تبیان، دستیار زندگی

معرفی ماهواره های ایرانی

ایران نهمین کشوری است که بعد از شوروی، ایالات متحده آمریکا، فرانسه، ژاپن، چین، بریتانیا، هند و اسرائیل به طور مستقل موفق به پرتاب ماهواره شده است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
 فضا پرتاب‌ شده‌ است
در مدار زمین حدود 1500 ماهواره قرارگرفته و احتمال می‌رود تا 20 سال آینده، تعداد این ماهواره‌ها به بیش از 20 هزار ماهواره برسد. در ایران نیز همانند سایر کشورهای جهان ماهواره هایی با انواع مختلف ساخته‌ و در چند سال اخیر به فضا پرتاب‌ شده‌ است:

ماهواره زهره

طراحی ماهواره ایرانی زهره قبل از انقلاب انجام گرفت، و اجرای آن پس از انقلاب متوقف شد. ولی پ ایران در دهه 70 بار دیگر تصمیم گرفت پروژه ساخت ماهواره زهره را دنبال نماید و به همین منظور وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در سال 83 قراردادی را با شرکت روسی "اویااکسپورت" امضا کرد. بعد از امضا؛ شرکت روسی متعهد شد که پس از 2 سال ماهواره زهره را آماده پرتاب نماید ولی وضعیت این ماهواره همچنان نامعلوم است.

ماهواره ناهید

ماهواره پیام از سری میکرو ماهواره‌های توسعه فناوری فضایی بود، که به‌منظور تصویربرداری سه‌طیفی و پانکروماتیک از محدوده ایران، ذخیره و ارسال پیام و اندازه‌گیری تشعشعات فضایی ساخته شد.

ماهواره ناهید در سال 95 رونمایی شد، تاریخچه ی این ماهواره به قبل از انقلاب برمیگردد و این پروژه مانند نیروگاه هسته‌ای بوشهر به علت شروع جنگ تحمیلی ایران و عراق در همان سال‌ها متوقف شد. اما در سال 83 وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات قراردادی را با کشور روسیه برای طراحی، ساخت و پرتاپ ماهواره ناهید امضا نمود.

ماهواره امید

این ماهواره از اولین ماهواره‌هایی است، که مراحل تولید و ساخت آن در کشورمان انجام‌شده است. ماهواره امید به دلیل اینکه در قسمت پایین مدار جو قرارگرفت، بعد از مدتی در اثر غلبهٔ جاذبه زمین‌ و اصطکاک هوا، انرژی خود را از دست داد و سقوط کرد.

ماهواره مصباح ۱

این ماهواره اولین پروژه ایران در ساخت ماهواره بعد از انقلاب است. پروژه ساخت ماهواره مصباح بعد از توقف چندین ساله(برنامه فضایی ایران در سال ۵۶ با ماهواره ناهید آغاز و پس از انقلاب متوقف شد.) در سال 75 کار خود را آغاز کرد. موافقت‌نامه ساخت این ماهواره در سال ۷۶ امضاء شد، و در مرداد ماه سال 84 از این ماهواره رونمایی گردید. اهداف ساخت و پرتاب ماهواره مصباح این بود، که از این ماهواره در فعالیت‌های علمی، تحقیقاتی و آموزشی مانند: شناسایی منابع آبی، خاکی، معدنی، هواشناسی، کنترل شبکه‌های آب، برق، نفت و گاز و کمک‌رسانی در حوادث غیرمترقبه استفاده شود ولی این ماهواره نیز مانند ماهواره ناهید هنوز به فضا پرتاب نشده است.

ماهواره مصباح ۲

این ماهواره از نوع ماهواره‌های مخابراتی است. مأموریت ماهواره مصباح 2 شامل ذخیره و انتقال اطلاعات، جمع‌آوری و پخش داده‌ها روی مناطق وسیع و پراکنده، سنجش از دور و ناوبری است. اهداف ساخت ماهواره مصباح 2، کسب دانش فنی طراحی، تحلیل، ساخت و آزمایش ماهواره به‌صورت بومی، دستیابی به فضا از طریق طراحی و پرتاب یک ماهواره نزدیک به زمین به‌منظور جمع‌آوری، بازیابی و پردازش، ضبط و ارسال مجدد داده‌ها و همچنین ایجاد یک شبکه ارتباطاتی ماهواره‌ای برای ارتباط با کاربران در مناطق دورافتاده ایران با دیگر نواحی جغرافیایی دنیا بود، که البته این ماهواره در سال 96 به موزه فناوری فضایی انتقال یافت.

