تبیان، دستیار زندگی

گفت‌وگوی «تبیان» با کبری خزعلی نماینده شورایعالی انقلاب فرهنگی در شورای زنان:

اشتغال برای زنان نه تنها لازم، بلکه گاهی واجب هم می‌شود

در طول تاریخ طرح موضوعاتی چون انقلاب، تحول و پیروزی، توجه همگان را به حرکت و تلاش مردان آن جامعه معطوف می‌کند. گویی تنها رکن اساسی در تحولات جهان، مربوط به مردان بوده  و زنان نقشی را ایفا نکرده‌اند. این درحالی است که مطالعه منصفانه و عالمانه تاریخ چیز دیگری را بیان می‌کند و آن اینکه نه تنها بسیاری از تحولات جوامع با همراهی زنان بوده، بلکه برای آنان در موضوعات مختلف نقش اساسی‌تر از مردان معرفی و مطرح شده است. به عنوان نمونه می‌توان از نقش‌آفرینی بانوان در تحولاتی که در نظام ایران ایجاد شد نام برد که نتیجه آن پیروزی انقلاب اسلامی بود.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

دکتر کبری خزعلی

اگر بخواهیم رابطه‌ای را بین انقلاب اسلامی و جایگاه زن بیان کنیم باید این‌طور بگوییم که اهتمام اندیشه حاکم در انقلاب اسلامی به دو جهت به رشد و جایگاه زنان، اهمیت بیشتری می‌دهد: یک نگاه اسلام به جایگاه زن و دیگر تلاش و کوشش خود زنان برای رسیدن به جایگاه اصلی خود و تحقق اهداف اسلام برای رشد و شکوفایی آن‌ها.
بنابر مستندات و شواهدی که وجود دارد، با پیروزی انقلاب اسلامی، جایگاه بانوان تغییرات چشم‌گیری در جهت رشد و شکوفایی به همراه داشته است.

دکتر کبری خزعلی، نماینده شورای عالی انقلاب فرهنگی در شورای زنان معتقد است: «رشد و شکوفایی زن در نظام اسلامی دریک حرکت دوسویه پدید آمده است. از سویی تلاش زنان را در خرداد 42 تا پیروزی انقلاب اسلامی شاهد هستیم که با تلاش و مجاهدات خود، زمینه ظهور و بروز نظام اسلامی را فراهم کردند به‌طوری‌که  ایجاد انقلاب اسلامی به همت و تلاش و مجاهدان زنان وابسته بود چنانچه به فرموده مقام معظم رهبری و حضرت امام خمینی(ره) درحرکت و تحقق انقلاب اسلامی بانوان دوشادوش و گاهی جلوتر از مردان حرکت کردند.

از دیگر سیاست‌های بین المللی که تصویب شده، بحث حضور بین‌المللی زنان موثر و تاثیرگذار و ایجاد تغییر درکشورهای دیگر بر اساس تفکرهای اسلامی از موضع عزت، حکمت و مصلحت است نه منفعل و تحت تأثیر.


از طرف دیگر با تحقق انقلاب اسلامی و فراهم شدن بستری معتمد برای حضور بانوان در فضای فرهنگی مناسب و فضای حیا و کرامت و رعایتشان و منزلت زن، شاهد رشد وسیع زنان هستیم به‌طوری‌که باوجود چنین شرایطی  در میدان عمل در عرصه‌های مختلف سیاست‌گذاری، قانون‌گذاری، اجرا و توسعه و تبیین نظریه اسلام در سطح جهان شاهد عالی‌ترین مرتبه رشد بانوان  هستیم.»

نقش زنان در تأثیرگذاری‌های خارجی

اگر بخواهیم حضور و تأثیرگذاری زنان ایرانی را از حیطه داخلی فراتر بنگریم، می‌توان آنان را در مسیر حرکت‌های بیداری و آزادی‌بخش جهانی مؤثر بدانیم. خزعلی در این رابطه ادامه می‌دهد: «امروز بانوان ایران، برای حرکت‌های بیداری و آزادی‌بخش جهانی در کشورهای مختلف اسلامی مثل لبنان، سوریه، یمن و بحرین، عراق، فلسطین، به‌عنوان الگوی جهت‌بخش و حیات‌بخش بوده به‌طوری‌که حضور بانوان را در عرصه‌های مختلف در این کشورها پایه‌گذاری کرده است. در کشورهای غربی و غیر اسلامی نیز شاهد گسترش تفکر عدالت‌خواهی با سیر بازگشت زنان به خانواده و روی آوردن به عفاف و حجاب هستیم. تقاضایی که زنان غربی به دین و ارزش‌های اسلامی چون عفاف و حجاب و خانواده پیداکرده‌اند، نشان از این واقعیت دارد که بانوان ما توانسته‌اند این خوراک فکری را در بستر علم، تلاش، تخصص و مجاهدات برای جهانیان به ارمغان بیاورند

