بررسی طلاق عاطفی از دیدگاه تئوری انتخاب (16)
خلاقیت پایه تحکیم زندگی مشترک
خلاقیت معمایی فراتر از ازدواج است. باوجوداینکه خلاقیت بحثی رمزآلود است، پایه و اساس تمام زندگی ما را تشکیل میدهد.
گاهی ممکن است روابط مان با دیگران دچار تنش و ناراحتی شود؛ معمولاً میتوان برای رفع این ناراحتی از طرف مقابل فاصله گرفت، تا رابطه مقداری بهبود و تسکین یابد. در روابط با دیگری اغلب هیچ ریسمانی شما را به یکدیگر گره نزده است. پس از مدتی دوری گزیدن هنگامی که به سوی یکدیگر بازمی گردید، زمان مشکلات را حل کرده است. اما در ازدواج شما به هم گره خوردهاید و نمیتوانید بدون به خطر انداختن زندگی مشترکتان از یکدیگر فاصله بگیرید. این گره خوردن در ازدواج معمای پیچیده آن است که طی سلسله مقالاتی با کمک گرفتن از تئوری انتخاب در روان شناسی در پی حل آن هستیم.
آسیبهای همیشه باهم بودن
چون شما باور دارید که نمیتوانید از هم فاصله بگیرید بیش از هرنوع رابطه دیگر، از هفت رفتار مخرب (که در مقالات قبل بررسی شد) استفاده میکنید که این رفتارها بی شک بر ازدواج شما صدمه وارد میکند. بر اساس این باور، هر یک از زوجین میخواهند حرف خودشان را به کرسی بنشانند، بحث را با حرف نیش دارتری به خاتمه برسانند، همسر خود را تغییر دهند، به دیگری بقبولانند که اشتباه میکند، دیگری را به خاطر مشکلی که پیش آمده سرزنش کنند، مداوم دیگری را متهم به عدم توجه داشتن به نیازها (نیازها و حل اختلاف نیازها در مقالات قبل بررسی شد) و حل مسائل زندگی می کنند.این رفتارهای مخرب چاشنی هر روزه روابط ما با همسرمان است. عادت به این گفتار و رفتارها، متاسفانه هر روز روابط را به سمت سردی و جدایی عاطفی بیشتر سوق میدهد؛ مگر اینکه ایستاد، اندیشید، روابط را بررسی کرد و مسیراین قطار را بر ریل دیگری انداخت.
چگونه میتوان با این باور، خوب زندگی کرد؟
پاسخ این سؤال، چالش اساسی روابط زناشویی است و آنچه ما تا به حال در این مقالات پیشنهاد کردهایم، راههایی برای اجتناب از بروز چنین وضعیتی است. برآنیم تا در این مقاله، به موضوع مهم و جدیدی اشاره کنیم که بی شک میتواند در بهبود روابط زناشوییمؤثر باشد؛ "خلاقیت"زمانی که احساس میکنید هیچ ابزاری برای کمک به رابطه شما وجود ندارد، شاید خلاقیت بیش از هر زمان دیگری بتواند مفید واقع شود. زمانی که همسران با هم دچار تعارض میشوند خلاقیت و راهکار جدید شاید بتواند ریل مناسبی برای قطار زندگی پیدا کند.
موضوع خلاقیت در تئوری انتخاب، بحث پیچیدهای است و در این مقاله به صورت کامل نمیگنجد. به سبب مهم بودن این عامل تاثیرگذار در انتخابهای زوجین نتوانستم از طرح این موضوع چشم پوشی کنیم و تلاش داریم با کمک مثالهای مناسب، مفهوم اصلی را به شما عزیزان منتقل نماییم.
