آتش خشم آل سعود بر سر خاورمیانه
در یمن چه میگذرد
بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، عفو بینالملل، یونیسف و چندین نهاد مستقل بینالمللی دیگر، فقط ١١ میلیون کودک و درمجموع ١٧ میلیون یمنی به کمکهای فوری غذایی نیاز دارند، 2 میلیون کودک از سوءتغذیه مزمن رنجبرده و در وضعیت وخیم قرار دارند، ٨٠٠ هزار نفر به بیماری "وبا" مبتلا شدهاند و براساس گزارش مدیر خاورمیانه و شمال آفریقای یونیسف، برآورد میشود که در هر 10 دقیقه، یک کودک در یمن از بیماریهای قابلپیشگیری جان میدهد.
جنگ داخلی یمن، یکی از مهمترین مسائل و مشکلات امروزه منطقه خاورمیانه است. این جنگ که از سال 2015 آغاز و تاکنون ادامه دارد، تلفات بسیار گستردهای از جمله کشتار بیش از 85 هزار کودک یمنی زیر طی 3 سال و نیم را در بر داشته است.(1)
بسیاری از تحلیلگران سیاسی بر این باورند که بحران داخلی یمن، یکی از قدیمیترین، پیچیدهترین و پویاترین بحرانهای داخلی در منطقه خاورمیانه است که ریشه در اختلافات قومی و قبیلهای گذشته این کشور دارد. این بحران که بین گروههای شیعهمذهب حوثی در شمال و نیروهای سنی مذهبِ تحت حمایت عربستان سعودی در جریان است، پس از ماهها درگیری، درنهایت با حمله هوایی ائتلافی از کشورهای منطقه خاورمیانه به رهبری عربستان در 6 فروردین 1394، جنبه کاملاً بینالمللی به خود گرفت.
عربستان با این اقدام شتابزدهی خود پس از مرگ ملک عبدالله و همچنین عدم توانایی دولت جدید خود در اداره امور، در سر داشت که بتواند برای خود فرصت و آبرو بخرد درحالیکه اکنون این کشور وارد باتلاقی شده است که فجایع جبرانناپذیری را در یمن و درصحنه بینالمللی به وجود آورده است؛ به حدی که برای خروج از این بحران، عربستان دست به ائتلاف در خصوص دخالت در یمن زد.
این جنگ حالا به یک بحران بسیار حیاتی و سخت برای مردم این کشور و جامعه جهانی به وجود آورده است. جامعه جهانیای که حال تنها واکنشش سکوت است. علت این سکوت نیز واضح است. جامعه بینالمللی که وظیفه بیطرفی و حل عادلانه و صحیح منازعات بینالمللی را دارد، در معامله با طرف سعودی دخیل در جنگ است.
وقتی هواپیماهای عربستان سعودی مجلس عزا و ختم در صنعا را بمباران کردند، نام عربستان در لیست کشورهای متجاوز جنگی قرار گرفت. اما زمانی که عربستان تهدید کرد که ما کمکهای مالی خود را به این سازمان قطع میکنیم، بان.کی.مون مجبور شد که نام عربستان را از این لیست سیاه خارج کند. زمانی که از وی پرسیدند چرا این کار را کردید؟ وی ضمن عذرخواهی اعلام نمود که اگر عربستان کمکهای مالی خود را قطع کند ما نمیتوانیم دیگر حقوق کارمندان خود را بپردازیم.
این درحالیکه است که آمار تلفات جنگ یمن در گزارشهای سازمان ملل متحد از همان ماههای نخست جنگ تاکنون، بعد از بیش از 3 سال محاصره کامل و جنگ، از ١٠هزار نفر هماکنون به عدد هشت هزار و ٦٠٠ نفر کاهش نیز دادهشده است. درباره بحران یمن که تمامی اطلاعات رسمیای که از طرف ائتلاف به رهبری عربستان بر اساس دروغ بنیان گذاشتهشده و به علت قدرت و دلارهای نفتی این کشور بسیاری از کشورهای بزرگ و نهادهای بینالمللی هم وادار به سکوت شدهاند، تناقضات بزرگی به چشم میخورد.
با یک حساب سرانگشتی و ساده، به سهولت در میابیم که سازمانهای بینالمللی که در این وضعیت بحرانی مردم یمن، اصولاً باید دست به اقدامی جدی بزنند سکوت پیشه کرده و تصاویر و وقایع جنایتبار کشورهای دخیل را در یمن میبینند و به خاطر ترس از دست رفتن دلارهای نفتی عربستان بهعنوان طرف متخاصم در این جنگ داخلی، هیچ واکنشی نشان نمیدهند و همانطور که گفته شد حتی آمار قربانیان را نیز بهدرستی اعلام نمیکنند.
