جایگاه رفیع حضرت زینب (س) در نگاه یازده اندیشمند شیعه
حجت الاسلام حسنلو گفت: محققان مكاتب مختلف عموما حضرت زینب(س) را فردی شجاع، مسئولیتپذیر و صبور معرفی كردهاند كه با خطابههای آتشین خویش چهره حقیقت را آشكار ساخت و حكومت اموی را رسوا نمود.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
تاریخ : يکشنبه 1397/10/23
«علمای شیعه نه تنها در هر کتاب واثری که درباره امیرمومنان (ع)وحضرت زهرا (س)وحسنین(ع) نوشته اند درباره حضرت زینب(س) نیز مطالبی نوشته و اظهار محبت و تعظیم در برابر رتبه معنوی زینب نموده اند؛ بلکه کتابهای اختصاصی زیادی نیز درباره این بانوی بزرگ نوشته اند بویژه درباره نهضت عاشورا وامام حسین (ع)بدون یاد ونام زینب نمی توان کتابی نوشت؛ در دانش نامه ها ودائره المعارف ها ومنابع رجالی نیزمطلب و مدخل هایی به نام این بانوی گرانقدر نوشته شده است.»
آنچه در ادامه می آید بخش اول گفتگوی گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان با حجت الاسلام و المسلمین امیر علی حسنلو مدیر گروه تاریخ وسیره مرکز مطالعات وپاسخگویی به شبهات حوزه های علمیه ومدرس حوزه علمیه قم دربارذه جایگاه و شخصیت حضرت زینب کبری در نگاه اندیشمندان و دانشمندان جهان تشیع است.
به حضرت زینب (س)از زوایای مختلفی می توان نگاه کرد امااحتمالا یکی از این زوایا که می تواند به ما در شناخت جایگاه معنوی و اخلاقی آن حضرت کمک کند تجسم ایشان در میان کلام اندیشمندان مسلمان به ویژه شیعه است. در این باره چه برش هایی از این نگاه ها را می شود مطرح کرد؟
محققان زیادی در ارتباط با قیام كربلا و حماسه حسینی دست به نگارش زده اند. در این زمینه محققان غربی نیز آثاری را ارائه نمودهاند كه به قیام سیدالشهداء حسین بن علی(ع) پرداختهاند. همه كسانی كه به این حماسه پرشور پرداختهاند بدون شك به رسالت حضرت زینب(س) كه در واقع رسالتی بعد از عاشورا سال 61 هـ. بوده است نیز پرداختهاند.
به نظر میرسد جایگاه حضرت زینب(س) در نزد شیعیان، اهل سنت، مسیحیان و سایر مكاتب كه به این مبحث پرداختهاند با یكدیگر تفاوتی نداشته باشد. عموماً محققان مكاتب مختلف، حضرت زینب(س) را فردی شجاع، مسئولیتپذیر و صبور معرفی كردهاند كه با خطابههای آتشین خویش چهره حقیقت را آشكار ساخت و حكومت اموی را رسوا نمود.
علمای شیعه نه تنها در هر کتاب واثری که درباره امیرمومنان (ع)و حضرت زهرا(س)و حسنین (ع) نوشته اند درباره حضرت زینب(س) نیز مطالبی نوشته واظهار محبت و تعظیم در برابر رتبه معنوی زینب نموده اند؛ بلکه کتابهای اختصاصی زیادی نیز درباره این بانوی بزرگ نوشته اند بویژه درباره نهضت عاشورا وامام حسین (ع)بدون یاد ونام زینب نمی توان کتابی نوشت ؛ در دانش نامه ها ودائره المعارف ها ومنابع رجالی نیزمطلب و مدخل هایی به نام این بانوی گرانقدر نوشته شده است که به برخی از آنها اشاره می شود:
سید محسن امین:
زینب از زنان برجسته بود که برتری او مشهورتر و بارزتر از آن است که یادآوری و نوشته شود. بزرگی مقام، بلندی جایگاه، قدرت استدلال، برتری اندیشه، پایداری دل وروح، شیوایی زبان، رسایی گفتار که گویا زبان پدرش امیرالمومنین(ع) است، را از سخنرانیهایش در کوفه وشام، به دست میآید ونیز از احتجاجهایش بر ضد یزید و ابن زیاد، به گونهایی که از پاسخگویی درماندند و به ناسزاگویی پرداختند.جای شگفت نیست که زینب(س) چنین باشد زیرا ایشان شاخهای از شاخههای درخت پاک پیامبری و از نژاد هاشم جد رسول خدا(ص)، پدرش جانشین رسول خدا(ص)، مادرش حضرت زهرا(س) وبرادرانش امام حسن و امام حسین بودند، آری فرع بر پایه اصلش میباشد.
