تبیان، دستیار زندگی

منظور قرآن از تعبیر «الْمُضْطَرَّ»

امام صادق(ع) فرمودند: «... به خدا قسم، مضطر او است که وقتی دو رکعت نماز در مقام حضرت ابراهیم(ع) بگذارد و خدا را بخواند، پروردگار نیز او را اجابت کند و گرفتاری او را برطرف سازد و وی را در زمین خلیفه خود گرداند».
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
مضطر
امام صادق(ع) فرمودند: «... به خدا قسم، مضطر او است که وقتی دو رکعت نماز در مقام حضرت ابراهیم(ع) بگذارد و خدا را بخواند، پروردگار نیز او را اجابت کند و گرفتاری او را برطرف سازد و وی را در زمین خلیفه خود گرداند».

خدای متعال در آیه 62 سوره مبارکه نمل می فرماید: «أَمَّنْ یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَیَكْشِفُ السُّوءَ وَیَجْعَلُكُمْ خُلَفَاءَ الْأَرْضِ أَإِلَهٌ مَعَ اللَّهِ قَلِیلًا مَا تَذَكَّرُونَ؛ کیست که هر گاه درمانده ای او را بخواند، اجابت نماید و بدی و ناخوشی را برطرف کند و شما را جانشینان [خود در] زمین قرار دهد؟ آیا با خداوند معبودی است؟ چه کم پند می پذیرد».

 نکته ها:

1-در روایات و تفاسیر، مطلبی ندیدم که ثابت کند تلاوت این آیه در استجابت دعا نقشی داشته باشد؛ لکن مردم به خاطر محتوای آیه، آن را تبرکا می خوانند و مانعی هم ندارد. مناجات با خدای سبحان و راز و نیاز با او، کاری پسندیده و لازم است. دعا به درگاه خدا برای حل مشکلات، خصوصا در هنگام درماندگی، برای همگان ضروری است.

2-از راه های شناخت خدا و یکتایی او، توجه به یک قدرت نجاتبخش و بریدن از قدرت ها و وسایل دیگر هنگام اضطرار است«أَمَّن یُجِیبُ».

3- شرط استجابت دعا، قطع امید از دیگران و اخلاص در دعا است: «یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ».

4-اگر کسی در سکوت از خداوند حاجتی بخواهد، خداوند از خواسته اش باخبر خواهد بود، ولی او دوست دارد که بندگانش حاجت خود را به زبان آورند: «إِذَا دَعَاهُ».

5-در روایات می خوانیم که نمونه مضطر واقعی، امام زمان عجل الله تعالی فرجه است. از حضرت امام صادق(ع) در مورد این آیه روایت شده است: «این آیه درباره قائم آل محمد(ص) نازل شده است. به خدا قسم، مضطر اوست که وقتی دو رکعت نماز در مقام حضرت ابراهیم(ع) بگذارد و خدا را بخواند، پروردگار نیز او را اجابت کند و گرفتاری او را برطرف سازد و وی را در زمین خلیفه خود گرداند».(نورالثقلین، ج4، ص94)

بنابر این، «السُّوءَ» هم سلطه کفار است که در زمان آن حضرت(عج) برطرف می شود و نمونه «وَیَجْعَلُكُمْ خُلَفَاءَ» نیز حکومت صالحان در آن زمان خواهد بود.

6-اجابت مضطر، کاری الهی است، ولی سنت های الهی را تغییر نمی دهد. مثلا یکی از سنت های خداوند آن است که مردم به نحوی باید از دنیا بروند. از سویی، همه انسان ها در لحظه احتضار، مضطر می شوند. پس اگر خداوند بخواهد به همه جواب مثبت بدهد، باید قانون مرگ را لغو کند!

*برگرفته از «پرتوی از آیه های مهدوی»، محسن قرائتی به کوشش حسن ملایی
منبع: خبرگزاری شبستان

این مطلب صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر شده و محتوای آن لزوما مورد تایید تبیان نیست .