بیماریها موجب تغییر در چگونگی کارکرد بدن میشوند. زمانی که بیماری افزایش فرآیندهای بیوشیمیایی جدید و متفاوت در بدن را به همراه دارد، این فرآیندها ممکن است به تولید مولکولهای فرار کوچک منجر شوند. این مولکولها میتوانند از طریق خون به ریهها منتقل شده و از طریق بازدم منتشر شوند. همچنین، امکان منتشر شدن آنها از طریق ادرار و عرق نیز وجود دارد.
پژوهشگران در حال توسعه روشهایی برای تشخیص بوی بیماری هستند. شواهدی وجود دارد که بو ممکن است حاوی نشانگرهایی برای سرطان ریه، سرطان پستان، دیابت، بیماری کلیه، ملانوم و بیماریهای دیگر باشد. در آینده، پزشکان ممکن است قادر به شناسایی این قبیل بیماریها تنها از طریق بوی آنها باشند و البته پیش از این که علائم دیگر پدیدار شوند. در ادامه با برخی از بیماریها که در حال حاضر یا در آینده نزدیک از طریق استشمام برای پزشکان قابل تشخیص هستند، بیشتر آشنا میشویم:
منبع: عصر ایران
پژوهشگران در حال توسعه روشهایی برای تشخیص بوی بیماری هستند. شواهدی وجود دارد که بو ممکن است حاوی نشانگرهایی برای سرطان ریه، سرطان پستان، دیابت، بیماری کلیه، ملانوم و بیماریهای دیگر باشد. در آینده، پزشکان ممکن است قادر به شناسایی این قبیل بیماریها تنها از طریق بوی آنها باشند و البته پیش از این که علائم دیگر پدیدار شوند. در ادامه با برخی از بیماریها که در حال حاضر یا در آینده نزدیک از طریق استشمام برای پزشکان قابل تشخیص هستند، بیشتر آشنا میشویم:
پره اکلامپسی
فشارخون بالا مرتبط با بارداری یا پره اکلامپسی یکی از نشانههای هشداردهنده اولیه اکلامپسی مرگبار است و بر همین اساس تشخیص زودهنگام این شرایط اهمیت دارد. مطالعهای در سال 2016 که در نشریه Advanced Materials Science منتشر شد، نشان داد که پژوهشگران میتوانند پره اکلامپسی را بر اساس اثر نفس مادر با دقت 84 درصدی تشخیص دهند. همانند اثرانگشت، نفس انسان حاوی نشانگرهای منحصر به فردی است که میتواند اطلاعات بسیاری را درباره شرایط سلامت فرد ارائه کند.سرطان ریه
اختراعی به نام NaNose که یک نوع دستگاه تجزیه و تحلیل کننده تنفس است میتواند سرطان ریه را با دقت 90 درصدی تشخیص دهد. این دستگاه بوی خاص منتشر شده از سلولهای سرطانی را شناسایی میکند. بنابر مطالعهای که در نشریه ACS Nano منتشر شد، پزشکان میتوانند از فناوری مشابه برای تشخیص بیماری پارکینسون، انواع دیگر سرطان، نارسایی کلیه، مولتیپل اسکلروز، و بیماری کرون با میزان دقت 86 درصد استفاده کنند.زمانی که کبد توانایی ارائه عملکرد درست خود و پردازش سموم را ندارد، آلایندهها در ادرار، عرق و حتی نفس انسان تجمع خواهند کرد و بویی شبیه به بوی ماهی خام شکل خواهد گرفت
نارسایی کلیه
آمونیاک در نفس نشانهای از نارسایی کلیه است. پژوهشگران دانشگاه ایلینوی دستگاه یک بار مصرفی را توسعه دادهاند که میتواند اثر نفس نارسایی کلیه را تشخیص دهد و به طور بالقوه افراد سریعتر به پزشک مراجعه کنند. اگر درمان هرچه زودتر آغاز شود، نتایج بهتری نیز حاصل خواهد شد. در محیط کلینیکی، پزشکان از دستگاههای بزرگ که به اندازه یک میز بزرگ هستند برای تشخیص و تجزیه و تحلیل این ترکیبات استفاده میکنند.نارسایی کبد
زمانی که کبد توانایی ارائه عملکرد درست خود و پردازش سموم را ندارد، آلایندهها در ادرار، عرق و حتی نفس انسان تجمع خواهند کرد و بویی شبیه به بوی ماهی خام شکل خواهد گرفت.مولتیپل اسکلروز
