تبیان، دستیار زندگی

بهرام شاه ‌محمدلو: قصه‌های۹۰ ثانیه بیان کننده لحظات شیرین زندگی بود

شاه محمدلو قصه‌گوی پیشکسوت، نقش کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در زمینه رشد قصه‌گویی بسیار موثر می‌داند و معتقد است وقت آن رسیده که با نگاه دولتی و تعامل با مردم به فکر رشد قصه‌گویی در کشور باشیم.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

بهرام شاه محمدلو


 بهرام شاه محمدلو قصه‌گوی پیشکسوت که با برنامه رنگین‌کمان و با عنوان آقای حکایتی برای نسل های مختلف کشور چهره‌ای آشناست در پاسخ به این پرسش که برای اولین بار چه قصه‌ای و از زبان چه کسی شنیده است گفت: حدود چهار سال داشتم که مادرم برایم قصه نمکی را تعریف می کرد و من با اشتیاق و هیجان منتظر بودم تا ببینم چه اتفاقی در پایان قصه رخ خواهد داد. نکته جالب این بود که جمله «هفت درو بستی نمکی یه درو نبستی نمکی» ورد زبانم شده بود و دائما در طول روز این قسمت از قصه را تکرار می‌کردم. حسی که داشتم نگرانی همراه با هیجان بود که بالاخره چه اتفاقی برای نمکی خواهد افتاد.

این پیشکسوت قصه گو درباره از رونق افتادن قصه‌گویی در این سال‌ها گفت: دلیل واقعی این است که به قصه گویی بها داده نشد و کم کم قصه‌گویی و عادت شنیدن قصه در بچه‌ها از میان رفته است.

راهیابی 6 برگزیده در دو بخش بیست و یکمین جشنواره قصه‌گویی به مرحله پایانی


شاه ‌محمدلو افزود: برنامه آقای حکایتی حدود 30 سال پیش از صدا و سیما پخش شده اما هنوز هم مردم به من لطف دارند و هر کجا که صحبتی به میان می‌آید از تاثیرگذاری قصه‌ها می‌گویند و با خاطره‌ای خوش از این برنامه یاد می‌کنند. اینکه مردم تا این حد به این برنامه توجه داشتند ربطی به من نداشته و فقط زیبایی و شیرینی شنیدن قصه را برای آنها تداعی می‌کند.

این بازیگر تئاتر بیان کرد: قصه شنیدن و تعریف کردن آن از گذشته و حتی از زمانی که زبان و کلام هم اختراع نشده بود در بین مردمان پیشین وجود داشته و قصه نوعی بازگو کردن کارهای روزانه آدمیان برای یکدیگر بوده است. قصه‌گویی نه تنها برای کودکان شیرین است بلکه بزرگسالان هم از شنیدن قصه لذت می‌برند. در ایران از گذشته‌های دور قصه‌گویی و روایت گذشتگان از طریق قصه و داستان مرسوم بوده و همیشه نسل جدید داستان‌های گذشتگانشان را از طریق قصه می‌شنیدند.

بهرام شاه محمدلو با اشاره به اهمیت قصه‌گویی در بین کودکان و حتی بزرگسالان اظهار کرد: تمام مردم در هر رده سنی به شدت احتیاج به شنیدن قصه دارند، قصه اولین اعلام نیاز بشر بوده است. انسان هر آنچه که احتیاج داشته از طریق قصه بیان کرده و به نسل‌های بعد از خود انتقال داده است. هر ماجرایی که بیان می‌شود نوعی قصه‌گویی است، حال اگر کمی نظم به بیان این قصه‌ها داده شود قصه‌گویی شکل گرفته است.

این استاد قصه گویی در پاسخ به این پرسش که چه کارهایی باید انجام شود تا قصه‌گویی رونق بگیرد گفت: باید برای قصه‌گویی یک مرکز اختصاصی تشکیل شود. باید در این مرکز شیوه‌های مختلف قصه‌گویی تدریس شود و چگونگی تولید قصه‌هایی که برای بچه‌های امروز جذاب است مورد تحقیق و بررسی قرار گیرد. باید تولیدات قصه به شیوه‌های مختلف امتحان شده و ارتباط کامل با تمام نقاط ایران برقرار شود. باید درباره تمام قومیت‌ها و سنن مردم تمام نقاط ایران قصه نوشت و از این ظرفیت‌ها استفاده کرد. نباید فقط به قصه‌های گذشته اکتفا کنیم بلکه باید با بررسی قصه‌های موجود و طبقه‌بندی آنها در بین مخاطبان و بچه‌های امروز علاقه به شنیدن قصه ایجاد کنیم که در این دوره جشنواره به این قضیه به طور مفصل در نشست ها و کارگاه های متعدد آنطوری که شنیده ام، پرداخته می شود.

