علل ایجاد یبوست و درمان آن
مؤثرترین درمان برای یبوست
همیشه بعد از صرف اولین وعده غذایی خود در صبح، به دستشویی بروید. اگر خود را عادت دهید که در زمان خاصی اجابت مزاج داشته باشید، بدن شما نیز به آن عادت میکند.
یبوست دارم و به همین دلیل بدنم پر از جوش و پوست صورتم هم پوسته پوسته شده است. برای درمان یبوست چه اقدامی لازم است انجام شود؟
شما آب، سبزیجات و میوه کم میخورید. باید در روز حداقل 8 لیوان آب بخورید. تا جایی که میتوانید از سبزیجات و میوهها استفاده کنید.
رعایت توصیههای زیر در بهبود یبوست مفید خواهد بود:
- دقت کنید چه زمانی و چگونه به دستشویی میروید. بهمحض اینکه احساس کردید نیاز به دفع دارید، فوراً به دستشویی بروید و آن را به تأخیر نیندازید. به بهانهی تلفن و یا هر چیز دیگر دستشویی رفتن خود را منتفی نکنید. هر چه قدر که این موضوع را به تأخیر بیندازید آب بیشتری از مدفوعتان جذب میشود و آن را سختتر میکند.- همیشه بعد از صرف اولین وعده غذایی خود در صبح، به دستشویی بروید. اگر خود را عادت دهید که در زمان خاصی اجابت مزاج داشته باشید، بدن شما نیز به آن عادت میکند.
- زیاد از سبزیجات تازه و میوهها استفاده کنید، زیرا این مواد به دلیل داشتن فیبر بالا اجابت مزاج را در افراد تسهیل میکنند.
- مقدار زیادی مایعات در روز بنوشید و ورزش کنید. فعالیت فیزیکی مرتب که میتواند شامل پیادهروی، دوچرخهسواری یا شنا باشد را برای کمک به تحریک عملکرد روده انجام دهید. حداقل 30 دقیقه ورزش در بیشتر روزهای هفته توصیه میشود.
- سعی کنید مصرف نوشیدنیهایی مانند قهوه، چای و نوشابه را محدود کنید و الکل ننوشید، زیرا اینگونه نوشیدنیها سبب جذب آب از روده شده و یبوست را بدتر میکنند.
- سعی کنید بیشتر از روشهای طبیعی که ذکر شد برای رفع یبوست استفاده کنید.
اگر همه راهها را امتحان کردید و بازهم یبوست برطرف نشد، تحت نظر پزشک میتوانید از داروهای مسهل استفاده کنید. معمولاً افراد یبوست، را یک بیماری نمیدانند، اما اگر جدی گرفته نشود و درمان نگردد، مشکلات جدی مثل بواسیر را به دنبال خواهد داشت. بواسیر نیز مشکلاتی مانند خونریزی از مقعد، درد و خارش را به وجود میآورد. بعضی افراد از مسهلهای مختلفی برای رفع یبوست استفاده میکنند. ولی در بیشتر مواقع با استفاده مداوم از مسهل، قدرت طبیعی کولون کاهش یافته و اجابت مزاج طبیعی و بدون استفاده از مسهل مشکلتر میگردد.
در واقع کولون به استفاده از مسهل عادت میکند. همچنین استفاده از مسهل مانع از بروز علائم هشداردهنده مهمی مانند یبوست و درد، هنگام اجابت مزاج میشود. بدون وجود این اخطارها، افراد همچنان به خوردن غذاهایی که واقعاً میتوانند عامل خطرناکی برای به خطر افتادن سلامتی آنها باشند، ادامه میدهند.
مؤثرترین درمان برای یبوست ایجاد یک تغییر مهم در رژیم غذایی است. غذاها و نوشیدنیهای مفید برای یبوست عبارتاند از:
- برخی غذاهای غنی از فیبر مانند کشمش، انواع سبزیجات خام، سبزیجاتی مانند کلم و اسفناج، سالادهای سبزیجات، سبوس غلات، نان سبوسدار و میوهی تازه.- ازجمله میوههای مفید و غنی از فیبر عبارت هستند از: آلو، انجیر، زردآلو، سیب، کیوی و...
- جو و آرد سبوسدار جو
- در صبح برای 15 دقیقه در توالت بنشینید حتی اگر قادر به اجابت مزاج نباشید. این زمان به شما آرامش میدهد و فعالیت دستگاه گوارش شما را تحریک میکند.
- بهمنظور کمک به هضم بهتر غذاها بعد از صرف هر وعدهی غذایی 15 دقیقه با آرامش بنشینید. صبح پس از بیدار شدن، نوشیدن یک لیوان آب سرد میتواند خیلی مؤثر باشد. میتوانید انجیر خشک را در آب بخیسانید و پس از گذاشتن در یخچال، آب و انجیر داخل آن را بخورید.
مصرف آلوبخارا نیز میتواند مفید باشد. وقتی خشکی به پوست میزند حواستان به کمبودها باشد پوست ما به دلیل کمبود چربی در بدن خشک میشود. در واقع اسیدهای چرب ضروری یکلایهی محافظی چرب روی پوست ایجاد میکنند. زمانی که بدن با کمبود این اسیدهای چرب مواجه باشد این لایهی محافظتی نیز کیفیت لازم را نخواهد داشت. در این صورت هم آب موجود بخار میشود و خشکی به پوست میزند. این وضعیت با سرما، باد، نور خورشید و کلاً آسیبهای خارجی بدتر شده و پوست خشکتر میشود. برای همین هم در فصل زمستان پوست برخی از نقاط بدن مانند پوست دستوپاها بیشتر خشک میشود.
