سالروز آغاز عملیات نصر

عملیات نصر موسوم به عملیات هویزه ـ تنومه در چارچوب یک استراتژی نظامی به فرماندهی بنی‌صدر و با طراحی قرارگاه تاکتیکی نیروی زمینی در جنوب، در ۱۵ دی‌ماه ۱۳۵۹ در جنوب غربی اهواز و سوسنگرد اجرا شد. این عملیات در دو دور و با هدف نهایی تأمین تنومه در ساحل شرقی اروندرود (شط‌العرب) طرح‌ریزی شده بود و در آن علاوه بر نیروهای ارتش، نیروهای سپاه و شماری از نیروهای ستاد جنگ‌های نامنظم به فرماندهی دکتر چمران نیز شرکت داشتند.

عملیات نصر در ساعت ۱۰ صبح ۱۳۵۹/۱۰/۱۵ و پس از اجرای ۱۵ دقیقه آتش تهیه، آغاز شد. تیپ ۳ همدان در حوالی ظهر با موفقیت از رودخانه کرخه‌کور عبور کرد و تیپ ۱ قزوین نیز با حرکتی کند به سمت این منطقه، در حال پیشروی بود. در این روز، نیروهای خودی ۳۰ کیلومتر پیشروی کردند و ۸۰۰ تن را به اسارت گرفتند.

عملیات در محور فارسیات ـ که قرار بود همزمان با سایر محورها آغاز شود ـ با ۲۰ دقیقه تأخیر آغاز شد. نیروهای عبورکننده با سه ساعت تأخیر از رودخانه عبور کردند. با آنکه سپاه، لشکر ۹۲ زرهی را از وجود مین در منطقه مطلع کرده بود، اما برای پاک‌سازی و ایجاد معابر، اقدامی نشد که به همین دلیل، سه تانک روی مین رفت و حرکت ستون در جناح راست متوقف شد، جناح چپ نیز با کمی پیشروی متوقف شد.

نیروها تا ۳۰۰ متری غرب رودخانه پیشروی کردند ولی نتوانستند جاده را برای دشمن ناامن کنند. در روز اول یک تیپ زرهی و دو گردان پیاده دشمن منهدم شد و غنائم زیادی به دست آمد که از منطقه خارج نشد. در روزهای بعد با از دست دادن منطقه، غنائم بار دیگر در اختیار دشمن قرار گرفت.

تأثیرات روحی ناشی از پیروزی‌های اولیه و عدم پیش‌بینی‌های لازم برای تأمین منطقه با اقدامات مهندسی و عدم تحکیم مواضع، موجب شد که پیروزی‌های به‌دست‌آمده به‌شدت در معرض آسیب قرار گیرد. از سوی دیگر، چون طبق طرح عملیات، منطقه جفیر می‌بایست در مرحله سوم تصرف می‌شد، عقبه‌های دشمن آسیب ندیده بود، در نتیجه دشمن از تحرک و قدرت جابه‌جایی بسیاری برخوردار بود.

گزارش‌های رسیده، از تجمع تانک‌ها و نفربرهای نیروهای دشمن خبر می‌داد. در این حال، مرحله دوم از دور اول عملیات در ساعت ۸ صبح روز ۱۶ دی‌ماه ۱۳۵۹ آغاز شد. پس از پیشروی‌های اولیه در این روز، با تشدید آتش دشمن، پیشروی به‌تدریج کند شد و سرانجام در بعدازظهر در حالی‌که نیروهای سپاه در خط مقدم درگیر بودند، نیروهای زرهی ارتش عقب‌نشینی کردند!

عقب‌نشینی یگان‌ها علاوه بر تأثیر نامطلوب بر روحیه نیروها، موجب از بین رفتن سازمان و انسجام نیروهای خودی شد. نیروهای پیاده نیز که یک و نیم تا دو کیلومتر جلوتر از نیروهای ارتش قرار داشتند، به علت عدم آگاهی از عقب‌نشینی، در محاصره دشمن قرار گرفته و تعدادی از آن‌ها مظلومانه به شهادت رسیدند.

برابر گزارش سپاه، ۱۴۰ تن از نیروهای انقلابی که شماری از آن‌ها دانشجویان پیرو خط امام بودند به شهادت رسیدند. این دانشجویان پس از تحویل گروگان‌های امریکایی به دولت جمهوری اسلامی، عازم جبهه‌های نبرد شده بودند.

روزنامه جمهوری اسلامی، درباره نتایج حاصله از عملیات نوشت: در این نبرد که از ساعت ۱۰ صبح آغاز شد و تا بعدازظهر ادامه داشت، دو تیپ زرهی عراق از چند سو موردتهاجم قوای اسلام قرار گرفتند که طی یک عملیات کاملاً هماهنگ، توسط نیروهای مسلح زمینی و هوایی، افراد دو تیپ زرهی مزبور کشته و یا به اسارت نیروهای خودی درآمدند؛ در این عملیات، ۱۷ نفر از نیروهای خودی مجروح شدند و از شهدای احتمالی آماری در دست نیست. در این درگیری یک فانتوم و یک فروند هلی‌کوپتر خودی سقوط کرد، خلبانان آن‌ها با چتر نجات سالم به زمین نشستند.

---

منبع: ایسنا