آمار کشتهشدگان و قربانیان جنگ یمن، اینک در وضعیت وخیمتری قرار گرفته است. پس از دوران محاصره یمن نیز، شاهد بحرانیتر شدن وضعیت این کشور و عدم امکان ارسال کمکهای سایر کشورها به مردم این منطقه، مشکلی بر مشکلات آنان افزوده است.
در ماه آوریل گذشته، با شیوع بیماری وبا در یمن، بحران بسیار جدیتر شد و بالغ دو هزار نفر کشته بر جای گذاشته است. طبق گزارشی اکنون مبتلایان به "وبا" در یمن از مرز 9 هزار نفر نیز عبور کرده است.
مرکز حقوقی یمن نیز پس از گذشت ۱۳۰۰ روز از این حملات آمار جدیدی از کشتهشدگان ارائه کرده است. از آغاز حملات عربستان به یمن بیش از 30 هزار غیرنظامی ازجمله زنان و کودکان شهید و زخمی شدهاند. در این گزارش همچنین به فوت دست کم 160 هزار کودک و زخمی و بیماران مزمن به دلیل محاصره و نبود دارو و خدمات پزشکی اشاره شد.
واکنشهای جهانی نیز در این خصوص قابلتأمل است، چراکه عدهای موافق و مخالف جنگ در یمن هستند"
- کاخ سفید اعلام کرده است که بر اساس دستور ریاست جمهوری دخالت در یمن را با تقویت نیروهای عربستان سعودی ادامه خواهد داد.
- فرانسه این مداخلهٔ نظامی را به درخواست رئیسجمهور یمن دانست و اعلام کرد که از یمن و منصور هادی پشتیبانی میکند.
- اتحادیه اروپا با این مداخلهٔ نظامی مخالفت کرده و اظهار داشته که مداخله نظامی این بحران را حل نخواهد کرد. اتحادیه دربارهٔ "پیامدهای منطقهای جدی" آن ابراز نگرانی کرده و از قدرتهای منطقهای خواستار "عملکرد مسئولانه" شده است.
- رئیسجمهور روسیه، ولادیمیر پوتین، درخواست "توقف سریع فعالیتهای نظامی" در یمن را کرده است. کرملین همچنین پیشنهاد کرده که تلاشهایی برای یافتن راهحل صلحآمیز برای مشکلات یمن صورت گیرد.
- وزیر امور خارجهٔ ایران خواستار توقف هر چه سریعتر "تهاجمات نظامی" شده است. مطبوعات دولتی ایران این حمله را تهاجمی با پشتیبانی ایالاتمتحده از طرف عربستان و دیگر متحدان منطقهایاش توصیف کردهاند. ایران این اقدام عربستان را «یک گام خطرناک» از طرف ریاض دانسته و دربارهٔ آن هشدار داده است و توضیح داده است که این رزمآرایی سعودیها با یک ائتلاف سنی در برابر دشمنان شیعیشان ممکن است شرایط برای پایان دادن به نزاعی که ممکن است باعث مشتعلشدن دشمنیهای فرقهای که از قبل هم باعث بالا گرفتن منازعات در خاورمیانه شدهاند را پیچیدهتر کند. یک مقام ارشد ایرانی اظهار داشته است که تهران به مداخلهٔ نظامی در یمن فکر نمیکند. محمدجواد ظریف در مصاحبهای با خبرگزاری ایرانی عربزبان العالم اظهار داشته است: "ما خواستار توقف بیدرنگ عملیات نظامی عربستان در یمن هستیم."
حال در این وضعیت بحرانی راهحل مذاکره مطرحشده است. راهحلی که بسیاری از جمله "انصارالله" آن را فرصتی میدانند که عربستان دوباره بتواند آرایش نظامی خود را دوباره تنظیم کند و با تجدید قوا بتواند فشار را علیه مردم مظلوم یمن بیشتر کند. افزایش خرید سلاح عربستان نیز بر این نگرانی و مسئله صحه میگذارد.
درنهایت آنچه میماند، خرابیها و ویرانههایی است که از این جنگ برجای باقیمانده. کودکان و مردمان بیگناه این منطقه تا سالیان سال تاوان قدرتطلبی، فزونخواهی و منفعتطلبی کشورها و از همه مهمتر سازمانهای بینالمللی که وظیفه حل بحران را داشتهاند، پس خواهند داد.