ماهواره سینا ۱

این ماهواره اولین ماهواره و کاوشگر فضایی ایران محسوب می‌شود.  این ماهواره به سفارش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در شرکت پالیوت در کشور روسیه طراحی و ساخته شد، و در سال ۸۴، توسط یک موشک روسی به فضا پرتاب و با موفقیت در مدار اختصاصی ایران قرار گرفت. مأموریت این ماهواره سنجش‌ازدور، دریافت، ذخیره و ارسال داده‌های مخابراتی است.

در بخش سنجش‌ازدور( موارد کشاورزی، تشخیص پوشش زمین ازنظر گیاهی، تغییرات ژئولوژیک مانند سیل و آتشفشان) همچنین تبادل اطلاعات کاربران زمینی و ارائه سرویس‌های پست الکترونیک و انتقال فایل ازجمله کاربردهای ماهواره‌ی سینا1 محسوب می‌شود.
به فضا پرتاب‌

ماهواره طلوع

ماهواره طلوع، ماهواره سنجش از راه دور است و در بهمن ۸۸ روز ملی فناوری ماهواره‌ای رونمایی شد. این ماهواره دارای فناوری‌هایی مانند محموله تصویربرداری، کنترل وضعیت مکانیزم‌ها و سلول‌های خورشیدی است، که مأموریت اصلی آن، تصویربرداری تک طیفی، ذخیره و ارسال داده‌های تصویری به ایستگاه‌های زمینی است.


ماهواره رصد

این ماهواره دومین ماهواره‌های ایرانی است که به‌وسیله‌ی موشک‌های حامل، به فضا پرتاب ‌شد. ماهواره رصد، نخستین ماهواره تصویربرداری ایران محسوب می‌شود. این ماهواره، بانام کامل رصد-۱، در خردادماه سال۹۰ به فضا پرتاب شد و در تیرماه  سال 90 مجدداً وارد جو شد. این ماهواره پس از سه هفته  به پایان عمر خود رسید.

ماهواره نوید

ماهواره نوید، سومین ماهواره پرتاب‌شده توسط ایران و همچنین اولین ماهواره ساخت مرکز تحقیقات ماهواره‌ای دانشگاه علم و صنعت، و در سال 88 رونمایی شد. مأموریت این ماهواره تصویربرداری از زمین است، ماهواره نوید، در ۱۴ بهمن ۱۳۹۰ از پایگاه فضایی سمنان به فضا پرتاب شد.

ماهواره فجر

در ایران نیز همانند سایر کشورهای جهان ماهواره هایی با انواع مختلف ساخته‌ و در چند سال اخیر به فضا پرتاب‌ شده‌ است

این ماهواره به‌عنوان نخستین ماهواره باهدف انتقال مداری کشور باقابلیت تغییر مدار۲۵۰ تا۴۵۰ کیلومتر بیضوی به مدار ۴۵۰ کیلومتر دایره‌ای با استفاده از پیشبرنده گاز سرد است، که باعث زیادشدن طول عمر ماهواره می‌شود. این ماهواره  در بهمن93 توسط ماهواره‌بر" سفیر۱ب"  به فضا پرتاب شد، و در تاریخ ۶ اسفند ۹۳ سقوط کرد. نزول مداری سریع این ماهواره نشاندهنده‌ی عملکرد نادرست سیستم پیشران و رانشگر ماهواره است.

ماهواره پیام

ماهواره پیام توسط ماهواره‌بر سیمرغ به فضا پرتاب شد، ولی این پرتاب با موفقیت همراه نبود، و این ماهواره در مدار قرار نگرفت. ماهواره پیام با مشارکت دانشکده مهندسی هوافضا، برق کامپیوتر و مکانیک و ۱۶ نفر از استادان دانشکده‌های دانشگاه امیر کبیر ساخته شد.

ماهواره پیام از سری میکرو ماهواره‌های توسعه فناوری فضایی بود، که به‌منظور تصویربرداری سه‌طیفی و پانکروماتیک از محدوده ایران، ذخیره و ارسال پیام و اندازه‌گیری تشعشعات فضایی ساخته شد.

ماهواره‌های دیگری که در حال انجام و کامل شدن است:

- ماهواره مخابراتی ناهید ۱
- ماهواره ناهید ۲
- ماهواره پارس ۱
- ماهواره پارس ۲
- ماهواره ظفر

در ایران برای توسعه زیرساخت‌های فضایی برنامه‌ای 10 ساله(از سال 85 تا 94) تدوین شده، که در این 10 سال فناوری‌های فضایی کشورمان نه تنها توسعه پیدا کرد بلکه باعث شد تا ایران جزء 9 کشور اول دنیا در صنعت فضایی و ساخت ماهواره قرار گیرد.

این مطلب صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر شده و محتوای آن لزوما مورد تایید تبیان نیست .