در این مجال ابتدا بهتر است واژه تعارض را بررسی کنیم:
تعارض
تعارض زمانی ایجاد میشود که دو تصویر مغایر باهم در دنیای مطلوب وجود دارد (بحث دنیای مطوب را در دو مقاله قبل بررسی کردیم)، و هیچ راهی برای هماهنگ کردن آنها به نظر نمیرسد. مثلاً، در ازدواجتان هیچ گونه توجه و محبتی از طرف همسرتان دریافت نمیکنید و ممکن است بخواهید زندگی را رها کنید؛ شما تشنه محبت هستید و بی توجهی شما را آزرده می کند. اما از طرف دیگر نمیخواهید خانواده تان از هم پاشیده شود؛ همسر شما پدر فرزندانتان است. در این شرایط هیچ راهکاری مؤثر نیست؛ نه میتوانید بروید نه بمانید و نه هیچ کس دیگری میتواند به شما کمک کند.وقتی شما در چنین تعارضی قرار میگیرید، فرقی نمیکند چه راهی را انتخاب کنید در هر صورت چنانچه نتوانید این دو تصویر مغایر را با هم هماهنگ کنید، تعارض همچنان باقی خواهد ماند. به غیر از تلاش برای مهار کردن عصبانیت، هر رنج دیگری را انتخاب کنید، به عنوان مثال افسردگی باز هم بیهوده است. هنگام تعارض راه دیگری وجود دارد که میتوانید به آن اعتماد کنید؛ خلاقیت شما.
تعریف تئوری انتخاب از خلاقیت
نکته امیدبخش این است که همه ما از خلاقیت برخورداریم فقط نمیدانیم چگونه از این منبع خوب استفاده کنیم. همگی ما در مغزمان سیستمی داریم که آن را سیستم خلاق مینامند. این سیستم همیشه به شیوه عملکرد ما در زندگی توجه میکند، هرچندما از آن آگاهی نداریم. به اعتقاد تئوری انتخاب اگر بتوانیم به وجود چنین سیستمی در مغزمان، هشیار و آگاه شویم میتوانیم از این آگاهی استفاده کنیم و به خلاقیت این سیستم دست یابیم.هنگامی از قدرت این سیستم آگاه میشویم که ایده جدید یا دید تازهای به ما بدهد؛ همان طور که به ادیسون ایده نور الکتریسته و به انیشین تئوری نسبیت را الهام کرد. خلاقیت به نوابغ محدود نمیشود. هرآنچه در جهان طبیعی نیست، حاصل خلاقیت بشر است؛ چیزهای عادیای مثل پست و نامه رسانی، با وجود آنکه برایمان ارزشمندند، حاصل فکر افراد نابغه نبوده است .
سیستم خلاق زنی که هیچ عشقی در زندگیاش وجود ندارد، ممکن است به اوبگوید " این زندگی را رها کن، نگران آینده نباش، فقط برو و به خودت فرصت بده که بتوانی به تنهایی با مشکلات مواجه شوی". این جملات برای یک زن در آن شرایط خلاقانه و جدید است ولی آیا عقلانی هم هست؟ نکته مهم در رابطه با راهکارهای سیستم خلاق این است که تمام آنچه به عنوان راه حل جدید به ذهن فرد میرسد منطقی و اخلاقی نیست. مطمئنا فکر ترک شوهر، فکر چندان جدیدی در جهان نیست اما موضوع این است که این فکر برای او جدید محسوب میشود.
با راه حلهای سیستم خلاق ذهنمان چه کنیم؟
اگر خلاقیت به شکل ایده یا فکری جدید باشدمعمولاً فقط به صورت الهام، راهکاری را به فرد پیشنهاد میکند. آن زن میتواند این پیشنهاد را قبول یا رد کند. اما گاهی اوقات پا را فراتر از یک الهام میگذارد و به شکل یک هذیان، بر فکر شما سایه میاندازد یا ادراکات شما را به شکل توهم مختل میسازد.اگر خلاقیتتان به شما ایده یا رفتاری پیشنهاد میدهد که به نظر شما جدید است و انگاردر خواب روشی به شما الهام شده، نباید به این ایدهها بیش از آنچه به یک رؤیا بها میدهیم توجه کنیم. رویاها هم نوعی خلاقیت محض هستند.