مولتیپل اسکلروز یا ام اس یک بیماری خود ایمنی است که در آن بدن به سیستم عصبی مرکزی حمله میکند. آسیب عصبی ناشی از این شرایط میتواند موجب بیحسی، احساس سوزن سوزن شدن، و مشکلات بینایی و راه رفتن شود. بیماریام اس بیشتر از طریق تصویربرداری امآرآی از مغز یا گرفتن نمونه مایع مغزی نخاعی تشخیص داده میشود، اما بنابر گزارشی که در نشریه ACS Chemical Neuroscience منتشر شد، ام اس ممکن است دارای اثر نفس خاص خود نیز باشد. در یک مطالعه هوای بازدم جمعآوری شده از 146 فرد مبتلا به بیماریام اس و 58 فردی که به این بیماری مبتلا نبودند، جمعآوری شد و پژوهشگران موفق به شناسایی الگویی آشکار شدند.بیماری عفونی
استشمام میتواند به تشخیص بیماریهای عفونی نیز کمک کند. در یک مطالعه کوچک که در نشریه Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شد، شرکت کنندگان قادر به تشخیص افراد بیمار از سالم از طریق بو کردن رایحه بدن آنها و مشاهده عکسهای چهره برای تشخیص نشانههای دیداری مانند رنگ پریدگی پوست بودند.بیماری لثه
اگر عفونتی در لثههای خود داشته باشید، باکتریها محصولات زائد مانند سولفید هیدروژن تولید میکنند که بویی شبیه به تخم مرغ فاسد دارد. این بو برای پزشک میتواند نشانهای از بیماری لثه، یک آبسه دندانی، یا بهداشت ضعیف دهان و دندان باشد. آبسه میتواند در شکافی پنهان باشد که یافتن آن با تصویربرداری پرتو اکس دشوار است، اما بو میتواند دندانپزشک را برای جستجوی بیشتر و تجویز تصویربرداری پرتو اکس پانوراما برای تشخیص عامل مشکل آفرین تشویق کند.دیابت
افراد مبتلا به دیابت میتوانند یک بوی میوهای را در نفس خود احساس کنند. این میتواند نشانهای از کتوز دیابتی باشد. زمانی که هورمون انسولین به میزان کافی وجود ندارد یا بدن به درستی از آن استفاده نمیکند، ما سوزاندن چربی به عنوان سوخت را آغاز میکنیم. در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع، این میتواند به کتواسیدوز بالقوه مرگبار منجر شود.مونونوکلئوز
مونونوکلئوز عفونی یا مونو شرایطی شایع در جهان است. برای برخی افراد، یکی از نخستین نشانههای این شرایط احساس ترشی در نفس است.تریمتیلامینوریا
تریمتیلامینوریا که به نام سندرم بوی ماهی نیز شناخته میشود یک اختلال متابولیک نادر است که به واسطه ناتوانی در گوارش برخی مواد غذایی از جمله تخم مرغ، جگر، حبوبات، ماهی، و برخی سبزیها شکل میگیرد. با ورود غذای گوارش نشده به روده، تریمتیلامینوریا انباشته میشود و از طریق مایعات بدن مانند عرق و بزاق دفع میشود. بوی آن شبیه به ماهی فاسد، ادرار، زباله چند روز مانده، یا تخم مرغ فاسد توصیف شده است. این شرایطی نیست که زندگی فرد را در معرض خطر قرار دهد، اما بوی ناخوشایند میتواند انزوای اجتماعی، افسردگی و اختلالات عاطفی را موجب شود.بیماری روانی
نفس بدبو اغلب با شیزوفرنی و دیگر انواع بیماری روانی جدی همراه است. افراد مبتلا به این بیماریها از دیگران میترسند و یکی از روشهایی که ممکن است افراد دیگر را دور نگه دارد، عدم استحمام است. عدم مراقبت از خود میتواند نشانهای از عود بیماری نیز باشد.اختلال شربت افرا
نوزادانی که با این اختلال ژنتیکی متولد میشوند نمیتوانند بخشهایی خاص از پروتئینها را بشکنند و در نتیجه ادرار، جرم گوش و دیگر مایعات بدن آنها ممکن است بویی شبیه به بوی شربت افرا داشته باشد.منبع: عصر ایران