عضو کمیته فقهی سازمان بورس پاسخ میدهد:
بانک و بورس چقدر از کالای ایرانی حمایت کردند/ مزایای گرانی ارز
حجتالاسلام والمسلمین نظری بیان کرد: بانکها در سال جاری به میزان بیشتری از کالای ایرانی حمایت کردند، چراکه نظارت بانک مرکزی در ماههای اخیر، که آقای همتی بر سر کار آمد، بیشتر شده و هرچه پیش میرویم، بانکها منظمتر و سرمایهگذاری آنها هدفمندتر میشود.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
تاریخ : سه شنبه 1397/12/21 ساعت 11:30
حجتالاسلام والمسلمین حسن نظری، مدرس حوزه و دانشگاه و عضو کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار و عضو شورای فقهی بانک مرکزی، به بیان نکاتی درباره میزان توجه مسئولان و همچنین نهادهای مختلف اقتصادی به تحقق شعار سال جاری با عنوان «حمایت از کالای ایرانی» پرداخت و اظهار کرد: به صورت دقیق نمیتوان در این موارد اظهار نظر کرد، بلکه باید گمرک آمارهای واردات و صادرات را به صورت رسمی اعلام کند تا بتوانیم نتیجه بگیریم که کاهش استفاده از کالاهای مصرفی که از خارج وارد میشود، محقق شده و به همان میزان مصرف کالای ایرانی نیز افزایش یافته است.
افزایش توجه مردم به مصرف کالای داخلی
وی ادامه داد: البته آمارهایی که گاهی به صورت کلی منتشر میشود نشان میدهد که در برخی سالها ۷۵ میلیارد دلار واردات داشتهایم و در چنین سالهایی در کنار کالاهای سرمایهای که وارد کشور میشد، بسیاری از کالاهای مصرفی هم وارد میشد، اما امسال واردات به میزان یک و نیم میلیارد دلار کمتر از صادرات بوده است. این وضعیت نشان میدهد که مصرف کالای تولید داخل مورد توجه مردم قرار گرفته است.
حجتالاسلام نظری با اشاره به افزایش مصرف کالای داخلی افزود: اگر حمایت از کالای ایرانی مورد توجه قرار نمیگرفت و همانند سابق ورود کالا از خارج مورد توجه بود، باید امسال هم به میزان ۷۵ میلیارد دلار واردات میداشتیم و کالاهای خارجی را مصرف میکردیم، اما آمارها نشان میدهد که مردم به کالاهای داخلی توجه میکنند و واردات کالای خارجی نیز محدود شده است.
تأثیر گرانی نرخ ارز در کاهش واردات
وی یادآور شد: برای مثال میتوان گفت که در زمینه تولید دارو آمار و ارقام نشان میدهد که ۹۶ درصد داروها را در داخل تولید میکنیم و مشابه کالاهای تولید داخل هم به صورت رسمی وارد نمیشود. در زمینه پوشاک هم وضعیت همینگونه است و آمارها نشان میدهد که پوشاک وارداتی کمتر شده و تولید داخلی هم مصرفکننده بیشتری پیدا کرده است.
عضو کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار درباره آثار نامگذاری سال جاری بر این کاهش مصرف کالای خارجی افزود: قطعا این نامگذاری در تحقق این وضعیت تأثیرگذار بوده است. از سوی دیگر سیاستهای اقتصادی هم به گونهای بود که واردات کالای خارجی کمتر مورد توجه قرار گیرد. همچنین تغییرات نرخ ارز در این زمینه تأثیرگذار بود.
طبقات متوسط و پایین دیگر توان استفاده از کالای خارجی را ندارند
عضو شورای فقهی بانک مرکزی با اشاره به آثار افزایش نرخ ارز در یکسال اخیر اظهار کرد: از زمانیکه نرخ ارز افزایش پیدا کرد، قیمت کالاهایی که وارد کشور میشود هم چند برابر گذشته شد. لذا جامعه همانند سابق توان مصرف کالای خارجی ندارد. بنابراین گرایش به سمت کالای ایرانی بیشتر شد. مسلماً گرانی ارز آثار مثبتی هم برای اقتصاد کشور دارد و یکی از این موارد همین است که طبقات پایین و متوسط و حتی تا حدودی بالاتر از طبقه متوسط و به بیان بهتر، دهک اول تا هفتم، از مصرف کالای خارجی صرفنظر میکنند، چراکه نمیتوانند با این نرخ ارز از کالای خارجی استفاده کنند.