وقتی برای زنان ایران، نمونه بدلی ساخته می‌شود

خزعلی در ادامه در رابطه با تأثیرات دیگری که فعالیت و رشد زنان در جامعه ایران داشته، به وجود بدل‌هایی از گوهر زنان ایرانی اشاره و می‌گوید: «در هر حرکتی وقتی جنبه‌ی مثبت آن خیلی رشد کند، شروع به ساخت بدلی آن می‌کنند. چنانچه همیشه برای طلا بدل می‌سازند و نه برای ریگ و سنگ کف خیابان. بنابراین دشمن شروع کرد به بدل‌سازی در برابر اصل انقلاب. در مقابل حرکت فعال بانوان انقلابی ما که توانستند در سطح جهان ازلحاظ علمی، فرهنگی، اخلاقی و دینی اثرگذار باشند، با ساخت کسانی مثل معصومه علی نژاد که از معصومه معصیت و عصیانش به‌جای مانده، ابزاری را برای بازی با ایران فراهم کند. در حقیقت دشمنان می‌خواهند با دست به دامن شدن و بازی کردن با انسانیت، چنین زن بیماری از باتلاقی که در آن گرفتارشده‌اند نجات پیداکرده و افرادی چون معصومه علی نژادها نجات‌بخش آن‌ها باشند.
در حقیقت همه این‌ها نشانه توانمندی زنان ما است که در جنبه مثبت چنان قدرتمند رشد کردند که با ساخت چنین بدلی‌هایی در تلاش هستند دختران و زنان سرزمین ما را به آن دعوت کنند تا شاید از مسیر اصلی و رشد خود بازمانده و منحرف شوند اما دختران ما درصحنه‌های مختلف نشان دادند که همیشه پیشگام و قدرتمند حرکت خواهند کرد.»

جایگاهی که حکومت اسلامی به زنان داده است

شاید بسیاری از بانوان به دلیل عدم آگاهی، جایگاه خود را در حکومت جمهوری اسلامی ندیده و بر آن انتقاداتی ناروا داشته باشند. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در شورای زنان، در ادامه به جایگاهی که در ساختار نظام حکومتی برای زنان ایجاد شده این‎گونه اشاره می کند: «انقلاب اسلامی برای رشد زنان زمینه‌سازی وسیعی انجام داده که در ادامه به برخی از آنها اشاره می کنم؛ اولین کاری که نظام اسلامی در زمینه رشد زنان آن هم در اوج جنگ تحمیلی در حضور حضرت امام و مقام معظم رهبری که ریاست جمهوری را بر عهده داشتند فراهم کرد، این بود که در ساختار نظام حکومتی برای زنان جایگاهی را در نظر گرفتند که تاکنون پیش بینی نشده بود. چراکه تا آن برهه از زمان  نهایت حضور زنان در جامعه، همکاری آن ها با مردان در مشاغل اجرایی و نهایتا تقنینی بوده بدین‌گونه که یا وزیر می‌شدند یا وکیل و یا نهایتاً رئیس جمهور و نخست وزیربودند. اما درقانون و سیاست نظام اسلامی از سال 66 ، جایگاهی برای بانوان برنامه ریزی شد که  علاوه بر امکان حضور آنان در سه قوه، ورود آنان در سطح عالی مشاورت رهبری و فوق سه قوه نیز در نظر گرفته شد به طوری که در همه عرصه های سیاست گذاری، برنامه ریزی، انجام تحقیقات و و کارهای هماهنگی بین کل دستگاه‌ها، اعم از دولتی و غیر دولتی، داخلی و خارجی سیاست های مفصلی را به شکل برنامه و قانون برای زنان تصویب کرده است.»

منشوری که از زنان حمایت می‌کند

کبری خزعلی در ادامه به معرفی سیاست‌هایی که برای زنان تصویب‌شده اشاره می‌کند: «ازجمله این سیاست‌ها مجموعه حقوق و مسئولیت‌های زن در عرصه‌های فردی، خانوادگی و اجتماعی بوده که در شورای عالی انقلاب فرهنگی به نام منشور تصویب‌شده است. در این مجموعه و سیاست راهبردهای کلان در همه عرصه‌ها درزمینهٔ زندگی فردی، خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و حتی قضایی و نظامی تعبیه شده به‌طوری‌که اگر روزی بانوی ما در دفاع از جان و خانواده و جامعه خود  به آن نیاز داشت ، به  عالی‌ترین آموزش‌ها مجهز باشد.»

