تبیان، دستیار زندگی

چاپ تازه کتاب «خِردکُشی» منتشر شد

چاپ سوم کتاب «خِردکُشی؛ روشنفکران و انقلاب اکتبر» تألیف خسرو ناقد به تازگی روانۀ کتاب‌فروشی‌ها شده است. در این چاپ افزون بر اصلاح چند اشتباه تحریری، نمایه‌ای نیز به کتاب افزوده شده که دربرگیرندۀ فهرست نام‌ها و کتاب‌هاست.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

کتاب «خِردکُشی؛ روشنفکران و انقلاب اکتبر»

 کتاب «خِردکُشی» که از سوی نشر نی منتشر شده در یک پیش‌گفتار و ۱۳ بخش تنظیم شده است: در کعبۀ آمال پرولتاریا؛ ژاک دریدا و بازگشت از مسکو؛ برتراند راسل و بلشویسم در عمل و نظر؛ آرتور کوستلر و حزب کمونیست؛ آنده ژید و بازگشت از روسیۀ شوروی و برتولت برشت و نظم بزرگ از جمله بخش‌های این کتاب هستند.

در این کتاب بر اساس گفته‌ها و نوشته‌های روشنفکران سرشناس غربی، کسانی مانند آندره ژید، جورج برنارد شا، برتراند راسل، والتر بنیامین، آرتور کوستلر، برتولت برشت و شماری دیگر از روشنفکران به بررسی نگاه و نگرش آنان به انقلاب اکتبر روسیه و واکاوی نقد و نظر و نظریه‌ها و همچنین پیامدهای کنش و واکنش آنان پرداخته شده است، به‌ویژه واکنش‌های کسانی که در دوران انقلاب اکتبر و سال‌های پس از آن به روسیه شوروی سفر کردند. آنان انتظار رهایی و رستگاری از ایدئولوژی کمونیستی را داشتند و در نهایت امیدوار بودند که آرمان‌های دیرین‌شان در نظام جدید سوسیالیستی متحقق شود.

در ابتدای کتاب دربارۀ نقش و جایگاه روشنفکران روس در انقلاب اکتبر چنین آمده است: «انقلاب روسیه، مانند همۀ انقلاب‌ها، اقتدار نخبگان نظام پیشین و روشنفکران منتقد و معترض و نیز الگوی سلسله مراتب اجتماعی دیرین را به چالش طلبید و با طرد و ترک آن‌ها موفق شد تا مخالفان خود را از میدان به در کند. اما بلشویک‌ها با به‌دست گرفتن قدرت حکومتی دریافتند که برای تثبیت قدرتِ خود و استحکام نظام جدید، به نخبگان تازه‌ای نیاز دارند تا جایگزین نخبگان قدیم کنند. آنان برای یافتن ذخیرۀ انسانی مورد نیاز به سراغ طبقاتی پایین جامعه رفتند که برای حزب بیش‌تر و بهتر قابل دسترسی بودند؛ راهکاری که به‌خوبی با روح انقلاب هم همخوانی داشت. ولی این راهکار برای حفظ و استمرار حکومت کافی نبود. رهبران جدید که از ارتقاء جایگاه اجتماعی و نقش‌آفرینی پرولتاریا و دهقانان پشتیبانی می‌کردند، اغلب فاقد تمرین و تجربۀ کافی برای تشویق و ترغیب آنان بودند. رهبران جدید برای ادامۀ حیات نظام، هم به نیروی کارشناسان آموزش‌دیدۀ دوران تزار و هم به قدرت اقناع روشنفکران نیاز داشتند که آمادۀ خدمت به حکومت تازه‌پا باشند».

نویسندۀ کتاب خاطرنشان می‌کند که: «سرزمین روسیه بسیار پیش‌تر از رخداد انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ سرچشمۀ الهام روشنفکران و به‌ویژه نویسندگان و شاعران اروپایی و عرصۀ فراافکنی امیدها، آرزوها و آرمان‌های آنان به شمار می‌رفت. گرچه در آن دوران پیش و بیش از همه ادبیات روسی و آثار نویسندگانی مانند فیودور داستایفسکی و لیف تولستوی بود که شور و شوق آنان را برمی‌انگیخت، پس از انقلاب اکتبر و بازتاب گسترده این رخداد در مطبوعات جهان و افکار عمومی، این گفتمانِ کمونیسم بود که در کانون بحث و تجزیه و تحلیل محافل روشنفکری قرار گرفت و نقد و نظرهای موافق و مخالف بسیاری درپی داشت».

چاپ اول و دوم کتاب «خِردکُشی؛ روشنفکران و انقلاب اکتبر» در اواخر سال ۹۶ منتشر شد و اکنون چاپ سوم این کتاب در ۲۷۰ صفحه با قیمت ۳۴ هزار تومان منتشر شده است.

منبع: ایسنا