تبیان، دستیار زندگی

مهم ترین اتفاقات موسیقایی سال 97

موسیقی آنچه بود آنچه گذشت

نُت های موسیقی، سازها و آواها، حنجره های طلایی، سنتی و فولکوریک، کلاسیک و پاپ، همه و همه یک سال پر فراز و نشیب دیگر را در 1397 گذراندند. در این گزارش رویدادهای موسیقی در سال 97 را مرور خواهیم کرد
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
موسیقی

بهار دلکش موسیقی

روزهای آغازین سال 97 برای اهالی موسیقی به اجرای کنسرت، حضور در برنامه‌های تلویزیونی، دیدارهای نوروزی و ... گذشت. تقریباً حال و هوانی نوروزی تا نیمه فروردین ادامه داشت و خبر و اتفاق خاصی نبود؛ اما نیمه دوم فروردین با درگذشت استاد بزرگ لشگری موسیقیدان پیشکسوت و از نوازندگان توانای ویولن همراه شد. رونمایی از مجموعه آثار برگزیده لوریس چکناواریان در تالار وحدت هم از اتفاق‌های خوب فروردین بود که با استقبال خوب علاقه‌مندان استاد ارمنی موسیقی برگزار شد. اردیبهشت هم با یک غافلگیری دوست‌داشتنی آغاز شد. کنسرت کیتارو پس از سه سال از آخرین اجرایش با گلچینی از بهترین و جدیدترین آثارش در سالن وزارت کشور به روی صحنه رفت.

ماه رمضان و تیتراژهای مناسبتی

ماه مبارک رمضان با تنوع خوانندگانی همراه بود که تیتراژ برنامه‌های تلویزیون در این ماه را خوانده بودند. حمید هیراد در برنامه دعوت، اولین تیتراژ تلویزیونی‌اش را خواند. روزبه بمانی با تیتراژ سریال سر دلبران، رضا صادقی با بچه مهندس، محمد اصفهانی با رهایم نکن، حجت اشرف زاده در جشن رمضان و بالاخره بهنام بانی با تیتراژ ماه‌عسل مهمان خانه‌های بینندگان تلویزیون شدند. اما تجربه خواندن تیتراژ برنامه‌ها برای مهدی دارابی خواننده هوروش بند، تلخ بود. او آخرین مراحل ضبط و تولید تیتراژ برنامه جشن رمضان، دچار خونریزی حنجره شد و کارش را به بیمارستان کشاند.

فوتبال و موسیقی

حضور تیم ملی فوتبال در جام جهانی روسیه، فضای موسیقی کشور را هم تحت‌الشعاع قرار داد. ساخت سرود تیم ملی در روسیه توسط بنیاد رودکی انجام شد که اجرای آن همراه با بازی‌های تیم ملی فوتبال در سالن‌های سن‌پترزبورگ، کازان و مسکو  شهرهای که تیم ملی فوتبال در آن بازی می‌کرد، بر عهده ارکستر ملی و ارکستر سمفونیک تهران بود. البته در ایام برگزاری جام جهانی و به دلیل کثرت ارکسترهای دولتی، موج انتقادها هم شروع شد. انتقادهایی که واکنش شهداد روحانی را هم در پی داشت. او حضور ارکستر سمفونیک تهران در روسیه را اجرایی کردن تفاهم‌نامه بین بنیاد رودکی و کنسرواتوار چایکوفسکی اعلام کرد و نه اجرای سرود تیم ملی.

بااین‌حال در مراسم بدرقه تیم ملی فوتبال شهردار روحانی قطعه‌ای پرتغالی را با گروهش اجرا کرد و این کار را به زبان انگلیسی برای سرمربی تیم ملی فوتبال ایران را معرفی کرد.در همین مراسم هم از سرود رسمی تیم ملی برای جام جهانی با صدای سالار عقیلی رونمایی شد. این قطعه «یازده ستاره» نام داشت.