وی به مزایای صادرات اشاره کرد و ادامه داد: در سال جاری صادرات غیرنفتی هم بیشتر شده، چراکه ارزآوری دارد و سود بسیاری هم در آن است. البته این موارد آثار مثبت افزایش نرخ ارز هستند ،اما تبعات منفی هم برای آن قابل تصور است و از جمله در داخل کشور میزان مصرف مردم به دلیل افزایش تورم و کاهش قدرت خرید آنها و همچنین وضعیت معیشتی آنها به میزان زیادی کم شده است. اگر آمار و ارقام درآمد و هزینههای مردم را نگاه کنیم، متوجه این تغییرات خواهیم شد.
نقش بانکها در حمایت از کالای ایرانی
نظری با اشاره به اهمیت تثبیت نرخ ارز بیان کرد: در شرایط کنونی بهترین کاری که میتوان در مورد ارز و حمایت از کالای ایرانی انجام داد این است که نرخ ارز را بر روی قیمت واقعی تثبیت کنیم. در نتیجه، هم صادرات شکوفا میشود و هم مردم از محدودیت مصرف فاصله میگیرند.
عضو هیئتعلمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با اشاره به اهمیت حمایت بانکها از کالای ایرانی و میزان فعالیت آنها در این زمینه در سال جاری گفت: بانک باید بتواند سرمایه را به جای رانتخواری و سفتهبازی، در خدمت تولید به کار بگیرد. گاهی اوقات سرمایه بانکی به سمت تولید و گاهی به سمت سفته بازی میرود. چند روز بعد از ماجرای آن هفت مؤسسه مالی که ورشکست شدند و بانک مرکزی ۳۲ هزار میلیارد تومان را به پسانداز کنندگانی که صف کشیده بودند پرداخت کرد، قیمت ارز بالا رفت و این نشان میدهد که بخشی از آن سرمایهها به سمت دلالی رفته است.
کمتوجهی بانکهای خصوصی به حمایت از کالای ایرانی
عضو کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به ورود سرمایه برخی بانکها به فعالیتهای غیرمولد اظهار کرد: سرمایه بسیاری از بانکها در خدمت تولید است، اما قطعاً بخشی از آنها نیز وارد سفتهبازی شدهاند. برای مثال بانکهای خصوصی به میزان کمتری به وادی تولید ورود پیدا میکنند، بلکه عمدتاً به سمت سفتهبازی میروند.
حجتالاسلام نظری افزود: بانکها در سال جاری به میزان بیشتری از کالای ایرانی حمایت کردندة، چراکه نظارت بانک مرکزی در ماههای اخیر که آقای همتی سر کار آمد بیشتر شده است وهرچه جلوتر میرویم این نظارت بیشتر میشود، بانکها منظمتر میشوند و سرمایهگذاری آنها هدفمندتر میشود. با این اقدامات انتظار میرود که درآمد و تولید بیشتر شود و حمایت از کالای ایرانی هم رونق پیدا کند.
عملکرد مثبت همتی در بانک مرکزی
عضو شورای فقهی بانک مرکزی با اشاره به عملکرد مثبت عبدالناصر همتی در بانک مرکزی اظهار کرد: وقتی آقای همتی در بانک مرکزی بر سر کار آمدند، دلار در حدود ۱۸ هزار تومان بود اما الان، با وجود مشکلاتی که با آن مواجه هستند نرخ لار در حدود ۱۲ تا ۱۳ هزار تومان تثبیت شده است. البته ایشان با مشکلات زیادی مواجه است و ما با محدودیت ارتباط بانکی، محدودیت فروش نفت و محدودیتهای ارزی مواجه هستیم و با توجه اینهمه مشکلات و قیمت افسارگسیخته ارز، عملکرد همتی در زمینه نرخ ارز موفقیتآمیز بوده است.
وی درباره اهمیت نظارت بر بانکها گفت: البته کار در همینجا تمام نمی شود، بلکه باید اقدامات خود را به گونهای ادامه دهد که هم نظارت بر بانکها تقویت شود که سرمایه آنها به سمت سفتهبازی نرود و در خدمت تولید باشد و از سوی دیگر، نرخ ارز را به نرخ واقعی نزدیک کند، چراکه نرخ کنونی هم دارای حباب است. بنده معتقدم اگر نرخ ارز در ۹ هزار تومان تثبیت شود، هم صادرات را شکوفا خواهد کرد و هم اینکه قیمتها در داخل تثبیت خواهند شد، مقداری هم کاهش پیدا خواهد کرد و وضعیت مردم هم بهتر میشود. رسیدن به این وضعیت به درآمدهای ارزی ما و همچنین روابط بانکی ما در آینده بستگی دارد.