سیاست‌هایی که برای یک خانواده سالم نیاز است

خزعلی با اشاره به اینکه سیاست‌های مطرح‌شده در شورای عالی انقلاب فرهنگی، که مربوط به حوزه زنان و خانواده است بسیار بوده، به‌اختصار به برخی از آن‌ها اشاره می‌کند: «برای رشد فرهنگی، سیاست‌های فرهنگی و برای رشد علمی زنان، حضور و مشارکت آنان در آموزش عالی و ایجاد مراکز تحقیقاتی برنامه‌ریزی‌شده است. برای تشکیل، تحکیم و تعالی خانواده سیاست‌هایی تصویب‌شده که بعد از تصویب آن‌ها راهکارهای اجرایی را لازم دیدیم. پس‌ازآن ورود این برنامه و راهکارها را در برنامه دولت‌ها مشخص کردیم. دربند 3 و 4 مهندسی فرهنگی مسیر چرخه زندگی خانوادگی از بدو تولد فرد تا تولد فرزندش و ازدواج فرزند او، هر آنچه ازنظر علمی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی از حمایت‌ها و مددکاری‌هایی که برای یک خانواده سالم برای تربیت فرزندانی سالم و صالح که به جامعه خدمت کند نیاز بوده است، در قانون‌گذاری و سیاست‌گذاری در نظر گرفته‌شده است.

درقانون و سیاست نظام اسلامی از سال 66 ، جایگاهی برای بانوان برنامه ریزی شد که علاوه بر امکان حضور آنان در سه قوه، ورود آنان در سطح عالی مشاورت رهبری و فوق سه قوه نیز در نظر گرفته شد به طوری که در همه عرصه های سیاست گذاری، برنامه ریزی، انجام تحقیقات و و کارهای هماهنگی بین کل دستگاه‌ها، اعم از دولتی و غیر دولتی، داخلی و خارجی سیاست های مفصلی را به شکل برنامه و قانون برای زنان تصویب کرده است

در حوزه تحکیم خانواده در سال 92 یک برنامه جامع اجرایی با بودجه‌بندی و تقسیم‌کار بین دستگاه‌ها و تعیین دستگاه متولی اصلی تدوین‌شده که هر دولت بتواند ظرف مدت 4 ساله خود نشان دهد درزمینهٔ تغییر در سبک زندگی خانواده، افزایش ازدواج و کاهش طلاق، رشد اجتماعی اشتغال، مسکن، حمایت از خانواده، حمایت از تربیت فرزند، دوره‌های مشاوره در مسیر خدمت به نسل جوان برای ایجاد یک خانواده شاد، بانشاط، پویا و بالنده چه قدر مؤثر بوده و آن را به جامعه نشان دهد. در این عرصه نیز مصوبات متعددی داریم. در بحث حیا و عفاف مصوبه 236 بندی است که اول سیاست‌ها تصویب شد بعد راهکارها و درنهایت راهبردهای اجرایی آن‌. از دیگر سیاست‌های بین‌المللی که در این حیطه تصویب‌شده، بحث حضور بین‌المللی زنان مؤثر و تأثیرگذار و ایجاد تغییر در کشورهای دیگر بر اساس تفکرهای اسلامی از موضع عزت، حکمت و مصلحت است نه این که منفعل و تحت تأثیر باشد.»

شورای انقلاب فرهنگی برای اشتغال زنان چه کرده است؟

نماینده و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در شورای زنان، پس از معرفی کتابی بالغ‌بر 160 صفحه که مجموعه‌ای از مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی و سیاست‌های کلان نظام در حمایت از زن و خانواده است، درباره اشتغال زنان ادامه می‌دهد: «در حوزه اشتغال بانوان سیاست‌هایی در رابطه با اشتغالی با رعایت شأن زن، سلامت و شادابی زن، خانواده محور و با رعایت عفاف و حجاب تصویب‌شده به‌طوری‌که حضور فعال زنان را در عرصه‌های مختلف نه‌تنها لازم می‌داند، بلکه در برخی موقعیت‌ها واجب کفایی می‌شود؛ مثل مشاغل علمی و آموزشی و بهداشتی که البته همه این‌ها بستگی دارد دولت‌ها چقدر در این موارد ورود پیداکرده و آن را اجرا می‌کنند.»