زندگی‌نامه‌ی آیت‌الله محمدمومن شیرازی
محمّد مومن بن محمد قاسم شیرازی جزایری در روز شنبه 17رجب 1074 هـ. ق در شیراز دیده به جهان گشود و در سال 1130 هـ. ق در هند وفات یافت. وی در ایام تحصیلی محضر اساتید بزرگی را درک نموده و به غیر از کسب علم در پی چیزی نبود.
او صرف و نحو و معانی بیان و بدیع را از سید محمّد قاسم حسینی فرا گرفت و در لغت و فقه و اصول به درس زین‌العابدین انصاری حاضر شد و علم کلام و حکمت و تفسیر و علوم ریاضی و منطق را از محضر محقق بزرگ محمد اسماعیل فسوی استفاده نمود و در علم حدیث و حکمت سال‌های متمادی شاگردی علامه اوحد شاه محمد اصطهباناتی را نمود و علم طب را از طبیب حاذق محمد هادی فرا گرفت.
محمد مومن شیرازی ید طولایی در تألیف و تصنیف داشته و قریب به چهل کتاب و رساله از خود به جای گذاشته. وی دارای نثری بدیع و روان و نظمی عالی و تحسین برانگیز بوده است.
وی مجموعه‌ای به نام مجالس الاخبار و مجالس الاخیار، در هفت جلد تألیف کرده است که هر جلد آن مجلسی را شامل است و برای هر مجلس نامی خاص انتخاب کرده است:
مجلس اوّل: در تاریخ انبیا به نام معارج القدس؛
مجلس دوّم: در مناقب ائمه، به نام تحفة الابرار؛
مجلس سوّم: در احوال پادشاهان، به نام بحر المعارف؛
مجلس چهارم: در احوال اولیا و حکما و شعرا به نام ربیع‌الابرار؛
مجلس پنجم: در حالات خود مولف، به نام زهرة الحیاة‌الدنیا؛
مجلس ششم: در شرح سیصد حدیث، به نام روح‌الجنان؛
مجلس هفتم: در فواید متفرقه از انواع علوم و فنون، به نام لطائف الظرائف.
تألیف کتاب مجالس الاخبار هفت سال به طول انجامید و به گفته صاحب الذریعة مولف، از سال 1102 تا 1109 در ایام اقامت در هند این کتاب را تألیف کرده است.
جلد پنجم کتاب شامل یک مقدمه و هشت جنت و یک خاتمه است که مولف، آن را در 31 سالگی، در سال 1106 هـ. ق تألیف کرده و در آن به بیان حالات خود پرداخته و نامش را زهرة‌الحیاة الدنیا گذاشته است.
در مقدمه آن، حالات خود را از بدو تولد تا زمان تألیف این کتاب و سیر تحصیلی و اساتید خود را معرفی نموده است. فهرست جنت‌های هشتگانه آن چنین است:
جنّت اول: قصائد
جنّت دوم: ابیاتی که کمتر از 9 بیت است
جنّت سوم: در آحاجی و ابیات مشکله
جنّت چهارم: الفاز و امثال و اقران
جنّت پنجم: در مغالطات
جنّت ششم: در مراسلات
جنّت هفتم: در مطالب علمیه
جنّت هشتم: سوانح مواهبیه مولف
خاتمه: در ایراد نصایح.
زهرة الحیاة الدنیا شرح زندگی علمی آن عالم بزرگ و ادیب سخن پرور است.
پیوند به :
بازگردید به سوی خدا (دستور العملی از آیت الله مومن)
ر.ك : نامه‌های عرفانی – علی محمدی