حاشیه داغ تابستان

تابستان داغ با یک ماجرای پرحاشیه آغاز شد. داستان به کنسرت حمید هیراد در شیراز مربوط می‌شد که آقای خواننده در اجرای یکی از قطعات، به هر دلیلی تنها ادای خواندن را درآورده است و به‌اصطلاح لب زده است. ماجرا با اعتراض تماشاچیان و کنسرت و راه یافتن آن به فضای مجازی باعث شد سیلی از انتقادها روانه این خواننده جوان شود به‌نحوی‌که او را مجبور کرد تا برای اهالی رسانه کنسرتی جداگانه برگزار و ثابت کند که لب نزده است. اما به‌قول‌معروف کِشی که در رفت دیگر بازنمی‌گردد. حاشیه‌ها آن‌قدر داغ و حتی بی‌رحمانه شد که هیراد را مجبور به عذرخواهی کرد تا بلکه این ماجرای ناخواسته ختم به خیر شود.

کنسرت رایگان و دردسرهایش

پس‌ازآنکه در تابستان چند خواننده کشورمان برای برگزاری کنسرت رایگان در سطح شهر اعلام آمادگی کرده بودند، هشتم شهریور اولین کنسرت خیابانی رایگان توسط محمد معتمدی در بوستان آب‌وآتش تهران برگزار شد.  این کنسرت که مورد استقبال شدید مردم هم واقع شد البته برای معتمدی دردسرهایی هم داشت. ظاهراً پلیس اماکن تنها برای اجرای پلی بک به معتمدی مجوز داده بود ولی معتمدی با گروه و سازهای خودشان کنسرت زنده اجرا کردند. شایعه ممنوع الکاری بین پلیس اماکن و دفتر موسیقی و گفتگوهایی ازاین‌دست باعث نشد که تجربه شیرین این کنسرت برای مردم تلخ شود اما ظاهراً برای معتمدی کمی دلخوری به همراه داشت.

ماجرای گرانی ارز

گرانی ارز در پاییز، مشکلی بود که گریبان موسیقی را هم گرفت. شاهین فرهت آهنگساز و دبیر جشنواره موسیقی فجر در گفتگویی از تأخیر در سمفونی شماره 18 و 19 خود خبر داد و در گفتگویی علت این تأخیر را گرانی ارز اعلام کرد. معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در همین روزها یادداشتی را در صفحه شخصی خود منتشر و راه‌کارهای معاونت هنری وزارت ارشاد برای تأمین ارز دولتی برای برگزاری رویدادهای بین‌المللی تشریح کرد.

درگذشت فرهاد گرگین از پیشکسوتان موسیقی قشقایی از دیگر اتفاقات میانه پاییز بود. گرگین پور از بزرگان موسیقی قشقایی بود که فراگیری موسیقی را از کودکی آغاز کرد و بعد از سال‌ها آموختن در محضر استادان بزرگ موسیقی، عمده تمرکز خود را روی نوازندگی آکاردئون بنا نهاد و در این سال‌ها آن‌چنان این ساز را در موسیقی قشقایی به کار گرفت که نوازندگی این ساز جزوی از فرهنگ موسیقایی قشقایی شد.

یک کلیپ جنجالی

ماه آخر پاییز باخبر ممنوع‌التصویری مهدی یراحی خواننده پاپ همراه شد. او در کانال اختصاصی خود در فضای مجازی اعلام کرد که پس از انتشار ویدئو کلیپ پاره‌سنگ از سوی وزارت ارشاد، ممنوع الکار شده است. خبری که مثل همیشه با تکذیب و تأییدهای مرسوم روبرو شد. اما ماجرا چه بود؟ پاره‌سنگ به‌عنوان یک قطعه اجتماعی و اعتراضی جزو سه‌گانه‌های مهدی یراحی بود که در آن تصویری از این خواننده به نمایش درآمد که ملبس به لباس نازی‌ها در جنگ جهانی بود.