پینوشت:
1. نسل کشی گسترده در یمن، شبکه الکوثر
بسیاری از تحلیلگران سیاسی بر این باورند که بحران داخلی یمن، یکی از قدیمیترین، پیچیدهترین و پویاترین بحرانهای داخلی در منطقه خاورمیانه است که ریشه در اختلافات قومی و قبیلهای گذشته این کشور دارد. این بحران که بین گروههای شیعهمذهب حوثی در شمال و نیروهای سنی مذهبِ تحت حمایت عربستان سعودی در جریان است، پس از ماهها درگیری، درنهایت با حمله هوایی ائتلافی از کشورهای منطقه خاورمیانه به رهبری عربستان در 6 فروردین 1394، جنبه کاملاً بینالمللی به خود گرفت.
عربستان با این اقدام شتابزدهی خود پس از مرگ ملک عبدالله و همچنین عدم توانایی دولت جدید خود در اداره امور، در سر داشت که بتواند برای خود فرصت و آبرو بخرد درحالیکه اکنون این کشور وارد باتلاقی شده است که فجایع جبرانناپذیری را در یمن و درصحنه بینالمللی به وجود آورده است؛ به حدی که برای خروج از این بحران، عربستان دست به ائتلاف در خصوص دخالت در یمن زد.
در ماه آوریل گذشته، با شیوع بیماری وبا در یمن، بحران بسیار جدیتر شد و بالغ دو هزار نفر کشته بر جای گذاشته است. طبق گزارشی اکنون مبتلایان به "وبا" در یمن از مرز 9 هزار نفر نیز عبور کرده است.
این جنگ حالا به یک بحران بسیار حیاتی و سخت برای مردم این کشور و جامعه جهانی به وجود آورده است. جامعه جهانیای که حال تنها واکنشش سکوت است. علت این سکوت نیز واضح است. جامعه بینالمللی که وظیفه بیطرفی و حل عادلانه و صحیح منازعات بینالمللی را دارد، در معامله با طرف سعودی دخیل در جنگ است.
وقتی هواپیماهای عربستان سعودی مجلس عزا و ختم در صنعا را بمباران کردند، نام عربستان در لیست کشورهای متجاوز جنگی قرار گرفت. اما زمانی که عربستان تهدید کرد که ما کمکهای مالی خود را به این سازمان قطع میکنیم، بان.کی.مون مجبور شد که نام عربستان را از این لیست سیاه خارج کند. زمانی که از وی پرسیدند چرا این کار را کردید؟ وی ضمن عذرخواهی اعلام نمود که اگر عربستان کمکهای مالی خود را قطع کند ما نمیتوانیم دیگر حقوق کارمندان خود را بپردازیم.
گزارشها سازمان ملل متحد
بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، عفو بینالملل، یونیسف و چندین نهاد مستقل بینالمللی دیگر، فقط ١١ میلیون کودک و درمجموع ١٧ میلیون یمنی به کمکهای فوری غذایی نیاز دارند، 2 میلیون کودک از سوءتغذیه مزمن رنجبرده و در وضعیت وخیم قرار دارند، ٨٠٠ هزار نفر به بیماری "وبا" مبتلا شدهاند و براساس گزارش مدیر خاورمیانه و شمال آفریقای یونیسف، برآورد میشود که در هر 10 دقیقه، یک کودک در یمن از بیماریهای قابلپیشگیری جان میدهد. در همین گزارش، مدیر خاورمیانه و شمال آفریقای یونیسف وقتی اذعان میکند که هر ١٠ دقیقه یک کودک یمنی میمیرد، مشخص میشود روزانه 144 کودک فقط به دلیل بیماریهای قابلپیشگیری جان میدهند و این یعنی در سال؛ ٥٢ هزار و ٥٦٠ کودک قربانی میشوند.این درحالیکه است که آمار تلفات جنگ یمن در گزارشهای سازمان ملل متحد از همان ماههای نخست جنگ تاکنون، بعد از بیش از 3 سال محاصره کامل و جنگ، از ١٠هزار نفر هماکنون به عدد هشت هزار و ٦٠٠ نفر کاهش نیز دادهشده است. درباره بحران یمن که تمامی اطلاعات رسمیای که از طرف ائتلاف به رهبری عربستان بر اساس دروغ بنیان گذاشتهشده و به علت قدرت و دلارهای نفتی این کشور بسیاری از کشورهای بزرگ و نهادهای بینالمللی هم وادار به سکوت شدهاند، تناقضات بزرگی به چشم میخورد.
