تبیان، دستیار زندگی

استاد حبیب‌ الله فضائلی

12 آبان سالروز در گذشت استاد حبیب‌ الله فضائلی (1301ـ1376 ش) از معلّمان با تجربه و پر تلاش مدارس اصفهان بود.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
‍💠  او در خوش‌ نویسی و ادب فارسی دارای آثار ارزشمندی است. وی هم‌ چنین در مدارس جامعه‌ تعلیمات اسلامی اصفهان نیز فعّالیّت داشت.

در ادامه، گزارش مصاحبه‌ آقای جواد محقّق را با استاد فضائلی با هم می‌ خوانیم (با اندکی ویرایش):
☘️ زنگ را فشردیم. خود استاد با گشاده‌ رویی و تواضع در را گشود و ما را به داخل خواند. اتاق‌ های خانه‌ کوچک و معلّمی استاد، در سمت راست حیاط قرار داشت و در سمت چپ، اتاقکی تنها، محلّ کار و پذیرایی او از دوستان بود. داخل که شدیم، سادگی و آرایش اتاق مرا به حجره‌ های طلبگی حوزه‌ های علمیّه برد و مگر نه آن است که استاد سال‌ های زیادی از عمرش را در همان حجره‌ ها زیسته است و هنوز هم حال و هوای طلبگی دارد؟! دو سه تابلوی خط از آثار قلم شان که بر دیوار آویخته شده و کتاب‌ خانه‌ ای مختصر و انبوهی از قلم‌ نی‌ های ریز و درشت، چشم‌ گیرترین وسایل اتاق بود.
استاد اصالتاً سمیرانی است و در مدارس علمیّه‌ مشهور شهر اصفهان مانند مدرسه‌ صدر، مسجد سیّد و مدرسه‌ ذوالفقار به شاگردی نزد استادان آن سامان پرداخته و در کنار آن هم تحصیلات کلاسیک خود را پیش برده است. به نقل قولی از سعدی اشاره می‌کنند که: «همه قبیله‌ من عالمان دین بودند» و بیان می‌ کند که اجدادش نیز از عالمان دینی آن سامان بوده‌اند.
حبیب‌ الله فصائلی می‌گوید:
«آن وقت‌ها، در اصفهان دانشکده‌ ای نبود که ما بتوانیم ادامه‌ تحصیل بدهیم. ناچار من هم برای ثبت‌ نام و شرکت در کنکور دانشکده‌ معقول و منقول (الاهیّات و معارف اسلامی) به تهران رفتم.
به هر حال، در تهران به دلیل عقب افتادن امتحانات دانشکده، چهل روزی معطّل شدم. همین، فرصتی شد تا در کلاس‌ های خوش‌ نویسی بعضی استادان شرکت کنم؛ از جمله کلاس‌ های مرحوم استاد علی‌ اکبر کاوه و زنده‌ یاد حسین زرّین‌ خط. صبح‌ ها می‌ رفتم دارالتّعلیم مرحوم زرّین‌ خط و عصرها در جمع شاگردان کلاس مرحوم کاوه حاضر می‌ شدم که در اداره‌ی هنرهای زیبای میدان بهارستان تشکیل می‌ شد. البتّه مدّت این بهره‌ وری از محضر استادان خیلی کم بود؛ شاید در کل، ده یا بیست جلسه بیش‌ تر نشد. البتّه از آن به بعد هم هر وقت فرصتی پیدا می‌ کردم، از نظرات ایشان بهره‌ مند می‌شدم و به قول امروزی‌ها، رهنمود می‌گرفتم. به اصفهان هم که بازگشتم، از راهنمایی‌ های مرحوم خلیلی‌ پور بهره می‌ گرفتم که در پیشرفت کارم بسیار مؤثّر بود.
سپس در کنکور قبول شدم و چند وقتی هم به کلاس رفتم. از استادانی که یادم هست آن‌ جا درس می‌ دادند، یکی مرحوم دکتر ناظر زاده‌ کرمانی بود که همان جلسات اوّل به کلاس ما آمد. امّا برای من ماندن در تهران مشکل بود؛ چون در آموزش و پرورش اصفهان درس گرفته بودم و با وسایل نقلیّه‌ آن روزی برایم خیلی مشکل بود که هر هفته این همه راه را بروم و بیایم. این بود که به‌ ناچار، تهران و آن دانشکده را رها کردم و برگشتم اصفهان و مشغول تدریس شدم. مدّتی بعد، دانشکده‌ ادبیّات اصفهان راه‌ اندازی شد و من هم در امتحان ورودی آن شرکت کردم و پس از قبولی، در آن‌ جا تحصیل کردم.»

استاد حبیب‌ الله فضائلی
📚 منبع: یاد ماندگار: گفت‌ و گوهای جواد محقّق با معلّمان صاحب‌ نام ایران؛ جواد محقّق؛ تهران: مؤسّسه‌ فرهنگی مدرسه‌ برهان (انتشارات مدرسه)، دوم، 1390 ش.