در فضای ملتهب آن روزها عده‌ای معتقد بودند که یراحی به دفاع مقدس توهین کرده وعده‌ای دیگر هم آن را اثری ضد جنگ و انتقادی می‌دانستند. بازیگوشی یراحی بالباس نازی‌ها و البته شیطنت‌های رسانه‌ای او را به صدر اخبار موسیقی برد. البته این پایان ماجراها نبود چراکه یراحی یک‌بار دیگر و این بار در کنسرتش با پوشیدن لباس کارگران نیشکر هفت‌تپه، موج جدیدی از واکنش‌ها را برانگیخت.

همه‌چیز تحت‌الشعاع جشنواره فجر

حضور ابوالفضل پورعرب، محمدرضا فروتن و هانیه توسلی به‌عنوان گروه بازیگران بخش نمایشی اپرای «هفت شهر عشق» از جالب‌توجه‌ترین خبرهای موسیقی در شروع زمستان بود.اُپرای «هفت شهر عشق» به خوانندگی روزبه نعمت الهی، سالار عقیلی و روزبه بمانی دی‌ماه امسال در سالن وزارت کشور روی صحنه رفت و اسفندیار قره‌باغی در نقش اهریمن، عباس عابدین زاده، ودود مؤذن و هادی قضات سولیست های این اُپرا بودند. اپرایی که ارکستر سمفونیک تهران به رهبری شهرداد روحانی به‌صورت زنده موسیقی آن را می‌نواخت.

سی و چهارمین جشنواره موسیقی فجر از 24 بهمن هم‌زمان در تهران و چهار استان کشور آغاز شد و گروه‌های موسیقی به اجرای برنامه پرداختند.کنسرت خوانندگان پاپ همچون محسن ابراهیم‌زاده، بهنام بانی ماکان بند، مسیح و آرش، طلیسچی، امیرعباس گلاب مورد استقبال علاقه‌مندان موسیقی قرار گرفت به‌نحوی‌که بلیت این اجراها در همان ساعات اولیه فروش نایاب شد.

در اجراهای گروهی هم کنسرت ارکستر سمفونیک تهران به رهبری شهرداد روحانی، گروه رستاک جزو پرمخاطب‌ترین‌های جشنواره بودند. استفاده تعدادی از گروه‌های داخلی و خارجی شرکت‌کننده جشنواره موسیقی فجر از آثار «شاهین فرهت» دبیر هنری این رویداد هم با انتقاد برخی از اهالی موسیقی همراه بود. در خانه سینما هم پخش فیلم‌های مستند با موضوع موسیقی از بخش‌های جنبی جشنواره فجر بود. مستندهایی که درباره بزرگان موسیقی همچون همایون شجریان، لوریس چکناواریان، فرهاد و ... در طی سال‌های اخیر ساخته‌شده بودند.

ترافیک کنسرت‌های آخر سالی

اسفند برای همه ماه شلوغ و پرکاری است. از یک کارمند ساده گرفته تا هنرمندان و در اینجا اهالی موسیقی.گروه‌ها و هنرمندان فعال موسیقی اصیل ایرانی، موسیقی نواحی، موسیقی کلاسیک، موسیقی تلفیقی و موسیقی پاپ در آخرین روزهای باقیمانده سال ۹۷ در تهران و شهرستان‌ها بیش از 100 کنسرت زمستانی را به روی صحنه بردند.

ارکستر ملی ایران، پرواز همای، گروه لیان بوشهر، ارکستر سمفونیک تهران، ماکان بند، خواجه امیری، علیزاده، بهنام بانی، فریدون آسرایی، بابک جهانبخش، سروان خسروی، کاکوبند، پازل بند، چارتار و ... ازجمله خوانندگان و گروه‌هایی بودند که در اسفندماه کنسرت اجرا کردند و سال موسیقی ایران را در سال 97، این‌چنین به پایان رساندند.