علامه مامقانى :
زینب و چیست زینب و تو چه میدانی زینب چیست ؟ایشان عقیله بنی هاشم بودند و پس از مادرش کسی در صفات برجسته، به او نمیرسد تا جایی که شایسته است گفته شود: او صدیقه صغرى است.زینب را در پوشش و پاكدامنى نمونه بود به گونهایی که هیچ مردی تا روز عاشورا را ندید، او در صبر و شیكبایى و پایدارى و نیروى ایمان و تقوا و پرهیزكارى یگانه بود؛ زینب (س) در شیوایی زبان، رسایی گفتار که گویا زبان امیرالمومنین(ع) بود، این مطلب ا بر کسی که در سخنرانیهایش دقت کند پوشیده نیست. با توجه جریان عاشورا وحوادث پس از آن، اگر بگوییم زینب (س ) داراى مقام عصمت بوده هیچکس منکر آن نمیباشد چگونه چنین نباشد در حالی که در ایام بیماری امام سجاد(ع)، امام حسین(ع) بخشی از وظایف امامت را به حضرت زینب(س) سپرد و سفارشهایی هم به وی کرد و نیز امام سجاد(ع) او را در بیان احکام و برخی از نشانه های ولایت، جانشین خود قرار داد
علامه شیخ جعفر نقدی:
زمینه تولد زینب(س) این بانوی پاک وبزرگوار و جایگاه تربیت این گوهر گران بها، آغوش نبوت بود و در خانه رسالت بزرگ شد، شیر وحی را از حضرت زهراء(س) نوشید و غذای بزرگواری را از دست پسر عموی رسول خدا(ص) خورد، پس تولدی پاکیزه و تربیتی روحانی داشت در حالی که لباس شکوه وبزرگی و قبای پاکدامنی بر تن داشت.اصحاب کساء علیهم السلام امور پرورشی، فرهنگی و تهذیبی حضرت زینب(س) برعهده داشتند و دیگر نیازی به معلم نداشت.
علامه سید عبد الحسین شرف الدین:
کسی دربزرگی اخلاق، شایستگی فطرت، نیکویی اصل و نسب، پاکی جوهر برتر از حضرت زینب(س) دیده نشده است مگرجد و پدر و مادرش.وی از زنانی بود که عصبانیت و خشم او را ناآرام و سبک نکرد و هیچ امر شگفتی صبرش را از بین نبرد و در هوشیاری، پاکی جان، خوش ذوقی، نیرومندی، پایداری جان ودل آیتی از آیات الهی بود که در اوج شجاعت و زیر باذلّت نرفتن و بزرگ منشی بود.
آیت اللّه محمد حسین اصفهانی غروی:
در حریم آن خاتون، ره نیابد افلاطون اسم اعظم مكنون، رسم آن مسمّی شدشهید مطهرى:
ما مى بینیم كه از نظر قوّت و قدرت قلب و حماسه داشتن روح و نترسیدن از كشته شدن، حضرت زینب یك نمونه بسیار عالى اسلامى است و در تاریخ اسلام داستان او به عنوان یك نمونه كامل همیشه نقل شده است.امام خمینی:
همان مقدارى كه فداكارى حضرت ارزش پیش خداى تبارك و تعالى دارد و در پیشبرد نهضت حسین- سلام اللَّه علیه- كمك كرده است، خطبه هاى حضرت سجاد و حضرت زینب هم به همان مقدار یا قریب آن مقدار تأثیر داشته است.آنها به ما فهماندند كه در مقابل جائر، در مقابل حكومت جور، نباید زنها بترسند و نباید مردها بترسند. در مقابل یزید، حضرت زینب- سلام اللَّه علیها- ایستاد و آن را همچو تحقیركرد كه بنى امیه در عمرشان همچو تحقیرى نشنیده بودند، و صحبتهایى كه در بین راه و در كوفه و در شام و اینها كردند.
آیت الله خویی:
زینب با برادرش در دفاع از اسلام و دین جدش رسول خدا(ص) و جهاد در راه خدا، شریک وسهیم بودشیوایی گفتارش یادآور گفتار پدرش و مقاومتش نمونهایی از مقاومت پدرش بود. وی هرگز در برابر زورگویان کرنش نکرد و جز خدا از کسی نترسید؛ حقگو و راستگو بود؛ طوفانها و تندبادها تكانش ندادند. پس به راستی، زینب خواهر و شریک امام حسین(ع) در عقیده و جهاد بود.
مقام معظم رهبری:
زینب كبرى یك زن بزرگ است. عظمتى كه این زن بزرگ در چشم ملتهاى اسلامى دارد، از چیست؟ نمى شود گفت به خاطر این است كه دختر على بن ابى طالب (علیهالسّلام)، یا خواهر حسین بن على و حسن بن على (علیهماالسّلام) است. نسبتها هرگز نمى توانند چنین عظمتى را خلق كنند. همهى ائمهى ما، دختران و مادران و خواهرانى داشتند؛ اما كو یك نفر مثل زینب كبرى؟ارزش و عظمت زینب كبرى، به خاطر موضع و حركت عظیم انسانى و اسلامى او بر اساس تكلیف الهى است. كار او، تصمیم او، نوع حركت او، به او اینطور عظمت بخشید.آیت الله جوادی آملی:
زنان بزرگی چون آسیه، مریم، حضرت زهرا، زینب كبرا و حضرت معصومه(سلام اللّه علیهنّ) بوده اند كه هر یك با حفظ مرتبه و درجه خاص خود، می توانند به مقام ولایت رسیده باشند وجود مبارك حضرت زینب(علیهاالسلام)، حضرت ابوالفضل(علیهالسلام) و بسیاری فرزندان اهل بیت(علیهمالسلام)، شاید به درجاتی از عصمت رسیده باشند.ابو نصر لبنانی: زینب نشان داد که در بین اهل بیت با جرأت ترین، بلیغ ترین و فصیح ترین آنهاست. او به سبب استدلالها و، قدرت، جرات و بلاغت در جریان کربلا و پس از آن، شهرتش همه جا پیچید به گونهایی که ضرب المثل شد. مورخان و نویسندگان بر این مطلب گواهی میدهند.
منبع: خبرگزاری شبستان