تبیان، دستیار زندگی

جریان شعر امروز ما به دو شاخه سنتی و واقع‌گرا تقسیم شده است

محمدکاظم کاظمی گفت: جریان شعر امروز ما دو رودخانه دارد که اولی بر مبنای شعر سنتی شکل گرفته و گونه دوم هم رویکرد واقع‌گراتر و عینی‌تری دارد و خود را ملزم به برداشت از سنت نکرده است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

محمدکاظم کاظمی
مراسم جشن‌امضای کتاب «پریدخت» اثر حامد عسکری با حضور جمعی از اهالی شعر و ادب در فروشگاه کتاب و محصولات فرهنگی به‌نشر (انتشارات آستان قدس رضوی) برگزار شد.

«پری‌دخت» شامل «مراسلات پاریس طهران» است؛ و با نامه‌هایی که در آن نوشته شده، روایت‌گر دلدادگی و دلتنگی طبیبی به نام سید محمود در پاریس و دختری به نام پری‌دخت در تهران است.

در ابتدای مراسم جشن‌ امضای این کتاب، عسکری گفت: ژانر نامه ژانر خاصی است، وقتی نامه می‌نویسیم به حرف‌هایمان فکر می‌کنیم و نمی‌توانیم زیر آن بزنیم و باید به سخنانمان ایمان داشته باشیم و متعهد باشیم.

وی به نمونه‌های عشق پاک ایرانی در آثار بزرگانی همچون حافظ، سعدی، باباطاهر و.. اشاره کرد که بسیار زیبا و قد بلند این عشق تبلور پیدا کرده و با نگاه‌های متفاوت و زیبا همراه با جزئیات عشق را بیان کرده‌اند. سپس گفت: عشق غربی و ولنتاین جشن، رنگ و بافت ما نیست، نسخه وارداتی عشق به کار ما نمی‌آید. به همین دلیل «پری‌دخت» را نوشتم که ادای دینی هر چند ناقص داشته باشم به عشاق سرزمینم که می‌شود دوست داشت و از عشق لذت برد. من از سرزمینی آمده‌ام که سرشار از باور، افسانه، قصه و لالایی است، کودکی ما لبریز از قصه بود و «پری‌دخت» خودش بستر خودش را انتخاب می‌کند که کم‌کم جوشید و صیقل خورد و با همه دلم و بضاعتم آن را نوشتم.

وی با اشاره این‌که «پری‌دخت» کمتر از یک ماه به چاپ هشتم رسیده، گفت: تجربه زیستی مهم‌ترین عامل برای یک داستان‌نویس است، «پری‌دخت» نثر اول من است و هیچ ادعایی در نثر نویسی ندارم.

اشعار عسکری تجربه انسان ایرانی توام با سنت است


در ادامه این مراسم، محمدکاظم کاظمی عضو گروه برون مرزی زبان و ادب فارسی گفت: در جریان شعر امروز دو رودخانه می‌بینیم؛ نخست جریانی است که بر مبنای سنت شعری ما شکل گرفته و از شعر قدیم ما تقلید می‌کند که نوعی کلی نمایی در شعر است و در آن عشق نیز وجود دارد که غالبا شاعر از فضای کلی غزل فارسی بهره می‌برد و عناصری که مطرح می‌کند، توصیف زیبایی‌های معشوق است که در شاعران معاصر همانند شهریار و در نسل جوان می‌توان فاضل نظری را نام برد.

وی افزود: جریان بعد نیز واقع‌گراتر و عینی‌تر است و خود را ملزم به برداشت از منابع سنت نمی‌کند و از منابع زندگی برداشت می‌کند و می‌توانیم در این جریان به سیمین بهبهانی و در نسل اخیر سعید میرزایی اشاره کنیم که در این جنبه، شعر مبتنی بر تجربه زندگی شاعر است اما  در این میان یک جریان افراطی نیز وجود دارد. مسیر میانه غالبا توام با توفیق، پیشرفت، جذابیت و مورد اقبال عمومی همراه است. این مسیر میانه را در شعر بعضی از شاعران می‌بینیم که حامد عسکری چهره شاخص در این زمینه است به این معنا که هم توانسته خصوصیت سنت قدیم و بیان فاخر را حفظ کند و هم به دور از ابتذال و با تجربه‌های ملموس‌تر که در زندگی و مناسبات انسانی خودمان دیدیم، شعر می‌سراید.

این ادیب افغانستانی ادامه داد: در آثار حامد عسکری، عناصر زندگی در بستر سبک زندگی سنتی ایرانی وجود دارد که تجربه انسان ایرانی توام با سنت است و هیئت عشق در شعر او، هیئت عشق واقعی است و تصویرها واقعی هستند، او از چیزی صحبت می‌کند که در زندگی شرقی توام با سنت ماست.

کاظمی در بخشی از سخنانش درباره نثر «پری‌دخت» گفت: در این اثر یک نگاه سنتی به زندگی و عشق می‌بینیم که عشق نجیب، بهترین تعبیر برای «پری‌دخت» است، این نوع قرائت از عشق نجیب غالبا در ادبیات ما غایب بوده و بسیار خوشحالم در اشعار حامد عسکری و در «پری‌دخت» آن را مشاهده می‌کنیم، دیالوگ‌های این اثر ما را به یاد سریال «هزاردستان» می‌اندازد. از یک طرف نثر اداری قدیمی را در آثار نویسندگان می‌بینیم و از سویی با نسل شلخته امروزی جوانان در فضای مجازی مواجه هستیم. پس نیازمندیم که از ریشه‌های نسل کهن در سبک نگارش امروز بهره بگیریم.


نامه‌های «پری‌دخت» یک روایت منسجم عاشقانه است


در ادامه مهدی آخرتی از شاعران جوان در مورد «پری‌دخت» گفت: ذهن بشر ساختارگرایانه است و از انسجام لذت می‌برد، نامه‌های بین این عاشق و معشوق یک روایت منسجم عاشقانه‌ای را شکل می‌دهد که لحن و بیان نامه‌ها بسیار نزدیک به آن دوره تاریخی است و از این ساختارهای منسجم ناخودآگاه لذت می‌بریم. نامه‌های پری‌دخت نامه‌هایی از خارج از ایجاز، غیر ادبی‌تر و عامیانه‌تر است. در حالی‌که نامه‌های سید محمود ادیبانه‌تر، متعهدتر و در عین حال موجزتر است و هر دو به شکل‌دهی ساختار منجسم کمک می‌کند.

وی گفت: در این کتاب با ادبیات شعارزده مواجه نیستیم و عشق به میهن و همنوع در آن وجود دارد. روایت از درون متن آغاز می‌شود و طیف شخصیت‌ها با زبان و لحن آنها مشخص می‌شود.

منبع:مهر