نیازمند تقویت بازار سرمایه هستیم
نظری با اشاره به نقش بورس در حمایت از کالای ایرانی بیان کرد: وقتی ارزش سهام یک شرکت در بازار بورس افزایش پیدا میکند، میتواند به میزان بیشتری سرمایه جذب کند. لذا قهراً تولید آن شرکت هم افزایش پیدا خواهد کرد. البته مقدمه جذب سرمایه و حمایت از تولید کالا و خدمات در بورس، افزایش شفافیت در این بازار است و سازمان بورس باید حتماً چنین کاری را انجام دهد و به شرکتهایی که حسابرسی مبهمی دارند میدان ندهد.
بورس در حد توان از کالای ایرانی حمایت کرد
عضو شورای فقهی بانک مرکزی درباره میزان حمایت بورس از کالای ایرانی در سال جاری اظهار کرد: تا وقتی که قیمت ارز رو به افزایش بود، عمده سرمایههای سرگردان به سمت بازار ارز میرفت و توجه زیادی به بورس نمیشد، اما وقتی نرخ ارز تثبیت شد، در نتیجه بازار سفتهبازی محدود شد بنابراین بخشی از سرمایهها به سمت بازار بورس رفت و بورس هم در حد توان خود در حمایت از تولید و کالای ایرانی نقش ایفا کرد.
وی با اشاره به ضرورت اقدامات فرهنگی برای حمایت از کالای ایرانی بیان کرد: در زمینه حمایت و مصرف کالای داخلی، فرهنگ مردم اهمیت بسیار زیادی دارد. البته تولید کننده هم باید تلاش کند کالای بُنجل در اختیار مردم نگذارد و مسئولان هم باید بر کار آنها نظارت کنند چراکه مردم به هر قیمتی حاضر به مصرف کالای داخلی نیستند بلکه باید کیفیت لازم را هم داشته باشد اما باید فرهنگ مردم هم تغییر کند.
کیفیت مناسب بسیاری از کالاهای ایرانی
نظری با اشاره به کیفیت مناسب بسیاری از کالاهای تولید داخل افزود: اکنون بسیاری از مردم معتقدند که هرچه از خارج وارد کشور میشد، بهترین جنس است و هر چه در داخل تولید میشود کیفیت ندارد؛ در حالی که لزوماً اینگونه نیست، بلکه تولیداتی با کیفیت زیاد داریم و گاهی برخی کالاهای مشابه وارد کشور میشود که کیفیت آنها از کالای تولید داخل بسیار پایینتر است.
عضو هیئتعلمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در پایان گفت: بنابراین باید فرهنگ مردم عوض شود که میتوانیم در داخل کشور هم کالای با کیفیت برای خرید پیدا کنیم. مردم باید از این موضوعات آگاهی پیدا کنند و شرکتهای تولیدی هم برای فروش و کسب منفعت، کالای بیکیفیت تحویل مردم ندهند. البته باید قیمت دلار هم متناسب شود، چراکه با واسطه یا بیواسطه تولید داخلی با قیمت دلار ارتباط پیدا میکند.
منبع: ایکنا
افزایش توجه مردم به مصرف کالای داخلی
وی ادامه داد: البته آمارهایی که گاهی به صورت کلی منتشر میشود نشان میدهد که در برخی سالها ۷۵ میلیارد دلار واردات داشتهایم و در چنین سالهایی در کنار کالاهای سرمایهای که وارد کشور میشد، بسیاری از کالاهای مصرفی هم وارد میشد، اما امسال واردات به میزان یک و نیم میلیارد دلار کمتر از صادرات بوده است. این وضعیت نشان میدهد که مصرف کالای تولید داخل مورد توجه مردم قرار گرفته است.
حجتالاسلام نظری با اشاره به افزایش مصرف کالای داخلی افزود: اگر حمایت از کالای ایرانی مورد توجه قرار نمیگرفت و همانند سابق ورود کالا از خارج مورد توجه بود، باید امسال هم به میزان ۷۵ میلیارد دلار واردات میداشتیم و کالاهای خارجی را مصرف میکردیم، اما آمارها نشان میدهد که مردم به کالاهای داخلی توجه میکنند و واردات کالای خارجی نیز محدود شده است.
تأثیر گرانی نرخ ارز در کاهش واردات
وی یادآور شد: برای مثال میتوان گفت که در زمینه تولید دارو آمار و ارقام نشان میدهد که ۹۶ درصد داروها را در داخل تولید میکنیم و مشابه کالاهای تولید داخل هم به صورت رسمی وارد نمیشود. در زمینه پوشاک هم وضعیت همینگونه است و آمارها نشان میدهد که پوشاک وارداتی کمتر شده و تولید داخلی هم مصرفکننده بیشتری پیدا کرده است.
