ریش شما درباره سلامتتان چه می‌گوید؟

در این مطلب با رایج‌ترین تغییرات احتمالی که ممکن است برای ریش‌ها اتفاق بیفتد، آشنا می‌شویم و دلیل ایجاد این تغییرات یا راه‌های درمان احتمالی آن‌ها را با هم مرور می‌کنیم.

اگر ریشتان به‌صورت دایره‌ای می‌ریزد...

ممکن است یک روز صبح که جلوی آینه می‌روید، ببینید قسمتی از ریشتان در بخش صورت یا زیر چانه به‌صورت دایره‌وار یا سکه‌ای خالی شده است. در علم پزشکی به این نوع ریزش، بیماری «آلوپسی‌آره‌آتا» گفته می‌شود. آلوپسی‌آره‌آتا یک اختلال خودایمن است که در اثر آن بدن فولیکول‌های مو را به عنوان یک عامل خارجی مزاحم در نظر می‌گیرد و به آن‌ها حمله می‌کند. این حمله تا جایی ادامه می‌یابد که رشد موها در یک قسمت خاص مانند ریش متوقف شود و موهای آن قسمت به شکل دایره‌وار از بین بروند.
خوشبختانه آلوپسی یک بیماری ادامه‌دار و خطرناک نیست؛ یعنی به مرور زمان نه‌تنها ریزش موهای ریش به صورت سکه‌ای متوقف می‌شود، بلکه این مشکل می‌تواند بدون هیچ‌گونه درمان خاصی از بین برود و موها دوباره رشد کنند. نتایج تحقیقات نشان داده‌اند استفاده از ماینوکسیدیل هم برای درمان هرچه سریع‌تر ریزش موهای ریش در اثر آلوپسی، مفید است اما خبر بد اینکه برخی آقایان در آن قسمت خاص از پوست صورت یا زیر چانه که دچار ریزش موهای ریش شده، با التهاب، سوزش و گاهی خارش پوستی مواجه می‌شوند.
در هر صورت، مراجعه به پزشک هنگام مواجهه با ریزش سکه‌ای موهای ریش ضروری است. بهتر است توجه داشته باشید تقویت سیستم ایمنی، یکی از راه‌های بازگشت سریع‌تر موهای از دست رفته است زیرا عواملی مانند خستگی، افزایش یا کاهش وزن ناگهانی، تغییر الگوی خواب، خلق‌وخوی پایین و استرس جزو عواملی هستند که به نظر می‌رسد در ابتلا به بیماری‌های خودایمن نقش داشته باشند.

اگر موهای ریشتان نازک یا کم‌پشت است...

نازک یا کم‌پشت بودن بیش از اندازه موهای ریش می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد که یکی از اصلی‌ترین این دلایل، کمبودهای تغذیه‌ای است. محققان معتقدند کمبودهای تغذیه‌ای مداوم می‌توانند تأثیر مستقیمی بر رشد موهای تمام قسمت‌های بدن، مخصوصاً موهای سر و صورت در آقایان داشته باشند. به‌عنوان مثال، احتمال نازک و کم‌پشت شدن موهای ریش و سر در آقایانی که هر روز کمتر از نیاز روزانه بدنشان کالری دریافت می‌کنند، بیشتر از سایرین است.
علاوه براین، مردانی که تمایل چندانی به دریافت حجم مناسبی از پروتئینی در طول روز ندارند، بیشتر با موهای نازک و کم‌پشت سر و صورت مواجه می‌شوند. پروتئین، یکی از ترکیبات اساسی و اصلی تشکیل‌دهنده ساختمان موهاست از این‌رو، اگر می‌خواهید ریش‌های پُرپشت‌تر و ضخیم‌تری داشته باشید، مصرف سفیده تخم‌مرغ، انواع گوشت قرمز و سفید بدون چربی و ماست را فراموش نکنید.
علاوه بر این، مردانی که موهای ریش آن‌ها کم‌پشت و نازک است، باید حواسشان به میزان کافی دریافت ویتامین E، ویتامین C، روی (زینک) و بیوتین هم باشد. به این ترتیب، مصرف سبزی‌های برگ سبز، مغزها و دانه‌های خام هم در طول روز می‌تواند برای رفع مشکل شما مؤثر باشد.
با این حال، اگر گمان می‌کنید برنامه غذایی منظم و کاملی دارید اما همچنان موهای سر و صورتتان به اندازه کافی رشد نمی‌کنند، باید با متخصص پوست مشورت کنید.

