چرا کف دست و پاهایم عرق می کند

پسری بیست‌ساله هستم که کف دست‌هایم خیلی عرق می‌کند و تقریباً همیشه خیس است. گاهی شدت تعریقش بیشتر و گاهی کمتر می شود. علت چیست و چگونه درمان می‌شود؟

برای درمان تعریق شدید در مرحله نخست باید بیماری زمینه ای باعث آن تشخیص داده شده و درمان گردد و نیز می توان از داروهایی مثل پروپرانولول (در موارد استرس) البته به صورت موقت کمک گرفت.

افزایش تعریق اكثرا در سنین بلوغ و جوانی شروع می شود. كف دست و پا و زیر بغل نواحی شایع ‏آن هستند. اغلب تعریق با استرس شدید شده و با خواب كاهش می یابد. گاهی علت آن ‏پركاری تیروئید یا برخی بیماریهای داخلی است. در بررسی، علایمی مانند بزرگی غدد لنفاوی و ‏كاهش وزن هم باید مد نظر قرار گیرد. در اكثر موارد علت آن ناشناخته است.

برای درمان ‏باید بدانید این بیماری درمان قطعی ندارد و استرس باعث تشدید آن می شود. در برخی موارد ‏می توان از محلول ‏Dry Sol‏ (محلول كلرید آلومینیوم در الكل) استفاده نمود. به این صورت كه ‏بهتر است قبل از خواب محل مورد نظر را خشک و محلول را بمالید و صبح با آب و صابون بشویید. بعد از ‏كنترل تعریق (5-2 شب) بتدریج دفعات استفاده را كاهش دهید. استفاده از پرمنگنات سدیم ‏روزی دو بار هم برای درمان ذكر شده است. البته تعریق در موقع فعالیت امری طبیعی بوده و البته میزان آن می تواند در افراد با هم فرق داشته باشد. این حالت به عنوان بیماری نخواهد بود و نیاز به اقدام خاصی هم نخواهد داشت.

 اما اگر شما همیشـه بـدون توجه به دمای اطراف در حال عرق کردن هستید، باید قدری روی مسئله دقیق‌تر شوید.

نوعی بیماری با نام هایپرهیدروسیس (بیماری غدد عرقی) وجود دارد که بیشتر از طریق کف دست‌وپا خود را نشان می‌دهد. این بیماری همچنـین می‌تواند در زیر بغل و یا سایر نقاط بدن نیز ظاهر شود. معمولاً از دوران نوجوانی به بعد قابل‌تشخیص بوده و تعرق بیش‌ازاندازه دست‌وپا از سن 13 سالگی به بعد در بیماران کاملاً مشهود خواهد بود.

تشخیص هایپر هیدروسیس

معمولاً کسانی که دچار این بیماری می‌شوند مشکلی در تشخیص آن ندارند، چراکه علائم آن کاملاً مشهود است و این افراد بدون در نظر گرفتن درجه حرارت بدن، همواره در حال تعریق هستند.

آزمایش های تخصصی نیز در این زمینه وجود دارد که ازجمله آن می‌توان به تست ید و نشاسته اشاره کرد. مراحل آزمایش به این شرح است که مقدار 1 گرم ید را با 500 گرم نشاسته مخلوط کرده و بر روی محل موردنظر می‌زنند. اگر رنگ این محلول آبی تیره و یا سیاه شد معلوم می‌شود که فرد دچار تعریق بیش‌ازاندازه است.

دلایل ایجاد بیماری 

این بیماری را می‌توان به دو نوع هایپرهیدروسیس اولیه و ثانویه طبقه‌بندی کرد. انواع اولیه آن از زمان نوزادی آغاز شده و نوع ثانویه قدری دیرتر خود را نشان می‌دهد.

