپرهیزید.( زیرا این دو ماده باعث از دست رفتن آب بدن می‌شود)

اگر به بیماری صرع، ناراحتی قلبی، نارسایی کلیه یا بیماری کبد مبتلا هستید و یا دارای رژیم غذایی محدودیت مصرف مایعات می‌باشید و یا مشکلی با احتباس مایعات در بدن دارید، قبل از افزایش مصرف مایعات حتماً با پزشک مشورت کنید.

خوراکی‌هایی که باعث پیشگیری از گرمازدگی می‌شود!

-  دانه‌های تولسی را در گلاب مخلوط کنید، این کار بلافاصله بدن شما را خنک می‌کند، همچنین دانه‌های رازیانه به‌عنوان یک ادویه خنک‌کننده محسوب می‌شود. دانه رازیانه را یک‌شب در آب خیس کنید، صبح آن را صاف‌کرده و بنوشید، این مایع بدن شمارا خنک نگه‌داشته و از بدن در مقابل گرما محافظت می‌نماید.

- چند قطره سرکه سیب را به آب‌میوه یا آب اضافه کنید و قبل از خروج از منزل آن را بنوشید، این کار کمک می‌کند تا مواد معدنی و الکترولیت‌هایی که از طریق عرق کردن از دست می‌رود، با مصرف عصاره سرکه سیب تأمین شود.

- مصرف شربت سکنجبین برای جلوگیری از گرمازدگی بسیار مفید است.

-عناب و شکر؛ برای پیشگیری ازگرمازدگی بهتر است، عناب را در آب بجوشانید و باکمی شکر مخلوط کرده و به‌صورت خنک بنوشید. ه خوردنی‌های سرد و‌ تر مانند گل بنفشه، خاکشیر، هندوانه و تخم خیار (خیار، کدو، هندوانه و خربزه) نیز بسیار مفید است.

- مصرف خاکشیر یخ‌زده و شربت آب‌لیمو برای جلوگیری از گرمازدگی مؤثر است.

- تخم شربتی یا دانه گیاه ریحان؛ به علت داشتن ترکیبات لعاب پس از جذب آب، به‌صورت ژله‌ای درمی‌آید و برای رفع عطش بسیار مناسب است. تخم شربتی در طب سنتی ایران به‌عنوان رفع کننده التهابات دستگاه تناسلی و مجاری ادرار کاربرد زیادی دارد و برای پیشگیری از گرمازدگی گزینه مناسبی است.

- هندوانه میوه تابستانی، آبدار، خنک‌کننده، آرام‌بخش و مسکن التهابات داخلی است، و معمولاً برای رفع عطش در اوج گرما مصرف می‌شود. زیرا طبیعت هندوانه سرد و‌ تر است و برای رفع حرارت بدن، رفع تشنگی و گرمازدگی بسیار مفید هست.

بایدها و نبایدها در هنگام گرمازدگی:

- هنگام گرمازدگی از گرفتن دوش آب سرد خودداری کنید، زیرا باعث شوک می‌شود.

- از قرار گرفتن در مقابل باد مستقیم کولر بپرهیزید، زیرا باعث ایجاد عفونت‌های تنفسی می‌شود.

- از نوشیدن سریع مایعات بسیار سرد به جهت به هم خوردن وضعیت سیستم ایمنی و گوارشی بدن جدا خودداری کنید.

- به‌وسیله حوله‌ای خنک بدن فرد گرمازده را به حالت طبیعی بازگردانید.

- خوردن میوهایی مانند آلبالو، خیار و هندوانه باعث تنظیم درجه حرارت بدن می‌شود.

- فرد گرمازده عطش زیادی برای خوردن آب سرد و یخ دارد، باید او را تشویق کنید تا به‌تدریج و آهسته مایعات بنوشد. زیرا در اثر نوشیدن زیاد آب سرد معده فرد دچار تحریک و درد خواهد شد.

---