اگر ریشتان خشک و پوسته پوسته است...

برخی آقایان بیش از اندازه پوست صورت و موهای ریش خود را می‌شویند. این مسئله باعث خشکی موهای ریش و پوسته‌ریزی پوست زیر ریش می‌شود. برای رفع این مشکل بهتر است شستن ریش‌ها را به نهایتاً 2 مرتبه در روز محدود کنید. برای شستن ریش‌ها از هیچ نوع صابونی کمک نگیرید و حتماً آن‌ها را با شامپو و آب ولرم مایل به خنک بشویید.
اگر پوست صورتتان در ناحیه زیر موهای ریش بیش از اندازه پوسته‌ریزی دارد، بهتر است برای مدتی ریش‌ها را بزنید و اجازه دهید پوست صورت با کمک محصولات حاوی روغن‌های طبیعی، کمی نرمی و لطافت خود را بازیابد. پس از شامپو کردن ریش‌ها مطمئن شوید آن‌ها را به‌خوبی آبکشی کرده‌اید، باقی ماندن ترکیبات موجود در شامپو میان انبوه موهای ریش نتیجه‌ای جز خشکی بیش از اندازه آن‌ها در پی نخواهد داشت.
اگر هم ریشتان شوره زد، بهتر است ابتدا ریش‌ها را بزنید یا کاملاً کوتاه کنید و سپس از شامپوهای ضد شوره برای شستن پوست صورت کمک بگیرید. بهتر است در صورت همراه بودن شوره و خشکی ریش با خارش شدید، حتماً به متخصص پوست مراجعه کنید زیرا امکان ابتلا به درمانیت یا اگزما در شما وجود خواهد داشت.

اگر ریشتان درنمی‌آید...

اگر ریشان اصلاً در نمی‌آید یا به اندازه‌ای نیست که بتوانید به موهای ریش خود مدل بدهید، اصلاً نگران نباشید. این مسئله برخلاف باور عمومی، به کم بودن هورمون‌های مردانه در بدن ربط چندانی ندارد. به عبارت ساده‌تر، می‌توان ادعا کرد عوامل وراثتی، نقش پررنگی در رشد یا ریزش موهای سر و صورت دارند. با این حال، پزشکان زمانی که با عدم رشد موهای صورت در آقایان مواجه می‌شوند، برای اطمینان یافتن از سلامت فرد ممکن است انجام تست‌هایی مانند تست بررسی سطح تستوسترون را برای آن‌ها تجویز کنند. متأسفانه درمان چندان مؤثری برای کمک به رشد موهای ریش در افرادی که ریش آن‌ها از ابتدا در نمی‌آمده، وجود ندارد اما خوشبختانه، برخی تحقیقات نشان می‌دهند افرادی که ریش آن‌ها در نمی‌آید یا ریش‌شان به قدری کم است که اصلاً نمی‌توان آن‌ها را ریش حساب کرد، کمتر از سایر آقایان در معرض طاسی کف سر قرار می‌گیرند.
3 نکته مهم درباره ریش‌ها
1- امکان رشد ویروس‌ها و باکتری‌ها میان موهای ریش وجود دارد بنابراین بهتر است افرادی که ریش و سبیل بلندی دارند و به سرماخوردگی مبتلا می‌شوند، برای پیشگیری از انتقال سرماخوردگی به دیگران، علاوه بر شستن روزانه ریش و سبیل خود (مخصوصاً در ناحیه اطراف دهان)، به هیچ عنوان در طول دوره بیماری با هیچ فردی روبوسی نکنند.

2- خوشبختانه ریش آقایان می‌تواند مانند ضدآفتاب برای آن‌ها عمل کند و جلوی تماس اشعه‌های مضر نور آفتاب با پوست را بگیرد بنابراین آقایانی که ریش دارند، می‌توانند کرم‌های ضدآفتاب را تنها در قسمت‌های بدون موی صورت خود بزنند و نگرانی چندانی در مورد قسمت‌هایی که امکان ضدآفتاب زدن به آن‌ها وجود ندارد، نداشته باشند.

3- موهای ریش باید حداقل 5 بار در هر هفته با شامپو شسته شوند. کسانی که ریش‌های خشکی دارند، باید علاوه بر شامپو از نرم‌کننده هم کمک بگیرند.

---

منبع: هفته نامه سلامت