عضو کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار درباره آثار نامگذاری سال جاری بر این کاهش مصرف کالای خارجی افزود: قطعا این نامگذاری در تحقق این وضعیت تأثیرگذار بوده است. از سوی دیگر سیاستهای اقتصادی هم به گونهای بود که واردات کالای خارجی کمتر مورد توجه قرار گیرد. همچنین تغییرات نرخ ارز در این زمینه تأثیرگذار بود.
طبقات متوسط و پایین دیگر توان استفاده از کالای خارجی را ندارند
عضو شورای فقهی بانک مرکزی با اشاره به آثار افزایش نرخ ارز در یکسال اخیر اظهار کرد: از زمانیکه نرخ ارز افزایش پیدا کرد، قیمت کالاهایی که وارد کشور میشود هم چند برابر گذشته شد. لذا جامعه همانند سابق توان مصرف کالای خارجی ندارد. بنابراین گرایش به سمت کالای ایرانی بیشتر شد. مسلماً گرانی ارز آثار مثبتی هم برای اقتصاد کشور دارد و یکی از این موارد همین است که طبقات پایین و متوسط و حتی تا حدودی بالاتر از طبقه متوسط و به بیان بهتر، دهک اول تا هفتم، از مصرف کالای خارجی صرفنظر میکنند، چراکه نمیتوانند با این نرخ ارز از کالای خارجی استفاده کنند.
وی به مزایای صادرات اشاره کرد و ادامه داد: در سال جاری صادرات غیرنفتی هم بیشتر شده، چراکه ارزآوری دارد و سود بسیاری هم در آن است. البته این موارد آثار مثبت افزایش نرخ ارز هستند ،اما تبعات منفی هم برای آن قابل تصور است و از جمله در داخل کشور میزان مصرف مردم به دلیل افزایش تورم و کاهش قدرت خرید آنها و همچنین وضعیت معیشتی آنها به میزان زیادی کم شده است. اگر آمار و ارقام درآمد و هزینههای مردم را نگاه کنیم، متوجه این تغییرات خواهیم شد.
نقش بانکها در حمایت از کالای ایرانی
نظری با اشاره به اهمیت تثبیت نرخ ارز بیان کرد: در شرایط کنونی بهترین کاری که میتوان در مورد ارز و حمایت از کالای ایرانی انجام داد این است که نرخ ارز را بر روی قیمت واقعی تثبیت کنیم. در نتیجه، هم صادرات شکوفا میشود و هم مردم از محدودیت مصرف فاصله میگیرند.
عضو هیئتعلمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با اشاره به اهمیت حمایت بانکها از کالای ایرانی و میزان فعالیت آنها در این زمینه در سال جاری گفت: بانک باید بتواند سرمایه را به جای رانتخواری و سفتهبازی، در خدمت تولید به کار بگیرد. گاهی اوقات سرمایه بانکی به سمت تولید و گاهی به سمت سفته بازی میرود. چند روز بعد از ماجرای آن هفت مؤسسه مالی که ورشکست شدند و بانک مرکزی ۳۲ هزار میلیارد تومان را به پسانداز کنندگانی که صف کشیده بودند پرداخت کرد، قیمت ارز بالا رفت و این نشان میدهد که بخشی از آن سرمایهها به سمت دلالی رفته است.
کمتوجهی بانکهای خصوصی به حمایت از کالای ایرانی
عضو کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به ورود سرمایه برخی بانکها به فعالیتهای غیرمولد اظهار کرد: سرمایه بسیاری از بانکها در خدمت تولید است، اما قطعاً بخشی از آنها نیز وارد سفتهبازی شدهاند. برای مثال بانکهای خصوصی به میزان کمتری به وادی تولید ورود پیدا میکنند، بلکه عمدتاً به سمت سفتهبازی میروند.
حجتالاسلام نظری افزود: بانکها در سال جاری به میزان بیشتری از کالای ایرانی حمایت کردندة، چراکه نظارت بانک مرکزی در ماههای اخیر که آقای همتی سر کار آمد بیشتر شده است وهرچه جلوتر میرویم این نظارت بیشتر میشود، بانکها منظمتر میشوند و سرمایهگذاری آنها هدفمندتر میشود. با این اقدامات انتظار میرود که درآمد و تولید بیشتر شود و حمایت از کالای ایرانی هم رونق پیدا کند.