با یک حساب سرانگشتی و ساده، به سهولت در میابیم که سازمانهای بینالمللی که در این وضعیت بحرانی مردم یمن، اصولاً باید دست به اقدامی جدی بزنند سکوت پیشه کرده و تصاویر و وقایع جنایتبار کشورهای دخیل را در یمن میبینند و به خاطر ترس از دست رفتن دلارهای نفتی عربستان بهعنوان طرف متخاصم در این جنگ داخلی، هیچ واکنشی نشان نمیدهند و همانطور که گفته شد حتی آمار قربانیان را نیز بهدرستی اعلام نمیکنند.
بیشتر بخوانید
در ماه آوریل گذشته، با شیوع بیماری وبا در یمن، بحران بسیار جدیتر شد و بالغ دو هزار نفر کشته بر جای گذاشته است. طبق گزارشی اکنون مبتلایان به "وبا" در یمن از مرز 9 هزار نفر نیز عبور کرده است.
مرکز حقوقی یمن نیز پس از گذشت ۱۳۰۰ روز از این حملات آمار جدیدی از کشتهشدگان ارائه کرده است. از آغاز حملات عربستان به یمن بیش از 30 هزار غیرنظامی ازجمله زنان و کودکان شهید و زخمی شدهاند. در این گزارش همچنین به فوت دست کم 160 هزار کودک و زخمی و بیماران مزمن به دلیل محاصره و نبود دارو و خدمات پزشکی اشاره شد.
واکنشهای جهانی نیز در این خصوص قابلتأمل است، چراکه عدهای موافق و مخالف جنگ در یمن هستند"
- کاخ سفید اعلام کرده است که بر اساس دستور ریاست جمهوری دخالت در یمن را با تقویت نیروهای عربستان سعودی ادامه خواهد داد.
- فرانسه این مداخلهٔ نظامی را به درخواست رئیسجمهور یمن دانست و اعلام کرد که از یمن و منصور هادی پشتیبانی میکند.
- اتحادیه اروپا با این مداخلهٔ نظامی مخالفت کرده و اظهار داشته که مداخله نظامی این بحران را حل نخواهد کرد. اتحادیه دربارهٔ "پیامدهای منطقهای جدی" آن ابراز نگرانی کرده و از قدرتهای منطقهای خواستار "عملکرد مسئولانه" شده است.
- رئیسجمهور روسیه، ولادیمیر پوتین، درخواست "توقف سریع فعالیتهای نظامی" در یمن را کرده است. کرملین همچنین پیشنهاد کرده که تلاشهایی برای یافتن راهحل صلحآمیز برای مشکلات یمن صورت گیرد.
- وزیر امور خارجهٔ ایران خواستار توقف هر چه سریعتر "تهاجمات نظامی" شده است. مطبوعات دولتی ایران این حمله را تهاجمی با پشتیبانی ایالاتمتحده از طرف عربستان و دیگر متحدان منطقهایاش توصیف کردهاند. ایران این اقدام عربستان را «یک گام خطرناک» از طرف ریاض دانسته و دربارهٔ آن هشدار داده است و توضیح داده است که این رزمآرایی سعودیها با یک ائتلاف سنی در برابر دشمنان شیعیشان ممکن است شرایط برای پایان دادن به نزاعی که ممکن است باعث مشتعلشدن دشمنیهای فرقهای که از قبل هم باعث بالا گرفتن منازعات در خاورمیانه شدهاند را پیچیدهتر کند. یک مقام ارشد ایرانی اظهار داشته است که تهران به مداخلهٔ نظامی در یمن فکر نمیکند. محمدجواد ظریف در مصاحبهای با خبرگزاری ایرانی عربزبان العالم اظهار داشته است: "ما خواستار توقف بیدرنگ عملیات نظامی عربستان در یمن هستیم."
حال در این وضعیت بحرانی راهحل مذاکره مطرحشده است. راهحلی که بسیاری از جمله "انصارالله" آن را فرصتی میدانند که عربستان دوباره بتواند آرایش نظامی خود را دوباره تنظیم کند و با تجدید قوا بتواند فشار را علیه مردم مظلوم یمن بیشتر کند. افزایش خرید سلاح عربستان نیز بر این نگرانی و مسئله صحه میگذارد.
درنهایت آنچه میماند، خرابیها و ویرانههایی است که از این جنگ برجای باقیمانده. کودکان و مردمان بیگناه این منطقه تا سالیان سال تاوان قدرتطلبی، فزونخواهی و منفعتطلبی کشورها و از همه مهمتر سازمانهای بینالمللی که وظیفه حل بحران را داشتهاند، پس خواهند داد.
پینوشت:
1. نسل کشی گسترده در یمن، شبکه الکوثر