شاه محمدلو بیان کرد: وقتی افرادی را برای قصه‌گویی آموزش دهیم مهارت آنها چه از طریق تصویر و چه از طریق صدا می‌تواند مخاطبان را جذب قصه‌گویی کند.

وی گفت: درصد بالایی از نیازهای روانی کودک از راه‌های درست و صحیح قصه‌گویی برآورده می‌شود و نتایج مثبت بسیار زیادی از طریق گفتن بهترین نوع قصه‌گویی‌ها را کودک در دوران کودکی‌اش بدست می‌آورد، چنانچه قصه‌گویی با روش درست در مسیر رشد و تعالی ذهن و روان و تخیل و تجارب زندگی کودک باشد، می‌تواند در شرایط کمبود یا نبود ابزار و وسایل کمک آموزشی و رسانه‌ای جبران عملکرد مثبت همه اینها را کرده و او را به سمت تعادل و کسب تجارب بیشتر هدایت کند.

شاه محمدلو اظهار کرد: کافیست نیازهای جسمی، روانی، تخیلی و واقعی کودک بررسی و طبقه‌بندی شود، که البته بسیار گسترده و متنوع است، در آن صورت می‌توان برای هر چندتایی از آنها شیوه‌ای از قصه‌گویی ارائه کرد که این خود راهی برای ایجاد تنوع در شیوه‌های قصه‌گویی می‌شود.

او همچنین درباره نقش کانون در زمینه رشد قصه‌گویی در بین کودکان و نوجوانان گفت: نقش کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در زمینه رشد قصه گویی بسیار چشمگیر بوده است و خوشبختانه کانون به این مساله به خوبی پرداخته و این جای خوشحالی دارد. اکنون وقت آن است که با نگاه دولتی و تعامل با مردم به فکر رشد قصه‌گویی در کشور باشیم.

این کارگردان و تهیه‌کننده درباره نام‌گذاری شب یلدا توسط کانون پرورش فکری به عنوان به شب قصه‌گویی گفت: شب یلدا برای ما ایرانی‌ها نماد قصه‌گویی است و از گذشته مرسوم بوده که در این شب خانواده‌ها دور همه جمع می‌شدند و به شاهنامه‌خوانی و قصه‌گویی می پرداختند. با نام‌گذاری شب یلدا به «شب قصه‌گویی» موافقم مشروط بر آن که حقیقتا به مفاهیم قصه و قصه‌گویی و تنوع در شیوه‌های قصه‌گویی پرداخته و در صورت لزوم تاریخچه آن و لزوم این نام‌گذاری برای همگان توضیح داده شود.

داور بیست و یکمین جشنواره بین المللی قصه گویی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در ادامه درباره تاثیر برگزاری جشنواره در فرهنگ قصه گویی عنوان کرد: برگزاری جشنواره قصه‌گویی باعث می شود که این دایره بسته شده، باز شود و دوستان جوانی که می‌خواهند در این عرصه گسترده تجربه کنند، بیاموزند و بیاموزانند، بتوانند جایگاهی پیدا کرده و در به رویشان باز باشد. چرا که تکرار مکررات در اذهان به مرور خدای ناکرده ممکن است به بَه‌بَه و چَه‌چَه‌های درونی و فقط خودی ختم شود. قصه و قصه‌گویی به همه انسان‌ها و اقوام و همه تاریخ تحلیلی بشر تعلق دارد.

شاه محمدلو درباره ارزیابی قصه‌هایی که در جشنواره روایت شده و کیفیت آثار بیان کرد: قصه های 90 ثانیه بسیار هوشمندانه و بیان کننده لحظه های شیرین زندگی بود. از میان حدود 8هزار قصه 90 ثانیه‌‌ای تصویری که توسط شرکت‌کنندگان در مسابقه از سراسر ایران با موبایل فیلمبرداری شده و به دفتر جشنواره رسیده است، حدود 200 قصه (فایل قصه) توسط هیات بازبینی، انتخاب و در نهایت به دست شورای داوری رسید. از میان این تعداد که در رقابت قرار گرفتند تعدادی به عنوان برنده انتخاب شده و اعلام خواهد شد. البته در این میان با احساس امید و ابراز خوشحالی باید بگویم که سطح آگاهی تخصصی و شعور عمومی شرکت‌کنندگان از زندگی بسیار رشد کرده و قصه‌گوها در همه گروه‌های سنی با شغل‌ها و توانمندی‌های گوناگون، بسیار هوشمندانه، با محدودترین امکان زیباترین و مفهومی‌ترین لحظه‌های زندگی بشر را از طریق تصویر و کلام و اجرا خلق کردند که برای من بسیار جای مباهات دارد.


منبع: تسنیم