ریشه‌یابی سیاست

سیاست در ابتدای امر تعاریف متفاوتی داشت که ریشه‌های مختلفی دارند: 
ـ (در ریشۀ عربی) «رام کردن اسب»
ـ (در لغت) «خط مشی» یا «خط سیر و راهی که انسان پیش رو دارد».
ـ (در انگلیسی: politics) برنامه، شیوۀ عمل، اصول و قواعدی اساسی، اصول راهنما و…
ـ (در اصطلاح عام) روند و انجام تصمیم‌گیری‌ها برای هرگونه گروه است؛ از قبیل حکومت ها و کشورها، نهادهای سازمانی، دانشگاهی، دینی و دیگر نهادها
ـ (در اصطلاح خاص) روند و انجام تصمیم‌گیری‌ها برای حکومت ها و کشورها
ـ (در علوم سیاسی) دارای معانی دیگری نیز هست.

تعریف علم سیاست

به طور کلی علم سیاست عبارت است از تدبیر امور کشور به گونه‌یی که امور زنده‌گی ملت به صلاح آید. هدف باید معلوم گردد. ارزش‌ها و ضد ارزش‌ها معلوم شود. موضوع سیاست عبارتی پهناور است که در موضوع‌های مختلف می‌تواند به کار رود، اما تعریف علم سیاست به ادارۀ کشور برمی‌گردد. اولویت دادن پروژه‌های صنعتی، فرهنگی، اقتصادی و دیگر پروژه‌ها به صورتی که کل مردم در جامعه از آن بهره گیرند، چه کوتاه‌مدت و چه درازمدت. در سیستم‌های حکومتی مختلف، میزان رشوه‌خواری کارکنان دولت می‌تواند در نابودسازی سیاست‌های اصلی نقش به‌سزایی داشته باشد. بسیاری از فیلسوفان و سیاست‌مداران باور دارند که سیاست باید از دین و رشوه جدا باشد تا به صورت درستی برای مملکت ثمر دهد.

تعریف کامل فنّ سیاست

فنّ سیاست، رهبری صلح‌آمیز یا غیرصلح‌آمیز روابط میان افراد گروه‌ها و احزاب (نیروهای اجتماعی) و کارهای حکومتی در داخل یک کشور، روابط میان یک دولت با دولت‌های دیگر در عرصۀ جهانی است. سیاست یک فرد، یک گروه، یک حزب، یک حکومت و سیاست خارجی دولت‌ها (سیاست بین‌المللی) در این تعریف از هم جدا شده‌اند. سیاست برآیند منافع نیروهای اجتماعی نام‌برده است.

تعریف مختصر فنّ سیاست در دانش و فنّ مدیریت دولتی

الف) سیاست: «برنامه و یا دستورالعملِ در حال اجرا و یا تجویز شده از سوی مراجع صاحب صلاحیت»
ب) سیاست‌گذاری: «فرایند تعامل گروه‌ها و مراجع ذی‌صلاح و ذی‌نفع در تصمیم‌گیری برای مواجهه با مسایلی است که دامنۀ اثر مستقیم یا غیرمستقیم بالایی برای این گروه‌ها و مراجع دارد.»
بایدهای سیاست 
آن‌چه سیاست‌گذاری باید تأمین کند:
ـ پایداری
ـ آینده‌نگری
ـ هدف‌داری
ـ عمومیت
ـ گسترده‌گی
ـ نمایان‌گری

---

منبع: روزنامه ماندگار