عملکرد مثبت همتی در بانک مرکزی
عضو شورای فقهی بانک مرکزی با اشاره به عملکرد مثبت عبدالناصر همتی در بانک مرکزی اظهار کرد: وقتی آقای همتی در بانک مرکزی بر سر کار آمدند، دلار در حدود ۱۸ هزار تومان بود اما الان، با وجود مشکلاتی که با آن مواجه هستند نرخ لار در حدود ۱۲ تا ۱۳ هزار تومان تثبیت شده است. البته ایشان با مشکلات زیادی مواجه است و ما با محدودیت ارتباط بانکی، محدودیت فروش نفت و محدودیتهای ارزی مواجه هستیم و با توجه اینهمه مشکلات و قیمت افسارگسیخته ارز، عملکرد همتی در زمینه نرخ ارز موفقیتآمیز بوده است.
وی درباره اهمیت نظارت بر بانکها گفت: البته کار در همینجا تمام نمی شود، بلکه باید اقدامات خود را به گونهای ادامه دهد که هم نظارت بر بانکها تقویت شود که سرمایه آنها به سمت سفتهبازی نرود و در خدمت تولید باشد و از سوی دیگر، نرخ ارز را به نرخ واقعی نزدیک کند، چراکه نرخ کنونی هم دارای حباب است. بنده معتقدم اگر نرخ ارز در ۹ هزار تومان تثبیت شود، هم صادرات را شکوفا خواهد کرد و هم اینکه قیمتها در داخل تثبیت خواهند شد، مقداری هم کاهش پیدا خواهد کرد و وضعیت مردم هم بهتر میشود. رسیدن به این وضعیت به درآمدهای ارزی ما و همچنین روابط بانکی ما در آینده بستگی دارد.
نیازمند تقویت بازار سرمایه هستیم
نظری با اشاره به نقش بورس در حمایت از کالای ایرانی بیان کرد: وقتی ارزش سهام یک شرکت در بازار بورس افزایش پیدا میکند، میتواند به میزان بیشتری سرمایه جذب کند. لذا قهراً تولید آن شرکت هم افزایش پیدا خواهد کرد. البته مقدمه جذب سرمایه و حمایت از تولید کالا و خدمات در بورس، افزایش شفافیت در این بازار است و سازمان بورس باید حتماً چنین کاری را انجام دهد و به شرکتهایی که حسابرسی مبهمی دارند میدان ندهد.
بورس در حد توان از کالای ایرانی حمایت کرد
عضو شورای فقهی بانک مرکزی درباره میزان حمایت بورس از کالای ایرانی در سال جاری اظهار کرد: تا وقتی که قیمت ارز رو به افزایش بود، عمده سرمایههای سرگردان به سمت بازار ارز میرفت و توجه زیادی به بورس نمیشد، اما وقتی نرخ ارز تثبیت شد، در نتیجه بازار سفتهبازی محدود شد بنابراین بخشی از سرمایهها به سمت بازار بورس رفت و بورس هم در حد توان خود در حمایت از تولید و کالای ایرانی نقش ایفا کرد.
وی با اشاره به ضرورت اقدامات فرهنگی برای حمایت از کالای ایرانی بیان کرد: در زمینه حمایت و مصرف کالای داخلی، فرهنگ مردم اهمیت بسیار زیادی دارد. البته تولید کننده هم باید تلاش کند کالای بُنجل در اختیار مردم نگذارد و مسئولان هم باید بر کار آنها نظارت کنند چراکه مردم به هر قیمتی حاضر به مصرف کالای داخلی نیستند بلکه باید کیفیت لازم را هم داشته باشد اما باید فرهنگ مردم هم تغییر کند.
کیفیت مناسب بسیاری از کالاهای ایرانی
نظری با اشاره به کیفیت مناسب بسیاری از کالاهای تولید داخل افزود: اکنون بسیاری از مردم معتقدند که هرچه از خارج وارد کشور میشد، بهترین جنس است و هر چه در داخل تولید میشود کیفیت ندارد؛ در حالی که لزوماً اینگونه نیست، بلکه تولیداتی با کیفیت زیاد داریم و گاهی برخی کالاهای مشابه وارد کشور میشود که کیفیت آنها از کالای تولید داخل بسیار پایینتر است.
عضو هیئتعلمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در پایان گفت: بنابراین باید فرهنگ مردم عوض شود که میتوانیم در داخل کشور هم کالای با کیفیت برای خرید پیدا کنیم. مردم باید از این موضوعات آگاهی پیدا کنند و شرکتهای تولیدی هم برای فروش و کسب منفعت، کالای بیکیفیت تحویل مردم ندهند. البته باید قیمت دلار هم متناسب شود، چراکه با واسطه یا بیواسطه تولید داخلی با قیمت دلار ارتباط پیدا میکند.
منبع: ایکنا