هایپر هیدروسیس اولیه، به دلیل انتقال کروموزوم های ارثی که خصیصه‌ی ژنتیکی خاصی را در بردارند، ایجاد می‌شوند. از فاکتورهای دیگر ایجاد این نوع اختلال می‌توان به دلایل نورلوژیک، متابولیک و سیستماتیک اشاره کرد.

نوع ثانویه که در سنین بالاتر بروز می‌کند، می‌تواند به دلیل ترشحات غده هیپوفیز و تیروئید ایجاد شود که در پی وجود بیماری‌هایی نظیر دیابت، تومور و نقرس ایجاد می‌شوند. به همین دلیل اگر تصور می‌کنید که در یک چنین گروهی قرار می‌گیرید، باید حتماً به پزشک مراجعه کنید چراکه ممکن ست دچار بیماری شده باشید که از وجود آن اطلاع نداشته باشید (به‌عنوان‌مثال: دیابت)

همچنین از دیگر دلایل ایجاد تعریق بیش‌ازاندازه می‌توان به افزایش اضطراب، مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌های خاص، نیکوتین، کافئین و حتی برخی بوهای آلرژی‌زا اشاره کرد.

طریقه درمان بیماری

متدهای مختلفی هستند که می‌توانید با استفاده از آن‌ها این بیماری را درمان نمایید. خوشبختانه درصد بسیار زیادی از افراد هستند که در درمان بیماری موفق شده و می‌توانند به زندگی عادی خود ادامه دهند. در اینجا چند تکنیک درمانی که ثمربخش بودن آن‌ها به اثبات رسیده را به شما معرفی می‌کنیم:

ضد تعریق‌ها: معمولاً به بیماران در مراحل ابتدایی تجویز می‌شود و از انواع محصولاتی هستند که در دسترس بوده. باید به دنبال انواعی از ضد تعرق‌ها باشید که حاوی کلرید آلومینیوم هستند. آن‌ها را زمانی باید مصرف کنید که به‌تازگی محل موردنظر را نتراشیده باشید چراکه برای پوست ایجاد ناراحتی می‌کنند.

ضد تعریق با اثر بالا: این ضد تعرق‌ها حاوی آلومینیوم کلرید هگزاهیدرات می‌باشند که تأثیرگذاری بالاتری نسبت به محصول قبلی دارند. برای شروع باید به مدت یک هفته به‌طور دائمی از آن استفاده کنید، اما بعداً میزان استعمال آن را می‌توانید تا هفته‌ای دو بار نیز کاهش دهید. از آنجایی‌که فروش این دارو فقط با تجویز پزشک امکان‌پذیر هست، قیمت آن نیز قدری بالاتر است.

داروهای خوراکی: علاوه بر کرم‌های موجود، برای درمان تعریق زیاد، داروهای خوراکی نیز وجود دارند. ازجمله معروف‌ترین این داروها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
دیتروپان، روبینول، کاجنتین. برای افرادی هم که مشکل تعریقشان به دلیل استرس هست استفاده از داروهای ضدافسردگی پیشنهاد می‌شود.

بوتاکس: بوتاکس هم شیوه درمانی دیگری است که هر روزه طرفداران بیشتری پیدا می‌کند. این محلول به‌ویژه بر روی زیر بغل تأثیر شگرفی می‌گذارد. یک‌بارمصرف آن خیال شما را برای 6 ماه راحت می‌کند.

تجویز طب سنتی:

داروی های گیاهی مانند مردار سنگ، توتیا، خاکستر برگ سوسن، شَبّ، مُرّ، صبر، روغن مورد، روغن گل نیز برای تعریق زیاد مصرف می شوند که برای طرز مصرفشان توصیه می کنم با متخصصین طب سنتی مشورت کنید.

برای بستن منافذ دست و کاهش تعریق می توانید بادمجان را با پوست کباب کنید و گرم در دست گرفته و ورز دهید.

---

منبع: پرسش و پاسخ های عمومی مشاوره پزشکی مرکز مشاوره تبیان