برای نجات موسیقی نواحی از مرگ چه باید کرد؟

سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که شامگاه پنجمین روز جشنواره فجر در بخش موسیقی نواحی در سالن سوره حوزه هنری حاضر شده بود، در بخشی از گفت‌وگوی خود در پاسخ به پرسش‌های خبرنگاران درباره علت کمرنگ بودن هنرمندان مطرح موسیقی اصیل ایرانی در این دوره از جشنواره موسیقی فجر اظهار کرد: جشنواره‌های مختلف فجر باید به‌گونه‌ای باشد که هم نام‌آوران و هم نسل‌های میانی و هم نسل‌های نوپا حضور داشته باشند و به نحوی جشنواره‌ها یک ارتباط میان‌نسلی را فراهم بکنند.

او با بیان اینکه این ارتباط باید در بخش‌های مختلف چه سینما، چه موسیقی، چه تئاتر و چه تجسمی شکل بگیرد، یادآور شد: جشنواره‌ها باید فرصتی باشند برای این ارتباط میان‌نسلی. اگر نام‌آوران غایب باشند بخشی از کار کمبود دارد و اگر کسانی که در میدان تازه وارد شده‌اند اما استعدادهای آینده هستند آنها هم کمرنگ باشند، بخش دیگر جشنواره هم ناقص خواهد بود.

وی در این زمینه توضیح داد: در ارتباط با جشنواره موسیقی اینکه ما نام‌آوران و نامداران را در فضای جشنواره داشته باشیم، نگاه درستی است. نمی‌خواهم بگویم نتیجه این جشنواره راضی‌کننده است اما با همین نگاه هم، تلاش بر این بوده است که امسال نام‌آوران بیشتری در فضای موسیقی جشنواره حضور داشته باشند.

وی درباره آئین‌نامه‌ای که در همین زمینه در سال جاری تدوین شده است، توضیح داد: آئین‌نامه‌ای که امسال تدوین شد بر این مبناست و مثل هر مقرراتی حتماً نیازمند اصلاحات و بازبینی‌های بعدی است. تا با همین نگاه مسیر مشخصی را برای جشنواره داشته باشیم. امسال حتماً این شروع می‌تواند با پیگیری‌ها، نوآوری‌ها و بازنگری‌هایی برای سال‌های آینده، متکامل‌تر حرکت کند.

صالحی در همین زمینه درباره کسب و کار موسیقی نواحی نیز اظهار کرد: کسب و کار موسیقی نواحی هم با این نگاه برمی‌گردد که فرصت‌های شغلی را بیشتر فراهم کنیم. گفت‌وگوهایی که ما با نیروی انتظامی و اماکن داشته باشیم با همین نگاه است که فرصت‌های شغلی را برای موسیقی نواحی گسترده‌تر کنند و در کنار آن حمایت‌ها می‌توانند کمک کنند.

وزیر ارشاد در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود با خبرنگاران در پاسخ به این پرسش که برای نجات خاموشی، کمرنگ شدن و یا مرگ موسیقی نواحی چه باید کرد و وزارت ارشاد چه راهکاری برای این مشکل دارد، توضیح داد: ما در دو حوزه است که مشکل خاموشی کمرنگ و یا مرگ موسیقی نواحی را داریم. یکی در بخش پژوهشی و دیگری در بخش اقتصادی. در بخش پژوهشی ما عملاً نتوانسته‌ایم به نحو کافی ثبت موسیقی نواحی را داشته باشیم و این منتهی شده است به اینکه بخشی از قسمت‌ها به همین دلیل منقطع شوند. در بخش اقتصادی نیز آن چیزی که جشنواره‌ها باید با آن نگاه حرکت کنند پرداخت به دو ضلع است؛ اینکه ثبت موسیقی نواحی‌مان را جدی‌تر بگیریم. ممکن است مسائل اقتصادی یکباره قابل حل نباشد اما این موجب فراموشی و یا انقطاع یا مرگ پاره‌ای از این نغمه‌ها و آواها نمی‌شود.

وی افزود: در هر دو بخش اقتصادی و پژوهشی دفتر موسیقی ما برنامه‌هایی خواهد داشت. ما امیدواریم شرایط اقتصادی به ما کمک کند برای اینکه به این دو مساله کمک بیشتری انجام دهیم. نگاهمان این است که بحث ثبت و پژوهش، بحث اقتصاد گروه‌های موسیقی نواحی را جدی‌تر بگیریم. شاید پاره‌ای از سلیقه‌ها و نگاه‌هایی که محدودیت ایجاد می‌کنند و یا پاره‌ای از مسائل را برای اقتصاد موسیقی نواحی پدید می‌آورند، می‌تواند به این مساله ضربه بزند.

صالحی سپس با بیان اینکه موسیقی اقوام بخشی از هویت ایرانی ماست، یادآور شد: به نظر می‌رسد موسیقی اقوام ما ظرفیت قابل توجهی را در ارتباط با دیپلماسی فرهنگی ما دارد. ما از طریق موسیقی اقوام می‌توانیم به نحوی یک ارتباط فعال با جهان را پیدا کنیم. به ویژه با اقوامی که رابطه‌های تاریخی و دیرینگی بیشتری دارند، در ارتباط باشیم.

صالحی در پایان گفت: در طول سال‌های اخیر و به ویژه در دو سال گذشته یکی از مواردی که من به طور جدی پیگیر بودم همین نکته است که ما هویت اقوام را می‌توانیم به عنوان وضعیت نسبی برای خودمان بدانیم و حضور اولیه من در ارتباط با موسیقی اقوام به همین نگاه برمی‌گردد که موسیقی اقوام طلیعه‌ای برای ارتباط موسیقایی ما در دوره جدید باشد. حتماً با همین حمایت‌ها و پشتیبانی‌های جدی‌تری این اتفاق باید صورت بگیرد. بخشی در ارتباط با ثبت موسیقی اقوام و بخشی هم در ارتباط با نشر این موسیقی.

---

منبع: ایسنا