وقتی تمامی آنچه به ذهن میرسد ناامید کننده است، مثل تکرار مداوم "دیگه فایدهای نداره"، سیستم خلاق به شما نقطه حرکت را نشان میدهد. سیستم خلاق شما هرگز شکست نمیخورد و در تمام موقعیتها پیشنهادی ارائه میدهد. اما این شمائید که اول باید به پیشنهادهایش با دقت گوش دهید، قدم بعدی این است که انتخاب کنید که این راهکارها را عملی سازید یا نسازید. اگر زندگی یک سبد لیمو جلوی پایتان قرار داد، آن را دور نیندازید بلکه با شربت آبلیمو درست کنید.
در اینجا نکته مهم این است که بپذیریم همگی ما همیشه به صورت شگفت انگیزی خلاق هستیم اما اکثرا هرگز از این نیروی بالقوه درست استفاده نمیکنیم، چون برای ما دشوار است که اکثر پیشنهادهای خلاق ذهنمان را بپذیریم.
هنگامی که در شرایط دشواری مانند یک ازدواج ناخشنود گیر میکنیم، مسلماً احساس نمیکنیم که خلاق هستیم و به همین دلیل به رفتارهای عادتی و غیرخلاق میچسبیم، مثل مردی که به دنبال روابط موازی میرود و زنی که بی تفاوتی عاطفی و جنسی را انتخاب میکند.
بهترین راه
بهترین راه دستیابی به صمیمیت و نزدیکی در یک رابطه پایدار "خلاقیت" است، دائماً در جستجوی راه جدیدی باشیم که بتوانیم برای ازدواجمان انجام دهیم.چگونه؟
برای به کار انداختن سیستم خلاقتان، بهترین راه این است که خود شما یا ترجیحاً شما و همسرتان، به پیشنهادهای سیستم خلاقتان توجه داشته باشید و ببینید چه راهکار جدیدی به شما پیشنهاد میدهد که در عمل شما را به هم نزدیکتر میکند.برای دسترسی آسانتر به خلاقیت، ذهن خود را به این نگرش مجهز کنید که دیگر خواهان راه حلهای قدیمی نیستید، میخواهید تنوع ایجاد کنید و به دنبال راههای جدید هستید و بعدصبر داشته باشید.
اگر ذهن خود را به روی این سیستم خلاق باز کردید، انتظار ورود هزاران فکر بی معنا یا بی ارزش را نیز داشته باشید. صرفاً به خاطر اینکه این افکار را رد میکنی ، خودتان را سرزنش نکنید و نگویید هیچ چیزی به ذهنتان نمیرسد.
انتقاد از خود، سیستم خلاق را از کار می اندازد. صبور باشید. اگر رفتارهای مخرب را در مورد خودتان به کار نبرید، سیستم خلاقتان شروع به کار خواهد کرد و ایده خواهد داد. اگر از این ایدهها استفاده کنید فرصت خواهید یافت صمیمیتی را که مستلزم صبر و بردباری است، در زندگیتان خلق کنید.
بدون به کارگیری خلاقیت زیاد هیچ راهی وجود ندارد که شما بتوانید یک عمر را در کنار فرد دیگری با رضایت و خشنودی بگذرانید. نیازی به راه اندازی موتور این سیستم نیست، این سیستم همین الان که شما این مقاله را میخوانید نیز مشغول کار است. مهم این است که این سیستم را خاموش نکنید.
شاید بتوان گفت خلاقیت معمایی فراتر از ازدواج است. باوجوداینکه خلاقیت بحثی رمزآلود است، پایه و اساس تمام زندگی ما را تشکیل میدهد.
بیشتر بخوانید
همسرتان را به دنیای مطلوبتان راه دهیدهمسرتان را به دنیای مطلوبتان راه دهید(2)روش های همدلی کردن با همسر