به دلیل اینکه بدن ما روزانه یک و نیم لیتر آب از طریق ادرار و تعریق و غیره از دست میدهد باید حواسمان به جبران آب ازدسترفته باشد؛ یعنی اینکه باید این مقدار آب نیز مصرف شود. بیشتر متخصصان توصیه میکنند که بهتر است هر ساعت یکبار یک لیوان آب نوشیده شود. چون زمانی که آب بدن بهاندازهی کافی باشد رطوبت پوست نیز تأمین میشود. علاوه بر این مصرف میوه و سبزیجات که بهطور طبیعی سرشار از آب هستند بهطور مؤثری میزان آب و رطوبت بدن و پوست را بالا میبرد. توصیه میشود در هر وعدهی غذایی میوه میل کنید. داشتن یک تغذیهی متنوع باعث میشود که چربیهای کافی را برای داشتن پوستی مرطوب دریافت کنید.
معمولاً کسانی که رژیم لاغری میگیرند مصرف چربی را کاهش میدهند برای همین هم چربی کافی دریافت نمیکنند در نتیجه پوستشان خشک میشود. برای همین برای مقابله با خشکی پوست لازم است که برای صبحانه کمی کره میل کنید و با هر غذا نیز یک قاشق غذاخوری روغن مصرف کنید. روغن گردو و روغن کلزا به دلیل داشتن امگا 3 ها و روغنزیتون و روغن هستهی انگور به دلیل داشتن اسیدهای چرب دیگر بسیار مفیدند. این چربیها اسیدهای چرب ضروری و همچنین ویتامین E موردنیاز را برای مرطوب نگهداشتن لایهی بیرونی پوست نصیبتان میکنند.
بهمنظور کمک به هضم بهتر غذاها بعد از صرف هر وعدهی غذایی 15 دقیقه با آرامش بنشینید. صبح پس از بیدار شدن، نوشیدن یک لیوان آب سرد میتواند خیلی مؤثر باشد.
باید بدانید که ویتامین E نقش آنتیاکسیدانی نیز دارد و با اثرات منفی رادیکالهای آزاد مقابله میکند. برای مقابله با خشکی پوست مصرف مواد غذایی سرشار از اسیدهای چرب را دریابید.
برای بهبود وضعیت پوستتان مواد غذایی و مواد مغذی زیر را در الویت برنامهی غذایی خود قرار دهید:
- چربیهای موجود در کره و روغنها-امگا3 ها و امگا6 های موجود در ماهیهای چرب آبهای سرد مانند ماهی آزاد، ماهی ساردین، ماهی ماکرو و غیره.
- فیبرها و مولکولهای آنتیاکسیدانی موجود در میوهها و سبزیجات. شما باید در هر وعده میوه و سبزیجات میل کنید. فیبرها هم برای دفع راحت مفیدند و هم اینکه رنگ و رویتان باز میکنند. مولکولهای آنتیاکسیدانی نیز مضرات رادیکالهای آزاد را خنثی میکنند و پیری سلولها را به تأخیر میاندازند.
- ویتامین C که باعث تولید فیبرهای کلاژن در پوست شده و باعث تقویت پوست میشود. این ویتامین به میزان قابلتوجهی در مرکبات، کیوی و جعفری و غیره وجود دارد.
- دانههای روغنی فراموش نشود. مصرف روزانه یکمشت بادام تغییر زیادی در وضعیت پوستتان ایجاد میکند.
- زینک یا همان روی یکی از مواد مغذی مفید است که کمبود آن باعث خشکی زیاد پوست میشود. برای دریافت زینک کافی از مصرف غذاهای دریایی غافل نشوید و بهطور مرتب ماهی میل کنید.
- سلنیوم. این عنصر مغذی خاصیت آنتیاکسیدانی دارد. میتوانید با مصرف مواد غذایی سرشار از پروتئین مانند گوشت قرمز، گردوی برزیلی، ماهی و غذاهای دریایی و غیره سلنیوم موردنیاز را جذب کنید.
ترفندهایی که تسکیندهندهاند:
- هر روز دومرتبه کرم مرطوبکنندهی مناسب بزنید. بهتر است پوستتان کمی مرطوب باشد تا کرم بهخوبی جذب شود.- صابونهای قوی را فراموش کنید و برای شستشوی پوستتان از محصولاتی استفاده کنید که ملایم باشند مانند ژلهای پاککننده.
- از شستشوی زیاد پوست بپرهیزید. از حمام طولانیمدت و با آب داغ بپرهیزید چون لایهی مرطوبکنندهی محافظتی پوست را از بین میبرد.
- از قرار گرفتن در معرض سرمای شدید، باد و یا خورشید دوریکنید.
- برای خشک کردن پوست از کشیدن و ساییدن پوست خودداری کنید. بهتر است حولهی نرمی را به صورت ضربه ای روی پوستتان بزنید و از کشیدن حوله های زبر روی پوست خودداری کنید.
منبع: پرسش و پاسخ های عمومی مشاوره سلامتی مرکز مشاوره تبیان